رنگارنگی لباس زنان بختیاری الهام گرفته از طبیعت زیبا

به گزارش وبانگاه به نقل از خبرگزاری فارس از شهرکرد| ایل‌ها و عشایر ایران همواره یکی از مهم‌ترین و در عین حال، متفاوت‌ترین اقشار جامعه از لحاظ زیست‌بوم، نوع و شیوه زندگی به شمار می‌روند.

در این میان زنان، برجسته‌ترین و مؤثرترین عنصر و رنگ و بوم ایلات عشایر هستند به گونه‌ای که بدون زن، زندگی هویت و معنایی نخواهد داشت، رنگارنگی لباس زنان ایل بختیاری حیات‌بخش زندگی آن‌هاست لباس‌هایی متفاوت و شاد‌تر که ایل‌ بختیاری را از سایر ایل‌ها متمایز می‌کند.

رنگ لباس زنان بختیاری، الهام گرفته از طبیعت است؛ زنان و دختران جوان بختیاری در رخت‌های خود از رنگ‌های روشن استفاده می‌کنند و رنگ لباس خانم‌های مسن به دلیل احترام به سن و سال آن‌ها تیره‌ است.

لَچک

لباس زنان بختیاری شامل لچک، زیر لچکی یا بُنایی، می‌نا، بند سوزن، جوه یا جومه(پیراهن)، جلیقه یا یل، شلوار قری و کفش است.

زن بختیاری به گیسوان خود لچک می‌بندد که از یک نوار مخمل سبز پُررنگ یا اناری ۴۰ سانتی‌متر در ۱۲ سانتی‌متر تشکیل شده است و روی سر و گوش‌ها را می‌پوشاند. به آن یکپارچه از هر نوعی دوخته شده که تا پس گردن می‌رسد. درون نوار با این پارچه آستردوزی شده و لبه بیرونی آن با قطعات کوچک شیشه‌ای (منجوق، الماس‌نما) مزین شده است که این‌ها روی مخمل، به شکل گل‌های دوخته شده‌اند و در نهایت گوشه‌‌های آزاد لچک ۲ عدد بند دوخته شده است که در زیر چانه به هم گره می‌خورد.

می‌نا

روسری بلند از پارچه‌ای نازک به اسم حریر در رنگ‌های آبی، سبز، زرد، سرخ یا بنفش است. از پشت سر می‌نای زنان بختیاری بند سوزن از پشت سر تا کمرگاه آویزان می‌شود و دو سر این ریسمان را که پر از مهره و زینت‌آلات دیگر است، به وسیلهٔ گیره یا ۲ سنجاق قفلی بر روی لچک محکم می‌کنند.

جوه یا جومه

پیراهنی از جنس پارچه‌های الوان و زری است که آستین آن بلند و مچ‌دار بوده و قد آن تا بالای زانو است و در طرفین ۲ چاک بلند وجود دارد. بالاتنه و دامن جومه صاف و بدون چین است و در ۲ نوع چاک‌دار و بدون چاک وجود دارد و سه دکمه بر آن می‌دوزند. بلندی آن تا بالای زانو می‌رسد و ۲ طرف پایین دامن آن را معمولاً به اندازهٔ ۲۰ سانتی‌متر چاک می‌دهند. 

جلیقه یا یل

بر روی پیراهن‌های رنگارنگ زنان بختیاری پوشیده می‌شود که از جنس مخمل است، همچنین زنان بازوبندی نیز به دست می‌کنند که با مهره‌های رنگی و سنگ تزیین می‌شود البته استفاده از این بازو بند‌ها خیلی عام نیست و بیشتر در عروسی پوشیده و استفاده می‌شود.

شلوار قِری

شلوار قِری در اصل دامنی است با چین‌های فراوان که نیم تنه پایین بدن را می‌پوشاند. در گذشته برای دوخت آن از پارچه مخمل استفاده می‌شد که بسیار جذاب ولی سنگین و گران بود ولی امروزه از پارچه‌های سبک‌تر و ارزان‌تر استفاده می‌شود.

در زبان محلی بختیاری (قر) به معنی پیچ و تاب است به علت سنگینی شلوار‌های مخمل به جای کش، از بند یا طناب باریکی استفاده می‌کنند که در اصطلاح محلی به آن دُم شلوار می‌گویند همچنین زنان بختیاری زیر شلوار قِری خود یک زیرشلواری می‌پوشیدند که به آن پاکَش می‌گفتند.

اُروسی

کفش‌های زنان بختیاری در گذشته گیوه بوده است اما امروزه پوشیدن گیوه در میان آن‌ها دیگر معمول نیست و از کفش‌های چرمی رویه‌ای به رنگ مشکی استفاده می‌کنند که به آن اُرسی می‌گویند.

جالب است بدانید زنان بختیاری در سوگواری‌ها و عزاداری‌ها به جای لچک و می‌نا از پارچه سیاهی به طول یک متر و عرض ۷۵ سانتی‌متر که سبز یا قرمز است، استفاده می‌کنند که نام آن کولوکی است.

امروزه پوشیدن لباس‌های محلی به صورت دائمی به ویژه میان نسل جوان مرسوم نیست و فقط برای عروسی‌ها و جشن‌ها از این لباس استفاده می‌کنند.

پوشاک از عناصر فرهنگ هر جامعه‌ است؛ رنگ، طراحی، تزئینات، هماهنگی با سن افراد و تناسب با شرایط محیطی در لباس بختیاری، بسیار مهم است اما امروزه بسیاری از این نکات به فراموشی سپرده شده است.

پایان پیام/ ۶۸۰۴۰