معرفی کتاب|"مٌلک ری" به بازار نشر رسید

به گزارش بخش استانی وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از ری، کتاب “مٌلک ری” با تمرکز بر بررسی تاریخ، فرهنگ، هنر و زندگی مردم ری از زمان مادها تا پهلوی به قلم علیرضا کورش‌لی، توسط نشر باهم منتشر شد. این اثر به تاریخ پر فراز و نشیب و گذشته غنی شهرری می‌پردازد.

کتاب “مٌلک ری” با نگاهی جامع و متأثر از پژوهش‌های پیشین در زمینه تاریخ و زندگی اجتماعی و سیاسی در شهرری پرداخته و در آن سعی شده از تمامی اطلاعات ارزشمند سایر ری پژوهان نیز استفاده شود، درواقع می‌توان گفت که آثار گران‌قدر تاریخ‌پژوهان پیشین به‌گونه‌ای خاص باعث رشد و تعالی فرهنگ و حفظ هویت تاریخی این سرزمین شده است.

ملک ری سرزمینی باستانی است که به گواه باستان شناسان قدمت آن به هزاره پنجم پیش از میلاد می‌رسد و بنا بر برخی منابع گستره وسیع ری پیشینه‌ای 8 هزارساله دارد و قدیمی‌ترین سندی که نام ری در آن دیده می‌شود نیز کتیبه “بیستون” است.

شهرری از نظر قدمت تاریخی با بابل و نینوا هم‌عصر است و از زمان پیش از مادها نیز زندگی در آن جریان داشته است و ازآنجاکه دارای جایگاه و موقعیت استراتژیکی بوده بسیاری از جهانگردان جهانگشایان و تاریخ‌نگاران در آثار خود از آن یاد می‌کردند.

این کتاب از نگاهی گذرا بر تاریخ ری آغاز می‌شود و در فصول مختلف کوچه‌ها، خیابان‌ها و معابر باستانی را بررسی و سپس به معرفی آثار تاریخی و باستانی آن پرداخته و در ادامه با تکیه‌بر مذاهب موجود در ری به معرفی بقاع متبرکه و امام‌زادگان می‌پردازد.

در بخش‌هایی از این کتاب معماری و شهرسازی دوره‌های مختلف در محدوده جغرافیایی ری بررسی و گزیده‌ای از زندگی عارفان، دانشمندان و مفاخر ری نیز بازگو شده است.

یکی از مهمترین بخش‌های بررسی و پژوهش در تاریخ مناطق، مطالعه و دقت در آثار و دیدگاه پژوهشگران و جهانگردان از آن منطقه است لذا در فصلی از این کتاب به مهمترین سفرنامه‌هایی که در خصوص ری ثبت و ضبط شده به اختصار پرداخته شده است.

در بخش‌های پایانی این کتاب تاریخ ورود تکنولوژی حمل‌ونقل و مخابرات تشریح شده و نگارنده از چگونگی ورود تلفن و ماشین‌دودی به ری سخن گفته است.

بازارها و تجارت در ری نیز سرفصل دیگری از این کتاب است که به جهت قرارگیری این سرزمین در مسیر جاده ابریشم از اهمیت زیادی برخوردار بوده است. در این کتاب آمده است که ابن فقیه از قول دانشمندی روایت کرده است که “در تورات مکتوب است که ری دری از درهای زمین است و بازرگانی مردم بدان سو است.”

به‌طورکلی ری سالیان طولانی در داخل و خارج از کشور شهرت تجاری داشت و در مورد اقلام و کالاهای تجاری و فعالیت‌های بازرگانی این شهر مطالب گوناگونی در متون تاریخی دیده می‌شود.

در بخشی از این کتاب می‌خوانیم:

“ری باستان که از کهن‌ترین شهرهای تاریخی و شاید از اولین شهرها بوده است، مساحتی بسیار بزرگتر از ری کنونی داشته است، ری در دوره مادها و هخامنشیان و حتی پیش از آن‌ها نیز شهری مقدس و مهم بوده و در نتیجه پژوهش بر روی آثار باستانی بر جای مانده و کاوش‌های باستان‌شناسی مطالب گوناگونی در مورد حضور سلسله‌ها و تمدن‌های گوناگون در این منطقه آشکار شده است.

