گزارش| روایت تسنیم از صیادانی که دل به دریای خزر می‌زنند
| با آغاز فصل صید ماهیان استخوانی در دریای خزر، صیادان مازندرانی به دریا بازگشتند تا یک فصل شش ماهه دیگر از تلاش‌های سخت و طاقت‌فرسای خود را آغاز کنند. |
به گزارش بخش استانی وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از ساری، آغاز فصل صید در دریای خزر، همانند برافراشتن پرچمی برای زندگی دوباره در میان امواجی است که ماهیگیران مازندران سال‌هاست با آن‌ها خو گرفته‌اند و با شروع روزهای خنک پاییزی و از 20 مهرماه، صیادان پره ماهیگیری خود را شروع کردند و به دل دریا می‌سپارند؛ جایی که سرنوشتشان به حرکت ماهیان و جریان‌های آب گره خورده است.
فصل صید ماهیان استخوانی در دریای خزر به عنوان یکی از رویدادهای مهم اقتصادی و فرهنگی در شمال کشور، همواره مورد توجه قرار دارد و تعاونی‌های صیادی فعالیت خود را برای صید گونه‌های ارزشمند همچون ماهی سفید، کفال و کپور از سر گرفتند.
ساحل‌نشینانی که با انبوهی از آرزوها و چالش‌ها، هر روز صبح زود به امید صید ماهیان سفید و کفال دل به دریا می‌زنند و این فصل برای آن‌ها، فقط زمان صید نیست؛ بلکه فرصتی است برای زنده نگه‌داشتن آداب کهن، سنتی که از دل خانواده‌ها نسل به نسل به ارث رسیده و حالا در برابر چالش‌های اقتصادی و زیست‌محیطی دریای خزر، بیش از همیشه نیازمند حمایت و توجه است.
عاشقان دریا با چالش‌های روزمره
در ساحل یکی از شهرهای مازندران، هم‌زمان با شروع فصل صید ماهیان استخوانی، حال‌و‌هوای خاصی حاکم است. نسیم دریا که بوی شوری آب را به همراه دارد، بر صورت صیادان می‌وزد و موج‌های خزر به آرامی صدا می‌کنند. در این میان، چندین صیاد که در تعاونی‌های صیادی پره فعالیت دارند، مشغول آماده‌سازی تجهیزات خود هستند و لحظات پیش از شروع روزی دیگر از کار طاقت‌فرسا را می‌گذرانند.
حسن ساداتی، یکی از صیادان باسابقه که بیش از 20 سال است به این شغل مشغول است، درباره شرایط کاری می‌گوید: «زندگی صیاد سختی‌های خودش را دارد، از خستگی مفرط و بیداری‌های شبانه گرفته تا خطرات جانی ناشی از شرایط نامساعد جوی، اما عشق به دریا و ماهیگیری ما را سر پا نگه می‌دارد.»
او با لبخندی نیمه‌کاره ادامه می‌دهد: «ماهی سفید بیشترین تقاضا را دارد و وقتی این ماهی را به تور می‌اندازیم، انگار خوش‌شانسی به سراغمان آمده است؛ البته ماهی‌های کفال و کپور هم خوب هستند، اما ماهی سفید همیشه دل‌خواه‌تر است.»
محمد کریمی، صیاد دیگری که به تازگی به تعاونی پره ملحق شده، سختی کار را از دیدگاه خودش شرح می‌دهد: «درست است که صیادی دریا روحیه‌ای محکم می‌خواهد، اما برای من که تازه وارد هستم، این کار چالش‌های بزرگی دارد. مثلاً شب‌ها در سرما و رطوبت کار کردن، یا اینکه باید در زمان‌های خیلی زود، قبل از طلوع خورشید، تور را پهن کنیم. با این حال، وقتی روزی خوب پیش می‌رود و مقدار قابل‌توجهی ماهی صید می‌کنیم، همه خستگی‌ها به‌نوعی فراموش می‌شوند.»
در مازندران، 54 شرکت تعاونی پره صیادی فعال هستند که فعالیت آن‌ها به صیادان کمک می‌کند تا به‌صورت سازمان‌یافته‌تری به صید ماهیان استخوانی بپردازند. این تعاونی‌ها تجهیزات و منابع مالی لازم را برای صیادان فراهم کرده و از آن‌ها در اجرای صحیح اصول مدیریت صید و حفاظت از منابع دریایی حمایت می‌کنند.
روش صید پره، که به عنوان یک روش سنتی شناخته می‌شود، شامل استفاده از تورهای طویلی است که به‌صورت نیم‌دایره در آب قرار می‌گیرند. این تورها توسط قایق‌ها در آب گسترده شده و سپس با کمک تعداد زیادی از صیادان به‌سمت ساحل کشیده می‌شود. این فرایند نه‌تنها نیازمند نیروی بدنی زیاد، بلکه مهارت و هماهنگی بین صیادان است.
صید ماهیان استخوانی همچون ماهی سفید، کفال و کپور، به‌مدت حدود شش ماه، از پاییز تا بهار، صورت می‌گیرد. این دوره زمانی، اوج فعالیت صیادان است که برای معیشت خانواده‌های خود تلاش می‌کنند.
اگرچه صیادی یکی از شغل‌های قدیمی و سنتی در این استان به شمار می‌رود، اما وضعیت ذخایر ماهیان و چالش‌های زیست‌محیطی نظیر آلودگی‌ها و کاهش منابع طبیعی، نگرانی‌هایی را برای آینده این حرفه به‌وجود آورده است. صیادان امیدوارند با همکاری تعاونی‌ها و اقدامات مدیریتی مناسب، مشکلات کاهش یافته و آینده‌ای پایدار برای صید ماهی در دریای خزر فراهم شود.
