پای درددل‌های زرشک‌کاران خراسان جنوبی/ اینجا هم واسطه‌گران و دلالان “سود” را به جیب می‌زنند + تصاویر

به گزارش وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از بیرجند، استان خراسان جنوبی رتبه نخست تولید زرشک کشور و جهان را دارد و سطح زیر کاشت زرشک در استان حدود 19 هزار هکتار است که سالانه به طور میانگین بیش از 100 هزار تن زرشک‌ از این مزارع برداشت می‌شود.

بیشترین سطح زیر کاشت زرشک استان به روستای افین در شهرستان قاین، با 6 هزار هکتار اختصاص دارد و تعداد بهره‌برداران تولید زرشک در استان 38 هزار خانوار هستند. برداشت زرشک از اواسط مهرماه آغاز و تا اواخر آبان ماه در استان ادامه دارد و امرار معاش و اقتصاد خانوار اکثر کشاورزان استان از طریق برداشت محصول زرشک است و شرق تا غرب و از شمال تا جنوب استان زیرکشت مرواریدهای قرمز رنگ است.

خراسان جنوبی پهناورترین مزارع زرشک جهان را دارا‌ست که در فصل پاییز بسیاری از روستاهای آن را قرمز پوش می‌کند. زرشک خواص دارویی بسیاری دارد و در درمان تب، عطش و التهاب، آب زرشک تجویز می‌شود و در زمینه خواص دارویی از ریشه، ساقه، برگ و میوه‌های آن استفاده‌های فراوانی می‌شود همچنین ساخت داروهای ترک اعتیاد، کاهنده چربی خون، درمان زخم روده و فشار خون از خواص عمده این محصول است.

کمبود بارگاه‌های زرشک ‌

منفرد‌ یکی از زرشک‌کاران خراسان جنوبی کمبود بارگاه‌های زرشک را یکی از مهم‌ترین مشکلات زرشک‌کاران استان دانست و گفت: به دلیل کمبود مکان برای خشک کردن این محصول هر ساله کشاورزان با مشکلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کنند.

وی بر تقویت بازار فروش و توسعه گردشگری با استفاده از گفتمان‌سازی در حوزه زرشک تاکید کرد و گفت: باید بازاری برای فروش زرشک مشخص تا به معیشت مردم در اقتصاد زرشک کمک شود. 

منفرد ادامه داد: بهترین باغات و ناب‌ترین صحنه‌های بخش کشاورزی در استان موجود بوده که کمتر مورد توجه قرار گرفته است و نیازمند حمایت ویژه‌تر از سوی مسئولان است. 

توجه بیشتر به تولید زرشک ‌

علی دروگر یکی دیگر از کشاورزان زرشک‌کار خراسان جنوبی نیز در گفتگو با خبرنگار تسنیم گفت: زرشک از جمله درختچه‌های مقاومی است که قابلیت رشد و تولید در زمین‌های کم‌بهره با آب شور را داراست.

وی افزود: به همین دلیل تولید این محصول از سالیان دور در منطقه خشک و کم‌آب خراسان جنوبی مورد توجه قرار گرفته لذا توجه بیشتر به آن، ضمن افزایش ظرفیت تولید، در حفاظت از خاک منطقه نیز می‌تواند موثر باشد.

این تولیدکننده زرشک تصریح کرد: کشاورزان خراسان جنوبی بیش از دو دهه است که با خشکسالی‌های پیاپی دست و پنجه نرم می‌کنند اما زرشک تاکنون به عرصه‌های کشاورزی این دیار تشنه حیات داده و امید را در دل کشاورزان زنده نگه داشته است. 

فعالیت 800 واحد بارگاه بهداشتی ‌

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی نیز از فعالیت 800 واحد بارگاه بهداشتی زرشک دارای مجوز در استان خبر داد و گفت: 25 واحد بسته‌بندی زرشک با ظرفیت بیش از 9 هزا تن در سال و 8 واحد فرآوری زرشک با ظرفیت بیش از 4 هزار تن در سال نیز در استان فعالیت می‌کنند.

مهدی جعفری با بیان اینکه از زرشک باید به عنوان یک ظرفیت بزرگ در استان یاد شود، ادامه داد: افزایش بهره‌وری در واحد سطح موضوع بسیار مهمی است که در مورد تولید زرشک باید مورد توجه قرار گیرد تا این افزایش سبب سودآوری بیشتر برای مردم این منطقه از کشور شود.

وی با اشاره به اینکه در حوزه زرشک تولیدکننده عمده هستیم، اما قیمت‌گذاری آن و عمده فروشی آن در استان‌های خراسان رضوی و تهران انجام می‌شود گفت: زحمت اصلی تولید در خراسان جنوبی کشیده می‌شود و حتما باید قیمت‌گذاری نهایی نیز در استان انجام شود.  

جعفری اظهار داشت: زرشک به عنوان یکی از محصولات مزیت دار استان، باید به همه مردم ایران معرفی شود و نیازمند معرفی زرشک در فرودگاه‌های تهران و استان برای شناساندن این محصول به مردم و همچنین رایزنی با شرکت‌های تولیدی به منظور گنجاندن زرشک در محصولات تولیدی آن‌ها هستیم.

