تورم در ترکیه و اقدامات پوپولیستی اردوغان

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، ترکیه در بحران اقتصادی به سر می برد و حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان، حالا همچون بیست سال پیش، برای حل مشکلات مردم، کارآمد و توانمند نیست.

بسیاری از تحلیلگران سیاسی ترکیه بر این باورند که حزب حاکم، علاوه بر این که خسته و کلنگی شده و نمی تواند فعالیت هدفمند و اثرگذاری انجام دهد، به تمام معنای کلمه، اسیر پوپولیسم شده و هدفی جز تبلیغات ندارد و حفظ وضعیت موجود ندارد.

حزبی که در سال 2002 میلادی، با یک پیروزی طوفانی و خیره کننده قدرت را به دست گرفت، حالا توان کنترل قیمت ها را ندارد و حقوق ماهیانه میلیون ها شهروند این کشور، حتی از خط گرسنگی هم پایین تر است.

علاوه بر این، بحران های بزرگی همچون بیکاری گسترده، خشکسالی، ناکارآمد شدن قوه قضائیه، استقراض خارجی، ناکارآمدی سیاست خارجی و کسری جدی در تجارت خارجی، دو شریک مهم ائتلاف جمهور یعنی اردوغان و باغچلی را در شرایط بسیار سخت قرار داده است. اما ظاهراً این شرایط، هیچ چیزی بهتر از پوپولیسم، نمی تواند به عنوان یک مُسکن خوب عمل کند.

البته هر جا که لازم باشد، اردوغان بر این مساله نیز تاکید می کند که تمام ساکنین کره زمین گرفتار تورم هستند. او به تازگی اعلام کرده که «این بالاترین نرخ تورم در هفتاد سال گذشته در جهان است و ما نیز از این قاعده مستثنی نیستیم. من می دانم که برخی از حقوق بگیران ما در بعضی از شهرها برای پرداخت اجاره بها، مشکلاتی دارند».

در شرایطی که منتقدین اردوغان بر ناکارآمدی و بن بست در سیاست داخلی و خارجی حزب عدالت و توسعه تاکید می کنند، او اعلام کرده که این حزب مشکلی ندارد و صد سال آتی در جهان، به نام قرن ترکیه رقم خواهد خورد و فقط حزب اوست که می تواند تحقق این هدف را ممکن سازد.

اردوغان: صاحبخانه ها انصافتان کجا رفته؟

چند روز پیش یک شهروند که برای تمدید قرارداد اجاره مسکن با مشکل روبرو شده، شخصاً به اردوغان مراجعه کرده است.

رئیس جمهور ترکیه موضوع را به این شکل روایت می کند: «چند روز پیش، یکی از هموطنانمان نزد من آمد و گفت: من مستاجر هستم. صاحبخانه به شدت به من فشار می آورد، من قبلاً 2500 لیره می دادم، الان او برای تمدید قرارداد، اجاره ام را به 7500 لیر رسانده است. نمی دانم چه کنم. من همانجا اعلام کردم که چنین چیزی عین بی انصافی است. این یعنی چه از 2 هزار و 500 به یک باره 3 برابر می کنید و 7 هزار و 500 می خواهید؟ من مجبور شدم با شهردار حزب خود در آن منطقه تماس بگیرم. از او خواستم یا یک مکان اجاره ای مناسب برای این هموطن پیدا کند، یا یک خانه دولتی در اختیار او گذاشته شود. نباید برای حل همه مشکلات، از دولت توقع داشته باشید. همه باید دست به دست هم دهیم».

یکی از تحلیلگران مشهور ترکیه، معتقد است که مراجعه حضوری یک شهروند به خود اردوغان برای حل مشکل اجاره خانه، نمونه ای از تواضع و در دسترس بودن شخص رئیس جمهور نیست و حقایق دیگری را برملا می کند.

احمد تاشگتیرن از تحلیلگران محافظه کار ترکیه در مورد این رویداد نوشته است:«مراجعه حضوری یک شهروند به شخص رئیس جمهور برای حل مشکل اجاره منزل، قبل از همه چیز نشان داد که اردوغان از وضعیت مردم بی خبر است. او از حرفهای شهروند پیر ما متعجب شده و از همه ما می پرسد: یعنی چه؟ مگر می شود 2500 لیره را به یک باره تبدیل کنند به قرارداد 7500 لیره؟ اردوغان با تعجب می پرسد، سپس با یک شهردار آکپارتی تماس می گیرد و دستور می دهد مشکل را حل کنند!

