دیگر هیچ چیز قطعی نیست!

خبرگزاری مهر، گروه سیاست، حسام رضایی: انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی، با یک پدیده ویژه همبستگی و معنا یافت. اگر مردم در دو انتخابات مجلس دهم در اسفند ۹۴ و مجلس یازدهم در اسفند ۹۸ از الگوی «رای به لیست» پیروی کردند، در انتخابات ۱۱ اسفند پارسال و امتداد آن در ۲۱ اردیبهشت، این الگو را کنار نهادند و «رای گزینشی» را جایگزین ساختند.

ناگفته نماند که رای به لیست سابقه‌ای بلند در رفتار انتخاباتی مردم دارد؛ برای نمونه ترکیب همسنگ مجالس سوم و چهارم موید این گزاره است. اما در انتخابات اخیر شاید برای نخستین‌بار شاهد بودیم که مردم با امعان نظر و کندوکاو بیشتر در زیست شخصی و اجتماعی کاندیداها رای دادند؛ موضوعی که موجب رنگ‌باختن سنت رای به لیست شد.

توسعه فضای مجازی و حاکمیت سایبر، این امکان را به وجود آورد تا زیست نامزدها به طور شفاف‌تر در معرض قضاوت عمومی قرار بگیرد و زمینه برای تصمیم‌گیری دقیق -و مبتنی بر اصول- افکار عمومی در انتخابات فراهم شود.

البته انتظار است که امر مهم شفافیت عمدتاً با ابزار «نهادهای رسمی» محقق شود و کمتر جلوه «فاش‌گویی در کف تایم‌لاین» به خود بگیرد؛ لیکن نفس فاش‌گویی، این امیدواری ضمنی را ایجاد می‌کند که در آینده نزدیک، آرزوی مزبور یعنی «عاملیت بیشتر نهادهای رسمی» جلوه واقعیت به خود بگیرد.

مهم‌ترین نتیجه شفاف‌شدن بیشتر فضا در انتخابات سپری‌شده، احتراز مردم از سنت رای به لیست بود. چهره‌های مشهوری به واسطه بیرون‌آمدن برخی اسناد یا حتی طرح برخی شائبه‌ها درباره زیست شخصی‌شان، از کسب مجدد رای مردم بازماندند و تلاش‌شان برای کسب رای در ازای برسازی فضای دوقطبی، بی‌ثمر ماند.

اینکه فلان لیست، بیشتر یا بهمان سیاهه، کمتر رای آورد، به هیچ صورت و شکل دغدغه نگارنده نیست بلکه آنچه اهمیت دارد، افزایش دقت نظر مردم در رای‌دادن است که در آینده می‌تواند گستره و عمق بیشتر پیدا کند.

وسواس مردم در پیگیری وضعیت نامزدها، قطعاً با ورود منتخبین به مجلس شدت مضاعفی به خود خواهد گرفت. منتخبین که از تاریخ ۷ خرداد پیش‌رو رسماً ردای نمایندگی به تَن خواهند کرد و به مدت ۴ سال مستاجر «خانه ملت» خواهند بود، باید بدانند که چنانچه در ادای وظایف نمایندگی‌شان دچار سستی و کژکارکردی و صد البته حاشیه شوند، دوره بعدی، با رویگردانی مردم مواجه می‌شوند.

دیگر هیچ چیز در انتخابات‌ها قطعی نیست؛ این بزرگ‌ترین درس مردم به همه ما بود.