 فرآوری 43 درصد زرشک

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با اشاره به فرآوری 43 درصد زرشک استان گفت: شناسنامه دار کردن باغات زرشک شامل 183 هکتار را پیگیری کرده‌ایم.

استاندار خراسان جنوبی نیز در حاشیه برگزاری جشنواره زرشک در استان اظهار داشت: خراسان جنوبی چند محصول مزیت‌دار مانند زرشک، زعفران و عناب دارد که به این محصولات شناخته می‌شود و باید برای چرخه تولید تا فرآوری، بازاریابی و فروش آنها برنامه‌ریزی صحیح داشته باشیم که یکی از اهداف مهم جشنواره ملی زرشک است.

جواد قناعت تصریح کرد: تقویت معیشت خانواده باعث ماندگاری روستائیان در روستا و حتی مهاجرت معکوس می‌شود. معرفی زرشک، افزایش تقاضا و قیمت این محصول و کمک به معیشت کشاورزان، ایجاد دغدغه بین مسئولان به منظور حمایت از این محصول ارزشمند از جمله اهداف برگزاری جشنواره ملی زرشک در خراسان جنوبی است. 

خوشه‌های یاقوت سرخ هر سال با سرد شدن تدریجی هوا آماده برداشت می‌شود اما در این میان کشاورزان و زرشک‌کاران برای فرآوری و نگهداری زرشک با مشکلات متعددی مواجه هستند که موجب می‌شود سود و منفعت آنان روانه جیب واسطه‌گران و دلالان شود. هر چه قدر به سمت فرآوری و بسته‌بندی این محصول برویم به طور یقین درآمد آن چندین برابر می‌شود زیرا خام‌فروشی محصول سود چندانی ندارد.

به نظر می‌رسد با وجود اینکه فراوری زرشک تا 60 درصد می‌تواند ارزش افزوده ایجاد کند، علیرغم کارهای انجام گرفته، یک کار بزرگ همانند احداث کارخانه یا پالایشگاه فرآوری را در قطب تولید زرشک کشور کم داریم که به گفته مسئولین به سرمایه گذاری 800 میلیاردی نیاز دارد و پیگیری‌ها در این زمینه تاکنون به نتیجه نرسیده تا فرآوری زرشک از حرف به عمل تبدیل شود.

فعالیت 12 واحد فرآوری زرشک

معاون صنایع تبدیلی و غذایی  جهاد کشاورزی خراسان جنوبی به خبرنگار تسنیم گفت: در مجموع 50 واحد فرآوری و بسته‌بندی زرشک در استان مجوز بهره‌برداری دارند که از این تعداد 12 واحد فرآوری و 38 واحد بسته‌بندی است.

حسینی با بیان اینکه از این تعداد 9 واحد فرآوری و 29 واحد بسته بندی فعال است، افزود: 70 درصد واحدهای دارای مجوز در حال حاضر فعالند و تولید انجام می‌دهند.

فرآوری 33 درصد زرشک

معاون صنایع تبدیلی و غذایی  جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با بیان اینکه این تعداد واحد از 97 هزار و 600 تن زرشک تولیدی استان  28 هزار و 770 تن زرشک را جذب  می‌کنند گفت: 30 تا 33 درصد زرشک استان فرآوری و به بازار عرضه می‌شود.

وی با بیان اینکه در صدور مجوز فرآوری زرشک و واگذاری زمین محدودیتی نداریم، اما در اعطای تسهیلات بانکی بدلیل محدودیت منابع با مشکل مواجهیم، گفت:از طرح‌های کارشناسی شده در حوزه فرآوری حمایت می‌کنیم.

حسینی، ارزش افزوده‌ای که بابت زرشک خشک ایجاد می‌شود را 40 درصد و ارزش افزوده فرآوری زرشک را 60 درصد اعلام کرد و افزود: فرآوری زرشک استان به تولید آب زرشک، لواشک، مربا و… خلاصه می‌شود و تاکنون در زمینه دارویی و پزشکی کاری نشده هر چند طرح‌ها و ایده‌هایی هم ارائه شده ولی در عمل سرمایه گذاری پای کار نیامده است.

فرآوری پزشکی و دارویی  زرشک

معاون صنایع تبدیلی و غذایی  جهاد کشاورزی خراسان جنوبی به دلایل عدم ورود سرمایه گذاران به حوزه فراوری زرشک اشاره کرد و گفت: چون این سرمایه گذاری برای اولین بار انجام می‌شود و ریسک سرمایه گذاری آن بالاست کسی نمی‌تواند این ریسک را بپذیرد.

وی ادامه داد: برای فرآوری زرشک در حوزه پزشکی فقط یک جواز تاسیس صادر شده اما اتفاق خاصی نیفتاده است.

خام فروشی 80 درصد زرشک تولیدی

رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی خراسان جنوبی نیز اظهار داشت: حدود 80 درصد زرشک تولیدی استان خام فروشی می شود و میزان فرآوری این محصول ارزشمند بسیار ناچیز است.

بیکی از عدم بازاریابی مناسب و عدم تولید محصول بازار پسند در حوزه فرآوری زرشک بعنوان یکی از علل خام فروشی این محصول نام برد و خواستار تقویت واحدهای فرآوری به جای صدور مجوزهای جدید شد تا بتوانند با حداکثر ظرفیت تولید کنند.

انتهای پیام/253/.