برکناری «گالانت» و تشدید اختلافات مقامات صهیونیست

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: خبر برکناری یوآو گالانت وزیر جنگ رژیم صهیونیستی، بمب خبری مهمی بود که کسی انتظار آن را نداشت. گالانت به عنوان یک ژنرال کهنه کار کنار زده شده و پست او به کاتس سپرده شده که قبلاً در مقام وزیر امور خارجه، به عنوان یک فرد وفادار به نخست وزیر شناخته شده اما شناخت چندانی از مسائل نظامی ندارد و انتظار می‌رود که تصمیمات اصلی این حیطه، در اختیار خود نتانیاهو باشد. جای خالی کاتس در پست وزارت امور خارجه نیز به گدعون ساعر داده شد که قبلاً رقیب نتانیاهو بوده اما حالا فتلیه اختلاف را پایین کشیده است.

بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی، در حالی وزیر جنگ را عزل کرد که ارتش این رژیم همچون یک ماشین جنگی فرسوده، در هر دو جبهه فلسطین و لبنان، با خسران بالا، تلفات سنگین و کارنامه‌ای ضعیف روبروست. با این حال، دامنه اختلافات چنان وسیع بود که راه دیگری باقی نمانده بود. الجزیره به این مسأله اشاره کرده که اختلافات آشکار بین نتانیاهو و گالانت، بازتابی از شکاف گسترده‌تر بین ائتلاف حکومتی راست‌گرا و آن دسته از فرماندهان ارتش است که مدت‌هاست طرفدار دستیابی به توافقی برای توقف حمله به غزه و بازگرداندن اسرا هستند. گالانت بارها به ادامه «جنگ فاقد جهت‌گیری روشن» ایراد گرفت اما نتانیاهو همواره تاکید کرده که جنگ فقط در شرایطی متوقف می‌شود که حماس کاملاً از بین برود؛ یعنی همان هدفی که حتی فرماندهان ارتش، به احتمال تحقق آن باور ندارند.

گزارش خبرنگار آسوشیتدپرس نشان داده که اختلافات در کابینه، بازتاب اجتماعی هم دارد و تظاهرات هزاران تن از صهیونیست‌های هوادار گالانت در اعتراض به تصمیم اخیر نتانیاهو، گوشه‌ای از تأثیر اختلافات سیاستمداران رژیم صهیونیستی بر جبهه‌های متخاصم هواداران است.

شکافی که بسته نمی‌شود

تلاش برای تحلیل پس زمینه تصمیم بنیامین نتانیاهو، مایه اصلی گزارش‌های تحلیلی درباره این رویداد است. جروزالم پست از این موضوع خبر داده که بین نتانیاهو و گالانت «بحران عدم اعتماد» و اختلافات استراتژیک وجود دارد و نخست وزیر رژیم صهیونیستی بر این باور است که منطق جنگی گالانت، مبتنی بر ادامه کارزار تهاجمی علیه حماس بدون اهداف مشخص است و چنین چیزی، خطر طولانی شدن درگیری بدون تأمین امنیت اسرای اسرائیلی را به همراه دارد. همه این‌ها در حالی است که خانواده‌های اسرای اسرائیلی، بارها در برابر منزل نتانیاهو تظاهرات کرده و او را مسئول اصلی به مخاطره افتاد جان اسرا می‌دانند.

وقتی که در خرداد ماه سال جاری، کابینه جنگ به دستور نتانیاهو منحل شد، این واقعیت بر نظام بین الملل عیان گشت که حتی عملیات سنگین و تاریخی «طوفان الاقصی»، موجب بسته شدن دهانه شکاف اختلافات در صفوف رژیم صهیونیستی نشده و اسرائیل، سخت‌ترین دوران حیات جعلی خود را سپری می‌کند. اما حالا، با توجه به عدم دستیابی به نتایج میدانی و شکست‌های سنگین در دو جبهه، می‌توان نتیجه گرفت که برکناری وزیر جنگ، رویدادی است که حتی از انحلال کابینه جنگ، مهم‌تر است و بنیامین نتانیاهو که نتوانسته به هیچکدام از وعده‌هایش عمل کند، عملاً به سمت انتهای تونل می‌رود.

