تجلی آیین‌های کهن محرم در عشق حسینی جوانان بشرویه‌ای

خبرگزاری فارس-خراسان جنوبی؛ این روزها عاشقان اهل بیت عصمت و طهارت (ع) در شهرستان بشرویه همزمان با ماه محرم همچون مردمان دیگر نقاط ایران، آیین‌های عزاداری و سوگواری شهادت اباعبدالله (ع) و یاران باوفایش را با شکوه هرچه تمام برگزار می‌کنند.

در این روزهای متبرک به نام حسین (ع) که از هر کوی و برزن نوای یا اباعبدالله می‌آید مردم ولایتمدار و مؤمن بشرویه در استان خراسان جنوبی نیز به‌مانند دیگر شهرهای ایران عزیز به عشق سید و سالار شهیدان رنگ سیاه و ماتم بر تن کرده و به سوگواری و یادآوری واقعه کربلا می‌پردازند.

علم‌گردانی از شب ششم محرم

علم‌گردانی که از کهن‌ترین و با سابقه‌ترین سنن عزاداری در جای جای ایران اسلامی در شهر بشرویه در حسینیه قدیمی و تاریخی حاج علی اشرف برگزار می‌شود، این آیین کهن با حضور خیل عظیم دوستداران حسینی (ع) همه ساله با شور و حال خاصی از شب ششم محرم تا شب عاشورا در دو نوبت عصر و شب در حسینیه تاریخی حاج‌علی اشرف بشرویه برگزار می‌شود.

علم داران و عوامل برگزاری این مراسم با صدای چاووشی با نوای «حسین حسین» به دور حوض واقع در وسط حسینیه می‌چرخند و افراد حاضر در ردیف اول و جلوی این آیین از سادات هستند و در پشت صف سادات گروه علمداران حرکت می‌کنند که هر کدام حامل یک علم هستند. 

علم‌ها با پارچه‌های رنگی مختلف پوشیده شده و در بالای هر علم یک تاج فلزی که اصطلاحا به آن «شدّه» می‌گویند، قرار دارد که شکل هر کدام از آنها با دیگری متفاوت است و هر کدام از این علم‌ها یک صاحب دارد که علم‌گردانی را از پدران خود به ارث برده‌اند.

همه ساله و به رسم دیرینه در بامداد نخستین روز از ماه محرم همزمان با طلوع آفتاب مجالس سوگواری شهادت امام حسین(ع) در بشرویه با برنامه معنوی «صلات» آغاز می‌شود.

در این مراسم سنتی تعداد ٧٢ تن از نقبا که عمدتاً سادات هستند به همراه عموم عزاداران در پشت بام حسینیه حاضر شده و یک‌نفر اشعاری را خوانش می‌کند و دیگران نیز با وی هم‌نوا می‌شوند.

 

 

سنتی کهن با سابقه ۴۰۰ ساله

محمد دنیایی، فعال فرهنگی شهرستان بشرویه در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در ارتباط با آیین کهن محرم در شهر بشرویه با بیان اینکه گذشتگان آیینن علم‌گردانی را که واقعا یک آیین بسیار زیبایی بود و نمادهای مختلفی با خود به همراه داشت به بشرویه منتقل کردند، اظهار کرد: هر علم نماد یک شهید است و این علم‌هایی که می گردانند نماد علم‌هایی است که از دستان شهدا افتاده است که مردم به تبعیت با این نماد جای آن را گرفتند و با این علم‌ها حمایت کامل از نهضت امام حسین (ع) را انجام می‌دهند.

وی عنوان کرد: این علم‌ها از بعد ازظهر روزهای ششم، هفتم، هشتم و نهم تا دهم محرم دور حسینیه می‌چرخد که میزان گردش آن به شکلی است که برای هر شهید کربلا یک دور زده می‌شود و روز آخر 72 دور می‌چرخد.

دنیایی اضافه کرد: در شب عاشورا به نماد اینکه شهدا به شهادت رسیدند این علم‌ها در گوشه‌های حسینیه قرار می‌گیرد و صبح روز عاشورا به سمت مزار شهدا و جایگاهی به نام قتلگاه حرمت می‌کنند و در این مکان نیز این چرخش انجام می‌شود و مراسم خاص خود را دارد.

