اهمیت سفر «نیچروان» از منظر اقلیم کردستان

خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل، آرمان نصراللهی: سفر سه روزه نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق و از چهره‌های برجسته و مورد اعتماد گروه‌ها و جریان‌های مختلف سیاسی در این منطقه به ایران، نشان دهنده افقی تازه پیش روی ارتباط و تعامل تهران و اربیل است.

طی یکی دو سال اخیر ارتباط تهران و اربیل تا حدودی سرد شده بود و حوادث و اتفاقات روی داده در منطقه باعث سردی روابط بین دو طرف شده بود که این بار با سفر سه روزه نچیروان به تهران و دیدار با رهبری، رئیس جمهور و سایر مسئولان ارشد نظام پیش بینی می‌شود که روابط دو طرف وارد فضای تازه و بهتر شده و به همین دلیل این ارتباط می‌تواند در راستای نهادینه کردن امنیت در منطقه پیامدها و دستاوردهای بسیار مهمی داشته باشد.

نچیروان بارزانی که در طول دو دهه اخیر در مسئولیت‌های مختلف سیاسی همواره گفتمانِ گفتگو با همسایگان از جمله ایران را در دستور کار قرار داده است، بعد از سفر به بغداد و همچنین دیدار با رئیس جمهور ترکیه راهی ایران شد تا ارتباط و تعامل با بهترین و نزدیک ترین دوست کردهای عراق را تقویت کند.

سفر بارزانی در شرایط خاص منطقه‌ای به ویژه مسائل داخلی اقلیم و همچنین اختلاف اقلیم با دولت مرکزی عراق، دارای پیامدهای مثبتی برای کشور عراق از جمله منطقه اقلیم خواهد بود و بدون شک سران دولت مرکزی عراق نیز تحولات این سفر و دیدارهای رئیس اقلیم را با جدیت ویژه دنبال خواهند کرد.

نگاهی به سابقه تاریخی ارتباط جمهوری اسلامی ایران با کردهای عراق نشان می‌دهد که ایران همواره بهترین دوست برای کردهای عراق بوده و در صحنه‌های مختلف از جمله اتفاقات و حوادث چند دهه اخیر بهترین همراه و پناهگاه برای آنها بوده و در این حوادث از هیچ کمکی برای ارائه به کردهای عراق دریغ نکرده است.

حمایت‌های ایران از کردهای عراق تا جایی است که نچیروان بارزانی در دیدار با رئیس جمهور اسلامی ایران نیز به آن اشاره کرد و گفت: «شالوده عراق جدید و روابط امروز فی مابین برآمده از همکاری مبارک ایران و عراق است و لذا ایران برای ما صرفاً یک همسایه نیست. اگر انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی نبود، معلوم نبود حرکت کُرد امروز چه سرنوشتی داشت. رعایت حرمت این همکاری‌ها و تعاملات خط قرمزی است که ما هرگز از آن عبور نخواهیم کرد».

تاکید بارزانی بر اهمیت روابط تهران اربیل و تهران بغداد نشان دهنده جایگاه ایران در تحولات منطقه‌ای است، موضوعی که هر چند کشورهای غربی به دنبال ایجاد چالش در آن هستند ولی علیرغم همه توطئه‌های صورت گرفته، این جایگاه و نقش نه تنها کاهش پیدا نکرده که به دلیل تحولات اخیر افزایش چشمگیری نیز داشته است و ایجاد آرامش در عراق بدون مشارکت و حضور ایران امری غیرممکن تلقی می‌شود.

جدای از مسائل تاریخی، در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران یکی از مهمترین شرکای تجاری با اقلیم کردستان عراق است و وجود چندین مرز رسمی از تمرچین گرفته تا باشماق و پرویزخان، نشان دهنده این اهمیت و حجم بالای مبادلات کالا و خدمات فنی و مهندسی است و به همین دلیل ارتباط و تعامل ایران با اقلیم می‌تواند زمینه‌های رشد فعالیت‌های تجاری بین دو طرف را نیز سبب شود.

در طول چند سال اخیر در کنار فعالیت‌های تجاری در زمینه‌های خدمات فنی و مهندسی، توجه به مسائل علمی و بهداشتی نیز مورد توجه قرار گرفته و با توجه به زیرساخت‌های ایجاد شده در استان‌های کردستان و کرمانشاه، ساکنین اقلیم بخشی از نیازهای بهداشتی و آموزش عالی خود را در استان‌های مرزی ایران دریافت می‌کنند و یکی از اهداف مهم این سفر تقویت این ارتباطات در آینده به شمار می‌رود.

در حوزه مسائل داخلی اقلیم نیز سفر نچیروان بارزانی به تهران دارای پیام‌های مهمی است، به گونه‌ای که با توجه به اختلاف گروه‌های سیاسی در خصوص برگزاری انتخابات محلی در اقلیم با دولت مرکزی عراق، این سفر می‌تواند در راستای جلب نظر ایران برای مدیریت این اختلافات و رفع آنها موثر باشد، موضوعی که طی یکی دو روز اخیر بارها از سوی رسانه‌های محلی کردزبان در اقلیم مورد توجه قرار گرفته است.

در کنار این موارد باید به مسئله توافق نامه امنیتی بین ایران و کشور عراق نیز اشاره کرد؛ موضوعی که به نظر می‌رسد در دیدار رئیس اقلیم با مسئولان ایرانی مورد توجه قرار گرفته و بر اساس آنچه که رسانه‌ها مطرح کرده‌اند، رئیس جمهور و سایر مسئولان نیز خواستار مشارکت فعال اقلیم در راستای اجرایی کردن آن شدند.

بدون شک نچیروان بارزانی با دست پر راهی اقلیم می‌شود و تهران و اربیل هم در روزها و ماه‌های آینده فصل نوینی ار ارتباط و تعامل را تجربه خواهند کرد و همچنان که دکتر رئیسی در نشست با بارزانی اعلام کرد: ایران مانعی برای گسترش همکاری‌های اقتصادی و مراودات تجاری با اقلیم کردستان ندارد. ما مرزهای طولانی میان دو طرف را فرصتی ارزشمند برای ارتقای سطح روابط می‌دانیم، اما امنیت اساس و بستر ضروری هر نوع همکاری و گسترش تعاملات است.

رئیس جمهور با تاکید بر اینکه نباید اجازه دهیم عناصر معاند و بدخواهان روابط دوستانه و صمیمی طرفین اخلالی در مسیر گسترش همکاری‌های فیمابین ایجاد کنند، اظهار داشت: نگاه مسئولان باید فراتر از بدخواهی بیگانگان معطوف به طراحی و اجرای راهکارهای توسعه روابط در مسیر تامین منافع متقابل میان ایران با عراق به طور عام و اقلیم کردستان به طور خاص باشد.