سیره علمی، رفتاری و اخلاقی بزرگان گذشته حوزه علمیه را الگو قرار دهیم

به گزارش وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از قم، کتاب «اجازات، اسناد و استفتائات آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی(ره) با حضور آیت‌الله رضا استادی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در سالن اجتماعات مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه رونمایی شد.

وی در این آیین اظهار داشت: تألیف این کتاب طی چندین سال یک پیام مهم برای تمام پژوهشگران دارد و آن نیز داشتن صبر و حوصله در به سرانجام رساندن طرح‌های علمی و پژوهشی است.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، با بیان این که از اهل علم و دانایی انتظار می‌رود، در انجام کارهای پژوهشی همراه مؤلفان و محققان باشند، تصریح کرد: پژوهشگران از تألیف آثاری مانند «اجازات، اسناد و استفتاءات آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی(ره)» با وجود همه مشکلات، هراسی به دل ندهند.

وی با بیان این که داشتن مدرک و رسیدن به سطوح بالای تحصیلی به معنای رسیدن به مقام اجتهاد نیست، گفت: باید روندی در حوزه‌های علمیه دنبال شود که اجازه تدریس و اجتهاد صرفا از طریق حوزه علمیه انجام بگیرد؛ اجازه تدریس باید در حوزه‌های علمیه نهادینه شود و صرفا منحصر به اجازه تدریس فلسفه نشود.

 استاد برجسته حوزه علمیه قم با اشاره به تأکید رهبر معظم انقلاب در اجازه تدریس مدرسان توسط حوزه علمیه یادآور شد: باید افرادی در حوزه علمیه باشند که اجازه اجتهاد و روایت توسط آن‌ها انجام بگیرد تا نقص کنونی در این حوزه برطرف شود.

 آیت‌الله استادی اضافه کرد: انتظاری که از حوزه عریض و طویل کنونی با ساختارهای مختلف آن می‌رود، قابل مقایسه با حوزه دهه‌های گذشته نیست و این انتظار به حق وجود دارد که خروجی و کارکردهای آن قابل مقایسه با گذشته نباشد.

 وی پشت کار را از ویژگی‌های بارز علمای گذشته حوزه نام برد و اظهار کرد: باید سیره علمی، رفتاری و اخلاقی بزرگان گذشته حوزه علمیه در ابعاد گوناگون را الگوی خود در مباحث مختلف علمی و تحقیقی قرار بدهیم.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تأکید کرد: علمای گذشته با وجود کمبود امکانات، کتاب‌ها و دسترسی‌ها؛ به معنای واقعی کلمه، فقیه و عمیق بودند که امروز نیز باید طلاب همان راه و روش را دنبال کنند.

وی با تأکید بر ضرورت تحول در حوزه علمیه خاطرنشان کرد: تحول در حوزه علمیه، ادامه راه بزرگان در کنار ابتکارات و کسب توفیقات بیشتر است که تاکنون این مسأله به خوبی محقق نشده است. آیتالله استادی زهد را از ویژگی‌های رفتاری و اخلاقی علمای سابق یاد و بیان کرد: علمای گذشته به معنای واقعی کلمه زاهد بودند و همین رویه باید در حوزه امروز نیز دنبال شود.

 کتاب «اجازات، اسناد و استفتائات آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی(ره)» کارنامه 25 ساله مرجعیت ایشان است  

حجت‌الاسلام رضا مختاری در این مراسم بیان کرد: طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده هر ماه یک جلسه کتاب‌شناسی با حضور مؤلفان در مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه برگزار می‌شود.

 وی با اشاره به انتشار کتاب «اجازات، اسناد و استفتائات آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی(ره)» گفت: این کتاب کارنامه دوره مرجعیت 25 ساله ایشان است و اطلاعات مهمی از نحوه اداره حوزه علمیه و جامعه شیعی با اتکا به اسناد موجود و متقن ارائه می‌دهد.

وی با اشاره به جدیت آیت‌الله اصفهانی(ره) به امور طلاب افزود: ایشان در خصوص امور طلاب به صورت موردی حساسیت زیادی داشت و بدون این که موازین را زیرپا بگذارنند، نظرات خود را درباره طلاب گمنام بیان می‌داشتند و در به کار بردن عبارات تأییدآمیز در مورد طلاب معمولی ابایی نداشتند.

