سیاست همسایگی، سر‌فصل سیاست خارجی دولت سیزدهم

به گزارش حوزه سیاست خارجی خبرگزاری تسنیم و به نقل از خبرگزاری صدا و سیما، برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه خبر چهارشنبه 20 تیر 1403،  موضوع سیاست خارجی دولت سیزدهم را با حضور آقای علی باقری کنی سرپرست وزارت  خارجه دولت سیزدهم بررسی کرد.

مقدمه مجری:  به بهانه برگزاری نمایشگاه دستاورد‌های سیاست خارجی دولت سیزدهم می‌خواهیم بپردازیم به آن چه در این حوزه اتفاق افتاد در دولت شهید رئیسی، دولت سیزدهم. آقای دکتر باقری سرپرست محترم وزارت امور خارجه در استودیو با ما هستند. آقای دکتر باقری بپردازیم به نمایشگاهی که امروز برگزار شد و اهمیت برگزاری این نمایشگاه و آنچه در دولت شهید رئیسی در حوزه سیاست خارجی اتفاق افتاده است.

باقری: امروز ما گشایش نمایشگاه 1020 روز دستاورد‌های سیاست خارجی دولت شهید آیت الله رئیسی و وزارت شهید دکتر امیرعبداللهیان را داشتیم، آقای مخبر برای آیین گشایش این نمایشگاه به وزارت امور خارجه تشریف آوردند در تالار ملل وزارت امور خارجه این نمایشگاه با همت بخش‌های مختلف وزارت خارجه تدارک دیده شده بود. انشاالله در آینده نزدیک ساز و کار بازدید مردم هم از این نمایشگاه اعلام خواهد شد.

 سوال: مهم‌ترین سرفصل‌های نمایشگاه را بفرمایید که چه موضوعاتی بود.

 باقری: در ابتدا یک نکته را تاکید کنم یاد کنیم از شهدای پرواز اردیبهشت، بار دیگر یاد و نام و خاطره این شهدا به ویژه شهید آیت الله رئیسی و شهید دکتر امیر عبداللهیان در فضای این نمایشگاه حاکم بود و همه متاثر بودند از یک طرف و از یک طرف خرسند بودند از این همه دستاورد و از یک طرف  فضای حزن آلودی بود به جهت از دست دادن این بزرگواران که واقعاً سرمایه‌های ملی و انقلاب اسلامی بودند.

در این نمایشگاه سرفصل‌های مختلف و متعددی از دستاورد‌های سیاست خارجی در 1020 روز تلاش و فعالیت و مجاهدت دولت و شخص آیت الله رئیسی و شخص آقای دکتر امیرعبداللهیان به نمایش گذاشته شد یکی از سرفصل‌های اصلی سیاست خارجی دولت سیزدهم موضوع سیاست همسایگی بود، بخش قابل توجهی از آن به سیاست همسایگی اختصاص داشت یک بخش بحث دیپلماسی اقتصادی بود، یک بخش بحث دیپلماسی چند جانبه بود و تحرکات بین‌المللی که سیاست خارجی ما در این دوره و مدت داشت، یک بخش بحث دیپلماسی مقاومت بود که  برجستگی و درخشندگی بسیار ویژه‌ای را در این دوره به ویژه بعد از عملیات طوفان الاقصی و عملیات وعده صادق شاهد بودیم، بخش دیگر فعالیت‌ها و تلاش‌ها و دستاورد‌های دیپلماسی عمومی در این عرصه بود و همین طور فعالیت‌ها و تلاش‌های دوستانمان در تهران و نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در عرصه خدمات کنسولی به ایرانیان عزیز خارج کشور و همین طور چند بخش دیگر که ابعاد مختلفی حدود 13 یا 14 بخش را شامل می‌شد ابعاد مختلف سیاست خارجی در این دوره را به نمایش گذاشت.

