انقلاب قرآنی 3 | قرآن سیاسی و بهار جامعه بشری
در نگاه آیت الله خامنهای ماه رمضان، بهار قرآنی است که جامعه بشری را به سوی حکومت صالحان برای برقراری عدالت ببرد و آن روز ظهور بهار مردمان جهان است. |
گروه امام و رهبری خبرگزاری تسنیم ـ مهدی خدایی: اگر تمام مردمان عالم ققط یک «بهار طبیعت» را دارند که هر ساله به انتظار آمدنش مینشینند؛ مسلمانان و بهخصوص شیعیان اهل بیت پیامبر اکرم صلوات الله علیهم سه بهار دارند که علاوه بر بهار طبیعت «بهار قرآن و ماه رمضان» و «امام زمان و وعده ظهور» را شا مل میشود.
امام خامنهای رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به اینکه فاصله بین بهار طبیعت و بهار رمضان «فاصلهی از زمین تا آسمان است» درباره ماه مبارک رمضان از تعبیر «بهار معنویت» استفاده میکنند و میفرمایند: «نسیم معنویِ بهار رمضان به جان انسان روشنی و طراوت میبخشد و مایهی رشد و تعالی انسان را فراهم میکند.»
در روایتی از امام باقر علیه السلام از ماه مبارک رمضان به «ربیعالقرآن[1]: بهار قرآن» و در روایتی از امیرالمؤمنین علی علیهالسلام از خود قرآن کریم به «ربیع القلوب: بهار دلها» تعبیر شده است و با توجه به اینکه ماه مبارک رمضان ظرف زمانی نزول قرآن به زمین است و خداوند این ماه را اینچنین معرفی میفرماید[2]، میتوان چنین نتیجه گرفت که قرآن کریم وجودی است که در ظرف هر زمان و مکانی قرار بگیرد هوای آن را بهاری خواهد کرد و زندگی و طراوت را به اهالی آن زمان و مکان باز خواهد گرداند.
اسلام سیاسی، بهار جوامع بشری
امام خامنهای با ارجاع به نهجالبلاغه و کلام امیرالمؤمنین علی علیه الصّلاة و السّلام درباره ربیع القلوب بودن قرآن کریم میفرمایند: «رَبیعُ القُلوب؛ بهار دلها است؛ همچنان که در بهار، عالم زنده میشود، زمین زنده میشود، قرآن دلها را زنده میکند و از دلمردگی، افسردگی و عقبرفت نجات میدهد؛ رَبیعُ القُلوبِ؛ شِفاءُ الصُّدور؛ فیهِ عِلمَ ما یَأتی؛ دَواءَ دَائِکُم وَ نَظمَ ما بَینَکُم؛… یعنی معارفِ تمامنشدنیِ مورد نیاز بشر، در قرآن موجود است؛ چه معارفی که مورد نیاز بشر به عنوان فرد است، چه معارفی که مورد نیاز بشر به عنوان جامعهی بشری است. این عبارت «عِلمَ ما یَأتی» که از نهجالبلاغه خواندیم، یعنی برآورندهی نیازهای همهی بشر و همهی آینده؛ عِلمَ ما یَأتی. در تمام ادواری که بشر در این کرهی خاکی زندگی میکند، قرآن نیازهای او را تأمین میکند و پاسخ میدهد؛ «عِلمَ ما یَأتی» یعنی این. دوای دردهای بزرگ جوامع بشری است. وَ نَظمَ ما بَینَکُم؛ نظام اجتماعی، ارتباطات بشری، ارتباطات جوامع، اینها همه در قرآن است. قرآن را بشناسیم. متأسّفانه در خود دنیای اسلام، یک عدّهای بودند و هستند که تصوّر میکنند و باور کردهاند که قرآن فقط برای دلها است، برای کنج معابد است و انسانها برای نیازها و ارتباطات شخصیشان با خدا به قرآن احتیاج دارند؛ اسلامِ پاسخگوی به نیازهای جوامع را قبول ندارند، اسلام سیاسی را قبول ندارند، اسلام سازندهی نظام اجتماعی را قبول ندارند. این درست نقطهی مقابل آن چیزی است که خود قرآن از خود تبیین میکند و نقطهی مقابل آن چیزی است که امیرالمؤمنین (علیه السّلام) دربارهی قرآن توصیف میکند.»
بنا بر برداشتی که از حدیث شریف ثقلین[3] میشود قرآن و امام، همتای یکدیگرند و خلق را به سوی هم هدایت میکنند[4]؛ از این رو میتوان چنین نتیجه گرفت اگر ماه مبارک رمضان ـ به عنوان ظرف زمانی نزول کتاب خدا ـ بهار قرآن است؛ زمان ظهور بقیة الله الاعظم نیز بهار مردمان و اهل عالم خواهد بود. اما چرا و چگونه؟
مسئله ظهور منجی بشریت، از اعتقادات تمام ادیان ابراهیمی است که در دین اسلام و مذهب شیعه در موضوع مهدویت و ظهور دوازدهمین امام تبلور یافته است، که اکنون در پرده غیبت قرار دارد که در وقت موعود قیام خواهد کرد و خداوند به واسطه او زمین را پر از قسط و عدل خواهد کرد در حالی که پر از ظلم و جور شده است[5].
