نماز جمعه عاشورایی در نخستین پایتخت تشیع

خبرگزاری فارس- تبریز- وحید زینالی: عاشورا از آن واژه‌هایی است که نمی‌توان برای آن مترادف و هم معنایی نوشت؛ اگر بگوییم عاشورا زیباترین و با مفهوم‌ترین تابلوی هستی است، سخنی به گزاف نگفته‌ایم؛ زیرا در هیچ تابلویی و در هیچ دورانی این همه مفاهیم به طور فشرده کامل و زیبا در کنار هم و در یک جا گرد هم نیامده است؛ در این تابلو در میدان جنگ حساس‌ترین لحظه‌های تاریخ، امام و یارانش زیباترین تصویر تاریخ را در نماز ظهر عاشورایی خود آفریدند.

تبریز شهر ام‌الهیئات است؛ چرا که بیشترین تعداد هیات‌های محب اهل بیت(ع) را داراست و تقریباً در تمام ایام سال مردم این شهر به یاد خاندان اهل بیت عصمت و طهارت(ع) بوده‌اند و اوج این محبت در دهه اول محرم‌الحرام جلوه‌ خاص‌تری پیدا می‌کند.

اینجا پایتخت تشیع است، در دوم رمضان، شاه اسماعیل صفوی پس از ۸۹۰ سال ضمن برپایی نماز جمعه در مسجد جامع تبریز با ندای نخستین اذان مزین به عبارات «اشهد ان علیاً ولی‌الله» از گلدسته این مسجد استقلال ایران اسلامی را اعلام کرد.

عزت همه ما شیعیان ماه محرم است، محرم ماه شور و عشق، شعور و ایثار و فداکاری است، محرم ماه ارزش‌‌گذاری به مقام انسانیت و ماه بهار اسلام است و ما هر چه داریم از محرم و قیام عاشورایی امام حسین(ع) داریم.

دسته‌های عزادار تبریزی با حمل خیمه‌های نمادین اهل بیت، حجله حضرت علی‌اکبر(ع)، گهواره حضرت علی‌اصغر(ع) و علم و بیرق مظلومیت امام حسین(ع) و یاران باوفایش را تداعی کردند، عشاق حسینی با پاهای برهنه در قالب دسته‌های عزاداری در خیابان‌های این شهرها به سوگواری پرداختند.

حضور پرشور نوجوانان و جوانان این دیار در سوگواری شهادت یاران باوفای سالار شهیدان، اباعبدالله الحسین (ع) جلوه باشکوهی به آیین‌های سنتی و ویژه دهه اول محرم داده است و با مرام و مسلک، مذهب و اعتقاد و باوری که دارند همه‌ساله با آمدن محرم دوباره عشق، مهربانی و معنویت در وجودشان پررنگ می‌شود و جان می‌گیرد.

کودکان جامه‌سیاه بر تن کرده‌اند و با سربند یاحسین، یا زهرا و یا ابالفضل در تکاپو هستند و مشق عشق حسین(ع) را تمرین می‌کنند،کودکان چندماهه به یاد علی‌اصغر(ع) آمده‌اند و پیران به یاد حبیب بن مظاهر، جوانان علی‌اکبر و ابوالفضل(ع) را صدا می‌زنند و زنان با حضرت زینب(س) هم‌ناله می‌شوند و همه حسین حسین می‌گویند.

عزاداران عاشورای حسینی در آذربایجان‌شرقی به ویژه تبریز نخستین پایتخت تشیع همانند دیگر ماتم‌سرایان نینوا در سراسر کشورمان با اجتماع در تکایا و مساجد‌، نمازجمعه عاشورای را به یاد آخرین نماز سیدالشهدا حضرت حسین بن علی (ع) در صحرای کربلا در مصلای امام خمینی(ره) تبریز اقامه کردند.

امسال به دلیل مصادف شدن عاشورای حسینی با روز جمعه دسته‌ها به سمت مصلای تبریز حرکت کرده و در زمان اذان ظهر عاشورا با قطع عزاداری در نماز جمعه عاشورای حرکت کردند.

حضور خیل عظیم عزاداران ابا عبدالله الحسین (ع) در سراسر استان آذربایجان‌شرقی که اقشار مختلف مردم را در بر می‌گیرد، جلوه‌های معنوی شور حسینی را در قالب دسته‌ها و هیات‌های سوگوار در نماز جمعه عاشورای متجلی کرد.

