اختلاف جریانات چپ و راست ترکیه درباره فلسطین

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، این روزها در ترکیه، بسیاری از منتقدین اردوغان، از مواضع دولت او در قابل جنایات رژیم صهیونیستی، انتقاد می کنند. آنان بر این باورند که اردوغان، به شکلی زیرکانه، موضوع ضدیت با  اسراییل را به مخالفت با نتانیاهو تقلیل داده است و حاضر نیست در مورد خود رژیم چیزی بگوید.

در عین حال، اردوغان اهمیت بالایی به منافع اقتصادی داده و حاضر نیست صادرات کالا از ترکیه به سرزمین های اشغالی را متوقف کند.  

در مورد دلایل موضع کجدار و مریز اردوغان در قبال اسراییل، نکات فراوانی در محافل رسانه ای و سیاسی ترکیه مطرح شده است. اما برخی از روزنامه نگاران این کشور، سراغ پس زمینه های تاریخی رفته اند و به موارد جالب توجهی اشاره می کنند که نشان می دهد در گذشته نیز، چند و چون موضع گیری در قابل جنایات اسراییل، یکی از اصلی ترین نقاط جدل و تنش بین جناح های سیاسی چپ و راست ترکیه بوده و در برخی مقاطع تاریخی، حمایت از مبارزین فلسطینی، عملاً به آرمان چپ ها و سوسیالیست های ترکیه تبدیل شده است!

ییلدرای اوغور از تحلیلگران مشهور ترکیه، به ذکر وقایع مربوط به جنگ 6 روزه در سال 1967 میلادی پرداخته و به این اشاره می کند که کشته شدن 8 شهروند ترکیه به دست این رژیم در آن دوران، اهمیت سیاسی و تاریخی ویژه ای دارد.

اشاره ییلدرای اوغور به اهمیت نقش چپ های ترکیه در ترویج گفتمان اسراییل ستیزی در ترکیه، می تواند نشان دهنده بخشی از این واقعیت باشد که در طول دهه های متمادی در ترکیه، موضوع حساسی همچون حمایت از اسراییل یا فلسطین در میان احزاب سیاسی ترکیه، غالباً سمت و سوی سیاسی و حزبی پیدا کرده و در بسیاری از مقاطع، پیدا کردن راهی برای حذف یا تضعیف رقیب مقابل، حتی از اصل اخلاقی دفاع از مظلومین فلسطینی هم مهم تر بوده است.

50 سال پیش، در کمپ فلسطین

«اقتدار رژیم اسراییل، ریشه در حمایت مالی و نظامی آمریکا و تاثیر نفوذ یهودیان میلیاردر ساکن  آمریکا دارد. این رژیم به یک نیروی ستیزه جو و کوبنده در خاورمیانه تبدیل شده است. اما از آنجایی که توسعه ناسیونالیسم عربی در سال های اخیر به سرعت توسعه یافته و خطری برای منافع انگلیس و آمریکا به شمار می رود، یک بار دیگر شاهد همراهی و اتحاد اسراییل و آمریکا در منطقه هستیم».

چند سطری که در بالا خواندید، یک بند از اعلامیه حمایت از فلسطین است که  توسط هیئت اجرایی مرکزی سازمان ملی جوانان ترکیه (TMGT) در طول جنگ 6 روزه بین کشورهای عربی و اسرائیل در سال 1967 نوشته و منتشر شده است.

اتحادیه جوانان ترک در آن روزگار، تحت نفوذ و سیطره کامل دانشجویان و روشنفکران چپگرای ترکیه بود. البته باید در همین جا به این نکته مهم اشاره کنیم که حمایت دانشجویان چپ ترکیه از مبارزین فلسطین، تنها شامل لفاظی رسانه ای و انتشار یک بیانیه نبود. حمایت دانشجویان چپ ترکیه از مرم فلسطین و مواضع تند آنها علیه اسراییل، کار را به جایی رساند که در جریان حوادث درگیری بین دانشجویان و پلیس در استانبول در 9 تا 10 ژوئن 1969، دانشگاه ها بسته شدند و حکم بازرسی خانه و خوابگاه برخی از دانشجویان از جمله دنیز گزمیش صادر شد.

با افزایش فشار دولت و پلیس ترکیه به چپگرایان حاملی فلسطین، تعداد زیادی از دانشجویان به دعوت «جبهه دموکراتیک برای آزادی فلسطین»، شاخه مارکسیستی جنبش فلسطینی نزدیک به شوروی، استانبول و آنکارا را رها کرده و به فلسطین رفتند.

دنیز گزمیش، یوسف کوپلی، جیهان آلپتکین از جمله اولین دانشجویانی بودند که بار سفر بستند و مخفیانه به طرف فلسطین رفتند. آنها در اردوگاه های جبهه دموکراتیک برای آزادی فلسطین ماندند و آموزش چریکی دیدند.

دنیز گزمیش زمانی که مخفیانه به فلسطین سوی رفت، برای جلوگیری از لو رفتن خود و رفقایش، به خانواده اش گفت که همراه با آنان به جزیره کوش آداسی ترکیه می رود تا اندکی خوش بگذراند و تفریح کند.