عدالت، برجستهترین خط حکومت قرآن ناطق
امام خامنهای درباره پدیده عظیم ظهور حضرت مهدی (عج) میفرمایند: «در آن جهانی که پس از آمدن آن بزرگوار شکل خواهد گرفت، برجستهترین خط، خط عدالت است. شما وقتی در همهی روایات و آثاری که راجع به آن بزرگوار و راجع به آن دوران آمده نگاه میکنید، میبینید اغلب تکیه بر روی این نیست که مردم در آن دوران دیندار میشوند – با اینکه دیندار هم میشوند – بلکه تکیه بر روی این است که مردم در آن وقت برخوردار از عدالت میشوند و قسط و عدل اقامه میشود[6].»
از دوران ظهور و حاکمیت حضرت بقیة الله الأعظم به «بهاری شدن زمین» تعبیر شده است که به واسطه وزیدن باد بهار، کنار زدن ابرهای سرما و ظلمت و تابیدن آفتاب گرم امامت و ولایت رخ میدهد، به همین دلیل است که در زیارتنامه حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف میخوانیم «السَّلاَمُ عَلَى رَبِیعِ الْأَنَامِ وَ نَضْرَةِ الْأَیَّامِ / سلام بر بهار اهل عالم و صفا و شادى بخش روزگار»
از آنچه گفته شد مشخص میشود که ماه مبارک رمضان که بهار قرآن است ـ قرآنی که قرار است محدود به کنج معابد نباشد و نیازها و مشکلات جوامع را برطرف کند ـ بهترین زمان برای آمادگی برای پذیرایی از قرآن ناطق حضرت حجت بن الحسن المهدی است که او نیز همچون قرآن بهار مردمان است.
یکی از آیات مهدوی و امیدبخش قرآن کریم آیه 105 سوره مبارکه انبیاء است که امام خامنهای رهبر انقلاب اسلامی به مناسبت ماه مبارک رمضان درباره آن میگویند: شما در ماه رمضان به سوی صلاح سیر میکنید، میشوید عبد صالح. خدای متعال در دنیا هم به عبد صالح وعده داده است که «اَنَّ الاَرضَ یَرِثُها عِبادیَ الصّالِحون»[7]
رهبر انقلاب اسلامی در پرداختن به این آیه شریفه بنا بر آنچه خود درباره لزوم حضور قرآن و اسلام سیاسی در جامعه برای رفع مشکلات و نیازها بیان فرمودند، میافزایند: «قصّهی پُرغصّهی فلسطین و اندوه جانکاه مظلومیّت این ملّت صبور، بردبار و مقاوم، حقیقتاً هر انسان آزادیخواه و حقطلب و عدالتجو را میآزارد و درد و رنجی انبوه بر دل مینشاند. تاریخ فلسطین و اشغال ظالمانهی آن و آواره کردن میلیونها انسان و مقاومت دلیرانهی این ملّت قهرمان، پُر فرازونشیب است. کاوشی هوشمندانه در تاریخ نشان میدهد که در هیچ برههای از تاریخ، هیچیک از ملّتهای جهان با چنین رنج و اندوه و اقدامی ظالمانه مواجه نبودهاند که در یک توطئهی فرامنطقهای، کشوری به طور کامل اشغال شود و ملّتی از خانه و کاشانهی خود رانده شوند و به جای آنان، گروهی دیگر از جای جای جهان بدانجا گسیل شوند؛ موجودیّتی حقیقی نادیده گرفته شود و موجودیّتی جعلی بر جای آن بنشیند، امّا این نیز یکی از صفحات ناپاک تاریخ است که همچون دیگر صفحات آلوده، با اذن خدای متعال و یاری او بسته خواهد شد؛چه آنکه: «إِنَّ الْبَاطِلَ کانَ زَهُوقًا.» وَ قال: «اَنَّ الاَرضَ یَرِثُها عِبَادِیَ الصَّلِحُون.»
انتهای پیام/
[1] – «لِکُلِّ شَیْءٍ رَبِیعٌ وَ رَبِیعُ الْقُرْآنِ شَهْرُ رَمَضَان؛ برای هر چیزی بهاری است و بهار قرآن، ماه رمضان است./ الکافی، ج 2، ص 630)
[2] – شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ… / بقره 185
[3] – إِنِّی تَارِک فِیکمُ الثَّقَلَینِ مَا إِنْ تَمَسَّکتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا کتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِی أَهْلَ بَیتِی وَ إِنَّهُمَا لَنْ یفْتَرِقَا حَتَّى یرِدَا عَلَی الْحَوْضَ…/ شیخ مفید، الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، 1413 ق، ج1، ص233
[4] – قال امام الکاظم (ع) «…. والإمامُ یَهدی إلَى القُرآنِ ، والقُرآنُ یَهدی إلَى الإمامِ ، وذلکَ قَولُ اللّه ِ عزَّوجلَّ : «إنَّ هذا القُرآنَ یَهْدی لِلَّتی هِیَ أقْوَمُ» / معانی الأخبار
[5]- «یَملَأُ الله بِهِ الاَرضَ قِسطاً وَ عَدلاً کَما مُلِئَت ظُلماً و جَورا»؛ کمال الدین و تمام النعمة، شیخ صدوق، ج 2، ص 377
[6] – در دیدار رئیس جمهور و اعضای دولت 04/06/1386
[7] – سخنرانی نوروزی 01/01/1403
© | خبرگزاری تسنیم |