من فکر می‌کنم سرفصل سیاست خارجی این دوره موضوع سیاست همسایگی بود سیاست همسایگی همانطور هم که الان نتایج و دستاوردهایش را همه حس می‌کنند و به عینه آن را مشاهده می‌کنیم به نظر من یک ویژگی بسیار مهم داشت و آن این که این رویکرد سیاست خارجی دولت آیت الله رئیسی اجماعی بود هیچ معارضی در کشور ندارد یعنی هر کسی با هر سبک و سلیقه و گرایش سیاسی که در کشور وجود دارد به هیچ وجه مخالف و معارض و منتقد سیاست همسایگی نیست، در چارچوب سیاست همسایگی، ما تقریبا جزو معدود کشور‌هایی هستیم که این تعداد همسایه داریم 15 همسایه داریم اگر جمهوری اسلامی ایران توانست در طول این 3 سال یک تحول جدی را در عرصه مناسبات با همسایگانش شکل بدهد که این امر محقق شد ما با همسایگان شمالی مان مناسباتمان الحمدلله خیلی رو به رشد است، با روسیه به جهات مختلف و از نظر ظرفیت‌های متنوع و متعددی که هم ایران و هم روسیه دارد مناسبات ما در طول چند سال گذشته بسیار گسترش پیدا کرده است.

دشمنان می‌خواهند تفاوت‌های قومیتی را در همسایگان تبدیل به دشمنی کنند

 سوال: چرا دولت سیزدهم یکی از سرفصل‌های اصلی را در تمام فعالیت‌ها در حوزه سیاست خارجی روی موضوع توسعه روابط و تقویت مناسبات با همسایگان خودش قرار داد؟

 باقری: به جهت این که کلید واژه اساسی سیاست خارجی ما استقلال است، اگر ما می‌خواهیم از استقلالمان صیانت کنیم یقین بدانیم که معارض دارد، معارض این سیاست و این رویکرد و این نقطه اصلی در سیاست خارجی قدرت‌های بزرگ به سردمداری آمریکا که رهبری یک جانبه‌گری را در دنیا به عهده دارد، معارض است، چون او می‌خواهد همه عرصه‌های مناسبات بین‌المللی یا در ذیل او تعریف شود یا در امتداد او باشد اگر یک کشوری بخواهد هویت خودش را حفظ کند یعنی استقلال داشته باشد با او معارض می‌شود، لازم نیست شما با او درگیر شوید وارد تعارض شوید وارد یک نزاع شوید، این که شما بگویید من می‌خواهم هویت خودم را حفظ کنم هویت سیاسی، هویت فرهنگی، هویت تمدنی همه را بخواهم حفظ کنم.

یک تعبیری حضرت آقا داشتند که سیاست خارجی یعنی صیانت از منافع ملی، منافع ملی یعنی صیانت از هویت و هویت ملت ما سه بُعد دارد هویت اسلامی، هویت انقلابی و هویت ملی وقتی از هویتمان صیانت کنیم یعنی اجازه ندهیم دشمن به آن رسوخ پیدا کند که الان آمریکا محور است، وقتی نتواند رسوخ پیدا کند یعنی یک سلول سالمی در دنیا دارد فعالیت می‌کند و دارد ایده پردازی می‌کند، همان چیزی که در مورد انقلاب اسلامی اتفاق افتاد علی رغم همه فشار‌ها الان توانمندی‌ها و مولفه‌های قدرتمان بر همه دنیا روشن است مثلاً فرض کنید یک مولفه قدرت بارز ما فرض کنید قدرت نظامی است، مولفه قدرت ما پیشرفت‌های علمی‌مان است، مولفه قدرتمان انسجام ملی است آنها خیلی تلاش می‌کنند.

