ضرورت تغییر رویکرد ایران در تجارت با عراق برای حفظ و توسعه صادرات

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، جهانبخش سنجابی‌شیرازی امروز در سلسله نشست‌های تعامل اقتصاد و رسانه (نقش و کارکرد رسانه در توسعه روابط اقتصادی ایران و عراق)، آینده‌نگری روابط ایران و عراق و ابعاد دیپلماسی اقتصادی، اظهار داشت: در 5 ماهه ابتدای امسال رشد صادرات ایران به عراق نسبت به مدت مشابه سال گذشته 18.5 درصد بوده است که اگر با همین روش پیش برویم تا پایان امسال صادرات ایران به عراق به 10 تا 12 میلیارد دلار خواهد رسید.

وی افزود: عراق برای دو سال آتی سالانه بیش از 168 میلیارد دلار بودجه سنواتی در نظر گرفته است که بیش از 70 درصد این بودجه در بخش عمرانی است. بنابراین، این مسأله می‌تواند زمینه صادرات بیشتر به عراق را برای ما فراهم سازد.

دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق با بیان اینکه ضرب آهنگ عراقی‌ها در واردات با توجه به رشد بودجه صعوی شده است، گفت: در حال حاضر کشور عراق بیش از 95 درصد کالاهای زیرساختی را از واردات تأمین می‌کند لذا تا چند سال آینده این کشور یک پروژه بزرگ در منطقه برای کشورهای همسایه و برای قدرت‌های فرامنطقه‌ای خواهد بود. ضمن اینکه اساسا عراقی‌ها در حوزه اقتصادی وارد یک کنشگری جدیدی شده‌اند، خصوصا در دولت جدید با توجه به اتفاقاتی که در خصوص بودجه و همچنین کلنگ زنی احداث خط آهن ایران و عراق افتاده است که این موضوعات می‌تواند شرایط را برای توسعه تجارت بین دو کشور فراهم کند.

سنجابی‌شیرازی اظهار داشت: ارزش تجارت کالایی عراق در سال 2021 بالغ بر 148 میلیارد دلار بوده که 87 میلیارد دلار آن مربوط به صادرات و 61 میلیارد دلار آن مربوط به واردات بوده است، بررسی روند تجارت با عراق طی دهه اخیر نشان می‌دهد که همواره صادرات کالا (عمدتا متکی به نفت)، در سطحی بالاتر از واردات کالا بوده در مقابل فراز و نشیب‌های صادرات، بخش واردات از ثبات نسبی برخوردار بوده است.

وی بیان داشت: طی 5 سال گذشته صادرات به عراق بین 65 تا 98 میلیارد دلار در نوسان بوده و در نهایت به 87 میلیارد دلار در سال 2021 رسیده است و در مقابل واردات از 52 میلیارد دلار در سال 2017 با رشد ملایمی (به جز افت سال 2020) به 61 میلیارد دلار در سال 2021 افزایش یافت.

وی افزود: کشورهای امارات متحده عربی، ترکیه، چین، ایران به ترتیب مهمترین شرکای تجاری تأمین‌کننده نیازهای عراق  در سال 2021 بوده‌اند و ترکیه که تا سال 2016 بالاترین سهم در بازار عراق را داشت از سال 2017 جای خود را به امارات متحده عربی داد و کشور چین و ایران نیز به عنوان رقیبی نزدیک درصدد افزایش سهم خود در بازار عراق هستند.

دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق افزود: بهترین جایگاه ایران در بازار عراق مربوط به سال 2018 با اختصاص سهمی در حدود 16.7 درصد از بازار مذکور بوده که پس از امارات متحده عربی با سهم 21.1 درصد رتبه دوم را داشته است.

وی با اشاره به گزارش گمرک ایران گفت: بر اساس این گزارش ارزش صادرات ایران به عراق طی سال‌های 1397 تا 1400 سالانه در حدود 9 میلیارد دلار بوده است که در این میان تنها در سال 1399 به دلیل محدودیت ناشی از شیوع کرونا سطح صادرات کاهش یافته و به 4.7 میلیارد دلار رسیده بود.

دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق با تأکید بر ضرورت حفظ بازار عراق و توسعه صادرات به این کشور گفت: در شرایط فعلی استمرار و توسعه صادرات غیرنفتی به عراق نیازمند تغییر رویکرد است و باید به این نکته توجه کرد که تطابق مناسب بین نیازهای واردات عراق و زمینه‌های کالایی صادرات ایران به کشور وجود ندارد.

وی بیان داشت:‌ کشور عراق یکی از مقاصد صادراتی برای صدور کالاهای متنوع ایرانی است و در واقع از لحاظ تنوع کالاهای صادراتی متنوع‌ترین در میان کل مقاصد صادراتی ایران به شمار می‌رود.

سنجابی‌ شیرازی بیان داشت:‌ توسعه حضور رقبایی مانند امارات، ترکیه، چین، هند، آمریکا در بازار عراق در شرایطی که این کشورها در میان مقاصد مهم صادراتی عراق نیز حضور دارند منافع دوجانبه‌ای برای کشور مذکور ایجاد می‌کند و این موضوع زنگ خطر جدی برای برنامه‌های توسعه صادرات ایران در بازار عراق به شمار می‌رود.

پایان پیام/