تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم ابزار استقرار نظام مالیاتی هوشمند و داده‌محور
محمدرضا میرتاج الدینی در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با تأکید بر ضرورت اصلاح نظام مالیاتی کشور، اظهار داشت: مالیات از منابع پایدار درآمدی دولت‌ها به شمار می‌رود و لازم است به سمت مالیات‌گیری از مودیان واقعی حرکت کنیم.
وی تصریح کرد: تا زمانی که از روش‌های هوشمند و عادلانه در نظام مالیاتی خود بهره نبریم، نمی‌توانیم نظام مالیات‌گیری کارآمدی داشته باشیم، نظامی که بتواند ما را در تأمین منابع مالی مورد نیاز برای توسعه و برنامه‌های چند ساله یاری برساند.
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس ادامه داد: واقعیت این است که ما در زمینه مالیات‌گیری ضعیف عمل کرده‌ایم و یکی از علل تورم در کشور ما نداشتن یک نظام مالیاتی هوشمند، عادلانه و کارآمد است.
میرتاج‌الدینی اضافه کرد: باید در اصلاح نظام مالیاتی کشور مواظب باشیم که فشار بر مردم وارد نشود و بر مالیات‌گیری عادلانه از مشاغل خاص که درآمدهای بالایی دارند، تمرکز کنیم.
وی گفت: همان طور که بر اساس تبصره 100 قانون مالیات مستقیم بر مالیات گیری از مشاغل خاص و با درآمد بالا متمرکز شده‌ایم، باید این روند ادامه یابد و از اقشار مختلف متناسب با درآمدشان مالیات اخذ کنیم.
این نماینده مجلس اظهار کرد: سامانه مودیان بستری است که میزان درآمد افراد را با استفاده از مکانیزم‌های هوشمند شفاف‌سازی می‌کند، اطلاعات خروجی سامانه مودیان می‌تواند در اخذ مالیات عادلانه از مشاغل خاص موثر باشد، به هر نحوی که بتوانیم از مالیات گیری اظهارنامه محور و علی الرأس به سمت مالیات ستانی هوشمند و داده محور حرکت کنیم، به نفع کشور است.
وی افزود: اخذ مالیات واقعی از مشاغل خاص مهم‌ترین رسالت دولت در زمینه عدالت محور کردن نظام مالیاتی است و مالیات ستانی هوشمند منطبق بر تبصره ماده 100 مالیات‌های مستقیم به تسهیل شرایط پرداخت مالیات می‌انجامد و حتی با استقابل مودیان مواجه شده است.
میرتاج الدینی اضافه کرد: برخی مشاغل خاص با وجود درآمد بالایی که دارند، سهم کمی در تأمین درآمدهای مالیاتی دولت ایفا می‌کنند، این مشاغل حتی کمتر از کارمندان مالیات می‌پردازند، به طور مثال، پزشکان درآمدهای بالایی از محل جراحی‌های زیبایی کسب می‌کنند، اما مالیات متناسب با این درآمد را نمی پردازند، باید نظام پزشکی، وزارت بهداشت و دیگر نهادها در این حوزه همکاری لازم را داشته باشند تا جلوی این طور خطاها گرفته شود.
به گفته این عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، اصلاح نظام مالیاتی کشور به معنای اخذ مالیات اضافه و ناعادلانه نیست، بلکه قرار است با هوشمندسازی نظام مالیاتی کشور از افراد متناسب با درآمدشان مالیات گرفته شود.
وی ادامه داد: برخی مشاغل خاص مانند طلافروشان، آهن فروشان، املاکی‌ها، آرایشگران زنانه و غیره درآمد بالایی دارند اما میزان درآمدشان شفاف نیست و فرار مالیاتی بالایی دارند، وضعیت این مشاغل خاص مانند پزشکان است و باید مالیات گیری از آن‌ها سامان داده شود.
میرتاج الدینی اضافه کرد: برخی کشورها مانند ترکیه تنها از محل درآمدهای مالیاتی کشورشان را اداره می‌کنند، اما از آنجا که نظام مالیات گیری در کشور ما هوشمند نیست، فرار مالیاتی بالایی را از سوی برخی مشاغل پردرآمد و خاص شاهد هستیم که دولت را در ایفای وظایفش با مشکل مواجه کرده و به درآمدهای نفتی وابسته شده ایم.
بنابراین گزارش ضرورت اصلاح نظام مالیاتی کشور بر کسی پوشیده نیست، شواهد و آمارها نشان دهنده وضعیت اسفناک مالیات‌گیری در کشورمان است به طوری که برخی اقشار با درآمدهای پایین و متوسط مسئولیت تأمین درآمدهای مالیاتی دولت را برعهده گرفته اند و برخی مشاغل خاص و پردرآمد و با نفوذ از پرداخت مالیات طفره می‌روند.
براساس بررسی‌های سازمان امور مالیاتی، بخش اعظم شکاف مالیاتی کشور (مجموع فرار و اجتناب مالیاتی) در بخش مالیات مشاغل است. شکاف مالیاتی کشور در پایان سال 1398، حدود 97 هزار میلیارد تومان تخمین زده شده بود که بیش از نیمی از آن (حدود 50 هزار میلیارد تومان) مربوط به مالیات درآمد مشاغل بوده است.
رقم شکاف مالیاتی این بخش در سال 99 به حدود 54 هزار میلیارد تومان رسید. به عبارت دیگر، صرفا حدود 20 درصد از مالیات بالقوه مشاغل وصول می‌شود یعنی مشاغل فقط یک پنجم مالیات واقعی خود را می‌پردازند.
حدود 94 درصد مودیان مالیاتی استفاده کننده از تبصره ماده 100 بابت عملکرد سال 1400 مالیاتی پرداخت نکرده و یا کمتر از 10 میلیون تومان می‌پردازند این در حالی است که سرانه مالیات دریافتی از کارمندان در سال 1401 حدود 10 میلیون تومان بوده است.
کارشناسان، راهکار را در استفاده از سامانه‌های مالیاتی هوشمند مانند سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی می‌دانند. به طوری که میزان درآمد مشاغل مختلف شفاف‌سازی شود و هر کس متناسب با درآمدش مالیات بپردازد.
پایان پیام/
