رهبر مقاومت اسلامی لبنان چگونه به«قهرمان ملی» تبدیل شد؟

خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل: در آخرین روزهای سپتامبر ۲۰۲۴ هنگامی که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی راهی نیویورک شده بود تا در جریان مجمع عمومی سازمان ملل به ایراد سخنرانی بپردازد، بسیاری از رسانه‌های جریان اصلی از احتمال برقراری توافق آتش‌بس در جبهه شمالی خبر می‌دادند. در حالی که سران لبنانی منتظر اخبار مثبت از واشنگتن بودند، مقامات ارشد مقاومت اسلامی لبنان و سپاه پاسداران اقدام به برگزاری جلسه مشترک در مقر اصلی این گروه کردند تا به بررسی آخرین وضعیت میدان نبرد بپردازند.

تنها دقایقی پیش از آغاز سخنرانی رهبر حزب لیکود در مجمع عمومی سازمان ملل، وی در تماس با مقامات ارشد ارتش اسرائیل دستور ترور سید حسن نصرالله و تمام فرماندهان مقاومت را صادر کرد. در جریان یک حمله تروریستی، جنگنده‌های رژیم صهیونیستی صدها تن مواد منفجره را بر روی محیط پیرامونی مقر فرماندهی حزب الله در قلب بیروت فرو ریختند تا از شهادت دبیرکل حزب الله اطمینان حاصل کنند. برخلاف تصور صهیونیست‌ها اما این حادثه پایانی بر مقاومت اسلامی لبنان نبود، بلکه دمیدن روح تازه و جدیدی به کالبد مقاومت بود. در ادامه این یادداشت سعی خواهیم کرد تا به بررسی این موضوع بپردازیم که چگونه رهبر مقاومت اسلامی لبنان تبدیل به «قهرمان ملی» شد؟

از طلبگی تا دبیرکلی حزب الله لبنان

چهل سال قبل هنگامی که تانک‌های اسرائیلی به بهانه مقابله با سازمان آزادی بخش فلسطین در خیابان‌های بیروت رژه می‌رفتند، گروهی از مجاهدان لبنانی از دل جنبش امل اعلام موجودیت کردند که بعدها به عنوان مقاومت اسلامی لبنان شناخته شدند.

مجاهدان لبنانی با الهام گرفتن از مکتب انقلاب اسلامی و شخص امام (ره) به ایده «ولایت فقیه» اعتقاد پیدا کرده و خواستار مقاومت مسلحانه در برابر اشغالگران خارجی شدند. ۲۳ اکتبر ۱۹۸۳ مقر اشغالگران آمریکایی در بیروت مورد حمله قرار گرفت و موجب کشته شدن ۲۴۱ تفنگدار آمریکایی و ۵۸ سرباز فرانسوی شد.

دقیقا زمانی که سربازان آمریکایی، فرانسوی و اسرائیلی در خیابان‌های بیروت رژه می‌رفتند مجاهدان لبنانی با دستان خالی زمینه خروج تدریجی آنها را تا ابتدای قرن بیست‌ویکم میلادی فراهم آوردند. این وقایع تاریخی با این هدف مورد اشاره قرار می‌گیرد تا طرفداران مقاومت نگران آینده مقاومت نباشند، زیرا سید حسن نصرالله توانست یک گروه کوچک چریکی را با رهبری خردمندانه خود پس از شهید عباس موسوی تبدیل به بزرگ‌ترین جریان سیاسی- نظامی حاضر در لبنان کند. این موضوع نشان می‌دهد که «گفتمان مقاومت» نه تنها در هنگام جنگ و بحران تضعیف نمی‌شود، بلکه به دلیل وجود روحیه «شهادت طلبی» تقویت نیز می گردد.

شخصیت کلیدی در فرآیند دولت- ملت سازی لبنان

در مسیر تکمیل پروژه دولت-ملت سازی در لبنان، شخص شهید نصرالله نقش کلیدی ایفا کرده است. مهم‌ترین جلوه ملی‌گرایی و تعهد سید حسن نصرالله به امنیت لبنان را می‌توان در جریان نبرد طوفان الاقصی مشاهده کرد. پس از عملیات غیرمنتظره گردان‌های عزالدین القسام علیه رژیم صهیونیستی، برخی اعضای محور مقاومت خواستار ورود مستقیم حزب الله به جبهه شمالی شدند. همزمان دولت ماکرون به دبیرکل حزب الله پیشنهاد ریاست بر مجلس لبنان و ارائه کمک ۵۴ میلیارد دلاری را در ازای عدم ورود به جبهه فلسطین داده بود.

