گرداب چالش‌های زیست‌محیطی و اجتماعی در باغشهر ایران!
| کرج شهری که روزگاری به باغشهر معروف بود، اکنون در گرداب چالش‌های زیست‌محیطی و اجتماعی گرفتار شده است که در راستای اطلاع از آن‌ها و راهکارهای رفع‌شان با رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر کرج گفت‌وگو کرده‌ایم. |
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از البرز، کرج، شهری که روزگاری باغشهر بوده و زیبایی‌های خاص خود را داشته است، به دلیل رشد غیراصولی شهرنشینی اکنون درگیر ناترازی‌های بسیاری است و چالش‌هایی از جمله مخاطرات زیست‌محیطی مانند منابع آب، از جمله مسائل روز آن محسوب می‌شود.
ترافیک سنگین، به‌ویژه در ساعات اوج رفت‌وآمد، یکی از بزرگ‌ترین مشکلات کرج است که کمبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی مناسب و افزایش روزافزون تعداد خودروها، این مسئله را تشدید می‌کند؛ آلودگی هوا، به‌ویژه در فصول سرد سال، یکی دیگر از چالش‌های جدی کرج است که عواملی مانند ترافیک، صنایع آلاینده و وارونگی هوا در آن نقش دارند.
معضل آلودگی هوا می‌تواند منجر به مشکلات تنفسی و سایر بیماری‌ها شود. با گسترش شهرنشینی، فضاهای سبز در کرج کاهش یافته‌اند که این مسئله بر کیفیت هوا و سلامت روان ساکنان تأثیر منفی می‌گذارد. در این راستا ایجاد و حفظ فضاهای سبز، مانند پارک‌ها و بوستان‌ها، از اهمیت بالایی برخوردار است.
بافت شهری کرج، به‌ویژه در مناطق حاشیه‌ای، با مشکلاتی مانند کمبود امکانات رفاهی، معابر نامناسب و ساخت‌وسازهای غیرمجاز روبروست که بازسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده و ساماندهی ساخت‌وسازها از جمله راهکارهای مقابله با این چالش محسوب می‌شوند.
مدیریت پسماند در کرج نیز با چالش‌هایی مانند کمبود امکانات جمع‌آوری و بازیافت زباله و آلودگی ناشی از دفن نامناسب زباله‌ها مواجه است که آموزش شهروندان در زمینه تفکیک زباله و افزایش ظرفیت بازیافت می‌تواند به حل این مسئله کمک کند.
توسعه فضاهای فرهنگی و ورزشی می‌تواند به ارتقای سطح سلامت و نشاط اجتماعی در جامعه کمک شایانی کند اما فضاهای آموزشی، فرهنگی و ورزشی موجود پاسخگوی کلانشهر کرج نیستند. حاشیه‌نشینی یکی دیگر از معضلاتی است که موجب بروز آسیب‌های اجتماعی شده و این چالش‌ها نیازمند توجه و برنامه‌ریزی دقیق از سوی مسئولان و مشارکت فعال شهروندان هستند.
خبرنگار تسنیم از کرج به‌منظور آگاهی بیشتر از چالش‌ها و فرصت‌های شهر کرج و اقدامات شورای اسلامی این شهر گفت‌وگویی را با «سید مرتضی اعتصامی، رئیس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر کرج» ترتیب داده است که در ادامه می‌خوانید:
کرج در روزگاری باغشهر بوده و اکنون به یکی از آلوده‌ترین شهرها تبدیل شده است. به نظر شما چرا این شهر به این حال‌وروز دچار شده است؟
استان البرز 19 برابر توان اکولوژیکی خود جمعیت‌پذیری دارد و دیگر منابع آبی و خاکی و هوای سالم کفایت جمعیت آن را نمی‌کند. همچنین میزان و شدت بالای مصرف انرژی باعث ایجاد جزیره گرمایی در تابستان و زمستان شده که نظم رطوبتی در منطقه را تحت‌الشعاع قرار داده است.
علت مهاجرت‌پذیری شهر کرج نزدیکی به پایتخت است. اگر در گذشته امکانات به‌صورت غیرمتمرکز توزیع می‌شد و نگاه ویژه‌ای به استان‌های مهاجر فرست صورت می‌گرفت، دیگر شاهد مهاجرت بی‌رویه به این شهر نبودیم. بسیاری از روستاها در کشور برق‌کشی شده‌اند اما ساکنی ندارند که این امر به دلیل عدم اقناع نیازها به‌طور کامل صورت گرفته و روستاییان به شهرها مهاجرت کرده‌اند.
