موقعیت ممتاز ایران در گروه بریکس

مرتضی دلخوش در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: عضویت ایران در پیمان‌ها و ائتلاف‌هایی مثل شانگهای و بریکس می‌تواند جدا از منافع اقتصادی، وجهه ایران را به لحاظ سیاسی افزایش دهد. غرب مدعی است که “ما ایران را تحریم و ایزوله کرده‌ایم”. لذا عضویت ما در گروه‌هایی مثل بریکس این پیام را به دنیا مخابره می‌کند که فضای بین‌المللی برای ما بسته نیست.

وی افزود: حدود ۴۰ درصد جمعیت جهان در کشورهای عضو گروه بریکس هستند. سه غول انرژی شامل روسیه، عربستان و ایران، دومین اقتصاد برتر جهان یعنی چین و اقتصادهای بزرگی مثل هند و برزیل در بریکس حضور دارند. امارات نیز در جذب سرمایه‌گذاری مقام اول را در دنیا به خود اختصاص داده است. مجموع این عوامل به آن معناست که بریکس گروه قدرتمندی را تشکیل داده است.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به تحریم‌های آمریکا علیه ایران گفت: در صورتی که ارز ذخیره بین‌المللی توسط بریکس ایجاد شود به دلارزدایی از اقتصاد  ایران کمک خواهد شد. البته با توجه به حجم مبادلات ارزی کشورهایی مثل چین و هند با سایر کشورهای دنیا که از طریق دلار انجام می‌شود تضعیف دلار برای این کشورها اتفاق چندان خوبی نیست. بنابراین ایجاد ارز مستقل توسط بریکس ممکن است در آینده نزدیک محقق نشود.

دلخوش تصریح کرد: وقتی کشورهایی مثل عربستان و امارات که تا حدودی به لحاظ سیاسی با ما زاویه دارند در قالب بریکس به ما ملحق می‌شوند، ممکن است تعاملات دو سویه‌ای نیز در پی این الحاق شکل بگیرد که در رشد مبادلات تجاری و اقتصادی ایران موثر باشد.

وی با بیان این‌که باید از منافع عضویت در بریکس نهایت استفاده را ببریم، گفت: عضویت در بریکس شرط لازم است اما کافی نیست. برای آن‌که از ظرفیت‌های بریکس در جهت پیشرفت اقتصادی استفاده کنیم باید ملزومات عضویت در این گروه را بپذیریم و مورد بررسی قرار دهیم. ایجاد تیم‌های کارشناسی و کارگروه‌ها برای بررسی ابعاد این عضویت لازم است.

این کارشناس اقتصادی، موقعیت ژئوپلتیک ایران را منحصر به فرد دانست و افزود: روسیه به نوعی وابستگی مستقیم به مسیرهای دسترسی و حمل و نقل ایران به عنوان پل ارتباطی شمال به جنوب دارد. ما می‌توانیم با استفاده از کریدور شمال به جنوب، کالاهای کشورهای چین، هند و شرق آسیا را به اروپا برسانیم. برای دستیابی به این هدف ایجاد زیرساخت‌های ارتباطی و توسعه سواحل جنوبی ایران ضرورت دارد.

دلخوش با طرح این سوال که چه مزیت‌هایی در ایران وجود دارد که بریکس مجاب شده ایران را در گروه خود بپذیرد، گفت: ایران یک کشور استراتژیک در منطقه خاورمیانه محسوب می‌شود و بیست و دومین اقتصاد برتر جهان است. از طرف دیگر با توجه به اهمیت انرژی منطقه خلیج فارس ایران به شاهراه انرژی دسترسی دارد. به لحاظ سیاسی، نظامی و اقتصادی هم ایران یک وزنه محسوب می‌شود که مجموع این عوامل باعث اثرگذاری کشور در مناسبات بین‌المللی شده و قطعا در اقتصاد آینده‌ی جهان حرف‌هایی برای گفتن خواهد داشت.

بنابراین گزارش، گروه بریکس از اتصال حرف اول کشورهای عضو آن یعنی برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی تشکیل شده است. سیاست های کلان گروه بریکس شامل تجارت، سرمایه گذاری، توسعه شرکت های خرد، کوچک و متوسط، تامین مالی، مقابله با تغییرات اقلیمی، گسترش فناوری های نو در بخش انرژی، توسعه زیرساخت های حمل و نقل، امنیت غذایی و توسعه انسانی است. پانزدهمین اجلاس سران گروه بریکس روز دوم شهریور ۱۴۰۲ برگزار شد و عضویت کشورهای ایران، عربستان، امارات، آرژانتین، مصر و اتیوپی در این گروه پذیرفته شد و تعداد اعضای این گروه به ۱۱ کشور  افزایش یافت. عضویت شش کشور جدید از ابتدای ژانویه ۲۰۲۴ رسمیت خواهد یافت.

انتهای پیام