موانع اجرای طرح 28 مخزن در خوزستان؛ چرا پیشرفت مطلوبی حاصل نشده است؟

به گزارش خبرگزاری فارس از اهواز، در سال‌های اخیر، هزینه‌های مربوط به توسعه مخازن به صورت قابل توجهی افزایش یافته است. این افزایش هزینه همراه با مشکلاتی مانند عدم تطابق نرخ ارز با تورم و شرایط پرداخت سختگیرانه به پیمانکاران، باعث شده است که اجرای طرح 28 مخزن با مشکلاتی مواجه شود.

طرح 28 مخزن یکی از بزرگترین طرح‌های توسعه‌ای است که پس از انقلاب در حوزه نفت اجرا شده است. این طرح برای نگهداشت و افزایش تولید نفت تمرکز دارد و شامل 33 پروژه است. از این تعداد، 25 پروژه مربوط به توسعه مخازن نفتی در مناطق نفتخیز جنوب و 8 پروژه دیگر در مناطق نفت مرکزی و فلات قاره قرار دارند.

هدف اصلی از اجرای این پروژه‌ها، علاوه بر نگهداشت توان تولید شرکت ملی نفت مناطق نفتخیز جنوب، افزایش تولید به میزان 300 هزار بشکه در روز است. قراردادهای مربوط به این پروژه‌ها به صورت ریالی و ارزی منعقد شده‌اند، و از کل قراردادها، 25 قرارداد در مناطق نفتخیز جنوب (6 قرارداد ریالی و 19 قرارداد ارزی) منعقد شده است.

در حال حاضر، 6 قرارداد به پایان رسیده و 13 قرارداد در حال اجرا است. همچنین، در سال‌های اخیر پیشرفت پروژه‌ها در حدود 6 تا 53 درصد بوده است. اما عدم تطابق نرخ تسعیر ارز با تورم و عدم اصلاح قراردادها و شرایط پرداخت سختگیرانه به پیمانکاران، دو عامل اصلی در عدم پیشرفت مطلوب این پروژه‌ها هستند.

موانع پیش روی طرح 28 مخزن

علاوه بر این، موانع دیگری نیز بر سر راه اجرای طرح 28 مخزن وجود دارد. به عنوان مثال، ضعف در توانمندی مدیران مناطق نفتخیز از نظر مهندس دانشی تا سطوح مجری، نداشتن ساختار مناسب برای انجام کار،  همکاری نکردن برخی مدیران مناطق نفتخیز با اجرای طرح 28 مخزن، بروکراسی سخت و پیچیده در مناطق نفتخیز و اشکال در روش پرداخت قراردادها از دیگر معایبی است که سبب اختلال در پیشرفت پروژه‌های طرح 28 مخزن شده است.

طی سال‌های اخیر با توجه به شرایط اقتصادی ایران، برخی هزینه‌های مربوط به توسعه مخازن از قبیل خدمات حفاری افزایش قابل توجهی داشته و به حدود 7 برابر رسیده‌ است ولی نرخ دلار حدود 3 برابر شده است که این موضوع موجب افزایش هزینه‌های پرداختی پیمانکاران توسعه مخازن شده است.

در عین حال بر اساس شرایط قرارداد تا زمانی که تجهیزات مورد نیاز توسعه مخازن نصب نشوند پرداختی به پیمانکاران انجام نمی‌شود و این موضوع سبب شده است تا پیمانکاران برای انجام پروژه مجبور به پرداخت 50 درصد هزینه تجهیزات باشند که تامین این اعتبار برای پیمانکاران دشوار است.

جهت بهبود پیشرفت پروژه‌ها چه باید کرد؟

1. تعدیل‌پذیری قرارداد: اصلاح و تعدیل قراردادها با پیمانکاران می‌تواند بهبودی قابل توجهی در جریان کار و اجرای پروژه‌ها به همراه داشته باشد. این امر به معنای تغییر شرایط قرارداد، تعیین مجدد زمان‌بندی و تعدیل موارد مالی می‌باشد تا با توجه به شرایط جدید، پروژه به بهترین شکل پیش برود.

