حیرت خاورشناسان از سانسور جایگاه امام باقر(ع) در حدیث عامه

به گزارش بخش استان‌ها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از قم، حجت الاسلام علی راد دانشیار دانشکده الهیات دانشگاه تهران در یادداشتی به حیرت خاورشناسان از سانسور جایگاه امام باقر(ع) در حدیث عامه پرداخته است:

کتاب «نخستین اندیشه‌های شیعی، تعالیم امام باقر(ع)» نوشته آرزینا لالانی یکی از مهم‌ترین منابع مطالعاتی در حوزه تاریخ و کلام تشیع به‌شمار می‌آید.

ازجمله دستاوردهای برجسته این اثر، ارائه نخستین توصیف نظام‌مند و جامع از زندگی، تلاشها و تعالیم امام محمد باقر(ع) است که برای پژوهش‌های حقوقی، تاریخی و الهیات اسلامی بسیار ارزشمند است.

لالانی در این کتاب با بررسی دقیق نظریات امام باقر(ع) درباره امامت، با بهره‌گیری از ادله قرآنی و احادیث معتبر همچون حدیث غدیر و حدیث منزلت، تحلیلی مستند ارائه می‌دهد. همچنین دیدگاه‌های کلامی امام در موضوعاتی همچون ایمان، تقیه، قضا و قدر، توحید و نفی مشابهت خداوند با مخلوقات، با دقت و ژرف‌نگری مورد کنکاش قرار گرفته است.

نویسنده نقش امام باقر(ع) را در محافل حدیثی و جایگاه ایشان به‌عنوان یکی از معتمدترین مراجع حدیث نبوی نزد اهل حدیث غیرشیعی بررسی کرده و علل کمبود احادیث مستقیم ایشان در منابع اهل سنت را تحلیل نموده است.

علاوه بر این، سهم امام در فقه شیعه به‌ویژه تأکید بر وراثت علمی امام، مخالفت با اجتهاد و قیاس، و معرفی قواعد فقهی مؤثر در شاخه‌های مختلف تشیع، همچون مسح علی الخفین و حرمت شرب نبیذ، به خوبی تبیین شده است.

 در بخش دیگری، تحلیل تاریخی و کلامی جایگاه سیاسی و دینی امام باقر(ع) و تحولات میان یاران و پیروان ایشان، از جمله پدید آمدن غالیان و مدعیان امامت، مورد توجه قرار گرفته است. 

اهمیت تدریس نظام‌مند فقه شیعه توسط امام باقر(ع) که موجب شکل‌گیری آموزه‌های بنیادین شیعه اثناعشری گردید، از دیگر نقاط قوت کتاب است.

 بدین ترتیب، کتاب آرزینا لالانی منبعی معتبر و ارزشمند برای فهم نخستین دوره‌های تشیع و اندیشه‌های امام باقر(ع) محسوب می‌شود و نقش مهمی در توسعه مطالعات تاریخی و کلامی این حوزه ایفا می‌کند.

 آرزینا لالانی در کتاب خود درباره امام باقر(ع) تلاش دارد از راز سانسور نام آن امام در سلسه اسانید شاگردان عامی ایشان در منابع اهل تسنن پرده بردارد. 

آرزینا لالانی در کتاب خود «نخستین اندیشه‌های شیعی، تعالیم امام باقر(ع)» درباره جایگاه حدیثی امام باقر چنین می‌نویسد: پیروان شیعی بلاواسطه امام باقر(ع) یادآوری می‌کنند که ایشان همانند سایر ائمه اهل بیت، حداکثر نفوذ خود را در بین حوزه‌های مستعد جامعه اسلامی به کار بستند. با وجود این، تعداد احادیثی که از ایشان در کتاب‌های سنی روایت شده است به هر دلیل بسیار کمتر است.

انتهای پیام/