پروژه متروی هشتگرد- قزوین به کجا رسید؟

به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، استان قزوین از نظر موقعیت جغرافیایی، گردشگری و حمل و نقل در کشور از جایگاه ویژه و خاصی برخوردار است که از دلایل اهمیت این استان می‌توان به وجود جاده ابریشم، شاهراه غرب به شرق، شمال و جنوب کشور اشاره کرد.

قزوین فاقد فرودگاه بوده و در حالی که از نظر برخورداری زیرساخت ها وضعیت مطلوبی ندارد، بیشترین تردد خودرو در کشور (رتبه دوم تا سوم) به این استان اختصاص دارد. در این شرایط اگر همه بار مسافرت به محورهای مواصلاتی جاده‌ای محدود شود، شاهد افزایش تصادفات، قفل شدن تردد، نارضایتی مردم و افزایش زیاد مصرف سوخت هستیم.

طرحی که ۱۱ استان را بهره مند می کند

با این وصف، اجرای طرح متروی هشتگرد به قزوین زمینه بهره‌برداری استان‌های شمال و شمال غرب کشور و اتصال قزوین به شبکه متروی فراگیر تهران را فراهم می‌کند که تسهیل در حمل و نقل جاده‌ای، صرفه جویی در مصرف سوخت، کاهش سوانح جاده‌ای، کاهش ورودی خودرو به پایتخت، اتصال بخشی از ترمینال غرب تهران به قزوین، تسهیل در رفت و آمد دانشجویان و فعالان بخش صنعت از جمله مزیت‌های این طرح محسوب می‌شود؛ طرحی که سال‌ها پیش با هدف اجرای سیستم حمل و نقل ریلی برقی و سریع السیر، برخورداری ۱۰ استان کشور از این ظرفیت، رونق اقتصادی و گردشگری و نیز نهایی کردن سند توسعه استان قزوین مطرح شده بود، امروز انجام شدن یا نشدن آن در حاله ای از ابهام قرار گرفته است. این در شرایطی است که به نتیجه رساندن این پروژه ۱۹ ساله نه تنها برای استان قزوین بلکه برای پایتخت، استان‌های همجوار و شمال غرب کشور نیز ثمربخش خواهد بود.

به گزارش فارس، حتی برخی معتقدند اگر ساخت متروی قزوین-هشتگرد به سرانجام برسد، تا حد زیادی در مصرف سوخت خودروهای ترددکننده در مسیر قزوین به تهران صرفه‌جویی شده و می‌تواند نقش بارزی در کنترل آلودگی شهر آبیک هم داشته باشد. 

برای اطلاع از پیگیری های مسوولان و نمایندگان مجلس وقت و فعلی گریزی می زنیم به برخی از اخبار و قول ها و وعده های داده شده برای اجرای متروی هشتگرد به قزوین که بیان آنها خالی از لطف نیست. 

 معاون رئیس دولت دهم در بیستم آبان ماه سال ۸۹ در پایان جلسه هیات دولت که در سالن باغستان قزوین برگزار شده بود، در جمع خبرنگاران رسانه های گروهی از اختصاص مبلغ 200 میلیارد ریال  به منظور اجرای طرح متروی هشتگرد به قزوین خبر داده بود.

داود محمدی نماینده وقت قزوین، البرز و آبیک در مجلس شورای اسلامی در ۲۶ شهریور ماه سال ۹۲ در جلسه شورای اداری شهرستان آبیک اظهار کرده بود: با توجه به کمبود و وضعیت نامناسب بودجه دولت، متروی هشتگرد به قزوین از طریق فاینانس انجام می‌شود. در زمینه ادامه متروی هشتگرد به قزوین با یک شرکت چینی تفاهم‌نامه مقدماتی منعقد شده که برای احداث این خط مترو اقدام کند. به دلیل وضعیت بودجه کشور، بین پنج تا 10 سال، عواید خط متروی هشتگرد به قزوین به شرکت چینی اختصاص می‌یابد.

همچنین این نماینده در پنجم تیرماه سال ۹۳ در مصاحبه ای با فارس از تعیین ردیف بودجه برای ادامه مترو از هشتگرد به استان قزوین خبر داد و گفته بود با توجه به کمبود بودجه، متروی هشتگرد به قزوین از طریق فاینانس انجام می‌شود.