مدتی بعد از این وقایع، درست قبل از جنگ یوم کیپور در سال 1973، گروهی از جوانان جنبش روشنگری مائوئیست برای آموزش در اردوگاه های فتح به رهبری عرفات به لبنان رفتند. در میان آنان 12 روشنفکر ترکیه ای حضور داشتند که غالباً بعدها سر از دنیای روزنامه نگاری درآوردند.

افرادی همچون فایق بولوت، بورا گوزان، حسین تویسوز و چنگیز و چاندار و چندین شخصیت مشهور دیگر. آنان سر از لبنان درآوردند و سخت ترین دوره های آموزش چریکی را پشت سر گذاشتند. (چنگیز چاندار از روزنامه نگاران و کارشناسان برجسته خاورمیانه شناس اهل ترکیه، یکی از این افراد بود. او با آن که ترک است، اما به دلیل عقاید چپگرایانه خود، از حوزه دیاربکر و به عنوان نامزد حزب اقماری پ.ک.ک، امسال به عنوان نماینده به پارلمان ترکیه راه یافت. /مترجم)

البته در مورد حرکت دانشجویان چپ ترکیه به سمت فلسطین و لبنان، دیدگاه های مختلفی وجود دارد. برخی از منتقدین می گویند، همه آنها الزاماً به دنبال حمایت از فلسطین نبودند. بعضی هایشان می خواستند آن آموزش ها را فرا بگیرند و سپس راهی اروپا شوند و انجام تبلیغات سوسیالیستی در میان کارگران ترک خارج از کشور را ادامه دهند.

در شب 21 فوریه 1973، ارتش اسراییل به اردوگاهی که توسط ساف یا سازمان آزادیبخش فلسطین ایجاد شده بود، حمله کرد. اما مساله اینجا بود که به استثنای جوانان ترک، آن شب هیچ کس دیگری در کمپ نبود.

اسراییلی ها به سوی تمام چادرها شلیک کردند و در همان دقایق نخست، 8 نفر جان خود را از دست دادند. دو نفر با جراحات وارده گریختند و متواری شدند. فایق بولوت که توسط سربازان اسرائیلی دستگیر شده بود به مدت 7 سال و 2 ماه در اسرائیل زندانی بود. اورال چالشالار از روزنامه نگاران مشهور ترکیه، درباره جزییات کامل این وقایع، کتابی نوشته به نام روزهای عصیان. او خود از شاهدین ماجرا بوده و با حافظه دقیق، تمام رویدادها را ثبت و ضبط کرده است.

حالا ممکن است بسیاری از شما مانند خود من بپرسید: زمانی که 8 جوان شهروند ترکیه در آن کمپ به دست اسراییل های کشته شدند، موضع دولت آنکارا چه بود؟ پاسخ این است: هیچ. دولت سکوت کرد و مطلقاً واکنشی نشان نداد. چرا؟ شاید به دلایل زیر:

الف) در سال 1970 میلادی یک دار و دسته کودتاگر نظامی در ترکیه به قدرت رسید که از چپ متنفر بود.

ب) منطقه به سمت جنگ یوم کیپور می رفت و مرگ آن جوانان برای دولت آنکارا نیز اهمیتی نداشت!

ج) ارتش اسراییل یک هواپیمای مسافربری لیبیایی حامل 115 غیرنظامی را در حریم هوایی مصر سرنگون کرد و همه سرنشینان آن کشته شدند و این خبر مهم، بر هر موضوع دیگری سایه انداخت.

د) اندکی پیش از این واقعه، سفیر اسراییل در ترکیه، به نام الروم توسط چپ ها ربوده و کشته شده و پس از آن نیز، رهبر مشهور و محبوب چپ ها یعنی دنیز گزمیشلر دستگیر شده و توسط دولت نظامی، اعدام شده بود. به عبارت دیگر، تنش بین راست و چپ در ترکیه، حتی از خود مساله فلسطین هم مهمتر بود و در آن مقطع، دولت ترکیه اعضای سازمان‌ های چپ مسلح را راهزنان آنارشیست می‌نامید و قاعدتاً حاضر نبود در مورد مساله فلسطین، همفکر آنان باشد.

اسراییل برای توجیه کشتار جوانان ترک، اعلام کرد که این اردوگاه برای خنثی کردن برنامه چریک هایی که برای حمله آماده شده بودند، مورد حمله قرار گرفت. اما وقتی مشخص شد که در اردوگاه فقط ترک ها حضور دارند، گفتند که این شاهدی بر تروریسم جهانی فلسطینیان است.

دولت وقت ترکیه، به خاطر کشته شدن سفیر اسراییل به دست چپ های ترک، خود را شرمنده و بدهکار می دانست و در نتیجه به کشتار آن 8 جوان نیز اعتراضی نکرد! آری ترکیه و منطقه 50 سال پیش اینگونه بود.

انتهای پیام/