الان شما ببینید ده‌ها بلکه صد‌ها رسانه دارد در دنیا با پشتیبانی یک جانبه‌گری دارد فعالیت می‌کند که وحدت ملی و انسجام ملی ما را با بهانه‌های مختلف مخدوش کند خوب این یک سرمایه است، این مولفه قدرت بزرگ ما است آنها می‌خواهند به این مؤلفه‌ها خدشه وارد کنند سیاست همسایگی در واقع حائلی ایجاد می‌کند برای این که استقلال شما حفظ شود یعنی حائل ایجاد می‌کند بین شما و دشمنان، اگر ما با همسایه‌هایمان بتوانیم یک تعامل رو در رو و هم افزا داشته باشیم قاعدتاً دشمن نمی‌تواند از خلاء‌ها و شکاف‌ها و حفره‌هایی که بین ما و همسایگان است سوء استفاده کند، ما به این جهت که 15 همسایه داریم نکته مهم این است که این همسایه‌ها همگون نیستند مثلاً فرض کنید یک کشور همسایه داریم از نظر مذهب مسیحی هستند، یک کشور مثلاً مسلمان هستند، یک کشور مثلاً مسلمان سنی است، یک کشور مسلمان شیعه است، یک کشور مثلاً اشتراک تمدنی با ما دارد یک کشور دیگر اشتراک تمدنی با ما ندارد، یک کشور زبانش با ما یکی است یک کشور زبانش با ما متفاوت است، یک کشور فرض کنید مثلاً عضو یک کلوپ یا باشگاه امنیتی در دنیا است مثلاً ناتو است، یک کشور عضو یک باشگاه مقابل آن است یک کشور مثلاً عضو هیچ باشگاهی نیست، در عرصه اقتصادی باز متنوع است اگر سیاست جمهوری اسلامی ایران به گونه‌ای باشد که بتواند با همه این 15 کشور به یک تعامل هم افزا دست پیدا کند یعنی با هیچ بازیگر مستقلی در دنیا مشکل نخواهد داشت و این خودش یک دستاورد است و خودش بستری است برای ساختن یک تعامل پایدار و بلند مدت با بقیه بازیگران دیگری که در صحنه بین‌المللی دارند نقش آفرینی می‌کنند.

.

نکته مهم دیگری که در سیاست همسایگی وجود دارد این است که ما یک قدرت هستیم این یک واقعیت است و هیچ کس نمی‌تواند منکر شود که ایران یک قدرت است در عرصه‌های مختلف چه نرم و چه سخت اثبات هم شده در پیشرفت‌های علمی ثابت شده، در پزشکی ثابت شده، در پیشرفت‌های فرهنگی، اقتصادی در عرصه‌های مختلف علی رغم همه فشار‌ها و محدودیت‌ها و معذوریت‌هایی که علیه جمهوری اسلامی ایران به ویژه در چند دهه گذشته بوده ثابت شده در عرصه نظامی ثابت شده در واقع این پیشرفت‌ها که مولفه قدرت‌ها است باید بتواند برای کشور اقتدار بیاورد اقتدار یعنی این که برای مردم و آینده ایران بتواند منفعت بیاورد این سیاست همسایگی بستری را فراهم کرده است لذا وقتی شما نگاه می‌کنید در عرصه اقتصادی ما توانستیم تعاملاتمان را با کشور‌های همسایه‌مان که می‌شود 15 کشور بتوانیم گسترش بدهیم، یک همسایه است که در این حلقه 15 کشور که از قبل رابطه سیاسی ما قطع شده بود که البته آن کشور هم قطع کرده بود، این یک کشور مانده بود این کشور هم در همین دوره گذار با ساز و کار‌هایی که تدارک دیده شده بود با این کشور هم فرایند احیای روابطمان ریل گذاری شد یعنی ما وارد مرحله‌ای شدیم که بتوانیم در چارچوب سیاست‌های کلی که نظام در موضوعات مختلف دارد وارد گفتگو با این کشور بشویم و بتوانیم روابطمان را هم با این کشور احیا کنیم که این مسیر، مسیر به نظر من رو به جلویی است؛ لذا ما با این 15 کشور که همسایه ما هستند با همه تنوع عرصه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، نظامی، فرهنگی، علمی و تمدنی توانستیم به یک گفتمان همسو برسیم علی رغم وجود تفاوت‌ها، این نکته خیلی مهم است.