 رئیس مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه خاطرنشان کرد: روش اداره حوزه و جامعه شیعی در این کتاب بر مبنای اتکا به اسناد و به کامل مستند می‌باشد و تألیف این کتاب در بیش از 3 هزار صفحه در حدود 15 سال به رشته تحریر درآمده است.

مختاری با بیان این که مأخذ تمامی اسناد بیان شده در کتاب مشخص شده و حق معنوی مؤلفان و منابع آن حفظ شده است، گفت: در این کتاب دقت فراوانی شده است که اسناد و مدارک معتبر باشند و از به کار بردن اسناد ضعیف پرهیز شده است.

 وی گفت: راجع به هیچ مرجع و فقیهی از فقیهان شیعه، در چنین حجم گسترده‌ای؛ اجازات، اسناد و نامه‌ها جمع‌آوری، تنظیم، بازخوانی و تصحیح نشده است.

 کتاب «اجازات، اسناد و استفتائات آیت‌الله اصفهانی(ره)» مروری بر یکی از دوران پرحادثه شیعه است  

حجت‌الاسلام‌ مهدی باقری‌سیانی نویسنده کتاب «اجازات، اسناد و استفتائات آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی(ره) در این آیین  بیان کرد: این کتاب مروری بر یکی از دوران سخت و پرحادثه شیعه است که همزمان با به قدرت رسیدن رضاخان در ایران، آتاتورک در ترکیه، ملک فیصل در عراق و حوادث کشف حجاب و قیام مسجد گوهر، شکل‌گیری و قدرت یافتن وهابیت و تخریب قبور بقیع است.

 وی خاطرنشان کرد: این دوران همچنین مصادف با مرجعیت آیات شیخ عبدالکریم حائری، نایینی و ابوالحسن اصفهانی است که آیت‌الله اصفهانی در یک دوره طولانی 25 ساله جامعه شیعی را رهبری و مدیریت می‌کند.

 باقری سیانی اضافه کرد: در مسیر تألیف کتاب «اجازات، اسناد و استفتاءات آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی(ره)» اسناد زیادی وجود داشت که پژوهشگران با مهربانی آن را در اختیار بنده قرار دادند.

وی با بیان این که در طول تحقیق و گردآوری کتاب «اجازات، اسناد و استفتاءات آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی(ره)» گشایش‌های خوبی در خصوص شناسایی افراد دارای اجازه ایجاد شد، گفت: با این کتاب می‌توانیم دورنمایی روشنی از وضعیت مرجعیت، شیعه و جامعه در آن روزگار به دست بیاوریم.

 به گزارش تسنیم، کتاب «اجازات، اسناد و استفتائات آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی(ره)» توسط «مهدی باقری‌سیانی» در 4 جلد به رشته تحریر درآمده و انتشارات «مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه» در شمارگان 500 نسخه آن را به بازار نشر عرضه کرده است. در جلد نخست این کتاب پس از مقدمه ناشر و مؤلف کتاب؛ 5 فصل با عنوان‌های «اهمیت، سابقه و تعریف اجازه»، «حیات پربار آیت‌الله اصفهانی»، «دوران زعامت آیت‌الله اصفهانی»، «آیت‌الله اصفهانی زعیم شایسته» و «سخنی راجع به اجازات آیت‌الله اصفهانی و کتاب حاضر» آمده است.

 در ادامه مطالب در جلد اول علاوه بر فهرست تفصیلی؛ کتاب به 5 فصل با عنوان‌های «اجازه به آیت‌الله میرزا فتاح شهیدی»، «اجازات تدریس، توصیه برای تحصیل و تأیید مراتب علمی»، «اجازات اجتهاد، دارای مُهر و امضاء»، «اجازات اجتهاد (رونوشت چاپی)» و «اجازات اجتهاد، توشیحی» آمده است. در جلد دوم کتاب علاوه بر فهرست تفصیلی، فصل‌های ششم تا نهم این مجموعه با عنوان‌های «اجازات روایت»، «اجازات امور حسبیه»، «اجازات مصرف وجوه شرعی» و «سایر مجازین» به رشته تحریر درآمده است.

