راهکار وزارت علوم برای جبران کاهش رتبه علمی/ تحریم؛ مانع پرداخت بدهی ایران به پایگاه‌های علمی

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم به نقل از وزارت علوم، بر اساس آخرین داده‌های نمایه‌نامه وب آو ساینس، رتبه ایران از نظر تعداد انتشارات علمی در جایگاه 17 جهان است. بررسی روند تغییرات رتبه ایران در 6 سال گذشته در این پایگاه نشان می‌دهد که در سال 2017 ایران در این نمایه‌نامه رتبه 17 را به دست آورده و تا سال 2019، این رتبه را حفظ کرده است. در سال 2020 رتبه ایران با دو پله افزایش، به رتبه 15 ارتقا پیدا کرد، ولی در دو سال گذشته این رتبه از دست رفته و در سال 2022 مجدد به رتبه 17 بازگشته است. این اولین‌بار است که رتبه علمی ایران از نظر تعداد انتشارات در وب آو ساینس برای دو سال متوالی روند کاهشی داشته است.

همچنین ایران از سال 2017 از نظر تعداد انتشارات در نمایه‌نامه WOS رتبه اول منطقه را داشت، ولی در سال 2022 میلادی پس از 5 سال جایگاه اول منطقه را از دست داده است.

پیمان صالحی، معاون پژوهشی وزیر علوم، در مورد کاهش رتبه تولید علم ایران در پایگاه وب آو ساینس، گفت: ما در وب آو ساینس تعداد مجلات نمایه‌شده کمتری داریم. در این سال‌ها تعداد مجلات، اعضای هیئت علمی ما و قوانین ما به سمت اسکوپوس رفته است. اسکوپوس یک سیستم کاملاً معتبر است و برخی از طبقه‌بندی‌های دانشگاه‌ها نیز بر اساس اسکوپوس انجام می‌شود. ولی وب آو ساینس ملاحظات خاص خودش را در نمایه‌سازی دارد.

وی در مورد این‌که ایران برای اولین‌بار رتبه اول خود در منطقه را از دست داده و در جایگاه دوم قرار گرفته است، گفت: در وب‌آو ساینس ما با فاصله کمی از ترکیه در رتبه دوم ایستاده‌ایم. باید توجه داشت که کشور‌ها همگی رقابت سختی با یکدیگر دارند و ما نیز در این رقابت هستیم.

معاون پژوهشی وزیر علوم خاطر نشان کرد: ما در نظام رتبه‌بندی سایمگو 27 رشته مختلف را داریم که در هر کدام از آن‌ها یک رتبه‌ای داریم. مجموع رتبه‌ها در حوزه‌های مختلف، رتبه کشور می‌شود. ما در برخی حوزه‌ها قبلاً رتبه اول داشتیم و الان به رتبه دوم رسیدیم و باید توجه داشته باشیم که البته همه این رشته‌ها مربوط به وزارت علوم نیستند. ولی مجموع آن‌ها باعث شده که به رتبه دوم برسیم. این موضوعی نیست که آن را کتمان یا انکار کنیم؛ حتماً باید بیشتر کار و فعالیت کنیم تا به نتایج بهتری برسیم.

صالحی در مورد سیاست‌ها و برنامه‌های وزارت علوم برای بهبود این شرایط، گفت: مجموع سیاست‌ها و برنامه‌هایی که ما در دست کار داریم مانند نمایه‌سازی، ترفیع و حمایت از پژوهشگران، در همین راستا است.

وی توضیح داد: ما امسال به دانشمندان یک درصد و دو درصد برتر گرنت ویژه پرداخت کردیم، به تمام اساتید جوان که ظرف پنج سال گذشته استخدام شدند نیز گرنت دادیم و با این کار هم از اساتید جوان و هم از اساتید پر سابقه و با عملکرد خوب حمایت کردیم. همچنین از اعضای هیئت‌علمی که در بین این دو گروه قرار دارند نیز با آیین‌نامه پژوهانه حمایت کردیم. اساتیدی که بین 7 تا 20 سال سابقه دارند، در این آیین‌نامه بیشترین امتیاز را خواهند داشت؛ با این روش تلاش کردیم از تمام پژوهشگران گروه‌های مختلف به نوعی حمایت کنیم.

دسترسی نداشتن دانشگاهیان به پایگاه‌های اطلاعات علمی

این مقام مسؤول در مورد قطع دسترسی دانشگاهیان به پایگاه‌های اطلاعات علمی، گفت: ما منابع مالی مورد نیاز برای این دسترسی را فراهم کردیم، ولی بزرگ‌ترین مشکل ما انتقال این منابع مالی است.

وی با اشاره به مشکلات ایجاد شده به دلیل تحریم کشور، گفت: پرداخت هزینه‌های پایگاه‌های اطلاعاتی رسمی از طریق مبادی رسمی باید انجام شود. ما الان به پایگاه اطلاعاتی رسماً اعلام می‌کنیم که آماده‌ایم هزینه‌ها را پرداخت کنیم، ولی برای پرداخت به مسیر‌های رسمی نیاز داریم.

صالحی با بیان این‌که در حال پیگیری مسیر‌هایی هستیم که به صورت رسمی این مبالغ را پرداخت کنیم، گفت: اگر بتوانیم کاری کنیم موارد علمی استثنا در نظر گرفته شود و این موضوع مورد توافق طرفین قرار گیرد، آمادگی داریم از مسیر‌های قانونی این پرداخت را انجام دهیم. در حال حاضر ما در حال پیگیری مبادی قانونی پرداخت از طریق بانک مرکزی هستیم.

وی با تاکید بر اینکه مبالغ این بدهی‌ها تامین شده است، گفت: امیدواریم بتوانیم جابه‌جایی مبالغ را انجام دهیم و بدهی‌ها پرداخت شود. مسلماً تا زمانی که جابه‌جایی انجام نشود، دسترسی به پایگاه‌های اطلاعاتی علمی ممکن نخواهد بود.

انتهای پیام/