جای خالی مهارت‌های تخصصی در آموزش و پرورش

به گزارش وبانگاه به نقل از خبرگزاری فارس از اهواز، حدود چهار، پنج سال پیش بود که بعد از اعلام نتایج کنکور سراسری و بی نصیب ماندن  خوزستان از رتبه‌های اول تا سوم کنکور  بهانه‌ای شد تا با فردی که خود نیز زمانی مدیرکل آموزش و پرورش خوزستان بود مصاحبه‌ای انجام دهم.

وی به شدت معتقد بود:  آموزش و پرورش خوزستان سالها است که به دست افراد غیر متخصص و غیر مرتبط مدیریت می‌شود و روش و تفکر مجموع همین افراد روی خروجی بخش آموزش استان به تدریج تاثیر خود را گذاشته است.

وی اضافه کرد: واقعیت این است که اکنون آموزش و پرورش ما صرفاً برای مشاغل کاذبی چون دستفروشی، منشی‌گری، شاگرد مغازه بودن، مسافرکشی و… نیرو تولید می‌کند و می‌توان گفت: دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل که شغل در بازار را پذیرفته‌اند اکثراً اگر چه باسواد هستند اما سواد اقتصادی ندارند.

بر همین اساس، زمانی که دانش‌آموزی از ورود به دانشگاه باز می‌ماند به جای اینکه برای پذیرش در کنکور سال بعد، تلاش کند یا به دنبال کسب مهارت تخصصصی برود تا خود شغلی برای خود راه‌اندازی یا شرایط جذب خود را در ادارات یا شرکت‌ها آسان‌تر کند، با توجه به شرایط سنی که دارد برای دستیابی سریع به پول ترجیج می‌دهد کف بازار دستفروشی کند.

 

رها شدن دانش‌آموزان

شاید در آن زمان این اظهارات صرفاً و  فقط مصرف رسانه‌ای داشت اما اکنون با بررسی میدانی این موضوع مشاهده می‌شود که با واقعیت فاصله چندانی ندارند و اتفاقاً تبدیل به یک مسأله شده و  دانش‌آموزان پشت کنکوری به حال خود در جامعه، فضای مجازی و بازار افسار گسیخته رها شده‌اند.

اگر دانش آموزان باز مانده از کنکور را به دو گروه تقسیم کنیم، گروهی از پسران بدون درنگ وارد خدمت سربازی می‌شوند و گروهی دیگر همان‌هایی هستند که معتقدند فلانی هم مدرک گرفت نه تنها سرکار نرفت بلکه توی رشته دانشگاهی‌اش موفق نشد شغل مورد علاقه خود را پیدا کند.

دختران در این مقطع سنی(نوجوانی) با وجود اینکه انعطاف بیشتری برای فراگیری برخی مهارت‌ها دارند اما به نظر می‌رسد فعالیت مقطعی‌ در آرایشگاه‌ها وکلینک‌های زیبایی  برای آن‌ها جذابیت بیشتری دارد این در حالی است که ایده‌ها و مهارت‌های پول‌ساز زیادی وجوددارد(تصویر سازی، عروسک سازی، گرفتن تبلیغات، و….) که دختران نوجوان با فراگیری آن‌ها می‌توانند وارد بازار کار شوند.

دلیلی ندارد همه وارد دانشگاه بشوند
البته فاضل خمیسی مدیر اداره آموزش و پرورش ناحیه چهار اهواز سابق در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اهواز، معتقد است: در کل دنیا شاید 20 تا 30 درصد دانش آموزان وارد دانشگاه‌ها می‌شوند مابقی با کسب مهارت دنبال دست و پا کردن شغل و درآمدی برای خود هستند.
وی با تاکید بر اینکه اغلب کارآفرینان و سرمایه‌گذاران جهان فاقد تحصیلات دانشگاهی هستند، افزود: زمینه رشد جامعه الزاماً با پذیرش در دانشگاه صورت نمی‌گیرد، سیستم آموزش و پروش، نهادها، موسسات، و… باید جوانان را برای کسب مهارت‌های تخصصی تشویق کند، دلیلی ندارد همه وارد دانشگاه بشوند، مهارت آموزی خیلی مهم‌تر  است.

این فرهنگی بازنشسته آموزش و پرورش با طرح این سوال مبنی بر اینکه آیا برای یک لیسانسه رشته ریاضی که رشته سخت و پایه است شغلی وجود دارد؟، گفت: بسیاری از کولبرها، همچنین جوانان و نوجوانان دستفروش تحصیلکرده  و بعضاً فارق التحصل دانشگاه‌ها هستند اما چون مهارت خاصی کسب نکرده‌اند کوتاه‌ترین مسیر را برای درآوردن پول را انتخاب کرده‌اند.

 

خمیسی با انتقاد از عملکرد ضعیف اداره کل فنی‌و حرفه‌ای در توسعه و نهادینه کردن آموزش‌های خود، بیان کرد: اکثر جوانان بیکارِ ما مهارت‌های اولیه و ضروری را فرا نگرفته‌اند آن عده هم که آموزش دیده‌اند صنایع ما با شرایط اسمی صدرصد فعالیت نمی‌کنند که بتوانند آن‌ها را جذب کنند.

