آیا آمریکا، اوکراین را رها می‌کند؟

نشریه «وال‌استریت‌ژورنال» در پایان دومین سال جنگ میان اوکراین و روسیه، به تحولات میدانی پرداخته و در مطلبی تحت عنوان «آیا آمریکا، اوکراین را رها می‌کند» آورده است: زمانی که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در فوریه ۲۰۲۲ تانک‌ها را به سمت کی‌یف فرستاد، شرط‌بندی کرد که جوامع غربی و به‌ویژه اروپا که به شدت به انرژی روسیه وابسته هستند، استقامت لازم برای مقابله با حمله او را نخواهند داشت و در نهایت با تجزیه یا ناپدید شدن کامل اوکراین موافقت خواهند کرد.

دو سال بعد، اوکراین خود را دشمنی سرسخت نشان داد و نیمی از زمین‌هایی که در ابتدا توسط روسیه اشغال شد، پس گرفت و تلفات خیره‌کننده‌ای را به ارتش بسیار قدرتمندتر روسیه وارد کرد. اروپا هم شوک اقتصادی قطع عرضه گاز طبیعی روسیه را دفع کرده و هزینه‌های نظامی و تعهدات خود در قبال اوکراین را افزایش داد. در این ماه اتحادیه اروپا با غلبه بر مخالفت‌های مجارستان، بسته کمکی جدید ۵۴ میلیارد دلاری برای کی‌یف را تصویب کرد.

با این حال، به نظر می‌رسد که شرط‌بندی پوتین در مورد ایالات متحده صادق باشد، حداقل در حال حاضر، زیرا مسکو با موفقیت خود را وارد کارزار‌های داخلی آمریکا کرده است. حمایت از اوکراین، که دو سال پیش به طور گسترده به‌عنوان یک منفعت ملی بدیهی آمریکا تلقی می‌شد، در سال انتخاباتی آمریکا به یک موضوع تفرقه‌انگیز حزبی تبدیل شده است.

بخش قابل توجهی از جناح راست جمهوری‌خواه، شروع به تحسین پوتین و حتی سخن گفتن از زیبایی‌های مترو مسکو و بیان کیفیت سوپرمارکت‌های روسیه کرده‌اند، در حالی که دولت و ارتش درگیر اوکراین را تحقیر می‌کنند. برای ماه‌ها، رهبری جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا، لایحه‌ای را که اجازه کمک‌های نظامی جدید به اوکراین را می‌دهد، از جمله تازه‌ترین لایحه دو حزبی که با ۷۰ رای موافق در برابر ۲۹ مخالف در سنا تصویب شد، مسدود کرده است.

قطع بودجه باعث کمبود شدید گلوله‌های توپخانه در واحد‌های اوکراینی شده است. به گفته جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا و فرماندهان اوکراینی، این دلیل اصلی بود که روسیه توانست شهر آودیوکا اوکراین را در ماه جاری تصرف کند و اولین پیشروی بزرگ مسکو در میدان جنگ از ماه مه رقم بخورد.

ماهیت قطع ناگهانی کمک‌ها، اوکراین را در نقطه آسیب‌پذیری خاصی قرار داده است. روسیه دوباره سازماندهی شده و در حال انجام یک حمله جدید در سراسر خط مقدم جنگ است، فشاری که توسط محموله‌های عظیم گلوله‌های توپخانه و موشک‌های بالستیک از متحد تازه‌نفس مسکو، کره‌شمالی، تامین می‌شود.

آندری زاگورودنیوک، وزیر دفاع سابق اوکراین که مشاور دولت ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور این کشور است، گفت: مساله فقط این نیست که کمک‌های آمریکا قطع شده است، بلکه این کمک‌ها بدون هشدار قبلی و بدون اینکه به ما فرصتی برای تطبیق داده شود، قطع شده است؛ و واضح است که اگر اوکراین آنچه را که برای دفاع از خود نیاز دارد نداشته باشد، روسیه می‌تواند دست برتر را به دست آورد. اگر این بحران حل نشود و اوکراین کمک دریافت نکند، این هدیه بزرگی به پوتین خواهد بود.

