نوجوانی؛ دوران پر هیاهوی زندگی را چگونه مدیریت کنیم؟

به گزارش بخش استانی وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از همدان، مدرسه و به ویژه مربیان پرورشی، نقش مهمی را در تربیت و شکل‌گیری شخصیت دانش‌آموزان بر عهده دارند، هدایتگری، تنظیم‌گری و مدیریت، از مهمترین نقش‌های مربیان پرورشی در مدارس است. تربیت و هدایت کردن افراد به سمت ارزش‌های والای انسانی بوده و این هدایت باید به‌گونه‌ای باشد که افراد این ارزش‌ها را پذیرفته و آن را در زندگی فردی و اجتماعی خود به کار ببندند.

خانواده هم به عنوان مهمترین نهاد اجتماعی باید زمینه‌های پذیرش این ارزش‌ها را در دانش‌آموزان ایجاد کند و همراه و شانه به شانه معلمان تربیتی مدارس پیش برود.

دانش‌آموزان به ویژه در دوران نوجوانی به خاطر نوسانات خلقی و هیجانی که دارند با چالش‌هایی مواجه‌اند که برای عبور از آن نیازمند توجه و یادگیری مهارت‌های مربوط به آن هستند، اما باید دید نهاد خانواده و عوامل مدرسه به عنوان خانواده دوم، باید چه کنند و چه نقشی را ایفا می‌کنند؟

زدن برچسب پرخاشگر به فرزند از چالش‌های دوران نوجوانی

علیرضا روحی، روانشناس تربیتی در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم در همدان،‌ با بیان اینکه دوره نوجوانی به واسطه تغییرات زیادی که در آن رخ می‌دهد، فرد و خانواده اش را  با چالش‌های متعددی مواجه می‌کند،  تصریح کرد: یکی از مهمترین چالش‌هایی که نوجوان و خانواده با آن مواجه هستند، بحث رفتارهایی است که برچسب پرخاشگری می‌خورد. پیش از اینکه بخواهیم به سمت جزئیات بحث برویم، تعریفی از پرخاشگری ارائه می‌دهم.

وی در تعریف پرخاشگری، گفت: پرخاشگری یعنی اینکه فرد عامدانه و آگاهانه به خودش یا دیگران یا وسائل مربوط به دیگران آسیب برساند. این آسیب حتی می‌تواند به  صورت تخریب سمت یا یک فرد خودش را نشان دهد.

روحی با بیان اینکه قسمت اول پرخاشگری در دوره نوجوانی به واسطه نوسانات خلقی اتفاق می‌افتد که تحت تاثیر هورمون‌هایی است که در این دوره در بدن فرد ترشح می‌شود و ما تا حدودی این را قابل پیش‌بینی می‌دانیم، بیان کرد: تا حدودی پرخاشگری در نوجوانان طبیعی است، اما نه به این معنی که بخواهیم این رفتار را تایید کنیم.

وی افزود: منظور ما این است که میزان آستانه تحمل نوجوان ممکن است نسبت به سنین کودکی و بزرگسالی کمتر باشد، اما اتفاق مهمی که نباید بیفتد این است که در خانواده به رفتارهای پرخاشگرانه توجه شود، یعنی به نحوی باشد که فرد تنها در زمانی که پرخاشگری را بروز می‌دهد مورد توجه قرار گیرد  یا بالعکس، زمانی که قربانی پرخاشگری است توجه را دریافت کند.

این روانشناس با بیان اینکه زمانی نوجوان پرخاشگر رفتارهایی بروز می‌دهد که به خودش آسیب می‌زند، تصریح کرد: در بحث پرخاشگری، چند موضوع مطرح است، اول اینکه الگوی ارتباطی خانواده اگر به سمتی برود که اجازه اظهارنظر و ابراز وجود را به نوجوان ندهد، خودش عاملی برای پرخاشگری است.

عدم مدیریت هیجان‌های منفی در خانواده سبب بروز خشم می‌شود

روحی افزود: وقتی هیجان‌های منفی در خانواده مدیریت نشود و به فرد اجازه ابراز وجود و اظهارنظر ندهند، باعث افزایش خشم‌ می‌شود‌. مورد بعدی مربوط به  الگوهای‌ خانوادگی است که می‌تواند پدر، مادر، بچه‌های بزرگتر یا دامنه دورتر باشد، رفتار این افراد می‌تواند نقش موثری در تشدید پرخاشگری داشته باشد.