استانداران موافق و مخالف

زاهدی از استانداران پیشین قزوین در ۲۶ مرداد ماه ۹۸ در دومین جلسۀ کمیسیون ایمنی راه‌های استان قزوین اذعان کرده بود: ما ادامه و اتصال مترو هشتگرد به قزوین را پیگیری می‌کنیم و به کسانی که مخالف طرح هستند توضیح داده‌ایم که مسیر زیادی تا قزوین نمانده و منطقی است آن را ادامه دهیم تا از حوادث جاده‌ای کاسته شود. به‌دلایل منطقی و اقتصادی و اجتماعی به هر حال مترو به قزوین خواهد آمد تا یک مسیر ایمن برای تردد مردم ایجاد شود و انتظار داریم مسوولان کشوری در این زمینه همکاری به‌موقع داشته باشند تا بتوانیم از هزینه‌های تحمیل شده به کشور بکاهیم.

اما جمالی پور دیگر استاندار دولت روحانی در استان قزوین هم نظر دیگری داشت و در ۲۶ مهر ماه ۱۴۰۰ در جلسه شورای ملی سالمندان استان خطاب به علاقه‌مندان طرح اتصال متروی هشتگرد به قزوین گفته بود: اجرای چنین طرحی با وجود هزینه‌های بسیار سنگین آن هیچ سودی برای استان قزوین ندارد؛ چرا که سرعت مترو نهایتاً 90 کیلومتر بر ساعت است و به خاطر توقف‌های زیاد در ایستگاه‌های مختلف عملاً نمی‌تواند نیازهای ما را تأمین کرده و صرفه اقتصادی داشته باشد. به جای مترو باید به دنبال احداث ریل باس باشیم که سرعت آن 160 کلیومتر بر ساعت است و استفاده از آن صرفه اقتصادی دارد. ضمن اینکه در این حوزه با راه‌آهن جمهوری اسلامی موافقت‌نامه امضا کردیم تا در مسیر 2 خطه تاکستان به تهران ریل باس حرکت کند.

فاطمه محمدبیگی نماینده فعلی قزوین، آبیک و البرز در مجلس شورای اسلامی در ۳۱ فروردین ماه امسال در نطقی در مجلس اظهار کرده بود: طبق گزارش وزیر نفت و صحبت های رئیس مجلس مبنی بر لزوم برنامه‌ریزی دقیق جهت اجرای پروژه‌های راهبردی در مسیر صرفه‌جویی در مصرف سوخت و بهینه‌سازی مصرف انرژی، لازم است برای مسیر ارتباطی تهران_قزوین که عنوان رتبه دوم کشوری و بیشترین تردد خودرو را دارد و مصرف بالای سوخت و هدررفت زمان بسیار بر مسافران را نیز به همراه دارد تسریع در مطالعه و  ورود به فاز اجرایی در پروژه اجرای احداث مترو هشتگرد به قزوین و قطار سریع السیر قزوین به قم برای مدیریت انرژی، از اولویت‌های امروز کشور و استان باشد و مورد توجه وزارت راه و شهرسازی قرار گیرد.

در سفر استانی دولت نهم پروژه مترو به تصویب رسید

فاطمه محمدبیگی نماینده قزوین، آبیک و البرز در مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگار فارس با بیان اینکه موضوع پروژه مترو هشتگرد به قزوین به دهه ۸۰ برمی‌گردد، اظهار کرد: درخواست اجرای این پروژه در دومین سفر استانی هیات دولت نهم در سال ۸۸ مطرح شد که در همین سفر، کار مطالعاتی پروژه به عنوان مصوبه در دستور کار قرار گرفت. 

وی افزود: قرار بود این طرح به طول ۷۵ کیلومتر با اعتبار بالغ بر ۳۵۷۰ میلیارد ریال وارد فاز عملیاتی شود که ۵ ایستگاه شامل نظرآباد، آبیک، شهرک صنعتی کاسپین، محمدیه و قزوین در مسیر پروژه در نظر گرفته شد و قرار بود در بازه زمانی ۵ ساله به اتمام و نهایتا در سال ۹۲ به بهره‌برداری برسد.