 در جلد سوم کتاب نیز علاوه بر فهرست تفصیلی، فصل‌های دهم تا هجدهم با عنوان‌های «تقریظ و توصیه برای نشر آثار مکتوب»، «اجازه و توصیه ویژه برای تأسیس (ترویج مدارس علمیه و رفع مشکلات اداره آن‌ها»، «سفارش، توصیه و اجازه ویژه»، «نامه‌هایی به علما و ناموران»، «نامه‌های تسلیت»،«نامه‌ها و پیام‌هایی راجع به بیت‌الله و مزارات اهل بیت(ع)»، «نامه‌ها و پیام‌هایی راجع به فرهنگ، مذهب و اجتماع»، «نامه‌ها و پیام‌هایی راجع به امور سیاسی جهان اسلام» و «استفتاءات» ذکر شده است.

همچنین جلد چهارم کتاب مذکور، شامل فصل‌های نوزدهم تا سی‌ام با عنوان‌های «تصاویر آثار فقهی»، «تأیید وقف‌نامه، عقدنامه و نصب متولی بر وقف»، «اجازات مکرر و رونوشت، توشیح اجازات و اسناد متفرقه»، «شاگردان، هیأت استفتاء، وکلا و نکاتی در سرگذشت آیت‌الله اصفهانی»، «گزیده کتاب الامام السید ابوالحسن الاصفهانی»، «نقش آیت‌الله اصفهانی در صدور جواز دولتی لباس و اسناد مرتبط»، «سفر آیت‌الله اصفهانی به ایران و لبنان و اسناد مرتبط»، «تصاویر آیت‌الله اصفهانی» و «گزیده تصاویر مشایخ آیت‌الله اصفهانی و مجازان ایشان» بیان شده است.

 یکی از طرح‌های گسترده مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه، طرح «اجازات الشیعه» از آغاز تا سال 1400 هجری خورشیدی است که حاوی مجموعه اجازات عالمان شیعه در قرون متمادی به ترتیب تاریخ وفات مجیزان، همراه با توضیحات، تعلیقات و تصحیح است؛ ولی تا قبل از آماده و منتشر شدن این طرح گسترده، به تدریج در مجله «کتاب شیعه» و کتاب‌های متعدد، نمونه‌ای از اجازات تاکنون توسط مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه تصحیح و منتشر شده است.

 راجع به هیچ مرجع و فقیهی از فقیهان شیعه، در چنین حجم گسترده‌ای؛ اجازات، اسناد و نامه‌ها جمع‌آوری، تنظیم، بازخوانی و تصحیح نشده است. برای نخستین بار تعداد زیادی از استفتاءات آیت‌الله اصفهانی(ره) در جلد سوم این مجموعه 4 جلدی منتشر شده است.

 کتاب مذکور به مناسبت هشتادمین سال درگذشت آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی(ره) منتشر شده است. کتاب «اجازات، اسناد و استفتاءات آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی(ره)» در 4 جلد (3236 صفحه) در قطع وزیری منتشر شده است که شامل شماره‌های 8 تا 11 شناختنامه ـ یادنامه این انتشارات می‌شود. گفتنی است، آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی از مراجع و فقهای مجاهد شیعه و از شاگردان ممتاز آیت‌الله ملا محمدکاظم خراسانی (آخوند خراسانی) بود.

آیت‌الله اصفهانی افزون بر اشتغالات علمی، از فعالیت سیاسی نیز به دور نبود و در برهه‌های حساس از تاریخ معاصر نقش مؤثری داشته است. ایشان در سال 1284 هجری قمری در روستای مَدیسه از توابع شهرستان لِنجان استان اصفهان زاده شد و در 9 ذی‌الحجه سال 1365 هجری قمری (مطابق با 13 آبان 1325 هجری خورشیدی) وفات نمود و پیکر مطهر این عالم ربانی در حرم مطهر امام علی(ع) در نجف اشرف (عراق) در جوار استادش آخوند خراسانی به خاک سپرده شد.از آیت‌الله اصفهانی آثار متعدد و متنوعی به جای مانده است که از آن جمله می توان به «وسیلة النجاة»، «صراط النجاة»، «ذخیرة الصالحین»، «مناسک حج»، «حاشیه بر تبصرة المتعلمین علامه حلی» و «حاشیه بر عروة الوثقی» اشاره کرد.

انتهای پیام/452