این سیاست همسایگی به این معنی نیست که تفاوت از بین می‌رود شما نمی‌توانید تفاوت‌ها را از بین ببرید مثلاً زبان ما فارسی است زبان یک کشور عربی است شما نمی‌توانید تفاوت را از بین ببرید ولی یک نکته مهم که وجود دارد این است که دشمنان ما می‌خواهند این تفاوت‌ها تبدیل به اختلاف بشود و تلاش می‌کنند که این اختلاف‌ها را تبدیل به نزاع کنند، سیاست همسایگی در واقع این بستر را فراهم کرد که حتی تفاوت‌ها موجب اختلاف نشود تفاوت‌ها منشا همکاری شود مثلاً فرض بفرمایید ما داریم گندم تولید می‌کنیم، یک کشور همسایه مثلاً دارد ذرت تولید می‌کند این تفاوت است یک موقع می‌شود این تفاوت باعث اختلاف شود، اما یک موقع است شما وقتی یک رویکرد ایجابی داشته باشید موجب تعامل می‌شود ما گندممان را به آن کشور صادر می‌کنیم او ذرتش را به ما صادر می‌کند، لذا این سیاست همسایگی موفقیتش در این بود که دو طرف یعنی ما با آن کشور دیگری که همسایه ما است به این توافق دست پیدا کردیم که ما می‌خواهیم تفاوت‌هایمان تبدیل به اختلاف نشود و اختلاف‌هایمان را از طریق بستر سیاسی و گفتگو حل کنیم یعنی به این معنا نیست که ما بگوییم اختلافاتمان تمام شده تفاوت‌های ما از بین رفته نه، هرچه جلوتر برویم ممکن است یک مسئله دیگر بیاید که اختلاف بشود ولی مسیر پیش روی ما این است و به نظر این شرایط، شرایط بسیار خوب و مثبتی را پیش روی کشور قرار داده، دولت چهاردهم یک زمینه بسیار مناسب و مساعدی را برای پیشبرد اهداف سیاسی سیاست خارجی پیش رو دارد.

نکته آخر در این بخش این است که ما الان با پشت سر گذاشتن سیاست همسایگی با این 15 کشور می‌توانیم و باید وارد همسایه‌های دوم بشویم یعنی سیاست‌های همسایگی ما باید گسترش پیدا کند و آن هم بستر مناسبش فراهم شده است حالا سیاست همسایگی مرحله دوم مثلاً هند دورتر می‌شود، چین دورتر می‌شود، ونزوئلا، یعنی این سیاست یک به هم پیوستگی دارد و این به هم پیوستگی باعث می‌شود که مؤلفه‌های قدرت ما نه تنها تضعیف نشود، بلکه بتواند تقویت شود. 

سؤال: هم محور‌های مختلف آن چیزی که اشاره کردید بعنوان دستاورد‌های این سه سال را در حوزه سیاست خارجه بررسی کنیم و هم بپردازیم به موضوعات دیگر. چون الان نکته مهم صحبت‌های شما، موضوع اقتدار، انسجام و وحدت جمهوری اسلامی ایران در عرصه هم سیاست خارجی و هم موضوع مردم بود، ما در روز‌های گذشته شاهد حضور گسترده مردم پای صندوق‌های رأی بودیم، انتخاب رئیس جمهور منتخب آقای مسعود پزشکیان و می‌خواهیم تأثیر این را در حوزه سیاست خارجی بررسی کنیم. چون الان به دستاورد‌ها و ریل گذاری‌های دولت سیزدهم اشاره کردید، بپردازیم این مشارکت مردم در پای صندوق‌های رأی، در تحکیم موضوعات مختلف سیاست خارجی ما چقدر اثرگذار بود، چقدر تقویت می‌کند موضوعاتی را که ریل گذاری شده است در دولت سیزدهم برای دولت چهاردهم؟

باقری: به هر حال شهادت آقای رئیسی یک صدمه بود برای کشور و مردم ما، اما حماسه حضور مردم در آیین تشییع خودش یک مؤلفه قدرت ما بود. این حماسه حضور با حماسه جمهور در انتخابات پیگیری شد و حضور پرشور و شعور مردم در انتخابات قطعاً یک پشتوانه بسیار مستحکمی برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی خواهد بود. همین امشب در اخبار، تعداد تلفن‌هایی که به جناب آقای مسعود پزشکیان به رییس جمهور منتخب شده بود، تعداد آن از دست من درآمد. 

سؤال: و حتی از ابتدا تبریک‌های کشور‌های مختلف، رؤسای جمهور کشور‌های مختلف برای انتخاب رئیس جمهور؟

باقری: بله در وزارت خارجه که ما این کار‌ها را تدارک می‌بینیم، الان چندین رئیس کشور در صف هستند، الان رؤسای چند کشور به جهت این تراکم نتوانستند صحبت کنند. شاید بعضی از این کشور‌ها دو یا سه روز در صف هستند به جهت این وضعیت؛ لذا شرایطی که الان جمهوری اسلامی ایران به جهت آن پشتوانه و به جهت حضور آگاهانه و هوشمندانه مردم در انتخابات، به نظر من بستر بسیار خوبی را برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی در دولت چهاردهم فراهم کرده است و این بستر قطعاً می‌تواند تأمین کننده منافع ملی و پبشرفت کشور باشد. 

