دلایل گشایش دفتر سیاسی حماس در عراق

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، شاخه سیاسی حماس اخیرا دفتر خود در بغداد را به صورت غیررسمی افتتاح کرد. در مراسم افتتاح این دفتر «یعقوب الزیدی» و «مهند الزاملی»، از کتائب امام علی(ع) شاخه نظامی جنبش اسلامی عراق و «حسام الربیعی» از نزدیکان «احمد الاسدی» و سازمان بدر حضور داشتند.

پیش از این، خبر احتمالی انتقال دفتر حماس از قطر به یک کشور دیگر توسط یک روزنامه آمریکایی منتشر شده بود که با تکذیب مقامات قطری و حماس همراه بود.

افزایش حملات رژیم صهیونیستی و ورود به رفح باعث تغییر راهبرد جبهه مقاومت در قبال صهیونیست‌ها شد. در واکنش به این حملات گروه مقاومت اسلامی در عراق همراه با جنبش انصارالله یمن حملاتی را علیه اهداف حیاتی در اشدود و بندر حیفا انجام دادند. این حملات آغازی بر شکل گیری جبهه مشترک انصارالله یمن و مقاومت عراق بود.

دولت عراق که از ابتدای حملات ظالمانه رژیم صهیونیستی به غزه از فلسطین حمایت کرده بود، از یک سو به تقویت جبهه مقاومت پرداخت و از سوی دیگر حجم کمک‌های بشر دوستانه ارسالی خود به غزه را افزایش داد تا جایی که در مقطعی به کشوری تبدیل شد که بیشترین کمک‌ها را به فلسطین ارسال می‌کرد.

بغداد همچنین پل ارتباطی را با مقامات سیاسی مقاومت فلسطین حفظ کرد. رهبران حماس از طریق روابطی که با دولت عراق پیدا کرده بودند، آن‌ها را از جزئیات و نتایج مذاکرات باخبر می‌ساختند که همین مسئله زمینه استحکام بیشتر روابط عراق و حماس را به همراه داشت. 

افتتاح دفتر حماس در عراق

حملات گسترده صهیونیست‌ها به مناطقی در غزه، تعمیق روابط مقاومت اسلامی عراق با گروه‌های مقاومت فلسطین را فراهم کرد. به همین دلیل، نبود دفتر سیاسی حماس در عراق با هدف ارتقای روابط دولت عراق و رهبران حماس کاملا حس می‌شد تا در نهایت پس از دوحه، بیروت، استانبول، تهران و … بغداد هم میزبان مقر سیاسی حماس باشد.

دفتر حماس در عراق هنوز به شکل رسمی افتتاح نشده است اما گفته می‌شود تا چند روز آینده، بخش روابط عمومی و رسانه‌ای این دفتر آغاز به کار خواهد کرد.

هدف حماس از افتتاح دفاتر

در ماه های اخیر زمزمه‌های انتقال سران حماس به خارج از دوحه بارها از سوی طرف‌های قطری و فلسطینی تکذیب شده است. این در شرایطی است که حماس قصد دارد فعالیتش در سوریه را از سر بگیرد و در یمن نیز دفترش را افتتاح کند.

این اقدام حماس در راستای ارسال سیگنال به طرف‌های غربی و حامیان رژیم صهیونیستی است تا ثابت کند محصور و محدود به قطر نیست و از قدرت مانور لازم برای تقویت روابط با طرف‌های منطقه ای را دارد. 

میزبانی عراق از حماس

در این بین افتتاح  دفتر حماس در عراق پرسشی را در ذهن مخاطبان و کارشناسان ایجاد کرده است که آیا عراق می‌تواند همچون مصر و قطر به بازیگری موثر در معادلات منطقه‌ای تبدیل شود؟

نکته نخست آنکه ظرفیتی که کشور عراق به عنوان یکی از کشورهای فعال در حوزه مقاومت دارد، سبب شده تا این کشور گروه های مختلف جبهه مقاومت را در خود جای دهد و در این بین بی‌تردید جای خالی حماس نیز احساس می‌شد.

شیعیان عراق جمعیتی حدود 60 درصدی در این کشور را تشکیل می‌دهند تا پس از ایران به دومین کشوری تبدیل شوند که علیرغم داشتن اکثریت شیعی، پذیرای حماس باشند. این موضوع نگرش فرامذهبی و فرافرقه‌ای محور مقاومت را نشان می‌دهد که در دید سران آن، سنی یا شیعی بودن تفاوتی ندارد.

در همین راستا هیئتی از کتائب امام علی (ع) که شاخه نظامی جنبش اسلامی عراق به شمار می‌روند، در مراسم افتتاح دفتر حماس در بغداد حاضرشد. این گروه در دوران اشغال عراق توسط داعش، به دور از جهت گیری دینی و فرقه ای، رزمندگان سنی، شیعی و مسیحی برای آزادسازی عراق، گردهم آورد.

عراق؛ جانشین قطر در تعامل با حماس؟

دولت کنونی عراق به شدت به ایفای نقش در عرصه بین‌المللی نیاز دارد. استقبال از رهبران حماس توسط دولت عراق می‌تواند گامی مهم در جهت پیشبرد راهبرد حضور فعالانه بغداد در تحولات مهم منطقه ای باشد. با این حال سوال مهم آن است که آیا عراق قادر خواهد بود تا جای قطر را در حل موضوعات و معادلات منطقه‌ای پر کند؟

مهم‌ترین اهرمی که سیاست خارجی قطر را در مقابل عراق متمایز می‌کند، ارتباط نزدیک دوحه با مقامات امنیتی آمریکا علی‌الخصوص مقامات ارشد سیا است. سفرهایی که مقامات ارشد امنیتی آمریکایی و صهیونیستی به منظور مذاکرات یا رفع موانع به قطر انجام می‌دهند به دلیل هویت و ساختار سیاست خارجی قطری‌ها در منطقه است، امری که به نظر می رسد طرف عراقی به دلیل حساسیت ها و ملاحظات داخلی و خارجی از انجام آن خودداری می کند.

در نتیجه می توان گفت، افتتاح دفتر سیاسی حماس در عراق را نباید به مثابه مقدمه ای بر خروج سران این جنبش از قطر تفسیر کرد. علاوه بر این دولت قطر نیز حضور جنبش اسلامی حماس در کشورش را یکی از عناصر قدرت در سیاست خارجی و منطقه‌ای خود می‌بیند که در صورت خروج حماس از دوحه آن را از دست خواهد داد.

انتهای پیام/