وی با بیان اینکه اطرافیان فرزند نوجوان اگر خشمشان را کنترل و مدیریت نکنند‌ بر روی فرد تاثیر منفی دارد، گفت: بعضی مواقع فرزند خانواده مرتکب اشتباهاتی می‌شود و تنبیهی که خانواده برای او اعمال می‌کنند فراتر از چیزی است که باید به اقتضای آن رفتار انجام می‌دادند.  وقتی تنبیه‌ها از یک حد فراتر رود خودش عاملی برای بروز خشم‌ می‌شود.

تمایل نوجوان به سمت بازی‌های کامپیوتری با درون مایه پرخاشگری

این روانشناس با اشاره به اینکه ترس از تنبیه هم یک مسئله است، عنوان کرد: آسیب‌های آن ممکن است به صورت پرخاشگری کلامی مانند فحاشی یا حرکات فیزیکی مثل زد و خورد نباشد، بلکه گاهی اوقات پرخاشگری یک زمین بازی جدیدی پیدا می‌کند و  نوجوان ما به سمت بازی‌های کامپیوتری با درون مایه پرخاشگری می‌رود.

روحی افزود: در اینجا نوجوان سعی می‌کند از طریق بازی‌های کامپیوتری هیجانات منفی را تخلیه کند، اما گاهی در مسیر دیگری قرار می‌گیرد و ابراز خشم‌ به سمت همسالان کشیده می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه باید به این موضوع فکر کنیم که چه مسیرهایی منجر به پرخاشگری می‌شود؟ تصریح کرد: گاهی اوقات پرخاشگری در خانواده یاد گرفته می‌شود و وقتی یاد گرفته شود به عنوان یک روش ابراز وجود مطرح می‌شود.

نتایج کارهای فرهنگی و پرورشی تدریجی است/خانواده‌ها هم به میدان بیایند

مجتبی قمری، معاون پرورشی و فرهنگی، آموزش و پرورش استان همدان با تاکید بر اینکه ما بازخورد فعالیت‌ها و برنامه‌های‌مان را در مدارس دریافت کرده‌ایم، تصریح کرد: در جریان اغتشاشات سال 1401 که دشمن فراخوان می‌داد، دیدیم که هیچ یک از مدارس و دانش‌آموزان ما درگیر آن نشدند و هیچ گونه همراهی با دشمن صورت نگرفت.

وی با بیان اینکه نتیجه کارهای فرهنگی و پرورشی به صورت تدریجی خودش را نشان می‌دهد، گفت: نتایج کار ما برگزاری کنگره‌های بزرگ شهدا توسط دانش‌آموزان، اعتکافات دانش‌آموزی و حضور حداکثری دانش‌آموزان در اردوهای راهیان نور است.

معاون پرورشی و فرهنگی، آموزش و پرورش استان همدان با تاکید بر اینکه خانواده‌ها هم باید به میدان بیایند و در مسیر اهداف آموزش و پرورش قرار بگیرند، بیان کرد: کانون اصلی تربیت افراد در خانواده است و در این بین پدر و مادر نقش اساسی را ایفا می‌کنند.

قمری با تاکید بر اینکه خانواده‌ها باید اطلاعات خود را بروز کنند و نوجوان امروز را بشناسند،‌ عنوان کرد: خانواده‌ها کتاب‌های مربوط به نوجوانان را بخوانند و مطابق با شرایط امروز با فرزند خود رفتار کنند.

وی از اجرای زنگ نماز در مدارس خبر داد و گفت: اقامه نماز جماعت در مدارس در تقویت روحیه معنوی و اعتقادی دانش‌آموزان موثر است‌‌ و در این زمینه با استقبال دانش‌آموزان مواجه هستیم.

اتاق مشاور در مدارس دایر است

قمری  از فعالیت اتاق مشاور در  مدارس استان خبر داد و گفت: دانش‌آموزان یا اولیا در صورت نیاز می‌توانند به اتاق مشاوره مدرسه مراجعه و راهنمایی‌های لازم در خصوص مشکل خود را دریافت کنند.

معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش استان همدان افزود: در خارج از مدرسه نیز یک مرکز مشاوره داریم که در صورت نیاز دانش‌آموزان با نامه مدیر مدرسه برای دریافت مشاوره به این مرکز که کاملا رایگان است، ارجاع داده می‌شوند.

قمری به سامانه تلفنی 1570 اشاره کرد و گفت: خانواده‌ها در صورت بروز هرگونه مشکلی در خصوص دانش‌آموزان می‌توانند با این سامانه تماس بگیرند و راهنمایی‌های لازم را دریافت کنند.

وی با تاکید بر اینکه مشاوره در این سامانه کاملا رایگان است، تصریح کرد: کارشناسان ما از ساعت 8 صبح تا 8 شب آماه پاسخگویی به دانش‌آموزان و اولیا هستند.

انتهای پیام/