پیمان شانگهای و بریکس، ایجاد هم افزایی بیشتر بین کشورهای عضو

سؤال: بحث دیپلماسی اقتصادی، زمانی که ایران به عضویت دائم شانگهای درآمد یا در موضوع بریکس، خیلی‌ها فکر می‌کنند این عضویت‌های رسمی فقط در اسم باشد و در ظاهر باشد و شاید در عرصه عمل اتفاقی نیفتد. ولی حاصل آنچه که ما در عرصه سیاست خارجی دیدیم، دیدیم که در عرصه‌های مختلف ازجمله حوزه اقتصادی ما هم اثرگذار بود. برای ما از این دستاور‌ها بگویید؟

باقری: حضور ما در سازوکار‌های بین‌المللی مثل شانگهای یا بریکس، اینها آثار کوتاه مدت و میان مدت دارد و یک آثار بلندمدت دارد. آثار بلندمدت آن خیلی جدی‌تر و مؤثرتر و مهمتر است. به جهت اینکه حضور ما در این سازوکار‌ها و قرار گرفتن درکنار قدرت‌های بزرگ در دنیا مثل روسیه، چین، مثل هند، آفریقای جنوبی و برزیل، این به این معنا خواهد بود که درکنار اینها شریک اینها در تصمیم گیری‌های کلان اینها در عرصه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، امنیتی و تجاری خواهیم بود. از این جهت یک ظرفیت قدرت بسیار بزرگی برای جمهوری اسلامی ایران فراهم می‌کند.

از طرف دیگر ما، چون یک قدرت هستیم باید بتوانیم منافع خودمان و سیاست‌های خودمان را در عرصه بین‌المللی پیش ببریم. قاعدتاً ما بعنوان یک کشور تک و یک کشوری که مجزا است از بقیه سازوکار‌های بین المللی، یا نمی‌توانیم این کار را انجام بدهیم یا این کار خیلی سخت است. اما اگر ما آن سیاست مان را ملزم کنیم در غالب یک مجموعه چندجانبه، این خیلی راحت‌تر می‌تواند آن نگاه و سیاست ما به پیش برود. این را ما در این مدت به عینه دیده ایم در سازوکار‌ها در مجموعه بریکس و شانگهای است، جمهوری اسلامی ایران یک حضور مؤثر و جدی داشته است. مثلاً سازوکار‌های هر کدام از این دو مجموعه شاید در طول هر سال که ریاست یک کشور عضو بر آن مجموعه است، شاید بالای 200 مناسبت دارد. نشست‌ها در سطح سران یا وزراء یا در سطوح پایین‌تر در موضوعات مختلف.

سؤال: می‌شود مثال بزنید دستاورد‌هایی که در این مدت اتفاق افتاده است، سیاست خارجه هم تلاش بسیار کرده است برای حصول آن در برخی از حوزه‌ها چگونه بوده است؟

باقری: مثلاً در همین نشست اخیری که دکتر مخبر در پنجشنبه گذشته در قزاقستان آستانه شرکت کردند در نشست سران سازمان همکاری شانگهای که خیلی مورد توجه بقیه کشور‌ها هم بود که بالاخره ایران که الان در دوره گذار است و آن روزی که ایشان شرکت کردند یک روز قبل از انتخابات ریاست جمهوری بود، یک نکته قابل توجه اش این بود که این مسئله مورد توجه کشور‌های حاضر بود، به ویژه رئیس جلسه قزاقستان بود، به اسم از ایران و شخص آقای مخبر بخاطر حضور تشکر کرد. در آن نشست، سند‌های مختلفی که به تصویب و امضای سران رسید، یکی سند انرژی بود.

