13 درصد از خاک خراسان جنوبی تنها با 70 محیط‌بان حفاظت می‌شود

اسدالله حاتمی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در بیرجند، به بهانه روز محیط‌بان اظهار داشت: طبق استانداردهای جهانی حفاظت، به ازای هر یک هزار هکتار یک محیط‌بان نیاز است اما در ایران این عدد 16 هزار هکتار است و به عبارتی سرانه حفاظت در ایران 16 برابر استاندارد جهانی است.این مسئله عرصه حفاظت از زیست بوم را برای محیط‌بانان دشوار کرده است، چراکه تعداد آنها در کشور با وجود مسئولیت‌های فراوانی که دارند، کافی نیست.

وی افزود: محیط ‌بان فردی است که به حفاظت و کنترل عرصه‌های طبیعی و حیات وحش کشور می‌پردازد. محیط‌بانان سازمان حفاظت محیط زیست از نظر قوانین استخدامی، کارمند دولت محسوب می‌شوند اما با توجه به شرایط کاری خویش، وضعیتی شبیه به نیروهای انتظامی یا شبه‌نظامی داشته و مسلح هستند.

11 ذی القعده، به عنوان روز محیط‌بان نامگذاری شده است

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی افزود: با توجه به شرایط این شغل سخت که با افراد مسلحی به نام شکارچی روبرو هستند، گاهی شاهد درگیری بین محیط ‌بانان و شکارچیان غیرمجاز هستیم که به دلایل مختلفی باعث کشته و زخمی شدن یکی از طرفین می‌شود. محیط بانان در اثر عوامل مختلفی همچون شلیک مستقیم از سوی شکارچیان، سقوط از پرتگاه، سوانح رانندگی در حین خدمت کشته می‌شوند که سازمان حفاظت محیط زیست کشور همگی آنان را شهید می‌نامد، ولی بنیاد شهید و امور ایثارگران فقط به چند مورد گواهی شهادت اعطا کرده ‌است.

حاتمی بیان کرد: اولین احکام قانونی در ایران درباره شکار در تاریخ 18 اردیبهشت 1307 تدوین و تصویب شد و در 14 اسفند 1335 مقرّرات مستقل و نسبتا جامعی در زمینه حفاظت از حیات وحش به تصویب مجلس وقت رسید و کانون شکار و صید تشکیل شد. به منظور اجرای قوانین تدوین شده، وزیر کشور و رئیس ستاد ارتش وقت نیز به عضویت کانون مذکور درآمدند. در 16 خرداد 1346 سازمان شکاربانی و نظارت بر صید جایگزین کانون شکار شد و این سازمان رسما به عنوان یک دستگاه مستقل دولتی فعالیت خود را با آموزش شکاربانان در سطح کشور آغاز و مناطق را نیز به عنوان پارک وحش مورد حفاظت قرار داد.

وی افزود: در سال 1350 با مطرح شدن مسائل زیست ‌محیطی در سطح جهان، این سازمان با تغییر عنوان به نام سازمان حفاظت محیط زیست عهده‌دار مسایل محیط زیست کشور شد و همکاری خود را با سازمان‌های بین‌المللی ادامه داد. سازمان حفاظت محیط زیست طبق استانداردهای بین‌المللی مناطقی را تحت عنوان مناطق چهارگانه مورد حفاظت خود قرار داده‌ است که هر یک از مناطق دارای شرایط و مقرّرات خاصی بوده است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی اظهار داشت: همه ساله 11 ذی‌القعده مصادف با ولادت امام رضا(ع) که در بین شیعیان به ضامن آهو مشهور است از سوی سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان روز محیط ‌بان نامگذاری شده است. این روز تنها بهانه‌ای است تا به جای محیط‌بانی نفس بکشی که به جرم استفاده از سلاح در زندان است یا به جای خانواده‌ای زندگی کنی که پدر محیط‌بانشان در اثر درگیری با شکارچیان جان باخته است.

محیط‌بانی، شغلی پرمخاطره اما بدون حمایت 

حاتمی گفت: حفاظت از طبیعت که در ایران عهده‌دار آن محیط‌بانان سازمان حفاظت محیط زیست هستند که یکی از سخت‌ترین و پرمخاطره‌ترین مشاغل است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی ادامه داد: محیط بان زمانی که در حوزه استحفاظی تعیین شده مشغول به خدمت است هر لحظه در معرض آسیب‌ها و تهدیدات فراوانی مانند درگیری با شکارچیان مسلح، مارگزیدگی و سقوط از ارتفاع قرار دارد، اما با وجود دانستن این مسائل محیط بانان با تلاشی فراوان برای حفظ محیط زیست تلاش می‌کنند.

حقوق و امنیت شغلی محیط بانان، در اولویت برنامه‌های اصلی دولت قرار گیرد

حاتمی اظهار داشت: خودروها و امکانات در اختیار محیط‌بانان برای مقابله با شکارچیان دارای تکنولوژی‌های پیشرفته نیستند، اما به دلیل غیرت و تعصب مثال‌زدنی محیط‌بانان زیستگاه‌ها و جمعیت‌های ارزشمند حیات وحش حداقل در مناطق حفاظت شده به خوبی حفظ شده‌اند.

وی ادامه داد: محیط‌بانان همواره با خطرهای زیادی مانند درگیری مسلحانه، عبور از مسیرهای سخت، زندگی در مناطق بیابانی، کوهستانی، دوری از خانواده و آتش‌سوزی و غیره روبرو هستند؛ از این رو لازم است حمایت از آن‌ها به خصوص در بحث حقوق و امنیت شغلی در اولویت برنامه‌های اصلی دولت قرار گیرد تا این حافظان محیط زیست کشور با دغدغه‌ای کمتر  برای خدمت به طبیعت و حیوانات تلاش کنند.

