«چوقا» پوشش اصیل مردان ایل بختیاری

خبرگزاری فارس چهارمحال و بختیاری| بختیاری‌ها از جمله اقوام ایرانی و میراث‌دار فرهنگ غنی این سرزمین در مسائل گوناگون اجتماعی و به ویژه مسائل بحرانی کشور همواره نقش مهمی را ایفا کرده‌اند.

به طور کلی پوشش مردان بختیاری بیش از ۲ هزار و ۷۰۰ سال قدمت دارد که این بیانگر آن است که بختیاری‌ها همان طور که زبان، نژاد و فرهنگ خود را از اختلاط و دست اندازی مصون داشته‌اند، پوشش و لباس خود را نیز محفوظ و اصیل نگه داشته‌اند.

لباس مردان ایل بختیاری نماد دلیری

  مردان قوم بختیاری دارای لباس مخصوصی هستند که چوقا بخشی از بالاپوش آن‌ها را تشکیل می‌دهد، شکل و رنگ در این پوشش از اهمیت بالایی برخوردار است به طوری که می‌تواند اثر یکدیگر را تقویت کند، پژوهش‌های صورت گرفته در رابطه با پوشش مردان بختیاری ارتباط بین رنگ و شکل بالا پوش مردان بختیاری با روحیه آنان را نشان می‌دهد.

 نتایج به دست آمده از این پژوهش‌ها حاکی از این نکته است که بالاپوش مردان قوم بختیاری از جهت شکل و رنگ، روحیه دلیری و همچنین قدمت تاریخی و فرهنگی این قوم اصیل ایرانی را بیان می‌کند.

لباس‌های محلی چهارمحال و بختیاری از جمله زیباترین لباس‌های محلی

لباس‌های محلی چهارمحال و بختیاری در رده زیباترین لباس‌های محلی کشور قرار می‌گیرد که چوقا به عنوان شاخص‌ترین هنر دست زنان عشایر بختیاری، مردان بختیاری را از سایر اقوام متمایز می‌کند، یکی از رشته‌های بومی صنایع‌دستی استان چهارمحال و بختیاری چوقابافی(چوخابافی) نام دارد این هنردستی در زمره‌ صنایع‌دستی عشایر و زیرگروه بافته‌های داری قرار دارد.

بافت چوقا در بیشتر نقاط بختیاری خصوصا شهرستان‌های کوهرنگ و فارسان رواج دارد.

لباس‌های محلی استان چهارمحال و بختیاری ازنظر رنگ، طراحی، دوخت و تعداد اجزای لباس شباهت‌های بسیاری به لباس‌های مناطق مختلف استان‌های هم‌جوار و نزدیک مانند استان‌های خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد و لرستان دارد.

چوقا یا چوخابافی

چوقا یا چوخا با استفاده از نخ پنبه‌ای، پشم سفید و الوان اعلا بافته می‌شود. چوقای بختیاری بافته‌ای است از جنس پشم که مخصوص مردان است و به قولی طرح آن بر گرفته از معبد چغازنبیل بزرگترین معبد ایلامیان است. چوقا را به صورت نواری به عرض ۵۰ سانتی‌متر می‌بافند این نوار از دو بخش مساوی و متفاوت تشکیل می‌شود.

پس از بافت چوقا، آن قسمت را که بافت ساده دارد، برای پایین تنه و قسمتی را که دارای نقش پله‌ای مشکی است برای بالاتنه بکار برده و آن را می‌دوزند، پود چوقا از خامه‌ پشمی است که توسط زنان ایل و به وسیله‌ پره ریسیده می‌شود و تار آن از نخ پنبه‌ای بسیار ظریف است که از بازار خریداری می‌شود. چوقا در همه‌ فصول سال استفاده می‌شود.

بافت آن ساده ‌است و در طول آن نوارهایی به عرض یک سانتی‌متر با بافت یک ردیف نازک نخ مشکی جدا می‌شود در یک قسمت همین بافت ساده که راه راه است، ادامه می‌یابد و در بخش دیگر نقش پله‌ای که رنگ آن مشکی است بافته می‌شود. مدت زمان لازم برای بافت یک قطعه چوقا حدود ۲۰ روز است.

بافت چوقا به علت متراکم بودن و پشمی بودن آن تا حدودی مانع نفوذ باران می‌شود؛ هنگام گرما و یا در حال کوه‌پیمایی پایین چوقا را تا کرده به کمر یا شانه حائل می‌کنند تا دامن آن دست و پای فرد را نگیرد. هنگامی که هوا سرد باشد چوقا را با بستن شالی در کمر به دور آن به بدن محکم می‌بندند تا باد و سرما در آن نفوذ نکند. 

در قوم بختیاری، مراسم‌های عزا و جشن به شیوه خاصی برگذار می‌شود ولی نکته قابل توجه این است که چه در جشن عروسی و چه در عزاداری­‌ها، لباس مردان فرقی ندارد و همان چوقا، تنبان و کلاه است و تنها پیراهن زیر چوقا، از نظر رنگی (سیاه و سفید) متفاوت می‌شود.

 پایان پیام/ ۶۸۰۴۰/ی