براساس این گزارش، در این آیین‌ها نمازگزاران سوگوار و سیاهپوش پیشانی بندگی و عبودیت به خاک مالیدند و در مقابل عظمت و عشق حسین بن علی (ع) به درگاه احدیت سر تعظیم فرود آوردند و‌ با عشق ورزیدن به نماز‌، لبیک به ندای حضرت امام حسین (ع) گفتند و شیرینی عبادت به درگاه الهی را بار دیگر احساس کردند.

مردم تبریز نماز جمعه عاشورای را به امامت حجت‌الاسلام سیدمحمدعلی آل‌هاشم نماینده ولی فقیه در آذربایجان‌شرقی در مصلای امام خمینی(ره) شهر تبریز اقامه کردند.

 

ادامه عزاداری بعد از اقامه نماز در بازار تاریخی تبریز تا سوم امام

طبق آیین و سنت مردم تبریز بعد از اقامه نماز ظهر عاشورا عزاداری و دستجات حسینی از خیابان‌ها به بزرگ‌ترین بازار سرپوشیده دنیا کشیده می‌شود و تا سوم امام این مکان مملو از عاشورائیان حسینی است.

بنای معظم و سرپوشیده بازار تاریخی تبریز که از آن به عنوان بزرگ‌ترین بازار مسقف و به هم پیوسته جهان یاد می‌کنند و قدمت آن به صدها سال قبل می‌رسد، این روزها شاهد سوگواری عزاداران حسین‌بن‌علی(ع) است.

ثبت ملی آیین‌های عزاداری بازار تبریز بخش مهمی از آیین‌های عزاداری حسینی مستند‌سازی شده و ثبت این آیین سنتی در شهر تبریز به عنوان نخستین پایتخت تشیع جهان نقطه درخشانی در تاریخ این بازار است.

دستجات مختلف عزاداری محلات قدیمی تبریز طبق روال سال‌های گذشته و با همان سبک و شیوه سنتی خود امسال نیز به یاد حضرت سیدالشهدا (ع) سوگواری می‌کنند.

 

تیمچه مظفریه قلب تپنده بازار به عنوان مرکز عزاداری‌ها این روزها لبریز از سوگواری حسینی است. عزاداران بازار با یک نظم و انتظام خاص سراپا سیاه‌پوش و بعضاً با دستارهای سیاه بر سر، در سوگ حضرت اباعبدالله الحسین (ع) مراسم سنتی سینه‌زنی و زنجیرزنی را به جای می‌آورند.

در مقابل هر یک از این دستجات نیز علم‌هایی به عنوان معرف دسته عزاداری و محله مربوط به آن حمل می‌شود. برخی از این علم‌ها از قدمت تاریخی برخوردارند.مرثیه‌ها و نوحه‌های خوانده شده در بازار تبریز اکثرا به زبان ترکی آذربایجانی و با همان لحن و سبک قدیمی است.

بازار همچنین محل پخش احسان‌ها و نذورات نیز است؛ برخی از مغازه‌ها با پخش چای و دیگر نذورات از عزاداران امام حسین (ع) پذیرایی می‌کنند. زن‌ها اجازه ورود به مراسم عزاداری بازار را ندارند و این مراسم صددرصد مردانه است.

 

دستجات عزاداری پس از طی بخش‌های مختلف بنای سرپوشیده‌ بازار تاریخی تبریز، از آن خارج می‌شوند و همه‌ دستجات جز چند دسته‌ عزاداری مشخص اجازه‌ ورود به بازار را ندارند.

معنویت و روحانیت خاصی بر بازار تبریز در شب‌های محرم حاکم است که حاجت‌مندان شهر را نیز بدان جا می‌کشاند و آنان در مقابل دستجات عزاداری و در حلقه‌ عشاق حسین‌بن‌علی (ع) دست بر دامان حضرتش می‌شوند.

سه نوع از دستجات عزاداری سنتی در بازار حضور می‌یابند، دستجات عرب، عجم و زنجیر که تا چند روز بعد از عاشورا همچنان سوگواری می‌کنند.

تبریز سراسر عزاخانه‌ حسینی است که حتی بازار، قلب تپنده‌ اقتصاد آن نیز از این امر مستثنی نیست.

انتهای پیام/60001/