سید حسن نصرالله با نگاهی دوراندیشانه و با در نظر گرفتن وضعیت سیاسی داخل لبنان تصمیم گرفت تا راهی حکیمانه را برگزیند. امروز در لبنان افراد از گروه‌ها و گرایش‌های مختلف سیاسی- فکری بدون توجه به رقابت‌های روزمره، شیفته و علاقه‌مند به گفتمان مقاومت و شخص شهید نصرالله هستند. براساس برآوردهای میدانی انجام شده توسط خبرنگاران و کارشناسان مستقر در لبنان، بسیاری از شهروندان مسیحی اعلام کردند که در مراسم امروز یکشنبه شرکت کرده و با رهبر معنوی خود بیعت می کنند.

دبیرکل فقید حزب الله به عنوان یک رهبر ملی، مصالح تمام لبنان را فراتر از هر طایفه، مذهب و حزب سیاسی می‌دید. همین موضوع سبب شد تا مردم لبنان شهید نصرالله را شخصیتی ملی بدانند که برای پرچم و حاکمیت ملی لبنان فراتر از تمام خواسته‌های فردی و گروهی اولویت قائل بود و آماده دادن هزینه برای حفاظت از عزت و منافع لبنان بود.

مکتب مقاومت، ضامن امنیت منطقه

در دورانی که دیگر شهیدان نصرالله و هنیه در میان اهالی مقاومت حضور ندارند، بنیامین نتانیاهو و ترامپ این جسارت را پیدا کردند تا خواستار برهم زدن ترکیب جمعیت غزه شوند و فلسطینی‌ها را به اردن و مصر منتقل کنند. زمانی که پادشاهی عربی سعودی برپایه موضع سنتی خود خواستار اجرایی شدن ایده «دو دولت» براساس طرح ملک عبدالله شد، نتانیاهو در جریان مصاحبه با کانال ۱۳ اسرائیل حکام سعودی را مخاطب قرار داد و با لحنی توهین آمیز گفت که اگر واقعا حکام عربستان نگران فلسطینی‌ها هستند آنها را به شبه جزیره برده و زمینه تشکیل دولت فلسطین را فراهم آورند.

برخی تحلیلگران معتقدند زبان تند سران اسرائیل در قبال حکام کشورهای عربی این واقعیت را برای جهان اسلام ثابت خواهد کرد که وجود مردانی همچون شهید نصرالله عامل بازدارنده در برابر زیاده خواهی‌های اسرائیل بود و جلوی زیاده‌خواهی صهیونیست‌ها در منطقه را می‌گرفت. اگر حزب الله در قلب منطقه شام نتواند ارتش تا بن دندان مسلح اسرائیل را مهار کند، کشورهای عربی باید آماده تغییر مجدد مرزهای منطقه و اجرایی شدن ایده «خاورمیانه بزرگ» شوند. برهمین اساس پیش‌بینی می‌شود در سال‌های آینده باید آماده همراهی بیش از پیش کشورهای منطقه با ایده مقاومت باشیم.

بهره سخن

امروز یکشنبه پنجم اسفند ۱۴۰۳ مردم لبنان و تمام طرفداران «محور مقاومت» به مراسم تشییع پیکر سید بزرگواری خواهند رفت که پناه ملت لبنان و حافظ امنیت اهالی منطقه بود. تحولات هفته‌ها و ماه‌های آینده ثابت خواهد کرد که سید حسن نصرالله نه تنها از استقلال و تمامیت ارضی لبنان حفاظت کرد بلکه حافظ عزت و شرف عربی- اسلامی در برابر رژیم اشغالگر قدس بود. بزنگاه ۵ اسفند به برکت خون شهیدان نصرالله و شیخ صفی‌الدین نقطه بازگشت حزب الله به سپهر سیاسی لبنان و برخاستن مجدد ققنوس مقاومت در منطقه شرق عربی خواهد بود.