چشم‌انداز اوکراین بی‌سلاحی که در ماه‌های آتی اراضی بیشتری را از دست می‌دهد، همراه با تردید‌های تازه در مورد تعهد آمریکا به دفاع از متحدانش در صورت بازگشت دونالد ترامپ در سال آینده میلادی (۲۰۲۵) به کاخ سفید، به طور فزاینده‌ای دموکراسی‌ها را در اروپا و فراتر از آن نگران می‌کند. این امر به‌ویژه در شرایطی است که پوتین با کره‌شمالی و ایران یک اتحاد نظامی بالفعل ایجاد کرده است و در عین حال به چین نزدیک‌تر می‌شود.

نگرانی و اضطراب، به‌ویژه در تایوان که چین آن را «استان مرتد» خود می‌داند و قول به «اتحاد مجدد» آن با سرزمین اصلی داده است، بیشتر احساس می‌شود.

وانگ تینگ-یو، که قرار است رئیس کمیته دفاع و روابط خارجی پارلمان تایوان شود، هشدار داد: خروج آمریکا از اوکراین، چنانچه اتفاق بیفتد، یک فاجعه خواهد بود و سران پکن، کره‌شمالی و سایر کشور‌ها را تشویق خواهد کرد. آن‌ها متوجه خواهند شد که «رهبر جهانی» قدرت تحمل و صبر برای حمایت از متحدانش را ندارد؛ و اگر آن‌ها این‌طور فکر کنند، تصمیمات اشتباه و قضاوت‌های نادرست خواهند داشت.

این هشداری است که توسط دولت بایدن و برخی از جمهوری‌خواهان برجسته، از جمله میچ مک‌کانل، رهبر اقلیت سنا تکرار شد. او به پیشبرد لایحه دو حزبی این ماه کمک کرد که ۹۵ میلیارد دلار کمک به اوکراین، رژیم صهیونیستی و تایوان را در نظر داشت.

سناتور مک‌کانل در مورد کمک به اوکراین در مصاحبه‌ای گفت: کل جهان دموکراسی فکر می‌کند این مهم است و ما رهبر این جهان هستیم. ما نمی‌توانیم عقب‌نشینی کنیم. به نظر من اکنون زمان آن نیست این پیام را بفرستیم که ما از عهده وظیفه خود بر نمی‌آییم. بیشتر این بودجه برای ایجاد شغل در صنایع ایالات متحده باز خواهد گشت.

در حالی که اروپا و سایر متحدان در حال حاضر بیش از نیمی از حمایت غرب از اوکراین را به خود اختصاص داده‌اند، تنها ایالات متحده دارای انباشت مهمات و سایر تسلیحات، مانند رهگیر‌های دفاع هوایی است که می‌تواند به طور قابل توجهی به نیرو‌های اوکراینی در آینده نزدیک کمک کند. به گفته تحلیلگران نظامی، تولید مهمات اروپایی، گرچه رو به افزایش است، اما برای حفظ ارتش اوکراین تا زمانی در سال ۲۰۲۵ یا حتی بعد از آن کافی نخواهد بود. برخی از قطعات کلیدی تجهیزات نظامی فقط می‌توانند از انبار‌های ایالات متحده تهیه شوند.

دولت بایدن و رهبران کنگره هر دو حزب به مقامات اوکراینی اطمینان داده‌اند که قطع تدارکات آمریکا – که اکنون یک عامل تعیین‌کننده در میدان جنگ است – هرگز اتفاق نخواهد افتاد. مایک جانسون، رئیس جدید مجلس نمایندگان آمریکا هم که اکتبر روی کار آمد، همین حرف را زد.

اکنون، گرچه آخرین لایحه سنا احتمالا اکثریت قاطع مجلس نمایندگان را به دست خواهد آورد، جانسون از رأی‌گیری در مورد آن امتناع کرده و گفته است که اولویت‌های دیگری دارد. بعید است مجلس نمایندگان حداقل تا اواسط ماه مارس به اوکراین کمک کند و به نظر می‌رسد که هیچ بودجه اضافی برای اوکراین توسط کنگره فعلی تصویب نشود.

