احیای زمین بایر در مازندران با کشت گیاه دارویی
| در دل ارتفاعات سرسبز مازندران، طرحی در حال رقم زدن است که توانسته زمین‌های بایر و بلااستفاده را به مزارع سرسبز گل محمدی تبدیل کند. |
به گزارش بخش استانی وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از ساری، در حرکتی جدید و کارآمد برای رونق‌بخشی به کشاورزی در ارتفاعات مازندران، یک قرارگاه جهادی اقدام به اعطای یارانه و توزیع بذر گیاهان دارویی از جمله گل محمدی کرده است.
این طرح که هدفش استفاده از زمین‌های بایر و بلااستفاده مناطق بالادست است، با استقبال خوب کشاورزان منطقه مواجه شده و به سرعت در حال گسترش است.
قرارگاه جهادی علمدار علاوه بر فعالیت‌های کشاورزی و توزیع بذر گیاهان دارویی، به صورت گسترده در حوزه‌های دیگر نیز فعال است. عمران و آبادانی یکی از مهم‌ترین بخش‌های این فعالیت‌ها است که شامل پروژه‌های مختلف زیرساختی، بازسازی و توسعه در روستاهای دورافتاده و کمتر توسعه‌یافته استان مازندران می‌شود که اولویت ارتقای کیفیت زندگی در روستاها و ایجاد زیرساخت‌های پایدار است.
در روزی آفتابی و خنک به همراه تیم جهادی به روستای پاجی میانا در منطقه زیبای دودانگه ساری رفتیم تا از نزدیک شاهد فعالیت‌های جهادی این گروه در زمین‌های بایر و ارتفاعات این منطقه باشیم.
هدف بزرگ و مؤثر در احیای زمین‌های کشاورزی و رونق دوباره کشاورزی در مناطق بالادست مازندران هدف‌های طراحی شده است.
من به همراه محمود رحیمی، مسئول قرارگاه، حسن‌پور معاون قرارگاه و کارشناسان طرح، از روستای پاجی میانا در منطقه دودانگه شهرستان ساری بازدید کردم تا از نزدیک روند اجرای این پروژه و تأثیر آن بر کشاورزی محلی را بررسی کنیم.
بایر بودند و بلا استفاده، حالا جان گرفته‌اند
از لحظه ورود به روستا، مشهود بود که این زمین‌ها، که تا همین دو سال پیش بایر و بدون استفاده بودند، امروز به لطف برنامه‌ی اعطای یارانه در قالب بذرهای گیاهان دارویی، از جمله گل محمدی، به کشت‌زارهایی سرسبز تبدیل شده‌اند.
در حین بازدید از زمین‌های زیر کشت در روستای پاجی میانا، با تعدادی از کشاورزان محلی نیز گفت‌وگو کردیم.
خورشیدی، یکی از کشاورزان که زمینی به وسعت 5 هزار متر زیر کشت گل محمدی دارد، از موفقیت‌های این طرح می‌گوید: «این زمین‌ها سال‌ها بدون استفاده بود، اما وقتی از طرح آگاهی پیدا کردیم و قرارگاه جهادی بذر و تجهیزات مورد نیاز را در اختیارمان قرار داد، تصمیم گرفتیم دوباره کشاورزی کنیم. حالا با کشت گیاهان دارویی به‌ویژه گل محمدی، درآمدمان به‌طور چشمگیری افزایش پیدا کرده است.
در حاشیه بازدید از روستا کشاورزان محلی ضمن تشکر از اقدامات انجام شده به برخی مشکلات موجود در فرآیند اجرای این طرح اشاره کردند.
خرده مالکی توسعه کشت را تحت تاثیر قرار داده است
خرده‌مالکی زمین‌های کشاورزی یکی از اصلی‌ترین موانع بود. بسیاری از کشاورزان دارای قطعات کوچکی از زمین هستند که یکپارچه‌سازی آنها را برای بهره‌برداری بهینه دشوار کرده است. یکی از کشاورزان به نام احمد حسینی توضیح داد که با این شرایط، کار گروهی و استفاده از تکنیک‌های مدرن کشاورزی به سختی قابل اجراست، زیرا هر قطعه زمین نیاز به برنامه‌ریزی مستقل دارد.