وی با اشاره به انتخاب شغل دستفروشی توسط نوجوانان و جوانان تحصیلکرده، عنوان کرد: بازار دست فروشی نشان دهنده بازماندگی از تحصیل نیست بلکه نشان دهنده مشکلات اقتصادی فردی است که از ادامه تحصیل نا امید شده و می‌خواهد سریع به پول و سود برسد، ضمن اینکه دستفروشی شغل دوم برخی معلمان ما نیز است،بنابراین دستفروشی دیگه شغل کاذب نیست.

تعمیرکار کولر ماهانه 50 تا 100 میلیون تومان درآمد دارد

اما شهرام ملایی هزاروندی مدیر کل  آموزش فنی و حرفه ای استان خوزستان در این رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اهواز، اظهار کرد: آموزشهای فنی وحرفه‌ای  به روز و بر اساس نیازهای مشاغل است و درصد جذب افرادی که مهارت می آموزند بسیار بالا است.

وی باتاکید بر اینکه کوتاه‌ترین مسیر اشتغال مهارت آموزی است چرا که زمان دوره‌‍‌های آن نسبت به دانشگاه و آموزش و پرورش کمتر است، افزود: آموزش و پرورش نیز به دنبال این است که دانش آموزان به جای کنکور مهارت کسب کنند و وارد بازار شود.

مدیر کل  آموزش فنی و حرفه ای استان خوزستان گفت: کسانی که نمی‌خواهند دانشگاه بروند.

بهترین راه آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای و دوره های تکمیلی آن است که یک‌سال هم طول نمی‌کشد، اگر فردی سه ماه دوره آموزش تعمیرات کولر را بگذراند و کسب و کار آن را راه‌اندازی کند ماهانه حداقل 50 تا 100 میلیون درآمد دارد.
ملایی هزاروندی با تاکید بر اینکه خلاء بین صنعت و دانشگاه را آموزش فنی و حرفه ای جبران می‌کند، بیان کرد: شرایط سنی کسب مهارت آموزی از 12 سال به بالا است بر همین اساس امسال بالغ بر 15 هزار دانش‌آموز  در طرح تابستانه آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای شرکت کردند.

وی با بیان اینکه امسال نیز 19 گروه هدف بررسی شد که دانش آموزان یکی از آن‌ها هستند، عنوان کرد:  برای دانشجویان، فارق‌التحصیلان، کودکان کار، زنان سرپرست خانوار، معتادان بهبود یافته برنامه‌ریزی آموزشی کردیم و معتقد هستیم هر کس مهارت و تخصص دارد بیکار نیست.

 

نکته مهم

قطعاً دانش‌آموزانی که تمایل به ورود به دانشگاه ندارند و قصد دارند از طریق کسب مهارت و آموزش‌های فنی و حرفه‌ای وارد بازار کار شوند نیاز به سرمایه اولیه برای راه‌اندازی کسب و کار مورد نظر دارند.

مدیر کل آموزش فنی و حرفه ای استان خوزستان می‌گوید: اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان از طریق وام‌های خود اشتغالی می‌تواند شرایط کسب وکار را برای جوانان فراهم کند.

وام خوداشتغالی با ما نیست

اما حسین نظری معاون کار آفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خوزستان در این رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اهواز، اظهار کرد: وام‌های خود اشتغالی را بهزیستی، کمیته امداد، صنعت ومعدن، نیروهای مسلح، بنیاد برکت، بسیج سازندگی، و…پرداخت می‌کنند، وام‌های اداره تعاون عمدتاً برای مشاغل خانگی است.

وی با بیان اینکه 70 درصد خانم‌ها و 30 درصد آقایان متقاضی وام‌های اشتغال خانگی هستند، افزود: برای پرداخت وام به ذکور بالای بیست سال باید وضعیت خدمت آن‌ها مشخص شده باشد و دختران باید بالای 18 سال باشند.

به گزارش خبرگزاری فارس، متاسفانه در سیستم آموزشی ما مهارت اهمیت چندانی ندارد یا بهتر بگویم اصلاً به آن توجهی نمی‌شود و صرفاً علم و دانش آن هم به‌صورت تئوری آموزش داده می‌شود به همین دلیل افراد تحصیل‌کرده بدون کسب مهارت‌های لازم در رشته‌ی خود به سمت مدرک‌گرایی سوق پیدا کنند به همین دلیل است که کشور ایران جزو کشورهایی است که بیشترین مدرک دکتری را دارد.

بسیاری از افراد بدون کسب مهارت لازم به سمت شغل‌های غیر مرتبط با مدرک تحصیلی خود می‌روند که این امر نیز خود به معضل بزرگی تبدیل شده است.
قطعاً داشتن مدرک و پایه‌ علمی مناسب، همراه با به دست آوردن مهارت‌های لازم دررشته  تحصیلی می‌تواند برای او راه‌های رسیدن به موفقیت را هموار سازد.

پایان پیام/