تحقق عدالت با قانون حمایت از حقوق معلولان

پریسا مسعودی- گلستان: همه ما در طول زندگی خود بار‌ها واژه معلول را شنیده‌ایم معلولیت یکی از واقعیت‌های تلخ جامعه است و به افراد کم‌توان یا ناتوانی اطلاق می‌شود که بر اثر ضایعهٔ جسمی، ذهنی و روانی، دامنه فعالیت‌های روزمره آنها محدود شده باشد.

در حالی که میزان معلولیت در ایران 2 درصد است، استان گلستان با حدود ۶/۲ درصد معلولیت، آمار بالاتری نسبت به میانگین کشوری دارد.

۵۷ هزار و ۱۹۰ نفر معلول در استان گلستان زندگی می‌کنند که ژنتیک عامل اصلی ناتوانی آن‌ها به شمار می رود.

 

* تهیه وسایل توانبخشی ضرورت پرهزینه زندگی معلولین

افراد معلول به دلیل شرایط خاص فیزیکی که دارند، به طور قطع مشکلاتی در خانه یا بیرون خانه دارند و نمی‌توانند به تنهایی نیازهای خود را برطرف کنند.

ریحانه بهره‌مند مادر دختر معلول ۳۳ سال‌ ای  که سمت چپ بدنش ناتوان است  به خبرنگار فارس می‌گوید: افرادی که دارای معلولیت جسمی – حرکتی هستند نیازهای خاص و متفاوتی نسبت به افراد عادی دارند.

وی ادامه می‌دهد: با وجود مشکلاتی که دخترم در انجام برخی کارهای روزمره در منزل دارد، اما خارج از منزل انجام کارها دشوارتر می‌شود و به دلیل عدم مناسب‌سازی مبلمان شهری برای معلولان، حتما باید یکی از اعضا خانواده به او در ایاب ذهاب کمک کند.

وی می گوید:  با وجود مناسب سازی مبلمان شهری، چقدر شهر ما از نظر ساختاری و تجهیزات، آماده حضور نابینایان و معلولان است و دغدغه حمل و نقل که از نیازهای خاص معلولان است، توسط مسئولان رفع شده است؟

از دیگر نیازهای اولیه معلولان، عصا، سمعک و ویلچر است که به صورت یک ضرورت مهم اولیه زندگی درآمده و نبود این موارد فعالیت‌های روزمره زندگی آنان را مختل می‌کند. علاوه بر مشکل معیشت، این افراد با  هزینه‌های بالای وسایل و تجهیزات توانبخشی مواجه هستند.

آن طور که صبرالدین نامی، پدر دانش آموز روشن دل هم از کمبود وسایل کمکی نابینایان گلایه دارد و به خبرنگار فارس گفت: وسایل کمک آموزشی دانش آموزان نابینا به دلیل قیمت زیاد محدود است و اگر خراب شوند پیدا کردنشان در بازار بسیار مشکل است. به طورمثال «پرکینز»‌های خارجی که دوام و مرغوبیت بالایی دارند گران هستند و انواع دیگر پرکینزها (ماشین تحریر نابینایان) کیفیت مناسبی ندارند.

وی گفت: پرکینز فرزند نابینای من خراب شده و  مدت‌ها طول می‌کشد که تعمیر شود و روند درس خواندن او با همین یک قلم وسیله آموزشی، مدت‌ها به تاخیر افتاده است.

 

* فراگیری دانش آموزان ناتوان، براثر بارها و بارها تمرین و تکرار اتقاق می افتد

سعیده خراسانی معلم دانش آموزان استثنایی در گرگان که نزدیک  سی سال از عمرش را صرف آموزش بچه‌های نابینا و کم توان کرده است در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس گفت: اگر  جامعه، معلولان را نپذیرد و مردم به عنوان تافته جدا بافته به آن‌ها نگاه کند، به طور قطع اعتماد به نفس این افراد پایین خواهد رفت و دیگر هیج علاقه‌ای برای ادامه تحصیل و حضور در اجتماع نخواهند داشت.

این معلم ادامه می‌دهد: کار معلمان مدارس استثنایی بسیار سخت تر است، چرا که به واسطه فراموش کاری، اختلالات یادگیری و ضعف حافظه بچه‌های معلول، مجبور می‌شویم بارها یک بحث را تکرار کنیم. در بحث آموزش هنرهای دستی و مهارت‌های زندگی هم بعد از بارها تمرین و تکرار، شاید به نتیجه مطلوب نرسیم.

