آناتومی یک «سقوط»/ تشریح زوال اسرائیل زیر تیغ «استفن والت»

به گزارش وب آنگاه به نقل از خبرگزاری مهر به نقل از فارین پالیسی، استفن والت، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه هاروارد در مقاله‌ای برای این نشریه (فارین پالیسی) با تشریح روند رو به اضمحلال رژیم صهیونیستی، نوشت که اسرائیل به دردسر بدی گرفتار شده است.

والت نوشته است که شهروندان اسرائیلی عمیقاً دچار اختلاف و تفرقه شده‌اند و بعید است که این شرایط بهبود پیدا کند. اسرائیل در جنگی غیر قابل پیروزی در غزه گرفتار شده و ارتش آن نیز نشانه‌های تحلیل‌رفتن را بروز داده و جنگی گسترده با حزب‌الله یا ایران نیز محتمل است. اقتصاد اسرائیل نیز به شدت در حال آسیب است و به نوشته «تایمز آو اسرائیل»، احتمالاً ۶۰ هزار کسب و کار امسال تعطیل خواهد شد.

علاوه بر این، اقدامات اخیر اسرائیل وجهه جهانی‌اش را به شدت خدشه‌دار کرده و امروز به اندازه‌ای در حال طرد شدن است که پیش از این قابل تصور نبود. پس از عملیات حماس در هفتم اکتبر ۲۰۲۳(۱۵ مهر ۱۴۰۲) اسرائیل با سیل همدردی متحدانش روبه‌رو شد اما با گذشت ۱۰ ماه از نسل‌کشی در غزه و تشدید خشونت‌های شهرک‌نشینان در کرانه باختری، تمام آن سیل همدردی (توجیه‌ناپذیر) را محو کرده است. دادستان ارشد دیوان بین‌المللی کیفری خواستار صدور قرار بازداشت برای بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر و یوآف گالانت، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی به اتهام جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت شده است. دیوان بین‌المللی دادگستری نیز در یافته‌های اولیه، اقدامات اسرائیل را ذاتاً نسل‌کشی توصیف کرده و پس از مدت‌ها اشغالگری اسرائیل در کرانه باختری، غزه و بیت‌المقدس را نقض آشکار قوانین بین‌المللی خوانده است.

تنها آن دسته از مدافعان و حامیان رژیم صهیونیستی که «سرشان را تا اعماق در زیر برف» فرو برده‌اند، می‌توانند به آنچه در غزه رخ می‌دهد بنگرند و عمیقاً آشفته و وحشت‌زده نشوند. حمایت از اقدامات اسرائیل در آمریکا به شدت رو به افول است و نسل جوان آمریکا مخالف انفعال دولت جو بایدن در مواجهه با اقدامات اسرائیل هستند.

والت نوشته است که «انداختن تمام تقصیرها بر گردن نتانیاهو، نادیده انگاشتن یک مشکل عمیق‌تر است؛ “فرسایش تدریجی تفکر راهبردی در اسرائیل طی ۵۰ سال گذشته”؛ دستاوردها و مهارت‌های تاکتیکی اسرائیل در دو دهه اول خود به‌ویژه بین افراد مسن‌تر باعث شد تا میزان تأثیر انتخاب‌های راهبردی و اصلی آن از سال ۱۹۶۷ تاکنون بر تضعیف امنیتش پنهان شود.»

استاد دانشگاه هاروارد در ادامه نوشت: صهیونیست‌های اولیه و نسل نخست سران اسرائیل استراتژیست‌هایی زیرک و در تلاش بودند تا چیزی تقریباً غیرممکن را محقق کنند و آن هم تأسیس یک دولت یهودی در دل جهان عرب بود! دیوید بن گوریون و سایر رهبران صهیونیست اغلب حاضر بودند تا به طور موقت به توافق‌هایی رضایت دهند که اهداف بلندمدت آنها را تامین نمی‌کرد، به شرط اینکه این توافق‌ها آنها را یک گام به آن اهداف نزدیک‌تر کند. این رژیم نوین در آغاز با دستیابی به استقلال، با جدیت تمام تلاش کرد تا از طریق تبلیغات بی‌وقفه، حمایت بین‌المللی را به خود جلب و مهم‌تر از همه یک رابطه خاص با آمریکا ایجاد کند؛ رابطه‌ای که عمدتاً بر پایه افزایش قدرت و نفوذ لابی اسرائیل بنا شده بود. دیپلماسی هوشمندانه و تا حد زیادی فریبکاری نیز به اسرائیل کمک کرد تا زرادخانه مخفیانه سلاح‌های هسته‌ای را توسعه دهد و واقعیت‌های تلخ و بی‌رحمانه بنیان‌گذاری اسرائیل را که تا دهه ۱۹۸۰ فاش نشده بود، پنهان نگه دارد.

به نوشته والت، با این حال، همانطور که پژوهشگران متفکر اسرائیلی بارها و بارها تاکید کرده‌اند، اشتباه اصلی، تصمیم به حفظ، اشغال و استعمار تدریجی کرانه باختری و غزه به‌عنوان بخشی از تلاشی بلندمدت برای ایجاد «اسرائیل بزرگ» بود.

دیگر نشانه آشکار تحلیل قضاوت راهبردی، حمله محکوم به شکست اسرائیل به لبنان در سال ۱۹۸۲ بود. این طرح تراوشان ذهنی آریل شارون، نخست وزیر جنگ‌طلب وقت بود که به این نتیجه رسید (!) شروع تجاوز نظامی به لبنان باعث پراکندگی سازمان آزادی‌بخش فلسطین، تاسیس دولتی حامی اسرائیل در بیروت و آزادی عمل اسرائیل در کرانه باختری می‌شود. تجاوز موفقیتی کوتاه‌مدت بود و به اشغال جنوب لبنان منجر شد اما در عوض مستقیماً به ایجاد «حزب‌الله» انجامید؛ نیروی که قدرت مقاومت فزاینده‌اش در نهایت اسرائیل را در سال ۲۰۰۰ از لبنان بیرون راند.

به باور والت، لازمه سازش با فلسطینیان، توقف گسترش شهرک‌سازی در مناطق اشغالی و همکاری با فلسطینیان برای تأسیس یک دولت کارآمد، مؤثر و مشروع است. با این حال، سران اسرائیل به‌ویژه شارون و نتانیاهو، خلاف آن عمل کرده و بارها تلاش‌های آمریکا برای دستیابی به راه‌حل دو دولتی را به بن‌بست کشاندند. نتیجه این سیاست‌ها، زنجیره جنگ‌های ویرانگر اما بی‌حاصلی بود که نتوانست به مقاومت فلسطینی‌ها پایان دهد و در نهایت به حمله حماس در ۷ اکتبر انجامید؛ حمله‌ای که شدیدترین ضربه به اسرائیل در دهه‌های اخیر محسوب می‌شود.