تمایل طالبان برای مشارکت‌ شرکت‌های ایرانی در پروژه تاپی/ فعالیت ایرانی‌ها در افغانستان به حداقل رسید

بهمن صالحی جاوید در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا درباره وضعیت سرمایه‌گذاری شرکت‌های پیمانکاری در افغانستان و صادرات خدمات فنی مهندسی به این کشور پس از حضور طالبان اظهار داشت: پس از حضور طالبان در افغانستان موجب شده که ریسک سرمایه‌گذاران برای فعالان اقتصادی افزایش پیدا کند و ایران نتواند از ظرفیت‌های موجود استفاده حداکثری کند، معادن سنگ آهن در این منطقه شبیه با گاوی است که بدن آن در افغانستان و سر آن در ایران قرار دارد و حجم زیادی از این معادن و ذخایر در افغانستان است و شرکت‌های ایرانی می‌توانستند در تمام این معادن حضور داشته باشند.

وی ادامه داد: با وزرای ارشد افغانستان نشست داشتیم و به ما توصیه داشتند که شرکت‌های ایرانی در معادن سنگ آهن این کشور حضور داشته باشند و اعلام کردند که بابت واسپاری این معادن، کریدور شرق غرب از افغانستان را توسعه دهید که بخشی از این مسیر توسط چینی‌ها در حال توسعه و انجام است.

دبیر انجمن صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی با بیان اینکه قبل از حضور طالبان در افغانستان، در پروژه‌های زیادی حضور داشتیم و افغانستان قبل و پس از طالبان جزو بازارهای ایرانیان بوده و خواهد بود، گفت: این کشور بستر بکری برای پروژه‌های عمرانی برای کشورها محسوب می‌شود و در واقع و کشورهای همسایه به غیر از ترکیه به ویژه کشورهای CIS بهشت شرکت‌های پیمانکاری هستند و نباید این فرصت را از دست بدهیم.   

صالحی جاوید افزود: هنوز به دلیل اینکه جامع بین الملل طالبان را به رسمیت نمی‌شناسد، ریسک شرکت سرمایه گذاری چه ایرانی و چه سایر کشورها را در افغانستان بالا برده‌است به ویژه برای شرکت‌هایی که بنیه دفاع ندارند. زمانی است که شرکتی از یک کشوری با پشتیبانی قوی و محکم در این بازار حضور دارد، برای مثال امریکا شرکت «بلک واتر» را به عنوان یک شرکت بخش خصوصی دفاعی در افغانستان فعال می‌کند تا از شرکت‌های پیمانکاری محافظت کند، قاعدتا ریسک سرمایه گذاری در این شرایط کاهش پیدا می‌‌کند و واقعیت این است که وجود امنیت در کنار اقتصاد بسیار اهمیت دارد.  

وی با اشاره به بازارهای افغان‌ها برای شرکت‌های پیمانکاری ایران گفت: در افغانستان در بخش نیروگاهی، خطوط انتقال برق و گاز حضور داشتیم و افغانستان تمایل دارد که خط لوله تاپی از ترکمنستان به افغانستان عبور کند و به هندوستان برسد و تمایل دارند که شرکت‌های ایرانی در این پروژه حضور داشته باشند همچنین این کشور به شدت به شرکت‌های راه‌سازی نیاز دارند و درخواست همکاری داده شده است.

دبیر انجمن صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی با بیان اینکه در حال حاضر مشکل ما بازاریابی نیست، تاکید کرد: دولت در بازاریابی نمی‌تواند موثر باشد و کمکی هم نمی‌کند وقتی دولت وارد بازاریابی شود خود رقیب شرکت‌های بخش خصوصی می‌شود و بازار را برای بخش خصوصی خراب می‌کند اما پشتیبانی در حوزه نظامی دفاعی و حوزه بانکی را باید تکلیف خود بداند در این حوزه‌هامی‌تواند کمک موثری به بخش خصوصی داشته باشد.

صالحی جاوید با بیان اینکه متاسفانه با حضور طالبان برخی از پروژه‌های شرکت‌های ایرانی در افغانستان نیمه کاره باقیماندند، گفت: اما به هر حال  شرکت‌ها نمی‌توانند پروژه‌های خود را رها کنند چراکه خسارت سنگینی متحمل می‌شوند و از سوی دیگر این پروژه‌ها از دارایی این شرکت‌ها در این کشور محسوب می‌شود که نمی‌توانند دارایی خود را رها کنند.

وی ادامه داد: واقعیت این است که مواضع طالبان در دوره‌های قبل به ایرانی‌ها ثابت شده‌ است اما با حضور آمریکایی‌ها در افغانستان ریسک سرمایه‌گذاری کمتر بود چراکه وضعیت امنیت بهتر بود و اساسا امریکایی رفتند که محیط برای ایرانی‌ها ناامن شود و محیط در مرز ایران درگاه ناامنی باشد.

دبیر انجمن صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی افزود: در حال حاضر شرکت‌های ایرانی کار خود در افغانستان را به حداقل ممکن نگه داشته‌اند تا وضعیت رو به بهود باشد اما به هر حال بسیاری از پروژه‌هایی که در حال توسعه و فعال بودند، متوقف شده‌اند چراکه کسی جرات نمی‌‌کند که به فعالیت خود ادامه دهد.