2. اصلاح روش پرداخت به پیمانکاران: ممکن است روش پرداخت مورد استفاده در پروژه‌ها باعث تأخیر در پیشرفت آنها شود. بنابراین، اصلاح و بهبود روش پرداخت به پیمانکاران با توجه به عملکرد آن‌ها می‌تواند باعث افزایش تحرک و تسریع در جریان کار شود.

3. ایجاد ساختار مستقل برای مدیریت و اجرای پروژه: ایجاد یک ساختار مجزا و مستقل از سازمان‌ها و دستگاه‌های اداری موجود، می‌تواند برای کاهش بروکراسی و تسهیل در اجرای پروژه‌ها مؤثر باشد. این ساختار می‌تواند با تخصص و تجربه لازم، مسئولیت‌های مدیریتی و اجرایی را بر عهده بگیرد و بتواند به صورت مستقل تصمیمات لازم را اتخاذ کند.

4. رفع انحصار خرید: بررسی و اصلاح قوانین و مقررات مربوط به خرید محصولات مورد نیاز پروژه به منظور حذف انحصار خرید از برخی شرکت‌ها و افراد خاص، می‌تواند باعث ایجاد رقابت سالم و در نتیجه، بهبود قیمت و ارائه بهترین کیفیت ممکن برای محصولات مورد نیاز پروژه گردد.

با اجرای این راهکارها و ایجاد تغییرات لازم، امیدوارم که پیشرفت پروژه‌های مربوطه بهبود یابد و موانع اجرای طرح 28 مخزن در استان خوزستان نیز برطرف شود.

راهکارهای پیشرفتِ پروژه‌ها چیست؟

1. تعدیل‌پذیری قرارداد: اصلاح و تعدیل قراردادها با پیمانکاران می‌تواند بهبودی قابل توجهی در جریان کار و اجرای پروژه‌ها به همراه داشته باشد. این امر به معنای تغییر شرایط قرارداد، تعیین مجدد زمان‌بندی و تعدیل موارد مالی می‌باشد تا با توجه به شرایط جدید، پروژه به بهترین شکل پیش برود.

با توجه به چنین مشکلاتی شورای فنی عالی بودجه، تعدیل‌پذیری قرارداد و اصلاح در روش پرداخت به پیمانکاران را مصوب کرد که علی‌رغم تصویب این مصوبه برخی افراد و گروه‌ها در مجموعه‌ی مناطق نفتخیز جنوب اجرای آن را به تعویق انداخته اند.

2.ایجاد ساختار مستقل برای مدیریت و اجرای پروژه: ایجاد یک ساختار مجزا و مستقل از سازمان‌ها و دستگاه‌های اداری موجود، می‌تواند برای کاهش بروکراسی و تسهیل در اجرای پروژه‌ها مؤثر باشد تا اقدامات مربوط به این طرح در چرخه‌ی اداری کُند مناطق نفت‌خیز جنوب اسیر نشود.

این ساختار می‌تواند با تخصص و تجربه لازم، مسئولیت‌های مدیریتی و اجرایی را بر عهده بگیرد و بتواند به صورت مستقل تصمیمات لازم را اتخاذ کند.

3.رفع انحصار خرید: بررسی و اصلاح قوانین و مقررات مربوط به خرید محصولات مورد نیاز پروژه به منظور حذف انحصار خرید از برخی شرکت‌ها و افراد خاص، می‌تواند باعث ایجاد رقابت سالم و در نتیجه، بهبود قیمت و ارائه بهترین کیفیت ممکن برای محصولات مورد نیاز پروژه گردد.

چرا که برخی از کالاهای مورد نیاز برای انجام این پروژه در مناطق نفتخیز موجود است و با قیمت منصفانه‌ای در اختیار پیمانکاران قرار می‌گیرد.

پایان پیام/