گفت‌وگو|گوشه‌ای از مصائب تئاتری‌ها / دولت حمایتی نمی‌کند

به گزارش بخش استانی وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از همدان، به مناسبت بیست و نهمین دوره جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان به میزبانی همدان به گفت‌وگو با فعال عرصه تئاتر پرداختیم.

احمد بیگلریان،  متولد 1329  در شهر همدان است، نویسنده، کارگردان، پژوهشگر  که در نوجوانی با تئاتر آشنا شد. در دبیرستان اولین اجرایش را به صحنه برد. حاصل پنجاه سال فعالیت مستمر، بازی در 42 نمایش ،کارگردانی 43 متن نمایشی ، تالیف 35 متن نمایشی، چاپ نمایش نامه های« رنگ انشاء» ، »جشن تولد» ، «آواز های کودکانه» ، «بدنیا آمدند کارکردند و مردند» ، «روز های آرام آقای آرام» ، و «تپه وداع» است.

 مشروح این گفت‌و‌گو را در زیر می خوانید:

تسنیم: لطفا مختصری در باره خودتان و فعالیت‌های هنری در زمینه تئاتر کودک و نوجوان بیان بفرمائید؟

بیگلریان: من احمد بیگلریان هستم . فعالیت های تئاتری را از دوران نوجوانی و دبیرستان در سال1348 شروع کردم و تا الان بطور پیوسته و مداوم در بخش های  نمایش نامه نویسی و کارگردانی و بازیگری فعال هستم.

تسنیم: با گذشت 28 دوره از جشنواره و فرا رسیدن دوره 29 ، این رویدادتئاتری را چگونه ارزیابی می کنید. آیا به نوجوانان و کودکان ما کمکی کرده است؟

بیگلریان: اثرگذاری فعالیت های فرهنگی و هنری، آنی و سریع نیست . پی ریزی فرهنگ و هنر و تاثیر گذاری اش در تغییر رفتارهای یک نسل دیده می شود. فرهنگ و هنر کاشت بذری است که دیر جواب می‌دهد، اما جواب خوب می‌دهد.

کودکانی که تئاتر می بینند با هم سالان خود که به تئاتر نمی‌روند تفاوت کلی دارند. کودکان و نوجوانان با تئاتر جهان بینی اجتماعی پیدا می‌کنند و نگاه شان نسبت به جامعه و اجتماع مثبت و  اخلاقی می‌شود.

کودکان از تئاتر چگونه زیستن را فرا می‌گیرند و به همین دلیل است که دولت هائی که در بخش کودک و نوجوان سرمایه گذاری می کنند ، سود آورترین معامله ی قرن را انجام می دهند.

تسنیم: وضعیت تئاتر کودک و نوجوان را چگونه ارزیابی می کنید؟ فکر نمی کنید که تئاتر  کودک و نوجوان مظلوم واقع شده است ؟

بیگلریان: تئاتر کودک و نوجوان در سراسر کشور دارای وضعیت نسبتا مستحکمی است. سالانه تعداد زیادی نمایش کودک در همه ی شهرستان ها به اجرا در می آید. نمایش‌ها در سانس‌های مختلف برای کودکان و نوجوانان مدارس و خانواده‌ها اجرا می‌شود.

بخش خصوصی فعالیت های دامنه داری در زمینه تولید و اجرای نمایش بر عهده گرفته است.می توان گفت که تئاتر کودک و نوجوان نقش عمده ای در تئاتر ایران دارد. کودکان و نوجوانان  ما صاحب یک جشنواره بزرگ بین المللی هستند. در جهان 15 جشنواره مهم کودک و نوجوان وجود دارد که یکی از آنها جشنواره کودک و نوجوان امید همدان است.

تسنیم: برای تخصصی شدن تئاتر کودک و نوجوان چه اقدام هائی برداشته شده است ؟

بیگلریان: می توان گفت که گام‌های اساسی برداشته شده، مانند برگزاری ورک شاپ‌ها و نشست‌های تخصصی، آموزش‌های گروهی هنرمندان کودک کار، برگزاری پژوهش‌های مختلف در این زمینه، حضور تحصیل کرده‌های دانشگاهی در این شاخه‌ی تئاتری و ورود بخش خصوصی با نگاه جدی، تئاتر کودک و نوجوان را به پیشرفت‌های خوبی هدایت کرده است.