وی عنوان کرد: معلولان با یادگیری مهارت‌ها  می‌توانند  کسب و کاری در آینده راه‌اندازی کنند؛ درآمدزایی کنند و حتی  کارآفرین باشند چرا که  محدودیت‌های عملکردی، ایجاد اشتغال را برای افراد این جامعه سخت کرده و بسیاری از آن‌ها تا سال‌های سال سربار خانواده‌های خود می‌شوند.

اگر چه به گفته طاهری‌‌زاده، سرپرست اداره کل بهزیستی گلستان بودجه ۳۰۰ میلیارد تومانی برای اشتغال‌زایی افراد واجد شرایط تا سقف ۱۵۰ میلیون تومان تسهیلات در نظر گرفته شده و هر کارفرمایی که در قالب شرکت، کارگاه و یا شرکت دانش بنیان به اشتغال اعضا جامعه بهزیستی کمک کند، از پرداخت مبلغ ۱۵۰ میلیون تومان تسهیلات با کارمزد ۴ درصد و  باز پرداخت هفت ساله، و پرداخت حق بیمه  مدد جو بهره مند خواهد شد.

 

*معلولیت عامل بازدارنده رشد و تعالی انسان نیست

فرد معلول اگر چه با  از دست دادن بخشی از توانایی‌های خود، قادر به انجام برخی فعالیت‌ها نیست اما نباید بخش مثبت و توانمند وجود خود را نادیده بگیرد.

به اقتضای فلسفه آفرینش، خداوند در همه انسان‌ها این ظرفیت و  توانایی را قرار داده که اگر عضوی، نقص داشته باشد، عضوهای دیگر توانمندتر عمل می‌کنند و این نشان دهنده این است که معلولیت نمی‌تواند مانع رشد و تعالی انسان شود.

همچنان که در بین معلولان و افراد کم توان، ورزشکاران،  هنرمندان و نخبگان ارزشمندی می‌بینیم.

علی اکبر باقری معلول ضایعه نخاعی که قبل از سانحه و تصادفی که باعث معلولیتش شد به صورت حرفه‌ای به هنر رزمی جودو می پرداخت،  از همین افرادی است که با وجود شرایط ویژه هنوز هم فعالیت‌های ورزشی مداومی دارد و دیگران را نیز ترغیب به ورزش کردن می‌کند.

باقری که ۵۳ سال دارد و در سال ۱۳۸۹ دچار ضایعه نخاعی شده به خبرنگار فارس می گوید: بعد از آن تصادف وحشتناک به کتاب خواندن روی آوردم و تلاش کردم روحم را با مطالعه آرامش ببخشم. درحین خواندن کتابی جمله‌ای از آن کتاب روی من تاثیر بسیاری گذاشت.

نوشته بود؛ شاید نقطه اوج شما بعد از پنجاه سالگی‌تان باشد… این جمله باعث شد دوباره به سمت ورزش بروم و زندگی را از نو بسازم.

اگر چه در حال حاضر به سبب شرایط ویژه‌ام بسکتبال با ویلچر را انتخاب کرده ام.

 

باقری می گوید: شرایط ضایعه نخاعی با افراد دیگر معلول فرق می کند؛ ما ممکن است درحین ورزش دچار شکستگی شویم ولی چون حسی نداریم نمی‌توانیم  محل و درد آن شکستگی را متوجه شویم و این بسیار خطرناک است.

وی اضافه می کند: در بحث ورزش معلولین،  مشکلات و هزینه‌های رفت و آمد به سالن یک طرف موضوع است و موضوع دیگر هزینه بالای ویلچر مناسب بازی بسکتبال است که ۴۰ میلیون تومان قیمت دارد؛ این می‌شود که بسیاری از دوستان ما خانه نشین، افسرده و منزوی می‌شوند و برخی اوقات حتی گرفتار زخم بستر می‌شوند.

