ثبت ۴ نظام کشاورزی در فهرست میراث جهانی/ تأیید ثبت جهانی باغستان قزوین در فائو

به گزارش وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از قزوین،‌ علی کیانی‌راد امروز در نشست باغستان سنتی قزوین میراث زنده نیاکان در فهرست میراث کشاورزی جهانی که در سالن جلسات باغستان برگزار شد، اظهار داشت: زمانی یک نظام کشاورزی در فهرست میراث کشاورزی جهانی ثبت می‌شود که نقش مهمی در معیشت عموم افراد آن جامعه داشته باشد و هویت درآمدی و اقتصادی جامعه محلی باید وابسته به این نظام باشد.

وی با بیان اینکه چنین نظام‌هایی باید نقش مهمی در امنیت غذایی داشته باشند، اضافه کرد: در ضمن چنین نظام‌هایی باید تنوع زیستی خاصی داشته باشند و چنین نظام‌های کشاورزی باید مربوط به منطقه‌ای باشند که گونه‌های گیاهی و جانوری منحصربه‌فرد به آن منطقه و در اینجا باغستان سنتی قزوین باشند.

کیانی‌راد وجود دانش سنتی باغبانی و باغداری را از دیگر پیش‌شرط‌های ثبت باغستان سنتی در فهرست فهرست میراث جهانی کشاورزی دانست و ادامه داد: چنین دانش‌هایی نه تنها نباید از بین رفته باشند،‌ بلکه باید خودشان را با دانش و مهندسی کشاورزی نوین هم سازگار کرده باشند.

وی تصریح کرد: یکی از مهمترین ویژگی‌ها برای ثبت یک نظام کشاورزی روابط اجتماعی،‌ ارزش‌ها و باورهایی است که حول آن شکل گرفته‌اند و در قزوین هم باغستان محور شکل‌گیری روابط اجتماعی،‌ ارزش‌ها و باورهای عمیق بوده و جامعه قزوین منطبق با روحیه باغبانی و باغداری شکل گرفته و رفتار و سکنات همه قزوینی‌ها متأثر از شغل آباواجدادی باغداری است.

رئیس مؤسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی اقتصادی وزارت جهادکشاورزی آیین سنتی پنجاه‌به‌در را مهمترین وجه اعتقادی وجود باغستان سنتی قزوین دانست و یادآور شد: اما آخرین شاخصه برای ثبت جهانی یک نظام کشاورزی هم دارا بودن چشم‌انداز زیبای گردشگری است که باغستان قزوین با توجه به ثبت ملی شدن این ظرفیت را به طور کامل دارا است.

وی افزود: باید به این نکته توجه کنیم که نظام باغداری سنتی در این دیار هم از قدیم وجود داشته است و این نظام به اصلاح دستی و با مداخله دولت یا یک نهاد ایجاد نشده است و به همین خاطر نظام باغداری سنتی در قزوین قابلیت بالایی برای ثبت در فهرست  میراث کشاورزی جهانی دارد.

کیانی‌راد ادامه داد: البته تاکنون 4 نظام کشاورزی بومی و سنتی در فهرست میراث جهانی کشاورزی ثبت شده است و 2 نظام دیگر از جمله باغستان سنتی هم در مرحله ثبت شدن قرار گرفته‌اند. البته ثبت باغستان در فهرست میراث جهانی مدیون طرح پژوهشی دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی(ره) خواهد بود.

ثبت باغستان سنتی در فهرست میراث جهانی کشاورزی توسط فائو تأیید شد

از سوی دیگر، نماینده سازمان جهانی خواروبار و کشاورزی ملل متحد (فائو) هم در این جلسه باغستان سنتی قزوین را میراث ارزشمند برای جهانیان توصیف کرد و گفت: این میراث جهانی باید با تعامل و همکاری بخش خصوصی و دولت مورد حفاظت و حراست قرار بگیرد و استمرار این صیانت‌ها باید در کنار ثبت جهانی باغستان مورد توجه قرار گیرد.

سلیم ذکری با بیان اینکه آب و زمین 2 مسئله اصلی باغستان قزوین هستند، تصریح کرد: حفاظت و صیانت از باغستان وظیفه‌ای است که فقط از عهده باغداران و باغبانان و جامعه محلی قزوین ساخته است و البته این سنت‌گرایی نباید مانع ورود فن‌آوری به باغستان شده و باید نوآوری و فناوری در خدمت توسعه باغات سنتی قزوین باشد.

وی از تأیید طرح ثبت باغستان سنتی در فهرست میراث جهانی کشاورزی در فائو خبر داد و گفت: همه اجزا و مؤلفه‌های شکل‌گیری نظام کشاورزی و باغداری سنتی در باغستان را بررسی کردیم و باغستان را یک مجموعه همگون و هم‌بسته دیدیم.

ذکری با اشاره به آب ذخیره‌شده در فضای باغستان سنتی قزوین ادامه داد: یکی از صورت‌مسئله‌های اصلی باید حفظ و نگه‌داشت آب باغات سنتی باشد تا آب به لایه‌های زیرین نفوذ کرده و در نهایت ذخیره آب آشامیدنی نسل‌های آینده مردم قزوین تأمین ‌شود. در نهایت باغداران سنتی قزوین نباید باغستان را فقط وسیله امرار معاش ببینند و بدانند که این نظام ارزشمند کشاورزی دارای اهمیت جهانی است.

نابودی نیمی از باغستان در دوره پهلوی

معاون استاندار قزوین هم در این نشست با اشاره به وسعت 6 هزار هکتاری باغستان سنتی قزوین و محصور شدن شهر قزوین در دوره‌های صفویه و قاجاریه توسط باغستان گفت: با توجه به اقدامات دوره مدرنیزاسیون در زمان پهلوی 3 هزار هکتار یعنی 50 درصد باغستان نابوده شده و 3 هزار هکتار باقی‌مانده باید با هم‌افزایی دولت و مالکان محلی حفظ شود.

مهدی رجحانی پیشنهاد کرد که با توجه به نقش اساسی باغستان سنتی در کسب‌وپیشه قزوینی‌ها و همچنین با توجه به مشهوریت عنوان کاسپین به عنوان نام بین‌المللی قزوین، باغستان سنتی قزوین به نام باغات کاسپین ثبت جهانی و به جهانیان معرفی شود.

انتهای پیام/