13.3 درصد از خاک استان، در قالب مناطق چهارگانه محیط زیست مدیریت می‌شوند

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی گفت: 13.3 درصد از خاک استان معادل دو میلیون و 6 هزار و 213 هکتار در قالب مناطق چهارگانه محیط زیست مدیریت می‌شوند که شامل سه پناهگاه حیات وحش (پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس، پناهگاه حیات وحش تالاب کجی نمکزار نهبندان، پناهگاه حیات وحش رباط شور) و هفت منطقه حفاظت شده ( شاسکوه در قاین و زیرکوه، باقران در بیرجند، آرک و گرنگ در خوسف، مظفری در فردوس، کمرسرخ در سرایان، پطرگان در زیرکوه، درمیان سربیشه به صورت مشترک در دو شهرستان درمیان و سربیشه) است که تنها با تعداد 70 نفر محیط بان که در خط مقدم این جبهه قرار دارند حفاظت و حراست می‌شود.

حاتمی بیان کرد: البته در کنار این مقدار از وسعت مناطق تحت مدیریت، مناطق آزاد استان را نیز باید اضافه کرد که محیط‌بانان سبزپوش استان به صورت شبانه‌روزی در حفاظت از آن کوشا هستند.

عملکرد مثبت محیط‌بانان در استان

وی افزود: احداث و مرمت آبشخورهای حیات وحش، لایروبی چشمه‌ها، آبرسانی به آب انبارها، توزیع علوفه و تغذیه وحوش، کنترل بیماری‌های حیات وحش، سرشماری حیات وحش، جلوگیری از تخریب و آلودگی محیط زیست از دیگر وظایف این قشر سختکوش سازمان حفاظت محیط زیست است که به طور مداوم در طول مدت خدمت ارزشمند خود به آن می‌پردازند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی بیان کرد: بنابراین طبیعی است که انتظار داشته باشیم محیط بانان پرتلاش و فداکار، ضمن متحمل شدن سختی‌های زیاد در چنین شغلی نتوانند بطور کامل از تخریب محیط زیست، کشتار حیات وحش و انقراض گونه‌های جانوری و گیاهی، جلوگیری کنند.

جلوگیری از صید و شکار با وجود کمبود تجهیزات

حاتمی با اشاره به این موضوع، اما عملکرد محیط‌بانان در استان را مثبت ارزیابی کرد و دلیل این ادعا را دستگیری 144 نفر متخلف شکار و صید، کشف تعداد 10 قبضه سلاح غیرمجاز و برخورد با 85 مورد استفاده غیرمجاز از سلاح شکاری، کشف 63 حیوان پستاندار شکار شده یا زنده گیری شده و 32 مورد دستگیری شکارچیان قبل از انجام شکار و تشکیل 121  فقره پرونده در مراجع قضایی استان برای متخلفان شکار و صید از ابتدای سال1402 تاکنون عنوان کرد.

وی افزود: در این مدت در صورت جلسات و گزارش‌های اولیه مامورین محیط زیست بیش از 2 میلیارد و 517 میلیون ریال جرایم قانونی به عنوان ضرر و زیان شکار و صید به تخلفات مزبور تعلق گرفته که بخشی تایید و وصول شده و مابقی در دست پیگیری است.

کودکان را نسبت به محیط زیست و حیات وحش، مسئولانه تربیت کنیم

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی ادامه داد: تنها کافی است که من و شما مسئولیت فردی خود را در محیط زندگی خود و در اجتماعی که در آن قرار گرفته‌ایم فراموش نکنیم؛ کافی است که اگر طبیعت را دوست نداریم و یا چون وقتی برای مطالعه کردن نداریم و یا دغدغه‌های زندگیمان زیاد است، پس حداقل ضرر و آسیبی به محیط زیست و موجودات زنده آن نرسانیم.

وی اظهار داشت: گاهی پرندگان و حیوانات شکار می‌شوند یا با شلیک گلوله، زخمی درمان نشده بر بدن خود دارند و یا کور شده‌اند و یا لنگان لنگان راه می‌روند و یا بالشان شکسته است را مزاحم زندگی خودخواهانه خود می‌بینیم، اما با قدری مطالعه در این حیطه، شما هم می‌توانید با واقعیت‌های تلخ بیشتری از نامهربانی انسان‌ها با حیوانات و طبیعت آشنا شوید.

حاتمی بیان کرد: حداقل می‌توانیم کودکان خود را نسبت به محیط زیست و فضای سبز و حیات وحش، مسئولانه تربیت کنیم تا آنها دغدغه محیط زیست را داشته باشند و در حفظ و نگهداری طبیعت و محیط زیست این موهبت الهی کوشا باشند؛ این گونه خود کمتر آسیب می‌بینیم چراکه آسیب به محیط زیست آسیب به خودمان است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی گفت: قوه قضائیه باید برای پیشگیری از شکار باشد مجازات شکارچیان غیرمجاز، به عبرت گرفتن یا بازداشته شدن تعداد افراد بیشتری برای این کار، عمل کند. اگر قانون در مورد شکارچیان سختگیری‌های لازم را داشته باشد، محیط بانان نیز بیشتر و بهتر به انجام وظایف خود همت می‌گمارند چون ظاهرا محیط بانان در انجام وظایف خود حمایت کمتری از سوی سازمان‌های مختلف دارند و از پشتوانه قانون برای عمل خود بسیار ضعیف، بهره‌مند هستند.

انتهای پیام/ 257