صیادان مازندران با تمام سختی‌ها و خطرات پیش رویشان، همچنان عاشق کار در دریا هستند. تعاونی‌های صیادی پره نقش بسزایی در حفظ سنت‌ها و تامین معیشت صیادان دارند و می‌توانند از طریق اجرای برنامه‌های پایدار، به حفظ منابع ارزشمند ماهیان خزر کمک کنند و امید است با حمایت‌های بیشتر، معیشت صیادان بهبود یابد و ذخایر دریای خزر احیا شوند تا این حرفه ارزشمند همچنان به حیات خود ادامه دهد.
توسعه پرورش ماهی در قفس؛ گامی در جهت اقتصاد دریا محور
در راستای اجرای سیاست‌های اقتصاد دریا محور و تاکیدات مقام معظم رهبری، شیلات مازندران با برنامه‌ریزی گسترده به منظور افزایش تولید و اشتغال‌زایی در حوزه پرورش ماهی، اقدام به توسعه طرح پرورش ماهی در قفس کرده است. این برنامه در سال‌های اخیر با رشد قابل‌توجهی مواجه بوده و اهداف بلندمدتی را برای تقویت ذخایر آبزیان دریای خزر و بهبود معیشت جامعه صیادی دنبال می‌کند.
قاسم کریم زاده مدیرکل شیلات مازندران در گفت وگو با خبرنگار تسنیم با اشاره به برداشت 200 تن ماهی از ابتدای فصل ماهیگیری بر افزایش تعداد قفس‌های پرورش ماهی در استان تاکید کرد و گفت: «در سال 1401، تعداد 15 قفس در استان فعال بودند که هر کدام از این قفس‌ها توانایی تولید حداقل 30 و حداکثر 50 تن ماهی را داشتند. در سال 1403، تعداد قفس‌ها به 40 مورد افزایش یافت که توانستند در مجموع 1850 تن ماهی تولید کنند و برای 180 نفر شغل ایجاد کنند.»
براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده برای سال 1404، تعداد قفس‌های پرورش ماهی به 65 واحد افزایش خواهد یافت و پیش‌بینی می‌شود تولید 3000 تن ماهی در استان محقق شود. این افزایش می‌تواند برای 300 نفر دیگر نیز فرصت شغلی فراهم کند و به بهبود وضعیت اقتصادی منطقه کمک شایانی نماید.
یکی از ویژگی‌های مهم طرح‌های پرورش ماهی در قفس، تاکید بر پرورش گونه‌های بومی دریای خزر است. این اقدام به حفظ تنوع زیستی و پایداری ذخایر طبیعی این دریا کمک می‌کند. سال گذشته، 30 هزار قطعه بچه ماهی آزاد به بخش خصوصی واگذار شد تا با رهاسازی آن‌ها، ذخایر این گونه ارزشمند تقویت شود. همچنین قرار است از 24 آبان ماه امسال، برنامه رهاسازی بچه ماهیان آزاد در رودخانه‌های استان آغاز گردد.
طبق اعلام کریم‌زاده، همکاری جامعه صیادی با این طرح در حال گسترش است. در سال گذشته، چهار شرکت صیادی تعاونی پره اقدام به نصب قفس‌های پرورش ماهی در دریا کردند، اما این تعداد امسال به 23 شرکت افزایش یافته است. این روند رو به رشد نشان از حمایت صیادان از طرح‌های پرورش ماهی در قفس و تمایل آن‌ها به مشارکت در توسعه اقتصادی استان دارد و برای تشویق به ساخت و توسعه قفس‌های پرورش ماهی، تسهیلات ویژه‌ای در نظر گرفته شده است.
مدیرکل شیلات مازندران، تاکید کرد: برای هر قفس 50 تنی مبلغ 500 میلیون تومان تسهیلات ارائه می‌شود. با این حال، هزینه‌های ساخت و بهره‌برداری از یک قفس پرورش ماهی قابل‌توجه است و حداقل به سه میلیارد تومان می‌رسد. این هزینه‌ها شامل تأمین نهاده‌ها، ماهیان و سایر ملزومات مربوط به نگهداری و پرورش ماهی می‌شود.
کریم‌زاده همچنین به وضعیت ذخایر دریای خزر اشاره کرد و گفت: «شرایط فعلی ذخایر ماهیان دریای خزر نسبت به دو دهه گذشته مطلوب نیست و مشکلات زیست‌محیطی تأثیر منفی چشم‌گیری بر این وضعیت داشته است.» به همین دلیل، شیلات مازندران با اجرای طرح‌های متنوعی همچون پرورش ماهی در قفس و رهاسازی بچه ماهیان، در تلاش است تا ضمن حفظ تنوع زیستی، ذخایر ماهیان این دریا را بهبود بخشد.
طرح توسعه پرورش ماهی در قفس در مازندران، با رویکرد تقویت اقتصاد دریا محور و حمایت از ذخایر طبیعی، گام بلندی در جهت توسعه پایدار منطقه است. همکاری جامعه صیادی و بخش خصوصی با شیلات و همچنین تسهیلات حمایتی، از جمله عوامل کلیدی در تحقق اهداف این طرح هستند. اگر این برنامه‌ها به‌درستی اجرا و نظارت شوند، می‌توان امیدوار بود که ذخایر دریای خزر احیا شده و معیشت صیادان محلی بهبود یابد.
انتهای پیام/
| © | خبرگزاری تسنیم |