منطقه ری در تاریخ ایران از مهم‌ترین مراکز اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به شمار می‌آمد و از قدیمی‌ترین نقاط ایران‌زمین است که انسان در آن سکنی گزید و آثار باستانی به دست آمده در منطقه ری بیانگر آن است که انسان‌ها در هزاران سال قبل از مهاجرت اقوام آریایی در این منطقه زندگی می‌کردند.

آثار به دست آمده از مناطقی نظیر چشمه‌علی که متعلق به دوران نوسنگی است، بیانگر این مطلب است که انسان از زمان‌هایی دورتر از آنکه تاریخ مدون وجود داشته باشد در منطقه ری زندگی می‌کرد.

شرایط جغرافیایی خاص ری باعث شده بود که امکان زیست انسان در دامن طبیعت این منطقه امکان‌پذیر باشد وجود سلسله جبال البرز در شمال ری و بارندگی مناسب در آن رودهایی و چشمه‌هایی را پدید آورده که اسکان و استمرار حیات و زندگی انسان‌ها را در این منطقه فراهم آورده است.

اعتدال دما و هوا در نیمه دوم سال باعث می‌شد که منطقه مکان مناسب‌تری برای شکل‌گیری منطقه شهری باشد و امکان زندگی جامعه شهری که از جمعیت زیادتری برخوردار بود فراهم گردد.

بنابر آنچه تحقیقات مسلم می‌سازد دو عامل مخرب که ری را از رونق انداختند زلزله و جنگ‌ها و لشکرکشی‌ها بودند. زلزله‌های مخرب بارها ری را به ویرانی کشاند که از آن جمله می‌توان به زلزله در حکومت سلوکوس اول اشاره کرد.

از روزگار صفویه به بعد ری به علت وجود حرم حضرت عبدالعظیم حسنی دارای اهمیت مذهبی شد و از روزگار قاجاریه به بعد ری به‌عنوان کانون مذهبی پایتخت ایران یعنی تهران در حوادث سیاسی تأثیرات اساسی بر جای نهاد.

ری در قبل از اسلام پایگاه بزرگ مغان و زرتشتیان بود و نوعی حکومت دینی به رهبری موبدان داشت. در باور ایرانیان باستان دُغدویه (مادر زرتشت) اهل ری بوده است.

همچنین ری به سبب داشتن چشمه‌های متعدد و آب فراوان مشهور بوده و چشمه‌علی که اکنون نیز جریان دارد {درزمان نگارش کتاب} یکی از چشمه‌های تاریخی و باارزش باستانی محسوب می‌شود و البته نباید فراموش کنیم که گرمای تابستان ری نیز از همان عهد قدیم زبانزد عام و خاص بوده و در بسیاری از متون، گرمای تابستان ری بسیار آزاردهنده توصیف شده است.

یکی از مهمترین دوره‌های تاریخ سیاسی ری قرن چهارم هجری است، زیرا در همین قرن بود که ری به کانون درگیری دو سلسله قدرتمند سامانیان و آل‌بویه تبدیل شد که باعث ویرانی‌های زیاد و کشتار وسیع مردم شد.

ری با پیشینه 8 هزارساله دارای بیش از 64 اثر تاریخی، مذهبی است، این شهر منحصر به فردترین منطقه باستانی استان تهران است که دارای آثار تاریخی باستانی و مکان‌های دیدنی بسیار زیبا و مربوط به دوره‌های مختلف تاریخی است…”

علیرضا کورش لی پژوهشگر در حوزه‌های ایران باستان و ری باستان، مدرس دانشگاه و نویسنده اهل ری این کتاب را در 516 صفحه به رشته‌ی تحریر درآورده است.

انتهای پیام/