بررسی رویکرد بازیگران منطقه‌ای نسبت به سناریوهای انتقام احتمالی ایران از اسرائیل

سیدجلال ساداتیان تحلیل‌گر سیاست خارجی و سفیر پیشین کشورمان در انگلستان در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره آماده‌باش بودن آمریکا و اسرائیل نسبت به احتمال پاسخ ایران به حمله به کنسولگری ایران در سوریه گفت: مانند اردوگاه عین‌الاسد که ایران گفته بود انتقام می‌گیرد در اینجا هم این مسأله مطرح شد. اما بحث این بود که پاسخ اسرائیل را می‌دهد و آمریکایی‌ها پیام دادند که ما دخیل نبودیم، یعنی ما موافق این حمله نبودیم و شواهد هم امر نشان می‌دهد آمریکایی‌ها به طرق مختلفی به اسرائیل تذکر دادند که از خط‌قرمزها رد نشود و ایجاد مشکل نکند. در نتیجه به نظر می‌آید ایران مقداری احتیاط کرده و مراقبت کرده تا با مواضع آمریکا درگیر نشود و آمریکایی‌ها هم تلاش‌شان بر این بوده که ایران را درگیر نکنند.

وی افزود: در کل این فرآیند هم آمریکایی‌ها می‌دانند که اسرائیل به دنبال توسعه این درگیری‌ها و گسترش آن از طریق کشاندن پای ایران به این ماجرا است و تذکراتی هم که داده می‌شود، از جمله صحبت بایدن با نتانیاهو که چالشی هم بوده در همین راستا است؛ یعنی آنها به دنبال این بودند که به اسرائیل بگویند کاری انجام ندهد و دامنه این درگیری‌ها را توسعه ندهد. نتانیاهو به دنبال گسترش این کار از دو طرف است؛ یعنی نیروهای غزه که در رفح جمع شدند را بمباران کند و از طرف دیگر به دنبال کشاندن پای ایران به درگیری‌هایی است که الان در منطقه وجود دارد.

این کارشناس مسائل بین‌الملی تصریح کرد: کاری که در حمله به کنسولگری ایران انجام شده از روی عمد صورت گرفته است، آمریکایی‌ها هم در صدور قطعنامه شورای امنیت رأی ممتنع دادند برخی گفتند این اقدام به این دلیل بوده که آتش‌بس در این منطقه انجام شود اما اسرائیل زیربار آن نمی‌رود. یعنی اسرائیل نه تنها زیربار آتش‌بس نمی‌روند، بلکه به دنبال این است که دامنه این درگیری‌ها را گسترش قِبل درگیری و ضرباتی که به ایران زده می‌شود بتواند احساس پیروزی کرده و فکر کند به دستاورد و پیروزی رسیده است.

ساداتیان در پاسخ به این سوال که آیا ایران به طور مستقیم در جهت پاسخ به حمله به کنسولگری ایران در سوریه وارد میدان می‌شود یا به طور خاص برنامه دیگری را مدنظر دارد، گفت: به نظرم می‌آید که ایران برنامه دیگری را در نظر دارد. البته هستند کسانی که فکر می‌کنند ایران باید جواب مستقیم بدهد و اسرائیل هم ایران را تحریک می‌کند که جواب دهد اما به نظر نباید در میدان آنها بازی کنیم، رژیم صهیونیستی می خواهد ایران را تحریک کند همه هم می‌دانند که این رژیم دنبال تحریک است تا مسأله ایجاد کند و ایران را وارد این فضا کند. اما تا به حال کسانی که تصمیم‌گیرنده هستند با درایت عمل کرده و حواس‌شان به این موضوع بوده است. 

ساداتیان در پاسخ به این سوال که در برخی رسانه‌های خارجی اعلام شد ایران به طور غیرمستقیم و از طریق نیروهای نیابتی وارد عمل می‌شود و حتی گزینه صبر استراتژیک را هم مدنظر دارند تحلیل شما چیست، گفت: نیروهای نیابتی تا الان هم به وظایف خود عمل کردند. مثلا در جاهایی حوثی‌ها، حشدالشعبی و دیگران هرکدام به یک نوعی وظایف و کارهای خودشان را انجام دادند، اما الان داستان چیز دیگری است. یعنی وقتی به کنسولگری ایران حمله شد و چند نفر از فرماندهان ایران به شهادت رسیدند، این نشان می‌دهد که انتظار می‌رود که ایران واکنش نشان دهد.

وی افزود: تحلیل قوی هم که در این ماجرا وجود دارد این است که اگر ایران وارد این فضا شود، غیر از زمین بازی اسرائیل، باعث خوشحالی روسیه هم می‌شود که در اینجا جریان جدیدی درست می‌شود تا او تنفس جدیدی در ماجرای اوکراین داشته باشد. چینی‌ها هم  بدشان نمی‌آید که درگیری ایجاد شود برای اینکه آنها آمریکا را در این مسئله درگیر می‌کنند، حتی اروپایی‌ها بدشان نمی‌آید درگیری گسترده ایجاد شود که عاملی برای خالی شدن زیرپای آمریکا باشد. اینها همه مسائلی است که آمریکایی‌ها هم کاملا متوجه آن هستند و آنها هم به دنبال این هستند که نگذارند چنین اتفاقی بیفتد و تا حدودی حواس‌شان به این قضیه است. ولی شاید روسیه بیشترین تحریک را ایجاد می‌کند چراوقتی ایران مورد حمله اسرائیل در سوریه قرار می‌گیرد روسیه هیچ‌کاری انجام نداده و پدافندهایش را در آنجا روشن نمی‌کند؟ شاید آنها هم به دنبال تحریک در این مساله هستند.

انتهای پیام/