همکاری‌های انرژی میان این کشورها، مثلاً در مجموعه شانگهای ما بزرگ‌ترین تولیدکنندگان انرژی و بزرگ‌ترین مصرف کنندگان انرژی را داریم. ایران و روسیه جزء بزرگ‌ترین تولیدکنندگان انرژی چه نفت و چه گاز در دنیا هستند و چین و هند جزء بزرگ‌ترین مصرف کنندگان هستند. این سند انرژی یعنی سازوکار‌هایی که می‌تواند تعامل هم افزا ایجاد کند بین طرف عرضه و طرف تقاضا. درست است مجموعه‌های دیگر یا بازیگران دیگر در عرضه نفت و گاز و تقاضای نفت و گاز در دنیا وجود دارند ولی این کشور‌ها به جهت حجم تبادلات انرژی که دارند می‌توانند تأثیرگذار باشند در مناسبات دیگر و حتی سازوکار‌های چندجانبه‌ای که در موضوعات مربوط به انرژی در دنیا وجود دارد، اوپک یا غیر اوپک یا سازوکار‌های دیگر.

یا مجموعه‌های دیگری که در جهان غرب در مورد مدیریت انرژی وجود دارد؛ لذا این سازوکار‌ها و این پروتکل‌ها می‌تواند زمینه‌های بسیار مناسبی را برای همسویی این کشور‌ها در موضوعات مختلف، بهداشت، محیط زیست، صنعت، کشاورزی، حتی موضوعات فرهنگی و علمی می‌تواند فراهم کند. آخر این هفته ما نشست رؤسای مجالس بریکس را در سن پترزبورگ روسیه داریم. یعنی در همه این عرصه‌ها این کشور‌ها وارد یک تعامل هم افزا شده‌اند و این همبستگی و همگرایی میان این کشور‌ها و نقشی که جمهوری اسلامی ایران در آن غالب می‌تواند ایفا کند، قطعاً بسترساز منافع بسیار متعددی برای جمهوری اسلامی ایران و مردم خواهد بود. 

سؤال: در این سه سالی که فعالیت‌های مختلف و دستاورد‌های مختلفی را ما در حوزه سیاست خارجی دیدیم، مذاکرات رفع تحریم‌ها به کجا رسیده است و چقدر مطابق با قانون راهبردی مجلس پیش رفته است؟

باقری: مذاکرات رفع تحریم و تناسب آن با قانون راهبردی مجلس به صراحت من می‌توانم بگویم که هیچ سایشی با قانون راهبردی مجلس فرآیندی که مذاکرات طی کرده است، نداشته است و همه مفاد آن مود توجه بوده است، به هر حال رعایت قانون مجلس یک چارچوب الزامی است حتی در مذاکرات هم بعضاً برخی از خواسته‌هایی که طرف مقابل مطرح می‌کرد، ما وقتی که می‌گفتیم این قانون است و خلاف این نمی‌شود عمل کرد، طرف مقابل مجبور بود که بپذیرد.

سؤال: در این سه سالی که گذشته است، چه اقدامات شاخصی صورت گرفته است در مذاکره رفع تحریم‌ها؟

باقری: الان ما در طول این سه سال مذاکرات فشرده‌ای را در پاییز و زمستان 1400 داشتیم که منتهی شد به جنگ اوکراین و این جنگ اوکراین باعث یک وقفه‌ شد. شاید غربی‌ها تصور می‌کردند که مثلاً در فرآیند جنگ اوکراین بتوانند به دستاوردی در مقابل طرف مقابلشان که روسیه است برسند. خود آنها یک وقفه در مذاکرات دادند، بعد وقتی چیزی برای آنها حاصل نشد، فرآیند مذاکرات مجدداً در اواخر بهار 1401 و تابستان 1401 ادامه پیدا کرد و ما به یک جمع بندی نهایی در انتهای تابستان 1401 در مذاکرات دست پیدا کردیم و بنا بر این بود که توافق بعد انتخابات کنگره آمریکا که می‌شود میانه آبانماه 1401 میان وزرای خارجه کشور‌های 1+4 به امضاء برسد.

اما اغتشاشاتی که در پاییز 1401 در برخی از مناطق کشور رخ داد، کشور‌های غربی به ویژه اروپایی‌ها را به غلط انداخت و آنها با سوء محاسبه تلاش کردند که این فرآیند نهایی سازی توافق را به تأخیر بیندازند، چون یک چیز‌های دیگری در ذهن آنها تصویر شده بود. ولی وقتی که در اواخر پاییز یا اوایل زمستان همان سال دیدند به هیچ دستاورد ملموسی که مدنظرشان بود، دست پیدا نکردند، آمدند دوباره وارد فرآیند گفتگو‌ها شدند. اما اینبار آن جدیت لازم از طرف آنها مشاهده نشد ولی ما در انتهای تابستان 1401، ما گفتگو‌ها را جمع بندی کرده بودیم. اما آن چیزی که الان ما پیشرو داریم این است که از طریق گفتگو‌های غیرمستقیمی که به واسطه عمان درحال انجام است، فرآیند مذاکرات در جریان است و آن مسئله درحال پیگیری است.