 

*مناسب سازی برای معلولان باید جزء اولویت‌های دستگاه‌ها قرار گیرد

به گفته علی محمد زنگانه استاندار گلستان، تمامی مصوبات در حوزه مناسب سازی و مشکلات مختص معلولان باید به صورت کامل اجرایی شود و هیچ کوتاهی در این زمینه قابل قبول و پذیرفتنی نیست و مسئله مناسب سازی باید جزء اولویت‌های دستگاه‌ها قرار بگیرد.

در مورد اقدامات شهرداری در مناسب سازی مبلمان شهری برای معلولان مقداد صادقیان معاون زیربنایی، حمل و نقل و ترافیک شهرداری گرگان به خبرنگار خبرگزاری فارس گفت: شهرداری اقدامات خوبی داشته برای مثال کف سازی معابر، اجرای رمپ پل‌های هوایی، مناسب‌سازی ۲۵ پارک در سطح شهر و در نظر گرفتن پارک موضوعی برای معلولان و خط کشی ۱۵ نقطه از شهر و نصب تابلو ویژه معلولان از جمله این اقدامات است.

صادقیان در خصوص مشکل استفاده معلولین و سالمندان از وسایل نقلیه عمومی گفت: اتوبوس‌های جدید کاملا با شرایط ویژه افراد ناتوان مناسب سازی شده به شکلی که کف اتوبوس پایین می‌آید و اشخاص می توانند با ویلچر سوار اتوبوس شوند.

معاون زیربنایی، حمل ونقل و ترافیک شهرداری اضافه کرد: شهردار قول خریداری یک دستگاه «ون» مناسب‌سازی برای معلولان را هم در راستای رفاه هرچه بیشتر معلولان داده تا این عزیزان به صورت تلفنی از خدمات این «ون» استفاده کنند.

 

* گلستان از استان‌های پیشگام در انجام خدمات فرهنگی ویژه دانش آموزان معلول است

محمد قاسم پور مدیر کل آموزش و پرورش استثنایی گلستان در گفتگو با خبرنگار فارس با اشاره به این که گلستان از استان‌های پیشگام در برنامه‌ریزی و انجام خدمات فرهنگی ویژه دانش آموزان معلول است اظهار کرد: همه مدیران دستگاه‌های اجرایی موظف هستند شرایطی فراهم‌ کنند تا کودکان استثنایی بتوانند از بیشترین ظرفیت جامعه استفاده کنند.

وی عنوان کرد: کوشش مجموعه آموزش و پرورش استثنایی گلستان، آماده سازی بستری مناسب برای تحصیل دانش آموزان با نیازهای ویژه است.

قاسم‌پور تاکید کرد: در گلستان31 مرکز آموزشی در گروه‌های هفتگانه محل تحصیل با 2 هزار و ۱۵۰ دانش آموز استثنایی فعالیت می‌کنند. از این مراکز ۳۰ مرکز دولتی و یک مرکز غیردولتی است و ۱۵ مرکز هم برای اختلال یادگیری در نظر گرفته شده است.

وی افزود: فضای آموزشی ویژه کودکان اوتیسم هم در شهرستان گرگان یک مرکز و در گنبد کاووس هم عملیات اجرایی ساخت این فضا در زمینی به مساحت 3 هزار و ۲۰۰ متر مربع با زیربنای ۵۰۰ مترمربع آغاز شده است.

 

*بودجه حذف شده به معلولان برمی گردد؟

سئوال این است دولت تا کجا توانسته امکانات لازم برای ایجاد فرصت‌های مختلف شغلی، فرهنگی را فراهم کند تا فرد معلول زندگی نزدیک به افراد سالم را تجربه کند.

کمک‌ هزینه‌های مالی، اشتغالزایی برای معلولان، امکان تحصیل رایگان، اجرای قانون جامع حمایت از افراد دارای معلولیت، مناسب‌سازی فضای شهری برای ایاب و ذهاب معلولان، بیمه درمانی و تکمیلی، توانمندسازی افراد ناتوان  از جمله موضوعات و دغدغه‌های این قشر از افراد جامعه است که همواره با آن درگیر هستند.

آیا همزمان با ارایه لایحه بودجه ۱۴۰۳ توسط دولت به مجلس، ردیف بودجه مستقل «قانون حمایت از حقوق معلولان» که از لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ حذف شد، به قانون بودجه سنواتی کشور برمی گردد.

پایان پیام/ ۸۳۰۲۲