نگاهی بر فرآیند و نحوه توزیع اعتبارات استان خراسان جنوبی

حمید جهانشاهی در آستانه هفته دولت در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در بیرجند در رابطه با الگوی توزیع اعتبارات در خراسان جنوبی، اظهار داشت: توجه به توسعه متوازن و متعادل امکانات و نیز همگن سازی مناطق مختلف به لحاظ برخورداری از امکانات، تسهیلات و سایر شاخص‌‌های اقتصادی و اجتماعی، موضوعی است که می‌تواند برنامه کلان تخصیص منابع را تحت تأثیر قرار داده و چارچوب سیاستگذاری منطقه‌ای را سر و سامان بخشد.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خراسان جنوبی، افزود: بدین منظور لازم است سازماندهی ساختار و روابط میان انسان و فضا و فعالیت‌‌ها طوری صورت پذیرد که همراه با توسعه پایدار اقتصادی و بهبود شاخص‌های اجتماعی، نابرابری میان مناطق کاهش یابد.

جهانشاهی تصریح کرد: مطالعه نابرابری‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و آموزشی در میان گروه‌­ها، قشرها، اقوام و نیز بین مناطق جغرافیایی و یا تقسیمات سیاسی در یک کشور، یکی از کارهای ضروری و پایه‌ای برای برنامه ریزی و اصلاحات در جهت تامین رشد اقتصادی و عدالت اجتماعی است.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان جنوبی اظهار داشت: استان خراسان جنوبی به عنوان یکی از استان‌های در حال توسعه و مولد در کشور مطرح است لذا توجه و برنامه‌ریزی خاص برای این استان در حال توسعه و مستعد و درک میزان توسعه یافتگی مناطق مختلف آن جهت تخصیص بهتر منابع و ایجاد عدالت و توازن در این منطقه امری ضروری به نظر می‌رسد.

وی متذکر شد: فرآیند برنامه ریزی، در بخش ‌های مختلف اقتصادی اجتماعی و فرهنگی را می‌توان به صورت مجموعه منسجمی از فعالیت‌هایی چون ارزیابی وضع موجود، تدوین اهداف، طراحی استراتژی‌ها، … و در نهایت بودجه ریزی، تعریف کرد.

جهانشاهی گفت: مرحله تدوین بودجه، به عنوان آخرین مرحله از این فرآیند، نقش اساسی در ایجاد یک ساختار سازگار بین برنامه‌های اجرایی تدوین شده و امکانات و منابع مالی دولت را به عهده دارد و از این طریق برنامه‌های مزبور را قابل اجرا می ‌ سازد. بنابراین بودجه به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای برنامه‌های اجرایی است که اهداف کمی و کیفی، سیاست‌ها و خط مشی‌های اساسی برنامه را پی گرفته و شرایط اجرای آن را تعیین و محقق می‌سازد.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان جنوبی بیان کرد: بیش از دو دهه گذشته و همزمان با آغاز اجرای قانون برنامه دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، نظام برنامه ریزی و بودجه ریزی کشور، تحولات عمده‌ای از نظر مفاهیم و ساختاری پذیرا شد. این تحولات در بعد بودجه استانی ناظر بر پدیدار شدن مفاهیم جدید و از جمله «نظام درآمد – هزینه استانی» بوده است.

جهانشاهی عنوان کرد:   بر اساس «نظام درآمد- هزینه استانی»، اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای به صورت سرجمع در اختیار استان قرار می‌گیرد و توزیع این اعتبارات بین فصول و برنامه‌ها و همچنین توزیع بین شهرستان‌ها به عهده استان است.

وی افزود: انجام این امر از حساسیت خاص برخوردار است. زیرا از یک سو این توزیع باید ناظر بر تعادل بخشی بین واحدهای جغرافیایی تابعه استان باشد و از سوی دیگر توسعه متوازن اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در استان و نواحی (شهرستان‌ها) را مدنظر قرار دهد.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان جنوبی گفت: استفاده از روش‌‌های علمی در توزیع اعتبارات همواره از دغدغه‌های اصلی کارشناسان و مسئولین استان بوده است.

وی  بیان کرد: در چارچوب نگرش فوق و برای دستیابی به یک الگوی مطلوب در توزیع اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای استان بین شهرستان‌ها اهدافی اساسی تعقیب می ‌ شود .