متأسفانه در ادوار گذشته مدیریت شهری بخش ناچیزی از درآمد حاصل از توافقات مازاد بر تراکم مجاز پلاک‌های با سند باغ صرف توسعه فضای سبز شده و بیشتر هزینه تملکات را صرف هزینه‌های جاری شهرداری می‌کردند و این هزینه در مسیر توسعه فضای سبز خرج نشده بود.
مرکز دفن زباله حلقه دره اکنون در چه وضعیتی قرار دارد؟
در ادوار گذشته به حلقه دره بی‌توجهی و بودجه‌ها در جایی نامشخص هزینه شده‌اند، بنابراین اکنون وضعیت خوبی ندارد. در ادوار اول و دوم شورای شهر کرج، اقدامات مؤثری از جمله راه‌اندازی کارخانه کمپوست و تفکیک از مبدأ صورت گرفته بود اما در دوره‌های بعدی تعطیل و کارخانه کمپوست به متروکه تبدیل شد که در این دوره احیای آن صورت گرفت.
از سوی دیگر ما شاهد دفن اصولی زباله نیستیم و این امر موجب ایجاد آلودگی برای خاک و هوا می‌شود. میزان شیرابه‌ها نیز افزایش یافته و دفن غیراصولی زباله‌ها موجب افزایش شیرابه‌ها و بازی با سلامت و زندگی جانداران شده است که این موضوع باید با جدیت مدیریت شود. استان البرز با توجه به تراکم جمعیتی بالا و مساحت پایین، جایی به غیر از حلقه دره برای دفن زباله ندارد.
در طول سه سال گذشته چه اقداماتی در حوزه سلامت شهری انجام شده است؟
جمع‌آوری سگ‌های ولگرد، کنترل پساب‌ها، جمع‌آوری پسماند و کنترل حیوانات موزی از جمله این اقدامات هستند. جالب است بدانید که سهم اتباع در ارائه خدمات شهری و گرمخانه‌ها هم‌اکنون صفر است، این افراد فقط زباله گردی می‌کردند که با برخورد شهرداری و نیروی انتظامی جمع‌آوری شدند.
شهرداری کرج دو گرمخانه، یکی برای آقایان و یکی برای بانوان دارد که سالانه سه میلیارد تومان برای آن‌ها هزینه می‌شود. این گرمخانه‌ها ظرفیت پوشش دهی افراد بی‌خانمان سطح شهر را دارند و کمبود جا وجود ندارد. در واقع می‌توان گفت که شهرداری کرج تمام استان البرز را پوشش می‌دهد و برخی از ساکنان گرمخانه‌ها مهاجرانی از سایر استانها هستند.
بودجه تخصیصی شهرداری برای رفع معضلات اجتماعی حتی از مجموعه بهزیستی نیز بیشتر است و گرمخانه‌ها از نظر رسیدگی و خدمات، وضعیت مناسبی دارند. گرمخانه آقایان به پل حامی منتقل شده و درصدد گسترش و توسعه امکانات گرمخانه‌ها هستیم. این مجموعه‌ها در زمینه‌های استحمام، اسکان و ویزیت توسط پزشک به افراد بی‌خانمان خدمات ارائه می‌دهند.
در تلاش هستیم ورودی گرمخانه‌ها کاهش یابد که در این راستا دستگاه‌های متولی مانند بهزیستی، آموزش‌وپرورش و ارگآن‌های اجتماعی و آموزشی باید همکاری و کمک کنند. امیدواریم روزی برسد که هیچ بی‌خانمانی در شهر وجود نداشته باشد و نیاز به گرمخانه احساس نشود، اما به دلیل مشکلات شهرنشینی معمولاً شهرها با چنین معضلات اجتماعی مواجه هستند.
پارکرود یکی از پروژه‌های تفرجگاهی است که در دوره ششم اجرا شد. این پروژه اکنون در چه وضعیتی قرار دارد؟
پروژه پارکرود دارای سه فاز بود که فاز اول به بهره‌برداری رسیده و فاز دوم به‌زودی افتتاح می‌شود و فاز سوم نیز در دستور کار قرار دارد. قرار بود در امتداد پارکرود دریاچه‌ای ایجاد شود که به جهت عدم تعیین تکلیف وضعیت حق آبه فعلاً امکان اجرای آن وجود ندارد.
برای اجرای فاز اول پارکرود 25 میلیارد تومان هزینه و برای فاز دوم 35 میلیارد تومان هزینه شده است و هزینه موردنیاز برای فاز سوم نیز 50 میلیارد تومان برآورد شده که البته احداث آن بیش از این مبلغ اعتبار نیاز خواهد داشت.
