احیای جنگل‌های زاگرس با حفظ تعادل طبیعی و توسعه جنگل‌ها

به گزارش وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از شهرکرد، کشور ایران حدود 12 میلیون هکتار جنگل  دارد که 328هزار هکتار از این عرصه‌های جنگلی در چهارمحال و بختیاری قرار دارد که در محدوده غربی استان پراکنش دارند و 20درصد از مساحت کل استان را در بر می‌گیرند که پوشش غالب در جنگل‌های استان بلوط ایرانی است.

مخاطرات زیادی محیط زیست استان خصوصا جنگل‌ها که گنجینه‌ای ارزشمند هستند را تهدید می‌کند، جنگل‌های بلوط در سال‌های اخیر با پدیده‌هایی از قبیل بهره‌برداری‌ انسان‌ها و خشکسالی یا زوال روبرو هستند.

تخریب انسانی، بهره‌برداری چوب جنگل‌ها برای سوخت در برخی روستا‌ها به دلیل عدم وجود سوخت‌های فسیلی مناسب مانند نفت و گاز و زراعت زیر درختان بلوط توسط روستاییانی که معیشت‌شان وابسته به زراعت بوده و زمین را شخم می‌زنند از عمده دلایل از بین رفتن جنگل‌های بلوط است.

بعضی آفات به طور طبیعی در جنگل‌ها وجود دارند و باید وجود داشته باشند اما وقتی با تنش جنگل روبرو می‌شوند، تعداد آن‌ها زیاد می‌شود، به عنوان مثال سوسک چوب‌خوار در طول چندین هزار سال در جنگل‌های بلوط بوده اما وقتی انسان باعث ضعیف شدن اکوسیستم می‌شود و به دشمن‌های طبیعی آن اجازه رشد نمی‌دهد، این نوع سوسک زیاد می‌شود.

احیا و تعادل طبیعی جنگل راهکار نجات جنگل‌های زاگرس

به عبارتی در اکوسیستم جمعیت آفات کنترل شده است اما وقتی تضعیف می‌شود، آفات زیاد و دشمن آفات کم می‌شود و برای از بین بردن آفات نیز از سموم استفاده می‌شود که پس از مدتی سبب مقاوم شدن آن‌ها می‌شود.

 از مهم‌ترین راهکارهای نجات جنگل‌های زاگرس این است که در جهت احیا و تعادل طبیعی جنگل حرکت کنیم، در بیشتر موارد لازم نیست کارهای زیادی انجام دهیم بلکه فقط کافی است برخی کارها که به ضرر طبیعت است را انجام ندهیم.

زراعت و شخم زدن زیر درختان، دام‌گذاری بی‌رویه در جنگل، وابستگی معیشت روستاییان حاشیه جنگل از تهدیدات بسیار مهم جنگل‌های بلوط است که اگر کمتر شود جنگل به طور طبیعی به زیست خود ادامه می‌دهد.

اما در برخی از نواحی جنگلی بسیاری از درختان از بین رفته و جنگل تنک شده است که با کاشت درختان می‌توان جنگل را احیا کرد توسعه جنگل‌ها در نواحی غیر جنگلی نیز می‌تواند راهکار مهمی برای حفظ این گنجینه‌های ارزشمند باشد.

تهدید 40 هزار هکتار جنگل استان توسط آفات

شهرام منصوری در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در شهرکرد، گفت: مناطق جنگلی استان واقع در  شهرستان کوهرنگ، منطقه بازفت، شهرستان اردل و بخش میانکوه دیناران و شیاسی، شهرستان کیار مناطق سبزکوه و هلن و مشایخ، در شهرستان لردگان مناطق منج و بارز، در شهرستان خانمیرزا منتطقه ارمند، در شهرستان بروجن منطقه شمس آباد و همچنین در شهرستان فلارد قرار دارند.

کارشناس جنگل اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه جنگل‌های استان جزو جنگل‌های رویشگاه زاگرس هستند و پوشش غالب آن‌ها بلوط ایرانی است، گفت: گونه‌ سرو ایرانی که در ارتفاعات 2500تا 2700متری رشد می‌کند از گونه بومی و منحصر به فرد  استان است که در این جنگل‌ها وجود دارد، همچنین گونه‌های دیگر نظیر کیکم، زبان گنجشک، نارون، بید، چنار و بنه در جنگل‌های استان وجود دارد که یک نقطه بنه‌زار خالص نیز در فلارد داریم.

منصوری تشریح کرد: برای جنگل‌ها یکسری تهدیدات کلی مانند آتش‌سوزی همیشه هست و همه جا را می‌تواند تحت تاثیر قرار دهد، موضوع دیگر  آفات و امراض در جنگل‌ها هست که تا 40هزار هکتار اراضی جنگلی استان را تهدید می‌کند وقتی درخت تضعیف شود دچار آفات می‌شود که باید درخت را تقویت کرد.

