انتخابات ترکیه و چالش مهم جمعیت چند میلیونی مردد

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، مدت کوتاهی به برگزاری انتخابات شهرداری‌های ترکیه باقی مانده است. شواهد نشان می‌دهد که اهمیت انتخابات فراتر از سطح اختیارات شهرداری‌ها است, نتایج نهایی آن، می‌تواند بر تحولات آتی سیاسی – اجتماعی ترکیه اثر بگذارد.

در انتخابات شهرداری‌ها بر خلاف انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی، نقش «فرد» یا نامزد، به مراتب از حزب و جریان سیاسی مهمتر است و شرایط فعلی، اردوغان و حزب او را نگران می‌کند. 

در انتخابات اخیر ترکیه در اردیبهشت ماه سال جاری، تکلیف بیش از 95 درصد رای دهندگان روشن بود و عملاً جمعیتی به نام «بلاتصمیم» و «بلاتکلیف» وجود نداشت و آرایش حزبی – سیاسی کشور، کاری کرده بود که تکلیف همه روشن شود و هر کسی بداند که دقیقاً در کدام جبهه بندی قرار گرفته است. اما حالا چنین نیست و میلیون‌ها نفر از شهروندان ترکیه در پاسخ به سوال «به کدام نامزد رای خواهید داد؟» چنین پاسخ‌هایی می‌دهند: «نمی دانم»، «هنوز تصمیمی نگرفته ام»، «فعلاً به جمع بندی نرسیده ام».

دو معنای مهم «بلاتصمیم» بودن مردم در انتخابات ترکیه

کارشناسان سیاسی بر این باورند که وضعیت فعلی نظرسنجی‌ها و اشاره به خیل عظیم میلیونی مرددها و تصمیم نگرفته‌ها، دو معنای سیاسی مهم دارد و این دو معنای نمادین، هم برای حزب علت و توسعه و دولت اردوغان و هم برای جبهه مخالفین او، نگران‌کننده است:

الف) عصر فقدان پیش بینی: به گواه بسیاری از کارشناسان سیاسی، حتی تا این لحظه، نه تیم اردوغان و نه اتاق فکر مخالفین، دقیقاً نمی‌داند که آیا اکرم امام اوغلو نامزد مورد حمایت حزب جمهوری خلق شهردار استانبول خواهد ماند یا مراد کوروم جوان اهل شعار و حماسه که نامزد مورد حمایت اردوغان است و اعلام کرده که مردم مظلوم غزه، در صورت پیروزی او، به شدت خوشحال خواهند شد.

به عبارتی روشن، انتخابات شهرداری‌های ترکیه، در اغلب استان‌ها و به ویژه در نقاطی که به عنوان قلعه استراتژیک شناخته می‌شوند، این پیش بینی دقیق وجود ندارد و این همان چیزی است که هر دو سوی میدان را نگران کرده است.

ب) بی‌اعتنایی مردم به احزاب: کارشناسان معتقدند که پس از پیروزی مخالفین اردوغان در انتخابات اردیبهشت ماه امسال، حزب حاکم اعتماد به نفس بیشتری به دست آورد و مخالفین، دچار تشتت و اختلاف شدند.

اما دولت جدید نیز برای اقتصاد بحرانی و فلک زده ترکیه کاری نکرد و در نتیجه اغلب رای دهندگان، نه دل خوشی از حزب عدالت و توسعه دارند و نه از مخالفین. در نتیجه در رقابت سیاسی پیش رو، حزب کارکرد ویژه‌ای ندارد و این شخصیت خود نامزد است که برای مردم اهمیت دارد.

به عنوان مثال، در شهر بزرگ و استراتژیکی همچون آنکارا، منصور یواش مورد حمایت حزب جمهوری خلق است. اما این شهر، علاقه خاصی به خود منصور یواش دارد و حتی اگر از سوی یک حزب کوچک هم نامزد می شد، به احتمال قوی، باز هم رای می گرفت.

اهمیت موضوع اقتصاد و معیشت برای مردم ترکیه

شواهد نشان می‌دهد که سناریوی زیرکانه اردوغان و شریک او باغچلی در انتخابات اردیبهشت ماه در زمینه امنیتی سازی فضای انتخابات و طرح موضوع اهمیت «بقای ملی» و «امنیت ملی»، اصلی‌ترین دلیل پیروزی بود.

او در پاسخ به کسانی که می‌گفتند چرا ترکیه در بحران اقتصادی فرو رفته، چنین پاسخ می‌داد: «بقای ترکیه مهمتر است یا قیمت دو کیلو پیاز؟ اگر به ما رای ندهید، ائتلاف خائنین، تجزیه طلبان و حامیان همجنسگرایی، ترکیه را نابود می‌کنند».

اما در انتخابات فعلی، یک بار دیگر موضوع اقتصاد و اهمیت چند و چون ارائه خدمت به شهروندان، برای جمعیت رای دهنده اهمیت پیدا کرده است. 