جهانشاهی یادآور شد: این اهداف شامل  توزیع عادلانه اعتبارات عمرانی استان بین شهرستان‌ها بر اساس مجموعه‌ای از روابط مستدل و منطقی و کاهش اعمال نظرات شخصی و غیر کارشناسی، کاهش عدم تعادل‌های منطقه‌ ای موجود در میزان توسعه نیافتگی شهرستان‌ها و کمک به رشد و توسعه شهرستان‌های کم برخوردار،  منطقی‌تر کردن توزیع اعتبارات بین شهرستان‌ها در زمینه‌های اجتماع (امکانات آموزشی- بهداشتی) و زمینه‌های زیربنایی که توسعه اقتصادی، اجتماعی بر بستر آن شکل می‌گیرد، خواهد بود.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان جنوبی بیان کرد:  تعیین هدف‌های کمی مشخص برای هر یک از برنامه‌های عمرانی از درون مدل‌‌های پیشنهادی،  برخورد جامع و نظام یافته با فعالیت توزیع اعتبارات عمرانی از طریق گسترش همفکری، همدلی و هماهنگی کارشناسان سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان در دستگاه‌های اجرایی و ارائه گزارش به مقامات استانی و شهرستان‌ها در مورد چگونگی توزیع اعتبارات عمرانی استانی از دیگر اهداف این طرح است.

جهانشاهی اذعان کرد: جهت محاسبه سهم شهرستان‌ها از اعتبارات ابتدا برای تعیین میزان برخورداری هر شهرستان از امکانات، بیش از 200 شاخص‌ مختلف مشتمل بر 600 متغیر در برنامه‌های بودجه‌ای تدوین شده است سپس با استفاده از روش میانگین متحرک سلسله مراتبی و الگوی ریاضی تعیین اعتبار برای هر شاخص هدف مناسب انتخاب شده است.

وی افزود: با توجه شکاف بین مقدار موجود و مقدار هدف گذاری شده جهت رسیدن به توسعه پایدار، میزان بودجه مورد نیاز این امر برای هر شهرستان محاسبه شده و سپس سهم هر شهرستان بر اساس شاخص‌های احصاء شده از دستگاه‌های اجرایی محاسبه شده است.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان جنوبی گفت: روش میانگین متحرک سلسله مراتبی یکی از روش‌های علمی معتبر در ارتباط با توزیع اعتبارات بوده و هم اکنون در بسیاری از استان‌های کشور مانند استان کرمان و تهران از این روش استفاده شده و مورد استقبال قرار گرفته است.

جهانشاهی با اشاره به  مزایای این مدل اظهار داشت:  توزیع اعتبارات با استفاده از این روش موجب می‌شود پیش بینی اعتبارات را از حال چانه زنی خارج و مقدار دقیق‌تری از اعتبار مورد نیاز برنامه‌های عملیاتی مختلف شهرستان تعیین شود.

وی افزود:  برای هر یک از برنامه‌ها یا عملیات درون برنامه‌ها، یک یا چند شاخص اصلی و تاثیرگذار تعریف شده که سطح توسعه یافتگی شهرستان‌ها در برنامه‌های عملیاتی، از طریق ایجاد شاخص‌های مناسب اندازه‌گیری شده و اهداف بصورت درون زا تعیین می‌شوند و از آنجا که اهداف بر اساس عملکرد تعیین می‌شوند، دست یافتنی و غیر آرمانی خواهند بود.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان جنوبی اظهار داشت: این اهداف به گونه‌ای تعیین می‌شوند که شهرستان‌های کمتر توسعه یافته (با برخورداری کمتر) پیوسته شتاب بیشتری نسبت به شهرستان‌های برخوردارتر داشته و عدم تعادل‌ها به طور سیستماتیک کاهش خواهد یافت .

جهانشاهی عنوان کرد:  الگوی توزیع اعتبارات استان در جلسه شورای برنامه‌ریزی و توسعه خراسان جنوبی مورخ دوم خرداد 1402 ارائه و مورد تصویب قرار گرفت.

وی افزود:  مدل مذکور این قابلیت را دارد که اعتبارات را بر اساس امور، فصل، برنامه و در صورت لزوم عملیات و ریز عملیات، محاسبه و ارائه کند و در صورت عدم تکافوی اعتبار برای اهداف پیش‌بینی شده، این مدل می‌تواند چارچوب و مطالعات لازم را برای توزیع اعتبار بر اساس سهم تعیین شده برای هر یک از عملیات، برنامه‌ها، فصول و امور ایجاد کند.

انتهای پیام/ 252/