ورود دام غیرمجاز علت زادآوری کم درختان جنگل

وی افزود: اصل کار برای تقویت و مراقبت درختان اقدامات بیولوژیک و بیومکانیک از قبیل ایجاد سامانه  آبگیرمناسب است، زیرا اگر آب و رطوبت در دسترس درختان مناسب باشد درخت کمتر از آفات آسیب می‌بیند و در صورت بروز آفات نیز کار سم‌پاشی با نظر کارشناسان انجام می‌شود.

کارشناس حوزه جنگل ادامه داد: علت زادآوری کم درختان جنگل علاوه بر شرایط اقلیمی حاکم و تغییرات اقلیمی، ورود دام غیرمجاز و مازاد ظرفیت است، زیرا دام‌ها یا بذر را می‌خورند یا با حرکت خود بذرهای جوانه زده و سالم را خراب می‌کنند. بحث تصرفات و تعارضات با مردم با عنوان شخم در زیراشکوب نیز از دیگر تهدیدات متوجه جنگل‌هاست.

منصوری بیان کرد: سرانه جنگل در استان ما 0.4 هکتار و دو برابر سرانه کشور است که این سرانه در دنیا 0.8 هکتار است، هدف ما افزایش سرانه استان است که اولویت بحث محافظت و نگهداری مناطق موجود با غنی‌سازی و همچنین توسعه آنها می‌باشد و همچنین شناسایی ذخیره‌گاه هاست که ارزش اکولوژیکی و زیست محیطی گونه ای بالایی دارند و این مناطق حراست بیشتر و قرق می‌شوند.

توسعه جنگل در بیش از 1000 هکتار

وی ادامه داد: همچنین در محاوط بذرگیری که در لردگان و کیار  شناسایی شده و مراقبت می‌شوند، بذرهای خوبی تولید و تامین می‌شود  و  نیز بحث احیا و غنی‌سازی جنگل در نواحی تنک و توسعه جنگل‌ها در مناطق خارج از جنگل با کمک این محاوط نیز در حال انجام است.

کارشناس جنگل اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه شرایط مختلف از جمله بحث مالی و اقلیمی و اکولوژیکی در توسعه جنگل‌ها تاثیر دارد، عنوان کرد: امسال در بیش از 1000 هکتار اراضی استان بحث توسعه جنگل و فضای سبز را داشتیم که در 3بخش توسعه زراعت چوب، احیا و غنی‌سازی جنگل و توسعه فضای سبز کار می‌شود. علاوه بر کاشت نهال کاشت بذر هم با توجه به شرایط اقلیمی و محل کاشت انجام می‌شود .

منصوری گفت: برای توسعه جنگل‌ها هزینه زیادی لازم هست، به طوری که هر هکتار بالای 10 تا 15 میلیون تومان هزینه دارد. تولید وکاشت نهال شاید 20درصد کار است، اگر همکاری مردم و بحث نگهداری نباشد هزینه کردن جایگاهی ندارد.

وی تصریح کرد: جنگل سرمایه طبیعی، ملی، ژنتیکی و پشتوانه تولید و سایر عرصه‌های منابع طبیعی و کشاورزی است، جنگل در حفاظت آب و خاک، تولید اکسیژن، کارکردهای سلامتی و تفرجگاهی، ترسیب کربن، تعدیل هوا و اقلیم نقش دارد و باید حفاظت شود.

2 میلیون نهال در سال جاری تولید و توزیع می‌شود

کارشناس حوزه جنگل اذعان کرد: جنگل‌ها در شرایطی هستند که باید حفظ و نگهداری شوند، چون گونه‌های جنگلی دیر مستقر شده و به بلوغ می‌رسند و گونه‌هایی نیستند که به راحتی جایگزین شوند، سال‌ها طول میکشد تا یک درخت بالغ شود، مردم در نگهداری از جنگل می‌توانند همیار طبیعت باشند.

منصوری گفت: در راستای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در استان در سه دسته اقدامات توسعه زراعت چوب، توسعه و غنی سازی جنگل و همچنین توسعه فضای سبز نهالستان‌های تحت مدیریت اداره کل اقدام به تولید نهال‌های متناسب با شرایط اکولوژیکی استان کرده و گونه‌های ریشه لخت از قبیل کبوده، زبان گنجشک، انواع بادام (اسکوپار_ ارژن_ تلخ)، داغداغان، سنجدو همچنین گونه های گلدانی مانند سرو، کاج، بلوط، بنه در حدود یک میلیون اصله کرده و در اختیار متقاضیان قرار گرفته است.

وی خاطرنشان کرد: این فرایند با تهیه نقشه مناطق پیشنهادی و تکمیل فرم شناسنامه فنی تک برگ مخصوص هرمحدوده انجام گرفته و نهال در اختیار متقاضی به صورت رایگان قرار داده شد.  در این راستا در سال جاری نیز حدود دو میلیون نهال در نهالستان‌های استان تولید و جهت توزیع در زمان مناسب نگهداری می‌شود.

انتهای پیام/7540