در خصوص اقدامات کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر کرج توضیح دهید؟
40 دستگاه اتوبوس برقی خریداری شده و قرار است 30 دستگاه دیگر و نیز تاکسی‌های برقی نیز خریداری شوند. برقی سازی یک کار پرریسک بود و بیشتر مسئولین به جهت ریسک بالا علاقه‌ای به اجرای آن نداشتند و در واقع این کار از مقبولیت برخوردار نبود، درحالی‌که ورود اتوبوس‌های برقی می‌تواند در کاهش آلودگی هوا و محیط‌زیست تأثیرگذار باشد و آلودگی کرج را کاهش دهد.
در نظر داریم با توجه به اقتضائات زیست‌محیطی و محدودیت‌های آن جهت کنترل آلودگی هوا سهم حمل‌ونقل برقی را افزایش دهیم. در دوره ششم اقدامات خوبی در حوزه محیط‌زیست صورت گرفته که از جمله آن‌ها می‌توان به احیای رودخانه کرج (پارکرود)، ایجاد خط اتوبوس برقی و ایجاد و توسعه تصفیه‌خانه‌ها به‌منظور عدم استفاده از منابع آب زیرزمینی اشاره کرد.
بودجه لازم برای احداث دو تصفیه‌خانه دیگر نیز برای سال آینده پیش‌بینی‌شده است اما زمین مناسب بدین منظور در اختیار نداریم که از موسسه رازی تقاضا کرده‌ایم با توجه به مشکل کمبود منابع آبی، زمین در اختیار ما قرار دهد تا تصفیه‌خانه احداث شود که این امر از سوی این مجموعه صورت نگرفت.
توسعه شبکه آبی تحت فشار و تخصیص بودجه برای بازسازی قنات‌ها و چاه‌ها به دلیل کمبود منابع آبی از جمله چالش‌هایی بود که سعی کردیم آن را مدیریت و تا حدودی رفع کنیم. برای آبخیزداری بالادست و ایجاد مخازن آب شرب نیز بودجه‌ای اختصاص یافت و با همکاری منابع طبیعی فضای سبز شهری توسعه پیدا خواهد کرد.
همچنین پارک‌های موضوعی از قبیل پارک جهان دیدگان و مادر و کودک ایجاد شد. پارک مادر و کودک اوایل خرداد 1404 افتتاح خواهد شد که در آن کودک آموزش هم می‌بیند. برای ارزیابی و کنترل امواج و آلودگی صوتی نیز ردیف‌های بودجه اختصاص پیدا کرد.
پروژه بزرگراه شمالی در دوره قبلی شورای شهر کرج 20 درصد پیشرفت فیزیکی داشت که در این دوره با 70 درصد پیشرفت اکنون به 90 درصد پیشرفت فیزیکی رسیده است. در حقیقت 70 درصد بودجه این پروژه برای ساخت پل‌های B0، B1 و B2 هزینه می‌شود.
حدود 17 پل عابر پیاده در کرج وجود دارد و بودجه موردنیاز برای نصب 36 پل عابر پیاده نیز تصویب شده است. پل‌های عابر پیاده باید بر اساس استانداردهای لازم ایجاد می‌شدند اما به دلیل رشد غیراصولی شهر کرج و وجود جاده‌ها و محورهای اصلی در مجاورت مدارس یا شهرک‌های مسکونی، در هر قسمت از شهر چند پل عابر پیاده مشاهده می‌شود که بر اساس استاندارد هم ساخته نشده‌اند و در طرح تفصیلی کرج نیز این موضوع دقیق دیده نشده است.
شما به‌عنوان رئیس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر کرج، چالش‌ها و موانع فعالیت این کمیسیون را چه می‌دانید؟
مهم‌ترین چالش این کمیسیون، تراکم بالای جمعیت شهری و بحث زباله‌ها هستند. دیگر جایی برای دفن زباله در این شهر باقی نمانده و امکان توسعه در این زمینه نیز وجود ندارد. غذادهی دستی به سگ‌های ولگرد از دیگر چالش‌های اصلی و مهم است که موجب افزایش هزینه جمع‌آوری زباله و سگ‌های ولگرد و نگهداری آن‌ها می‌شود و سلامت شهروندان را نیز تحت‌الشعاع قرار می‌دهد که با تخصیص بودجه در ردیف آموزش شهروندی درصدد آموزش و اطلاع‌رسانی شهروندان برای کاهش این موضوع هستیم.
بسیار سپاسگزارم از اینکه وقت خود را در اختیار ما قرار دادید و توضیحات جامعی ارائه کردید.
من هم از شما ممنونم که با دغدغه‌مندی در حوزه محیط‌زیست، نسبت به این گفت‌وگو اقدام کردید.
گفت‌وگو: امیررضا خروطی
انتهای پیام/
| © | خبرگزاری تسنیم |
