سفر به چین برای احیاء قرارداد خرید واگن‌های متروی کرج

به گزارش بخش استانی وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از کرج،‌ ماجرا باز می‌گردد به 23 سال پیش هنگامی که اولین کلنگ احداث خط قطار شهری در کرج و 6 کلان‌شهر دیگر کشور بر زمین زده می‌شود. در همان ایّام تلاش می‌شود هم‌راستا با احداث تونل، اقدامات لازم برای تهیه واگن برای قطارشهری‌ 7 کلان‌شهر کشور یعنی تهران، کرج، اهواز، تبریز، مشهد، شیراز و اصفهان انجام گیرد.

شهرداری تهران به عنوان پیشگام در ساخت قطار شهری اقدام به تأسیس شرکت واگن‌سازی تهران با سهم 51 درصدی ایران (31 درصد شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه و 20 درصد صندوق ذخیره فرهنگیان) و 49 درصدی دو شرکت چینی که یکی تأمین‌کننده فاینانس‌های خارجی (نورینکو) بوده و دیگری شرکت حمل و نقل ریلی چانگ‌چون که صاحب تکنولوژی ساخت و سازنده واگن در چین بوده است، می‌کند.

این شرکت در همان زمان تعهد می‌دهد واگن‌های مورد نیاز کشور را تأمین کند، اما مشکلات اقتصادی و جریان‌های سیاسی در کشور اجازه‌ی اجرای این تعهد را نمی‌دهد و پای دو شرکت دیگر ایرانی یعنی شرکت واگن‌سازی پارس وابسته به شرکت مپنا و شرکت ایرکو وابسته به بخش خصوصی به میان می‌آید.

امّا آن زمان این سه شرکت و حتی برخی شرکت‌های خصوصی و نیمه‌خصوصی دیگری که وارد این حوزه می‌شوند، به دلیل نداشتن تکنولوژی ساخت بدنه آلومینیومی واگن‌ها که باعث سبک شدن واگن‌ها و حرکت سریع قطارها می‌شود، تقریباً مجبور به استفاده از تکنولوژی شرکت چینی می‌شوند.

اوّلین تفاهم‌نامه همکاری بین قطارشهری کرج برای تأمین واگن‌های قطار شهری با شرکت ایرکو در مهرماه  1388 منعقد می‌شود که بر اساس این تفاهم‌نامه مقرر می‌شود 120 واگن برای شهر کرج آماده شود که این شرکت نمی‌تواند به تعهدات خود عمل کند و دوباره سازمان قطار شهری کرج برای داشتن واگن سراغ شرکت واگن‌سازی تهران که تقریباً نیمی از آن در اختیار شرکت چینی چانگ‌چون که با نام تجاری یوژن فعّالیت می‌کند بوده است، می‌رود.

در همان ایّام مذاکراتی با شرکت نورینکو برای تأمین فاینانس خرید واگن‌ها انجام می‌شود و تیمی متشکل از چند عضو شورای شهر کرج، شهردار وقت و تنی چند از مدیران وقت شهرداری از جمله مدیر عامل قطارشهری کرج، به چین سفر کرده و مذاکرات انعقاد تفاهم‌نامه برای تولید 120 واگن برای قطارشهری کرج که نیاز قطارشهری در صورت راه‌اندازی را برآورده می‌کرد، انجام می‌شود.

در مرحله اول، این شرکت متعهد می‌‌شود دو رام قطار هرکدام با هفت واگن و جمعاً 14 واگن را به مبلغ 38میلیارد تومان آن دوران به قطار شهری کرج تحویل دهد.

سند اولین رام قطار در تیرماه 1392 به نام قطار شهری کرج زده می‌شود و دو سال بعد دو رام قطار با 14 واگن به نام کرج آماده شده و مقرر می‌شود به کرج منتقل و در شرکت مپنا تا زمان بهره‌برداری دپو شود. اما از آنجایی که کشور از همان دوران با مشکلات جدی در حوزه تامین واگن مواجه می‌شود، دو رام قطار کرج در اختیار متروی تهران قرار گرفته و تهران از این دو رام قطار استفاده می‌کند.