عضو شورای مرکزی ستاد نماز جمعه در بشرویه ادامه داد: میزان چرخش وقتی در این مکان کامل شد، علم‌ها را می‌گذارند تا ظهر روز عاشورا و این علم‌ها در این مکان هست و بعد از اتمام مراسم روز عاشورا هر کس علم خود ر‌ بر می گرداند و در داخل حسینه در شب شام غریبان در گوشه‌های حسینیه قرار می‌دهند.

وی با اشاره به اینکه مراسم علم‌گردانی شهر بشرویه حدودا 400 سال سابقه دارد، گفت: همچنین در کنار همین علم‌ها عده‌ای هستند که با شمشیر حرکت می‌کنند به اینها نقبا می‌گویند که با همان شمشیر و دستمالی که به سر می‌زنند نام اباعبدالله را می‌برند و عزاداری می‌کنند.

رسم کهن نقبا در شب عاشورا

دنیایی با بیان اینکه همچنین آیین نخل‌گردانی را در این شهر داریم، گفت: نخل‌گردانی در شب و روز عاشورا انجام می‌شود و به سمت مزار شهیدان حرکت کرده و مراسم خاص خودشان دارند و افرادی نخل را بلند کرده و مردم از زیر نخل عبور می‌کنند.

این فعال فرهنگی در تشریح کار نقبا در شهر بشرویه اظهار کرد: بعد از اتمام مراسم عزاداری در حسینیه‌ها و تکایا و … نقبا که شامل بزرگان حسینیه و هیئت‌ها هستند «کسانی که در گذشته یا اکنون به‌عنوان نقیب می‌ایستند و مردم را درهیئت‌ها هدایت می‌کنند و حرکت می‌دهند» حرکت می‌کنند و به  تمام مراکزی که در طول دهه اول محرم در آن روضه و عزاداری برگزار شده سر می‌زنند و نوای خاصی را زمزمه می‌کنند.

دنیایی با بیان اینکه نقبا در شب عاشورا تا حدود ساعت دو و سه شب مکان به مکانی که مجلس برگزار شده را می‌روند و روضه خاص خود را تکرار می‌کنند، افزود: تعداد نقیب‌ها مشخص هستند نقبا در گذشته حدود چهل تا پنجاه نفر بودند ولی اکنون به ۱۵۰ تا ۲۰۰ نفر می‌رسند و بیشتر انها سادات هستند که این کار را انجام می‌دهند.

جوانانی که سنت را به‌خوبی تکرار می‌کنند/چاووشی خوانی جوانان

وی با تأکید بر اینکه نسل جدید نیز با تمام وجود پای عشق به امام حسین (ع) ایستادند و در همه کارها جلو هستند حرکت کرده و کمک می‌کنند، عنوان داشت: سال‌های پیش پدران اینها کار می‌کردند و آیین‌ها را اجرا می‌کردند و امروز نوجوانان و جوانان با همان انگیزه و شور و عشق حسینی وارد کار شدند.

دنیایی ادامه داد: در آیین علم‌گردانی برنامه چاووشی خوانی را داریم که در حال حاضر بزرگان نیستند و رفتند ولی دو جوان به همان روش پدران خود، این سنت را تکرار می‌کنند و به نظرم انتقال خیلی راحت صورت گرفته است.

وی گفت: عشق حسینی چیزی است که نیاز به تبلیغ ندارد و بچه‌ها منتظرهستند که خودشان کارها را انجام دهند، در حال حاضر جوانان جلوی هیئت‌ها همان کار چاووشی‌خوانی را با کیفیت بهتری انجام می‌دهند و تاثیرگذاری بیشتری دارند.

دنیایی خاطرنشان کرد: انتظار داریم جوانان بیش از گذشته عاشقانه وارد کار شوند و همه ما در مسیر عشق و عاشقی به امام حسین (ع) ثابت‌قدم باشیم و این مراسمات را به نسل آینده به خوبی منتقل کنیم.

پایان پیام/۳۳۸۸