تسنیم: مدتی است که شما کار تئاتری نمی کنید. چرا؟

بیگلریان: چرا کار می کنم، در دوره کرونا برای همه وقفه افتاد. چون کار عمومی و اجرا صورت نمی گرفت به پژوهش و نوشتن پرداختم . در سال های اخیر سه مقاله در باره تئاتر کودک نوشته و چاپ کرده ام. یک نمایش نامه در باره کرونا نوشتم با نام جاماندگان و دو کتاب رمان به نام های کوچه فرنگی ها برای نوجوانان  و جائی برای مردن چاپ کرده ام.

تسنیم: تفاوت اساسی تئاتر کودک و نوجوان چیست؟ از نظر شما رقابت باید در جشنواره باشد یا خیر؟

بیگلریان: در تئاتر کودک به لحاظ سنی کودکان فانتزی و رنگ آمیزی و طراحی صحنه و موسیقی و فضاهای شاد بیشتر مورد نظر قرار می گیرد. موضوعات نمایش ها اغلب ساده، اخلاقی و آموزشی است که در محیط شاد و زیبا  و خیال پردازانه اجرا می گردد.

اما در تئاتر نوجوان، متناسب با رشد سنی موضوعات جدی می‌شوند. اغلب مسائل و چالش های نوجوانی در صحنه مطرح می‌شود و بافت نمایش نامه‌ها چالش برانگیز می شود. در تئاتر نوجوانان مطالبات نوجوانی دغدغه اصلی گروه های اجرائی است.

در مورد رقابتی بودن جشنواره می توان گفت هر رویدادی نیاز به بررسی نتیجه کار دارد. طبیعتا رقابت باعث تحرک می شود و نگاه های جدی را ایجاد می نماید شور و نشاط و هیجان در هنر مسئله ی مهمی است.

تسنیم: آیا برای اجرای تئاتر حمایت های دولتی انجام می شود؟

بیگلریان: خیر، هیچ گونه کمک مالی صورت نمی‌گیرد. گاهی هم گروه ها باید اجاره سالن را هم پرداخت کنند.  

تسنیم: آیا رشته‌های تحصیلی تئاتر کودک و نو جوان در دانشگاه ها داریم؟

بیگلریان: رشته های مستقیم در مورد تئاتر کودک و نوجوان در دانشگاه ها نداریم . بیشتر آموزش ها در این زمینه در آموزشگاه های تخصصی صورت می گیرد. وزارت علوم هم کوچکترین قدمی در این راه برنمی دارد.

تسنیم: تئاتر خصوصی و دولتی چه تفاوت هایی دارد ؟ 

بیگلریان: در تئاتر خصوصی فضای بهتر و آزاد تری حاکم است . چون هزینه های تولید شکل اقتصادی پیدا می کند .همه چی جدی است. تولید و درآمد در دست گروه اجرائی است .  به همین دلیل کارهای خصوصی با ایده های نو و مدرن به اجرا در می آید. امروزه تئاتر های خصوصی در چرخه ی اقتصادی و تولید هنر سهم مهمی را بر عهده دارند. اما در تئاتر های دولتی اینگونه نیست . گاها بر اساس سفارش و یا مناسبت  کار هائی تولید می شود .

تسنیم: غفلت در پژوهش را چگونه ارزیابی می کنید ؟

بیگلریان: پژوهش یکی از ارکان مهم پیشرفت در عرصه هنر است . پژوهش می تواند چهره ی تولیدات هنری را به روز و نو آور کند . پیشرفت های حاصل و رسیدن به موضوعات جدید در ورای پژوهش تحول ایجاد می کند . متاسفانه در جشنواره کودک و نوجوان بخش پژوهش را حذف کردند. در حالی که یکی از مهم ترین و تاثیر گذار ترین بخش همین پژوهش بود.

تسنیم: چرا دفتر جشنواره در همدان نیست ؟

بیگلریان: این سئوالی است که همه همدانی ها می پرسند و هیچ کس هم پاسخ گو نیست. هرساله این بحث مطرح می شود و بازهم در سال آینده دوباره مطرح می‌گردد.

وقتی ساز وکار یک جریان هنری در مکانی شکل می‌گیرد ، طبعا همه ی لوازم و ملزمات آن در محل اجرا  فراهم می شود. پس از گذشت بیست و نه سال هنوز چنین ساختاری در جشنواره تئاترکودک و نوجوان همدان ایجاد نشده است.

همدان فقط برگزار کننده است و هیچ نقشی در مدیریت و تصمیم گیری‌ها ندارد. با این شکل می توان هرنقطه دیگری از کشور هم این جشنواره را اجرا کرد.    

انتهای پیام/