با افزایش مشکلات سیاسی_اقتصادی، مترو کشور همچون سایر بخش‌ها با بحران واگن مواجه شده به گونه‌ای که از 3500 واگن مورد نیاز کشور فقط 1100 واگن در خطوط ریلی شهری در حرکت بوده است.

همین امر سبب می‌شود تا دولت برای برون رفت از این وضعیت قرارداد تولید 630 واگن برای متروی تهران با شرکت چینی را در سال 1395 مجدداً به جریان بیندازد. امّا از آنجایی که سایر کلان‌شهرها نیز با این مشکل مواجه بودند، مقرر می‌شود 420 واگن دیگر برای چهار کلان‌شهر (هر کدام 105 واگن) در نظر بگیرند؛ کرج نیز یکی از این شهرها بود.

این همان قراردادی است که سال گذشته زاکانی شهردار تهران با هیئت همراه به چین سفر کرده و مجدداً آن را به جریان می‌اندازد و تلاش می‌کند مشکل اصلی تولید واگن یعنی تکنولوژی ساخت بدنه آلومینیومی واگن‌ها را به شرکت واگن‌سازی تهران منتقل کند که موفق نیز می‌شود.

در سال 1395 و برای رفع مشکل تهیه واگن شورای اقتصاد با هدف تأمین نیاز کشور، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های وزارت کشور به عنوان کارفرمای پروژه تامین 2000 واگن مترو تعیین و سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) به نمایندگی از وزارت کشور، به عنوان مجری و مدیریت پیمان تأمین و ساخت 2000 واگن تعیین می‌شود.

مصوبه شورای اقتصاد به شماره نامه 708653 مورخ 95/6/10 عبارت‌است از تجمیع طرف عرضه و شکل‌گیری زنجیره‌های تولیدی در صنعت داخلی در راستای تأمین 2000 دستگاه واگن قطارشهری و حومه‌ای (مترو) برای بهره‌برداران شامل 9 کلان‌شهر تهران، مشهد، تبریز، اصفهان، شیراز، کرمانشاه، اهواز، قم و کرج است.

این مصوبه شورای اقتصاد تأکیدی بر همان مذاکراتی بوده است که پیش از این توسط شرکت واگن‌سازی تهران و برخی از کلان‌شهرها از جمله کرج انجام می‌شده است. به دلایل مشکلات سیاسی و تحریم‌ها و اتفاقاتی که در سال‌های پایانی دهه 90 برای کشور افتاد، پیگیری این موضوع به دولت شهید رئیسی رسید.

در این دولت با رفع موانع برقراری معاهدات اقتصادی بین ایران و چین، موضوع واگن‌ها مجدداً در دستور کار قرار گرفت و مقرر شد از محل تهاتر نفت، واگن‌ها توسط شرکت چینی چانگ‌چون یا همان یوژن به ایران تحویل شود.

اولین کلان‌شهری که توانست پس از این اقدام به فکر واگن‌های خود باشد، قطارشهری تهران بود که 49 درصد شرکت واگن سازی تهران متعلق به شرکت چینی بوده و می‌بایست تعهدات خود در برابر دریافت بیش از 21 میلیون یورویی را عملیاتی کند.

شهرداری قم نیز برای تأمین نیاز واگنی خود برای خط قطارشهری و منوریل خود وارد مذاکره با همین شرکت چینی شده و مقرر می‌شود سازمان قطار شهری قم 50 واگن به مبلغ 47 میلیون یورو را از این شرکت خریداری کند که براساس گفته‌های مدیرعامل این سازمان در تیرماه 1403 قسط اول این واگن‌ها توسط سازمان برنامه و بودجه پرداخت شده است.

