یادداشت| از «نهضت علمی» امام باقر تا«انقلاب سیاسی»امام خمینی
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از سمنان، حجتالاسلام طاهریان در این یادداشت همچنین «بیداری اسلامی» امروز در دنیا را ثمره تداوم راه امام باقر (ع) در نهضت امام خمینی (ره) و قیام 15 خرداد عنوان کرده و از رسانهها خواسته است تا برای تبیین این راه تلاش کنند.
در سایه فراموشنشدنیهای تاریخ، سیره شخصیتهای الهی و قیامهای عاشقانه مردم، مسیر حرکت جامعه اسلامی شکل گرفته است. حضرت امام محمدباقر (ع)، بنیانگذار تمدن علمی اسلامی، امام خمینی (ره)، آفریننده تمدن سیاسی شیعه و قیام 15 خرداد، الگویی از بیداری دینی و مقاومت معنوی، هر کدام به نوعی راهنمایی برای جامعه امروز ما هستند، جامعهای که در آستانه تحولات فرهنگی و تمدنی بزرگ قرار دارد.
در تاریکترین دوران حکومت اموی، زمانی که سکوت بر جامعه اسلامی حاکم شده بود، شخصیتی پرافتخار به نام حضرت امام محمدباقر (ع) ظهور کرد. ایشان با مجاهدت فرهنگی و علمی، زمینه احیای معرفت اسلامی را فراهم کردند. این نهضت علمی، نه تنها اسلام شیعی بلکه کل تمدن اسلامی را شکل داد و بنیانی اصیل برای آیندگان گذاشت. توجه به این گونه الگوهای فکری، امروزه بیش از هر زمان دیگری ضرورت دارند.
امام باقر (ع) در کنار تربیت شاگردانی چون زراره و محمد بن مسلم، با صبر و ایثار فرهنگی، مسیر روشنگری را در تاریکترین لحظات تاریخ امت اسلامی هموار کردند. این نهضت، نه تنها به عنوان یک حرکت علمی، بلکه به عنوان یک انقلاب فرهنگی در برابر جهل و ستم عمل کرد. این سیره الهی، زمینهساز افکار عمیقی است که امروز نیز میتواند به مبارزه با جنگ نرم فرهنگی و هویتی کمک کند.
در این راستا باید گفت که امروز ما در عصری زندگی میکنیم که بیش از هر زمان دیگری به بازگشت به عقلانیت دینی و ریشههای علمی و فقهی مکتب اهلبیت (ع) نیازمندیم. این بازگشت، تنها راه حل مسئلههای معنوی، فرهنگی و اجتماعی جامعه نوپردازان است. بدون این پایههای فکری و اخلاقی، ساختارهای تمدنی ما در برابر تحولات فرهنگی جهانی لرزان خواهد بود.
اما یکی از مهمترین مناسبتهای این ایام، سیوششمین سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی (ره) است. امام خمینی (ره) را نمیتوان فقط یک رهبر سیاسی دانست؛ بلکه ایشان با احیای اسلام ناب محمدی، بنیانگذار یک تمدن سیاسی-دینی جدید در عصر غیبت کبرا بودند. این تمدن، از نظر ساختاری و محتوایی، با تمامی حکومتهای شرقی و غربی تفاوت داشت و به نوعی، الگویی جهانی از مقاومت، استقلال و ایمان عمیق به دین و ولایت بود.
امام خمینی (ره) با پیروزی انقلاب اسلامی، نه تنها ملت ایران را از زنجیر وابستگیهای سیاسی و فرهنگی آزاد، بلکه روحیهای از عزت و کرامت را در بین مسلمانان جهانی تقویت کردند. این نهضت الهی، نه تنها مرزهای ایران را فرات گرفت، بلکه الگویی برای مبارزه با استکبار جهانی شد. این رخداد، یادآوری میکند که «راه امام، راه نجات است».
اما یکی از مهمترین مراحل این مسیر، قیام 15 خرداد بود؛ نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران. این قیام، برخاسته از ایمان و غیرت دینی مردم، علیه طاغوت و وابستگی رقم خورد. بدون شک، اگر آن روز خون جوانان انقلابی در کف خیابانها ریخته نمیشد، نهضت اسلامی به این بلوغ و پیروزی نمیرسید. این رخداد، الگویی استثنایی از مقاومت معنوی، سیاسی و فرهنگی بود که همچنان میتواند الهامبخش نسلهای بعدی باشد.
در حال حاضر که جامعه اسلامی با چالشهای متعددی از جمله جنگ نرم، تحریف فرهنگی و فراموشی تاریخی مواجه است و دشمنان نظام و انقلاب، با تمامی اهرمهای فرهنگی و رسانهای، سعی در فاصله انداختن نسل جوان از هویت، دین و ولایت دارند، مراسمها و برنامههای فرهنگی-معنوی و تبیینی درباره رخدادهای اساسی و بنیادین اسلامی و انقلابی فرصتی استثنایی برای تجدید پیمان با آرمانهای والای انقلاب اسلامی هستند.
بر این اساس، لازم است با استفاده از ظرفیت این مناسبتها، پیامهای تاریخ را آن گونه که هست به زبانی ساده و متین برای نسل جوان منتقل کنیم. این گونه اقدامات ساده میتوانند ذهنها را به حرکت و جامعه را به تأمل دعوت کنند.
در واقع، این روزها فقط یادبود نیستند، بلکه زندهنگهداشتن آرمانها، هویت و انسانهایی هستند که آن را رقم زدند. امام باقر (ع)، امام خمینی (ره) و قیام 15 خرداد، هر کدام در زمان خود، نمادی از مبارزه با استبداد و استکبار بودند. امروز نیز مبارزه با استکبار فرهنگی، اقتصادی و سیاسی، مستلزم هوشیاری مضاعف و البته الهام از این الگوهاست.
در نهایت، زنده نگاه داشتن یاد و خاطره این شخصیتهای الهی و نهضتهای مبارکه نه تنها وظیفه دینی، بلکه یک مسئولیت اجتماعی است. زنده نگاه داشتن این یادها، زندهنگهداشتن آتش مقاومت در برابر ظلم، زندهنگهداشتن روح ولایت و ایمان و همچنین زمینهسازی برای ظهور فرهنگ و تمدن اسلامی در جهان است.
در این راستا، باید به نقش رسانهها و نویسندگان در تبیین آرمانهای انقلاب توجه کرد؛ چرا که آنها میتوانند پیامهای تاریخی را با زبانی ساده و متین منتقل کنند و از این طریق فرهنگ مقاومت، عدالت و ولایت را در جامعه تثبیت کنند.
بنابراین، بازخوانی و نگاه تبیینی به این مناسبتها نه تنها الزامی دینی است، بلکه یک استراتژی فرهنگی و سیاسی برای مقابله با تحولات نامطلوب جهانی خواهد بود. این را باید با هماهنگی بین رسانهها، مراکز فرهنگی و مسئولان، بهخوبی مدیریت کرد تا یاد و یادگیری از این الگوها، در جامعه ریشه دواند.
در واقعع باید با تبیین وقایع از صدر اسلام تا انقلاب اسلامی، جوانان را به این نگاه برسانیم که «راه امام، راه نجات است» و هر کس به این مسیر التفات کند، نه تنها به خودش، بلکه به جامعه و تمدن اسلامی خدمت خواهد کرد. این الگویی است که باید در آموزشها، تبلیغات و سیاستهای فرهنگی کشور بهخوبی جاری شود و زنده بماند.
انتهای پیام/363/