علی‌رضا ساداتی، یکی دیگر از کشاورزان روستا که اکنون زمین‌اش زیر کشت گل‌محمدی است، با لبخندی که نشان از رضایت و امیدواری او به آینده داشت، گفت: این پروژه به ما انگیزه داد. پیش از این، زمین‌ها بی‌حاصل بود و از کشاورزی ناامید شده بودیم، اما با دریافت بذرهای یارانه‌ای و آموزش‌هایی که قرارگاه به ما داد، توانستیم دوباره به کشاورزی برگردیم.
یکی دیگر از مشکلات مطرح شده، کمبود منابع آبی در این مناطق کوهستانی بود. با توجه به اینکه گیاهان دارویی مانند گل‌محمدی به آب کمتری نسبت به برخی محصولات دیگر نیاز دارند، اما همچنان منابع آب در دسترس برای کشاورزان به اندازه کافی نیست.
ساداتی اشاره کرد که چشمه‌های موجود در منطقه در برخی از فصول خشک می‌شوند و این مسئله باعث شده که نگرانی‌هایی درباره آینده کشت گیاهان دارویی در این منطقه وجود داشته باشد.
وی همچنین به پشتیبانی‌های فنی قرارگاه اشاره کرد و افزود: کارشناسان طرح هر هفته به روستا سر می‌زنند و ما را راهنمایی می‌کنند که چگونه با شیوه‌های جدید کشاورزی بتوانیم بازدهی بیشتری داشته باشیم.
همیشه کنار کشاورز هستیم
یکی از ویژگی‌های برجسته طرح کشاورزی قرارگاه جهادی علمدار، حضور مستمر و پیگیری کارشناسان در زمین‌های کشاورزی است. این کارشناسان با بازدیدهای دوره‌ای و مستمر از مزارع، به کشاورزان در بهبود کشت و مدیریت بهتر منابع کمک می‌کنند.
هدف از این بازدیدها، بررسی شرایط زمین‌ها، شناسایی مشکلات احتمالی در فرآیند کشت و ارائه راهکارهای عملی برای بهینه‌سازی محصول تعیین شده است.
خانم جعفری، یکی از کارشناسان طرح، اشاره می‌کند که کشاورزی گیاهان دارویی مانند گل‌محمدی به دانش تخصصی در زمینه‌های کشت، آبیاری و برداشت نیاز دارد. به همین دلیل، کارشناسان به صورت دوره‌ای به مزارع سر می‌زنند تا به کشاورزان کمک کنند مشکلاتی مانند کمبود آب، آفت‌زدگی یا مدیریت زمین‌های کوچک را حل کنند. این همراهی باعث شده که کشاورزان اعتماد بیشتری به روش‌های نوین کشاورزی داشته باشند و بتوانند محصولات باکیفیت‌تری تولید کنند.
این حمایت‌های مداوم نه تنها باعث افزایش بهره‌وری مزارع شده است، بلکه سطح دانش و مهارت‌های کشاورزان محلی را نیز ارتقا داده است، به طوری که اکنون بسیاری از آنها با تکنیک‌های جدید کشت آشنا شده‌اند و قادر به مدیریت بهتر منابع خود هستند.
یکی از چالش‌های اساسی این پروژه، نوسانات جوی در مناطق کوهستانی مازندران است، اما کارشناسان قرارگاه بر این باورند که گیاهان دارویی مانند گل محمدی نسبت به شرایط اقلیمی مقاوم‌تر هستند و می‌توانند در این مناطق به‌خوبی رشد کنند.
خانم جعفری، یکی از کارشناسان طرح، در این باره توضیح داد: ما با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه، گیاهانی را انتخاب کردیم که مقاومت بیشتری دارند. همچنین در تلاشیم تا با آموزش‌های لازم به کشاورزان، شیوه‌های نوین آبیاری و کشت را به آنها یاد دهیم تا این چالش‌ها را مدیریت کنند.