این نماینده مجلس ادامه داد: در سی‌ام شهریور ماه سال ۹۲ یک شرکت چینی اعلام کرد که پروژه به صورت مشارکتی انجام شود اما عملاً با آغاز به کار دولت یازدهم و مخالفت وزیر وقت راه و شهرسازی این پروژه متوقف شد. متاسفانه آنچه برای ما اهمیت دارد و الان به آن اهمیت داده نمی‌شود این است که قزوین یک شهر تاریخی با قرارگیری در یک منطقه راهبردی و ژئوپولوتیکی است.

نماینده قزوین، آبیک و البرز در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: به لحاظ راهبردی و حکمرانی سیاسی و اقتصادی شاهراه ترانزیتی، قزوین یک راه ایمن، ارزان و در دسترس و یک نقطه مهم حمل و نقلی منطقه خاورمیانه در تقاطع کریدورهای شمال به جنوب و شرق به غرب در فضای بین المللی تلقی می‌شود. به همین دلیل با توجه به فعالیت‌های حوزه‌های صنعتی در اطراف این شاهراه و حجم بسیار سنگین ترافیک، دومین محور پر ترافیک کشور لقب گرفته است که اجرای پروژه مترو هشتگرد به قزوین برای جلوگیری از تصادفات و کاهش تلفات و خسارت‌های جانی بر اثر تصادفات به ویژه جوانان برای ما بسیار مهم است.

محمدبیگی افزود: از سویی با اجرای پروژه مترو، انتقال یک سری از پایانه‌های غرب تهران به سمت قزوین می‌تواند مثمرثمر واقع شود و در کاهش مصرف بنزین و آلودگی زیست محیطی و آلودگی هوا به ویژه هوای آبیک که از آلوده ترین شهرهای کشور محسوب می‌شود و کاهش حجم ترافیک سنگین و کاهش انتقال آلودگی شهرهای دیگر تاثیرگذار باشد.

وی ادامه داد: قطعاً نقش راه دوم یعنی مترو در کنار آزادراه در بحران‌ها و بلای طبیعی کمک کننده است و صرفه‌جویی بسیار زیادی به لحاظ اقتصادی و زمان مسافران می شود و از نظر جایگزینی نیروی برق به جای سوخت فسیلی و موافقت با محیط زیست بسیار مهم است.

این نماینده مجلس اضافه کرد: متاسفانه پروژه متروی هشتگرد به قزوین با بی‌مهری دولت‌ها مواجه شد که انتظار داریم در دولت سیزدهم با گشایش‌هایی که در حال انجام است و پیگیری‌هایی که صورت گرفته به نتیجه برسیم. در این زمینه با تمام وزرای سابق و فعلی راه و شهرسازی و رئیس جمهور مکاتبات صورت گرفته و این موضوع پیگیری شده و در حال پیگیری است. 

نماینده قزوین، آبیک و البرز در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: به نظر می‌رسد امتداد مترو هشتگرد به قزوین هم می تواند به تهران کمک کند و هم برای کرج، نظرآباد، محمدیه، شهرهای صنعتی و آبیک قزوین می‌تواند موثر واقع شود. به لحاظ آمایش سرزمینی و به دلیل اینکه محور صنعتی، دانشگاهی و نخبگانی است می‌تواند برای رفت و آمد نخبگان دانشگاهی مورد استفاده قرار گیرد.

محمد بیگی خاطرنشان کرد: متروی هشتگرد به قزوین می تواند نقش کریدور شمال به جنوب و شرق به غرب را برای کشورهای همسایه و فضای حمل و نقل بین المللی و ترانزیت بین المللی و افزایش درآمد حاصله  فراهم کند.

وی اذعان کرد: این پروژه که می‌توانست با کمتر از حدود ۴٠٠ میلیارد تومان یک دهه زودتر به بهره‌برداری برسد و آلودگی‌های محیط زیستی، کاهش زمان بسیار زیاد مسافران و کاهش حوادث ترافیکی و تلفات جانی و صرفه‌جویی در زمان را به دنبال داشته باشد و به لحاظ لجستیکی و حمل و نقل و ترانزیتی کریدور شمال به جنوب و شرق غرب را به هم وصل کند و محور عظیم ترانزیتی و بین المللی باشد متاسفانه مورد بی‌مهری برخی مسئولان و دولت‌ها قرار گرفت.