آیدین اردم، مدیر کل مرکز تحقیقاتی و نظرسنجی میدانی کُندا ریسرچ با تاکید بر اینکه اقتصاد در حال حاضر مهمترین اولویت شهروندان است، گفته است: «حتی رای دهندگان حزب عدالت و توسعه از نحوه مدیریت اقتصادی کشور راضی نیستند. آنها آرامش و ثباتی را که انتظار داشتند مشاهده نکردند. ناراحتی فعلی مردم، ناشی از افزایش سطوح بسیار بالای تورم در این کشور است. مردم از دولت و حزب حاکم و همینطور از شهردار، توقع خدمت و به وجود آوردن تغییر دارند. شاید اردوغان رای خود را حفظ کرده باشد، اما آرای حزب عدالت و توسعه به شدت کاهش یافته است».

پیش بینی مردم درباره اقتصاد ترکیه

موسسه تحقیقاتی کُندا ریسرچ از مردم ترکیه درباره پیش بینی آنها در مورد تحولات چند ماه آتی این کشور 3 سوال کرده و پاسخ‌ها به این شکل است: 
40 درصد از طرفداران حزب عدالت و توسعه معتقدند که انتظار دارند با بحران اقتصادی جدیدی روبرو شوند. اما این درصد در بین هواداران حزب جمهوری خلق در حد 80 درصد است و به شدت از آینده اقتصادی ترکیه هراس دارند.

اما تحلیلگران می‌گویند، دست کم در انتخابات اردیبهشت فهمیدیم که پیوند عاطفی اردوغان با رای دهندگانش به راحتی با وضعیت اقتصادی مردم قطع نمی‌شود و نباید انتظار داشت که این مساله، موجب یک زلزله سیاسی شود. 

آیدین اردم متخصص نظرسنجی میدانی در ترکیه، در ادامه درباره جمعیت بلاتصمیم گفته است: «هم اکنون با وضعیت عجیبی روبرو هستیم. از هر دو نفری که پرسیدیم به چه کسی رای خواهید داد، یک نفر بلاتکلیف بود. ما در هیچ انتخاباتی با چنین وضعیتی برخورد نکرده‌ایم. این نشان می‌دهد که رابطه مردم با نهاد سیاست بسیار ضعیف شده است. افزایش رای دهندگان بلاتکلیف از هر دو طرف دیده می‌شود. رای دهندگان اپوزیسیون از شکست انتخابات و بحث‌های پس از انتخابات، دچار انفعال، نومیدی و تزلزل شدند. در همین حال، کسانی که به اردوغان و حزب عدالت و توسعه رای دادند نیز به دلیل مدیریت ضعیف اقتصادی، بلاتکلیف شده‌اند. آنها پاداش رای خود را در زندگی واقعی مشاهده نکردند و هنوز بهبود اقتصادی حاصل نشده است. شهروندان هنوز از این وضعیت راضی نیستند. ناراحتی ناشی از افزایش تورم در سطوح بسیار بالایی است».

اکرم بیگ چه خواهد کرد؟
مهمترین نقطه کنجکاوی تحلیلگران سیاسی و شرکت‌های نظرسنجی، درباره این است که آیا اکرم امام اوغلو در انتخابات آتی پیروز می‌شود و دوباره استانبول را در دست خواهد داشت یا نه؟

به باور کارشناس سیاسی روزنامه جمهوریت چاپ آنکارا، اکرم امام اوغلو خود را مستقل از احزاب می‌داند. این یک استراتژی هوشمندانه است. اکرم امام اوغلو بر رأی دهندگان مخالف تأثیر می‌گذارد و می‌تواند رأی دهندگان بلاتکلیف را به سمت خود جذب کند. اما اردوغان روی صحنه خواهد آمد و صحبت خواهد کرد.

کارتی که او در هفته آتی رو خواهد کرد، ممکن است یک طرح مرتبط با تحول شهری را برجسته کند و به مردم استانبول وعده طلایی خاص بدهد.

92 درصد از مردم استانبول می‌گویند که نمی‌توانند خانه خود را بدون حمایت دولت بازسازی کنند. این یک نکته بسیار کلیدی است. اردوغان می‌تواند از این موضوع استفاده کند.

از دیگر سو، سنگر و پایگاه اصلی اردوغان، زنان خانه‌دار هستند. با آن که آنان تورم را با گوشت و استخوان حس کرده‌اند، اما از رای دهندگان وفادار هستند و این دسته از رای دهندگان بلاتکلیف، به راحتی از حزب خود دست نمی‌کشند. اما در هر حال، عاقبت این بازی، قابل پیش بینی نیست و اگر امام اوغلو برنده شود، در سال‌های آینده چهره مقابل اردوغان خواهد بود. 

انتهای پیام/