ما گیاه نمی کاریم، امید و آینده می‌کاریم
این طرح با همتی جهادی سه سال پیش آغاز شد و تاکنون توانسته است 500 هکتار از اراضی بایر را به زیر کشت گیاهان دارویی ببرد.
هدف‌گذاری برای سال آینده نیز رسیدن به 1000 هکتار است. طبق توضیحات محمود رحیمی، هدف اصلی این طرح، ایجاد اشتغال پایدار و تقویت اقتصاد کشاورزی در مناطق محروم است.
وی گفت: «ما در تلاشیم تا از زمین‌های بایر که سال‌ها بدون استفاده رها شده بودند، به شکلی بهره‌برداری کنیم که نه تنها اشتغال‌زایی داشته باشد، بلکه با کشت گیاهان دارویی، ارزش افزوده مناسبی نیز برای کشاورزان ایجاد شود.»
این مسئول قرارگاه جهادی افزود: این پروژه در مدت زمان کوتاهی تأثیرات مثبت زیادی بر معیشت مردم محلی ایجاد کرده است.
وی در ادامه تأکید کرد: گل محمدی یکی از محصولات پربازده در این مناطق است که در کنار دیگر گیاهان دارویی به‌زودی بازارهای داخلی و خارجی خود را پیدا می‌کند.
رحیمی گفت: توسعه کشت گل محمدی و دیگر گیاهان دارویی در ارتفاعات مازندران فقط گام اول است و در آینده قصد داریم تا با گسترش این طرح به مناطق دیگر و همچنین توسعه صنایع تبدیلی مرتبط، فرصت‌های شغلی جدیدی ایجاد کنیم و بهره‌وری بیشتری از این زمین‌ها داشته باشیم. این طرح پتانسیل این را دارد که مازندران را به یکی از قطب‌های تولید گیاهان دارویی در کشور تبدیل کند.
محمود رحیمی، مسئول قرارگاه، به ما اطمینان داد که برنامه‌های برای رفع این مشکلات در حال بررسی است و قرارگاه به دنبال راه‌حل‌هایی مانند استفاده از سیستم‌های آبیاری نوین و طرح‌های یکپارچه‌سازی زمین‌ها است تا به کشاورزان کمک کند که بتوانند بهره‌وری بیشتری از زمین‌های خود داشته باشند.
از سوی دیگر، بازار فروش این محصولات نیز یکی دیگر از دغدغه‌های کشاورزان است.
وی خاطرنشان کرد: ما تضمین کرده‌ایم که محصولات کشاورزان با قیمت مناسب خریداری و به بازارهای مختلف عرضه شود. در این خصوص با تعدادی از شرکت‌های فرآوری گیاهان دارویی نیز قراردادهایی منعقد کرده‌ایم.
به گزارش تسنیم، در پایان این بازدید، به وضوح مشخص بود که این پروژه فراتر از یک طرح اقتصادی است؛ این یک حرکت فرهنگی و اجتماعی برای احیای امید و زندگی در روستاهای مازندران است. تحولی برای مهاجرت معکوس به روستا.
به گفته محمود رحیمی: ما تنها بذر نمی‌کاریم؛ ما امید و آینده را در این زمین‌ها می‌کاریم و این جمله، واقعیت این طرح را به بهترین شکل ممکن بیان می‌کند.
طرح کشت گیاهان دارویی در مناطق بالا دست بهره‌برداری پایدار از زمین‌های بایر و کمک به کشاورزی در مناطق محروم است. این پروژه، نه تنها به ایجاد اشتغال و بهبود معیشت کشاورزان محلی کمک کرده است، بلکه با تولید محصولات با ارزش افزوده بالا، نقشی مهم در توسعه اقتصادی این منطقه ایفا می‌کند. از آنجایی که اهداف بلندمدتی برای گسترش این طرح در نظر گرفته شده، امید می‌رود که این طرح به عنوان الگویی موفق برای دیگر مناطق نیز شناخته شود و به رونق کشاورزی در سراسر کشور کمک کند.
انتهای پیام/
| © | خبرگزاری تسنیم |