راست افراطی چه می‌خواهد؟

برکناری گالانت، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های جهان داشته و مخرج مشترک اغلب گزارش‌ها و تحلیل‌ها، این است که اختلاف نظر بر سر ادامه فعالیت گالانت یا گزینه عزل او، از مدت‌ها پیش، تبدیل به یک نقطه اختلاف جدی شده بود. سرویس جهانی سی ان ان به این مسأله اشاره کرده که اعضای راست افراطی کابینه نتانیاهو، به او فشار آورده بودند که هر چه زودتر گالانت را به خانه بفرستد. یکی از این تندروها، ایتمار بن گویر وزیر امنیت داخلی رژیم صهیونیستی بود که به قول خودش بابت این «تصمیم سودمند و جسورانه» به نتانیاهو تبریک گفت و گالانت را متهم کرد که مانع مهمی برای دستیابی به «پیروزی کامل» است.

البته زمانی که نتانیاهو در مارس ۲۰۲۳ میلادی، در مورد اصلاحات قضائی کابینه با گالانت دچار اختلاف نظر شده بود، به طور ضمنی و غیرمستقیم، او را تهدید به اخراج کرد اما کسی فکرش را نمی‌کرد که درست در روز و شب برگزاری انتخابات آمریکا، بی‌بی چنین تصمیمی بگیرد. پیداست که آمریکایی‌ها نیز از این وضعیت نگران هستند چرا که سخنگوی پنتاگون، گالانت را یک وزیر جنگ قابل اعتماد خواند و در عین حال وعده داد که تعهد آمریکا به حفظ امنیت رژیم صهیونیستی همچنان پابرجاست.

جریان راست افراطی رژیم صهیونیستی، در شرایطی گالانت را به عنوان عامل اصلی عدم دستیابی به پیروزی به چال کشیده که همین حالا هم، دستورات و کارنامه گالانت، او را به عنوان آمر جنایات جنگی و کشتار غیرنظامیان به نمایش می‌گذارد. اما بن گویر و دیگران، حتی به این سطح از جنایت و خشونت راضی نیستند و می‌خواهند بمباران غیرنظامیان، نسل کشی فلسطینیان و تلاش برای اشغال بخش‌هایی از خاک لبنان، با شدت بیشتری ادامه پیدا کند.

دو عامل مهم: سوءظن و شکست

وضعیت شخصی بنیامین نتانیاهو هم از حیث اتهامات حقوقی و هم از منظر تصمیمات روانشناسی سیاسی، موضوعی است که نیاز به تأمل جدی دارد چرا که او حالا در شرایطی بسیار سخت‌تر از قبل قرار گرفته و جنگ وسیعی را در دو جبهه پیش می‌برد که در هیچکدام از آنها نتیجه‌ای به دست نیاورده است. در نتیجه، کاملاً طبیعی است که از سویی به مقامات هم‌حزبی خود بی‌اعتماد شود و از دیگر سو، برای پوشاندن خطاها و تصمیمات غلط، به دنبال مقصر بگردد.

به قول «دیوید هوروویتز» تحلیلگر «اسرائیل تایمز»، گالانت آخرین وزیر و مسئول معزول نخواهد بود و احتمالاً نتانیاهو در صدد آن است که چند تن دیگر از مقامات را کنار بگذارد. هرتزی هالوی رئیس ستاد و حتی رونن بار، رئیس شاباک، در صدر لیست افرادی قرار دارند که احتمالاً از مغضوبین بعدی بی‌بی خواهند بود، زیرا او همواره به دنبال این بوده که حداکثر تقصیر را به گردن نهادهای امنیتی بیندازد. این در حالی است که شرایط میدانی به نفع نتانیاهو و ارتش پیش نمی‌رود و نظامیان و فرماندهان رده‌های میانی هم تبعیت از اوامر یک فرمانده قدیمی را بر اطاعت از یک وزیر بی‌تجربه ترجیح می‌دهند.

احتمالاً تیم نتانیاهو در روزهای آتی عملیات‌های خشنی علیه غیرنظامیان در غزه و بیروت انجام دهد تا القا کند که گالانت در حملات خود دچار تردید شده بود و اکنون، وزیر جدید به دنبال طرحی نوین است. اما چنین ایده‌ای از حالا محکوم به شکست است و بدون شک رژیم صهیونیستی در سخت‌ترین شرایط سیاسی، اقتصادی و امنیتی قرار گرفته است.