البته قاعدتاً، چون فرآیند مذاکرات یک فرآیند محرمانه است، این فرآیند حالا شاید مؤلفه‌های آن خیلی قابل باز گفتن نباشد، ولی آن چیزی که می‌توانم روی آن تأکید کنم اینکه مسیر پیشرو در عرصه مذاکرات رفع تحریم، مسیر رو به جلویی است و تلاش ما این است که در مقطع باقی مانده تا زمان روی کار آمدن دولت چهاردهم بتوانیم زمینه‌های مناسبی را برای حرکت جدی در دولت جدید فراهم کنیم. 

سؤال: یک موضوع مهم، دیپلماسی مقاومت است و نکته بسیار مهم، درکنار این موضوع نقش دستگاه دیپلماسی کشور ما در تقویت وجاهت حقوقی و البته دیپلماتیک عملیات وعده صادق است.

باقری: ببینید به هرحال مقاومت یک پدیده برخاسته از رأی و نگاه و خاص مردم منطقه است و این یک پدیده مبارکی است که اساس آن مولود انقلاب اسلامی است، این یک واقعیتی است؛ لذا جمهوری اسلامی ایران همواره رویکردش این بوده است که در طرف مردم بایستد، چه در کشور‌هایی که بخاطر داریم که تروریست‌ها در سوریه و عراق چه جنایت‌هایی را انجام دادند، جمهوری اسلامی ایران در طرف مردم بود و در مقابل تروریست‌ها ایستاد، چه برسد به مقاومت در لبنان و یا مقاومت در فلسطین که به هر حال در مقابل یک اشغالگر تمام عیار و متجاوز تمام عیار مقاومت ایستاده است.

نکته مهم این است که مقاومت در میدان به ویژه بعد از عملیات طوفان الاقصی، به موفقیت‌های بزرگی دست یافت. به نظر من همین نکته که بعد از 9 ماه صهیونیست‌ها با استفاده از پیشرفته‌ترین سلاح‌هایی که غربی‌ها و آمریکایی‌ها در اختیار آنها قرار دادند، هنوز به یک نتیجه ملموس و به یک پیروزی مشخص و به یک موفقیتی که بتوانند پشت آن بایستند و به آن اتکاء کنند دست پیدا نکردند.

در عرصه سیاسی، حقوقی و دیپلماسی عمومی، خود جریان مقاومت به یک بلوغ قابل توجهی دست پیدا کرده است و آنها در عرصه‌های توانسته‌اند و می‌توانند که اقداماتی را انجام بدهند تا بتواند منافع مردم آن کشور‌ها و مردم منطقه و مقاومت را تأمین کند؛ لذا شما می‌بینید که الان در فرآیند مذاکرات غیرمستقیمی که مقاومت با طرف مقابل که آمریکا و اسرائیل است که به واسطه کشور‌های عربی دارند انجام می‌دهند، الان دست برتر در عرصه مذاکرات هم با مقاومت است.

دلیل آن این است که اگر خاطرتان باشد غربی‌ها و آمریکایی‌ها در طول دوره زمانی بعد از طوفان الاقصی چندین قطعنامه پیشنهاد کردند به شورای امنیت که در آن قطعنامه آمده بود که عملیات طوفان الاقصی تروریستی است. با تلاشی که جمهوری اسلامی ایران و کشور‌های مستقر انجام دادند، این قطعنامه‌ها وتو شد. الان قطعنامه‌ای که غربی‌ها نهایی می‌کنند در شورای امنیت، قطعنامه‌ای است که خواسته‌ها مطالبات مقاومت در آن است و آن جریان تروریستی که قبلاً می‌گفتند و وتو می‌شد، در آن نیست و این موفقیت بسیار بزرگی در عرصه سیاسی برای مقاومت است. 

انتهای پیام/