اعطای یارانه انرژی به متانولی ها فقط با توسعه زنجیره ارزش

سعید میرترابی کارشناس انرژی در گفت وگو با خبرنگار مهر، درباره میزان منطقی بودن اعطای یارانه انرژی ارزان به پتروشیمی‌های متانولی و در مقابل خام فروشی این پتروشیمی‌ها گفت: یکی از مشکلاتی که هم اکنون ما با آن مواجه هستیم این است که سوخت و خوراک پالایشگاه‌ها را به صورت یارانه‌ای اعطا شده است این مسئله طبیعتاً انگیزه را برای پتروشیمی‌های متانولی که اقدام به توسعه زنجیره ارزش خود کنند کاهش می‌دهد.

وی در ادامه بیان کرد: اعطای یارانه انرژی ارزان به عنوان خوراک به پتروشیمی‌های متانولی از یک طرف می‌تواند فساد ایجاد کند از سوی دیگر وقتی این خوراک در بازار آزاد به صورت گران‌تر به فروش می‌رسد و منجر به عدم شفافیت در عملکرد این پتروشیمی‌های متانولی می‌شود که هم اکنون ما با این عدم شفافیت روبرو هستیم.

میر ترابی در ادامه خاطرنشان کرد: معمولاً هم این عدم شفافیت با میزانی از فساد روبرو است. وقتی این پتروشیمی‌های متانولی این خوراک را مدت‌ها به صورت یارانه‌ای دریافت کرده‌اند به همین دلیل کالایی که تولید کرده‌اند را به عنوان سود نشان می‌دهد. اما در واقع این امر یک سود غیر واقعی است به این دلیل که نهاده ورودی قیمت واقعی نداشته است.

میرترابی در ادامه خاطرنشان کرد: این مسئله از بعد منافع ملی و حرکت در مسیر تکمیل زنجیره ارزش این محصولات همیشه مانع ایجاد کرده است، در دنیا مسیری که کشورها کشورهای مختلف از جمله کشورهای حاشیه جنوب خلیج فارس به آن ورود کرده‌اند این است که خوراک ورودی این پتروشیمی‌های متانولی را با قیمت‌های بین‌المللی به آنها عرضه می‌کنند تا این مسئله انگیزه‌ای شود که این پتروشیمی‌ها به سمت تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر حرکت کنند و سود واقعی‌تر و منطقی‌تری نصیب آنها شود.

این کارشناس مسائل انرژی در ادامه گفت: با اعطای این یارانه انرژی به پتروشیمی‌های متانولی در واقع در حال صادرات انرژی مجازی از کشور هستیم وقتی قیمت این انرژی به صورت غیر واقعی ارائه شود.

این کارشناس انرژی در ادامه بیان کرد: محصولی که پتروشیمی‌های متانولی عرضه می‌کنند دارای ارزش کاسته است، زیرا اگر این پتروشیمی‌ها اصلاً هیچ گونه فعالیتی نمی‌کردند و ما فقط اقدام به صادرات خوراک گاز آنها می‌کردیم سودآوریبیشتری داشتیم.

وی در ادامه بیان کرد: وقتی انرژی و خوراک به صورت یارانه‌ای عرضه می‌شود در طی مدت زمانی قیمت واقعی و قیمت یارانه‌ای فاصله ایجاد می‌شود و این فاصله انگیزه‌ای برای فساد ایجاد می‌کند و هم عدم تحرکی ایجاد می‌کند تا به سمت تولید محصولات پیچیده‌تر و با ارزش افزوده بالاتر حرکت نکنند.

وی در ادامه بیان کرد: باید اعطای یارانه انرژی به پتروشیمی‌های متانولی را منوط به توسعه زنجیره ارزش کنیم. البته نمی‌توان این راهکار را به فوریت اجرایی کرد.

این کارشناس انرژی در ادامه توضیح داد: باید طی یک برنامه زمان بندی شده مثلاً ۵ ساله خوراک پتروشیمی‌های متانولی با قیمت بین المللی عرضه شود. اما به دلیل فساد و سود بالای اعطای این یارانه معمولاً این روش‌ها به نتیجه نمی‌رسد و در مقابل آن مقاومت می‌شود.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: معمولاً وقتی دولت شروع به این اصلاحات می‌کند مقاومت‌ها و جاروجنجال رسانه‌ای شکل می‌گیرد، از سوی دیگر هزینه این اقدامات زیاد است، برای اینکه هزینه کم شود باید از اقدامات چکشی و ضربتی بپرهیزیم و با توافق با این مجموعه‌ها به مرور زمان قیمت خوراک آنها را افزایش دهد تا به قیمت بین المللی برسد و آنها هم موظف هستند در این ۵ سال اقدام به توسعه زنجیره ارزش کنند.