خاک شور بهره‌وری کشاورزی را کاهش می‌دهد

به گزارش وبانگاه به نقل از ایسنا، کامبیز بازرگان در مراسمی که به مناسبت روز جهانی خاک برگزار شد به اهمیت خاک اشاره کرد و گفت: اهمیت خاک در تنظیم اقلیم، تصفیه آب و کاهش آلودگی، کنترل سیلاب، تامین غذا، چوب و سوخت، ذخیره کربن، منابع دارویی و ژنتیکی، تامین مصالح ساختمانی، میراث فرهنگی و همچنین زیستگاه موجودات خاکی نیز است.

وی با اشاره به اینکه راهبرد توسعه سطح زیر کشت آبی، خطر ورود  به چرخه تشدید ناپایداری را به همراه خواهد داشت، افزود: توسعه سطح زیر کشت آبی مستقیما افزایش مصرف آب را می طلبد. آبیاری اراضی نوعا شوری را افزایش می‌دهد. آب اضافی نیز آبشویی لازم را دارد. همچنین افزایش تقاضا همراه با تغییر اقلیم محدودیت آب را بیشتر می‌کند و در نتیجه برداشت منابع بیشتر می شود. در نهایت عمق آب زیر زمینی افزایش می‌یابد، کیفیت آب کاهش می یابد، مصرف آب‌های نامتعارف بیشتر می شود و شوری و آلودگی خاک نیز افزایش می‌یابد و به طور کل آب و خاک تخریب می شود.

رئیس انجمن علوم خاک ایران ادامه داد: روش‌های ضعیف آبیاری و زهکشی برخی از عوامل شوری خاک هستند و خاک های متاثر از شوری و سدیمی بهره‌وری کشاورزی را کاهش می‌دهد. همچین خاک‌های شور منجر به کاهش تنوع زیستی و عدم تعادل عناصر غذایی می شوند.

وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به بهره وری آب در یکی از محصولات کشاورزی اشاره کرد و گفت: میانگین آب مصرفی برای  تولید سیب ۱۰ هزار مترمکعب است. بهره‌وری حدود ۱.۸۵ کیلوگرم بر مترمکعب یعنی برای هر کیلو سیب حدود ۵۵۰ لیتر آب مصرف شده است. این یعنی برای حدود یک میلیون تن سیب صادراتی حدود ۵۵۰ میلیون مترمکعب آب صرف شده است. درآمد حاصل از این صادرات حدود۰.۳۶ دلار به ازای هر کیلو سیب بوده است.

بازرگان عنوان کرد: ۴۴درصد سطح و حدود ۴۵ درصد تولید سیب کشور در دو استان آذربایجان شرقی و غربی است و حال سوال اینجاست که دریاچه ارومیه چرا و چگونه خشک شد؟

رئیس انجمن علوم خاک ایران به سیر تاریخی رویکردهای متفاوت به مدیریت کشاورزی و غذا اشاره کرد و گفت: رویکرد اول مدیریت تک جزیی، رویکرد دوم مدیریت بر مبنای زنجیره ارزش، رویکرد سوم مدیریت مبنای بازار و رویکرد چهارم نیز سیستم کشاورزی و غذا است که این رویکرد جامع نگر است.

وی در پایان گفت: باید بپذیریم عملکرد گذشته ما اگرچه دستاوردهای غیر قابل انکاری در افزایش تولیدات کشاورزی داشته است. اما مشکلاتی نیز به ویژه در بخش منابع پایه آب و خاک به بار آورده است. برای جلوگیری از تشدید ناپایداری ها ضروری است اولا وجود مسئله را بپذیریم و سپس صادقانه و بدون جهت گیری با تجزیه و تحلیل دقیق و کارشناسی روندها و تبعات اقدامات قبلی، دلایل برخی ناکامی ها را استخراج و به اصلاح حکمرانی آب و خاک مبتنی بر نگرش جامع مبادرت کنیم.

انتهای پیام