نماینده قزوین، آبیک و البرز در مجلس شورای اسلامی افزود: هرچند که در اجرای پروژه مترو هشتگرد به قزوین تاخیر ایجاد شده اما از دولت سیزدهم انتظار داریم که این پروژه را به سرانجام برساند چرا که بیش از این نباید در اجرای این پروژه تاخیر بیفتد و باید به عنوان راه و نگاه پدافندی به عنوان یک پروژه مهم لحاظ شود که می‌تواند راه مواصلاتی تهران به شهرهای شمالی همچون گیلان و زنجان و ۱۴ استان غرب و شمال غرب کشور را به یکدیگر نزدیکتر کند.

محمدبیگی افزود: به دلیل تاخیر در اجرای متروی هشتگرد به قزوین چند هزار میلیارد تومان پول و افزایش هزینه هنگفت به دلیل ترک فعل‌های مسوولان بر دولت، نظام و مردم تحمیل شده و بر این اساس مسوولانی که طی دو دهه گذشته ترک فعل کردند، باید پاسخگو باشند.

در هیچ دولتی متروی هشتگرد به قزوین دارای ردیف اعتبار نبوده است

در این خصوص مهدی رجحانی معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قزوین در گفت و گو با خبرنگار فارس اظهار کرد: متروی هشتگرد به قزوین در هیچ زمانی به تصویب نرسیده و تنها در حد یک تقاضا مطرح بوده که طبیعتا این تقاضا نیاز به انجام مطالعات گسترده دارد تا به مرحله برنامه ریزی برای اجرا برسد. 

وی با بیان اینکه کیلومتراژ مترو به دلیل وجود نداشتن طرح مشخص نیست، افزود: با توجه به دشت بودن مسیر، همان کیلومتراژ ماشینی می تواند قابل قبول باشد. 

این مسوول با اشاره به اینکه در زمینه متروی هشتگرد به قزوین مطالعاتی انجام نشده و در هیچ دولتی هم این طرح دارای هیچ ردیف اعتباری نبوده است، توضیح داد: به همین دلیل تا در این زمینه مطالعات انجام نشود، برآورد دقیقی از هزینه انجام پروژه وجود ندارد اما می توان گفت اگر همین امروز این طرح بخواهد اجرا شود بیش از ۳۰۰۰۰ میلیارد تومان هزینه لازم دارد، البته همین عدد هم تا مطالعات انجام نشود دقیق نخواهد بود. 

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قزوین افزود: طبیعی است مطالعات متروی هشتگرد به قزوین هم زمان بر است و این برآورد قیمت باید در زمانی اتفاق بیفتد که همه چیز برای اجرا آماده شده باشد.

رجحانی تصریح کرد: تا قبل از دولت سیزدهم این موضوع صرفا در حد یک پیشنهاد بوده و هیچ وقت اجرای آن جدی نبوده که در سفر ریاست جمهوری ۱۰ میلیارد تومان اعتبار برای مطالعات و بررسی امکان پذیری آن تصویب شد.

وی افزود: با انجام این مطالعات دقیق که همه جوانب را شامل خواهد شد مشخص می شود که این پروژه اولا امکان اجرا دارد یا خیر و ثانیا چه میزان بودجه و زمان لازم دارد. البته باید نگاه ها به این پروژه منطقی باشد و شاید در مسیر این مطالعات به طرح های جایگزین برسیم.

این مسوول خاطرنشان کرد: در حال حاضر مذاکرات جدی با وزارت راه و شهرسازی در حال انجام است تا مطالعات لازم انجام شود که با تحقق این مهم، تکلیف اجرا یا باز طراحی این پروژه مشخص خواهد شد.

به گزارش فارس، به نظر می رسد بالا بودن هزینه پروژه راه اندازی متروی هشتگرد به قزوین یکی از دلایل اصلی عدم جدیت دولت ها در تحقق این زمینه است و در این زمینه می طلبد با تسریع در به سرانجام رسیدن مطالعات پروژه مذکور، یک بار برای همیشه اجرایی شدن یا نشدن آن به اطلاع مردم رسانده شود چراکه طی دو دهه گذشته این ماجرای پر پیچ و خم هزینه بسیاری را برای مردم استان قزوین و حتی سایر استان های مرتبط با این مساله داشته است.

پایان پیام/