من خبر ندارم که مشکل آن بنده خدا حل شد یا نه. ولی می خواهم بپرسم: واقعاً در یک کشور درست و حسابی، مشکلات مردم باید به این شکل حل شود؟ همه باید به طور حضوری گریبان رئیس را بگیرند و او برای حل بحران، به این و آن زنگ بزند؟

دوستان اشتباه نکنید! این نمونه ای از تواضع و دم دست بودن اردوغان نیست. اجازه ندهید گرفتار پوپولیسم شویم. چرا باید رئیس جمهور در چارچوب چنین مشکلات فردی دخالت کند؟ ممکن است خیلی ها بگویند: خدا خیرش دهد. حتی به یک عابر پیر پاسخگو است. اما واقعیت این است که چنین اتفاقاتی، به شدت پوپولیستی است و در عین حال، نشان دهنده این است که رئیس جمهور کشور، به جای کارهای بنیادین، به دنبال سیاست روزمره و مُسکن موقت افتاده است».

تاشگتیرن در ادامه نوشته است: «بیایید دوباره به موضوع  جنجالی مستاجر و موجر بنگریم. در جایی که تورم حتی در داده های رسمی دولت، حدود 60 درصد است، شما در مقام دولت افزایش اجاره بها را به 25 درصد محدود کرده اید و این باعث شده است که صاحب خانه ها و مستاجران در سراسر کشور، هر از گاهی وارد دعوای خونین شوند.

فکر می کنید با تماس با شهردار مشکل یک مستاجر را حل کرده اید ولی برای آن چند ده میلیون نفر دیگر چه خواهید کرد؟ صدها هزار مستأجر و صاحب خانه در کشور با مشکلاتی روبرو هستند.

فرض کنید مستاجری هست که من می شناسم. در حال حاضر روی 6 هزار لیره قرارداد بسته و نوبت افزایش حقوق نیز فرا رسیده است. صاحبخانه برای سال جدید 25 هزار لیره می خواهد. چرا چون یک خانه مشابه در همین مجتمع به قیمت 21 هزار لیره اجاره شده است. این مستاجر باید چه کار کند؟ اگر همه با رئیس جمهور تماس بگیرند مشکل حل می شود؟ کشور باید با قانون و با نهادهای رسمی و مستقر کار مردم را راه بیندازد نه با اقدام نمایشی».

چندی پیش در استانبول و بر روی پل فلزی عظیم موسوم به شهدای 15 تموز، کاروان حامل رئیس جمهور، به دستور خود او به یک باره متوقف شد.

او متوجه شد که یک پیرمرد قصد دارد با سقوط از پل، به حیات خود خاتمه دهد، اما اردوغان پیاده شد و نزد او رفت. او با چند جمله و دادن تسلی خاطر، فرد مزبور را از خودکشی منصرف کرد و او شاد و خندان به خانه رفت.

تحقیق روزنامه ایندیپندنت ترکی نشان می دهد که در سال 2015 نیز بر پل دیگری همین اتفاق روی داده و اردوغان باز هم فرد دیگری را از خودکشی منصرف کرده است.

منتقدین می گویند اینها همگی نمونه هایی از پوپولیسم و فریب هستند. اما برخی منتقدین نیز می گویند، حتی اگر واقعی نیز باشد، تبلیغ فردی و برجسته سازی شخص اردوغان به عنوان یک رهبر محبوب و نجات دهنده، یک خدعه رسانه ای قدیمی است و این حناها، دیگر رنگی ندارد.

البته تلاش های تیم رسانه ای اردوغان برای دامن زدن به سیاست پوپولیستی، نمونه های بسیاری دارد. یکی دیگر از نمونه های روشن، این است که دو تن از نویسندگانی که در نهاد ریاست جمهوری، وظیفه نوشتن متن سخنرانی های رئیس جمهور را بر عهده دارند، به طور فصلی و گاه ماهیانه، بر اساس سیر تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، کلید واژگان و عبارات تازه ای برای سخنرانی های اردوغان در نظر می گیرند.

مثلاً او در بسیاری از سخنرانی های میدانی خود در انتخابات اخیر، بارها به «پیاز» اشاره کرد. او برای فرار از بحث تورم و بحران اقتصادی، از تاکتیک تقلیل دادن بحث استفاده می کرد و می گفت: «اگر قیمت پیاز چند قوروش بالا پایین رفته، مهم نیست. نگذارید کشور دست مخالفین وابسته بیفتد. آن خائنین، کشور را می فروشند».

این تنها یکی از نمونه های متعدد استفاده اردوغان از مشی پوپولیستی است. او با دادن هدایای نقدی و غیرنقدی انتخاباتی، اهدای دام سبک و سنگین و زغال سنگ و مواد غذایی به روستاییان، افتتاح پروژه های نمایشی و غیرضروری و اقداماتی از این دست، حزب خود را بر اریکه قدرت نگه می دارد و شواهد نشان می دهد که فعلاً برنامه روشنی برای پایان دادن به بحران اقتصادی وجود ندارد.

انتهای پیام/