البته بالاتر از بحث کنگره، دورنمای پیروزی ترامپ در انتخابات نوامبر است. این رئیس‌جمهور سابق بارها گفته است که به یک توافق صلح سریع در اوکراین دست خواهد یافت، هرچند توضیح نداده است که چگونه و تحت چه شرایطی. او همچنین در سخنرانی کمپین انتخاباتی خود، انتقاد خود از ناتو را تشدید کرد و نشان داد که از کشورهای عضوی که نتوانند به هدف هزینه‌های نظامی ۲ درصد تولید ناخالص داخلی دست پیدا کنند، دفاع نخواهد کرد.

سناتور مک‌کانل در پاسخ به این سوال که چرا بسیاری از جمهوری خواهان اکنون با کمک مالی به اوکراین مخالف هستند، به نفوذ ترامپ و به روحیه انزواطلبی اشاره کرد که مدت‌ها در سیاست آمریکا، به‌ویژه قبل از جنگ جهانی دوم بوده است. مک‌کانل با اشاره به ترامپ گفت: نامزد احتمالی ما برای ریاست جمهوری مشتاق کمک به اوکراین نیست.

مقامات واشنگتن و پایتخت‌های اروپایی در مورد چشم‌انداز هرگونه مذاکرات صلح با روسیه تردید دارند و هرگونه احتمال توافق قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده در نوامبر را نادیده می‌گیرند.

همچنین روسیه از مواضع خود کوتاه نمی‌آید و اعتماد به نفس جدیدی که (با توجه به تحولات میدانی) از سوی مسکو دیده می‌شود، موجی از هشدارها را از سوی متحدان آمریکا در اروپا و آسیا در مورد تأثیر دومینویی بالقوه اجازه دادن به روسیه برای پیروزی در اوکراین ایجاد کرده است. مخاطرات، برخلاف آغاز جنگ دو سال پیش، امروز به دلیل صدها میلیارد دلاری که متحدان غربی برای اوکراین هزینه کرده‌اند و به دلیل تعهدات عمومی مکرر آنها برای ایستادن در کنار اوکراین «تا هر زمان که طول بکشد» بسیار بیشتر است.

ساموئل چاراپ، دانشمند ارشد علوم سیاسی در اندیشکده رند (RAND) که در گذشته به احتیاط در مورد اوکراین در گذشته توصیه کرده بود، گفت: سطح سرمایه‌گذاری ایالات متحده در پروژه استقلال اوکراین افزایش یافته است و بنابراین میزان اعتبار ایالات متحده، براساس توانایی روسیه برای انجام یا عدم تحقق اهداف خود در اوکراین ارزیابی می‌شود. اگر قرار باشد در اوکراین برگشت چشمگیری اتفاق بیفتد، اعتماد بسیار بیشتری به بلوک در حال ظهور روسیه، چین، کره‌شمالی و ایران وجود خواهد داشت.

بسیاری از حامیان ترامپ که مخالف بودجه بیشتر برای اوکراین هستند، این رویکرد را بخشی از نیاز به تمرکز بر چین، رقیب بسیار قوی‌تر نسبت به روسیه، می‌دانند. برعکس، متحدان آسیایی تأثیری را که عقب‌نشینی آمریکا در اروپا می‌تواند بر امنیت آسیا داشته باشد، کم‌اهمیت جلوه می‌دهند.

با این حال به نظر می‌رسد رای‌دهندگان آمریکایی به یک اندازه به اروپا و آسیا اهمیت می‌دهند. براساس نظرسنجی اخیر پیو، حدود ۷۴ درصد از آمریکایی‌ها معتقدند که جنگ در اوکراین برای منافع ملی ایالات متحده مهم است؛ فقط یک درصد کمتر از ۷۵ درصدی که در مورد تنش بین چین و تایوان همین را می‌گویند.

سناتور جی.دی ونس، از جمهوری‌خواهان اهل اوهایو که هفته گذشته در کنفرانس امنیتی مونیخ از شرکت در جلسه هیات کنگره با زلنسکی خودداری کرد، گفت: ایالات متحده باید بیشتر روی شرق آسیا تمرکز کند. این آینده سیاست خارجی آمریکا در ۴۰ سال آینده خواهد بود و اروپا باید با این واقعیت بیدار شود. مشکل اروپا این است که به تنهایی به اندازه کافی بازدارنده نیست زیرا در امنیت خود ابتکار عمل را بر عهده نگرفته است. فکر می‌کنم پوشش امنیتی آمریکا موجب شده که امنیت اروپا از بین برود.