امّا کرج سومین شهری است که تازه قرار است تیم مدیریت شهری درخصوص خرید تعداد واگن‌ها و همچنین احیای قراردادی که اواخر دهه 80 بین شرکت چانگ‌چون و قطار شهری کرج منعقد شده، به چین سفر کرده و با این شرکت مذاکره کند.

اما ماجرای سفر تفریحی چیست؟!

خبر سفر اعضای شورای شهر به چین که به نظر می‌رسد به واسطه نفرت شخصی یک فعّال رسانه‌ای در ایران‌اینترنشنال که پیش از این در کرج فعّالیت می‌کرده، به حاشیه کشانده می‌شود، در واقع برای پیگیری خرید واگن‌های قطار شهری برای کرج بوده است.

سفر اعضای شورای شهر کرج، شهردار و جمعی از مدیران شهرداری کرج، که سومین سفر برای تأمین واگن‌های قطارشهری در کشور محسوب می‌شود، قرار است برای پیگیری و انعقاد تفاهم‌نامه خرید واگن به چین باشد. چرا که در حال حاضر و با توجه به بحران نیاز به واگن در کشور و افزایش این نیاز در سال‌های آینده به دلیل فرسودگی ناوگان در سایر کلان‌شهرها، تهیه واگن در آینده سخت و دشوار خواهد بود.

در سفری که زاکانی شهردار تهران با تعدادی از اعضای شورای شهر تهران و مدیران شهرداری به چین انجام می‌دهد درخصوص دستاوردهای این سفر در 15 بهمن‌ماه در صحن شورا چنین می‌گوید: «قرارداد‌های منعقدشده از این سفر به ارزش یک میلیارد و 670 میلیون یورو در بخش حمل و نقل، 579 میلیون یورو در حوزه زباله‌سوز و 400 میلیون یورو نیز در بخش هوشمندسازی است. همچنین بسته خودرویی سفر اخیر شامل 2هزار و 500 دستگاه اتوبوس برقی، 10 هزار ون برقی، 27 هزار و 500 دستگاه تاکسی برقی شامل 2 هزار و 500 دستگاه تاکسی شاسی‌بلند برای مسیر فرودگاه و بخش‌های مشابه است.»

به گفته مهرداد کیانی شهردار کرج، سفر اعضای شورای شهر و مدیران شهرداری کرج، بر اساس مجوز وزارت کشور است.

به یقین وزارت کشور در راستای همان مصوبه شورای اقتصاد کشور در سال 1395 و برای تحقق همکاری‌های بین ایران و چین، چنین مجوزهایی را برای شهرداری‌ها صادر کرده و این سفر نیز در راستای همان مصوبه تعریف می‌شود.

مسعود محمدی رئیس شورای اسلامی شهر کرج، به خبرنگار تسنیم گفت: هدف اصلی سفر به چنین انعقاد تفاهم‌نامه همکاری بین شرکت تولیدکننده واگن قطارهای شهری به تعداد حداقل 5 رام با 20 واگن است.

او می‌گوید: در صورت سفر به چین، تلاش برای اجرای تفاهم‌نامه‌هایی که پیش از این درخصوص قطار شهری کرج و شرکت چینی که توسط وزارت کشور دنبال می‌شده است، انجام خواهد شد. 

به نظر می‌رسد، همانگونه که استاندار البرز نیز در سفر سال گذشته خود به چین از شرکت چانگ‌چون و امکاناتش برای تهیه واگن و همچنین بازدید از برخی شرکت‌هایی که سازنده زباله‌سوز هستند بخصوص درشهر شنژن از این تاسیسات بازدید کرد، اعضای شورای شهر در صورت حضور چندمحوری عمل کرده و از این امکان بهره‌برداری لازم را اولاً برای استفاده از ظرفیت مالی ایجاد شده و ثانیاً برای توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی، پسماند و سایر بخش‌ها استفاده کنند.

گزارش: عبدالرحمان کمالی

انتهای پیام/