زخمی بر جان آب زیرزمینی قم/چاه‌های غیرمجاز در مناطق خوش‌نشی
به گزارش خبرنگار تسنیم از قم، استان قم به‌عنوان یکی از خشک‌ترین مناطق کشور، سال‌هاست با بحران کم‌آبی و افت مستمر منابع آب زیرزمینی مواجه است. وابستگی شدید بخش کشاورزی، و حتی بخشی از شرب و صنعت به منابع زیرزمینی، این منابع حیاتی را در شرایطی قرار داده که دیگر نمی‌توان از کنار آن‌ها به‌سادگی گذشت.
بر اساس آمار ارائه‌شده از سوی شرکت آب منطقه‌ای قم، در حال حاضر بیش از 4230 حلقه چاه در سطح استان فعال هستند که بیش از 2200 حلقه از آن‌ها فاقد مجوز قانونی بهره‌برداری‌اند؛ یعنی حدود 52 درصد کل چاه‌های موجود. این چاه‌ها عمدتاً در دهه‌های گذشته و بدون نظارت حفر شده‌اند و در بسیاری از موارد هیچ‌گونه کنترل رسمی بر میزان برداشت آن‌ها وجود ندارد.
اگرچه سهم برداشت آب توسط این چاه‌های غیرمجاز به‌دلیل نداشتن برق، عمق کم و فقدان تجهیزات مدرن، در مجموع حدود 18 میلیون مترمکعب در سال برآورد می‌شود، اما به‌واسطه پراکندگی جغرافیایی، نزدیکی به منابع مجاز و اثرات جانبی، آسیب‌های گسترده‌ای به سفره‌های زیرزمینی وارد کرده‌اند.
اثرات ویرانگر چاه‌های غیرمجاز آب در قم
کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، افت آب‌دهی قنات‌ها، تشدید آلودگی منابع آبی و ناپایداری اکوسیستم از جمله تبعات فعالیت این چاه‌هاست. با وجود این، وزارت نیرو همچنان بر سیاست مدیریت پایدار منابع آب تأکید دارد و اجرای برنامه‌هایی مانند نصب کنتورهای هوشمند، توسعه سامانه‌های پایش آنلاین (دیسپاچینگ) و تشدید بازرسی‌ها را در دستور کار قرار داده است.
در گفت‌وگو خبرنگار تسنیم با محمد دانشور، معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای قم، به بررسی ابعاد مختلف چالش چاه‌های غیرمجاز، اقدامات انجام‌شده، رویکردهای فنی، حقوقی و اجتماعی در این حوزه و چشم‌انداز مدیریت منابع آبی در استان قم خواهیم پرداخت.
تسنیم: وضعیت فعلی چاه‌های مجاز و غیرمجاز در استان قم چگونه است؟
دانشور: در خصوص وضعیت چاه‌های آب در استان قم، در حال حاضر حدود 2200 حلقه چاه غیرمجاز و حدود 2030 حلقه چاه مجاز در استان وجود دارد. از نظر تعداد، چاه‌های غیرمجاز بیش از 50 درصد کل چاه‌ها را شامل می‌شوند، در حالی که چاه‌های مجاز کمتر از 50 درصد هستند. اما اگر از نظر میزان برداشت از منابع آبی، سهم چاه‌های غیرمجاز بسیار پایین‌تر است.
2200 چاه غیرمجاز آب در قم
بر اساس آمار موجود، میزان برداشت آب از چاه‌های مجاز حدود 476 میلیون مترمکعب در سال است، در حالی که برداشت از چاه‌های غیرمجاز حدود 18 میلیون مترمکعب برآورد می‌شود. دلیل اصلی این اختلاف قابل توجه، دستی بودن اکثر چاه‌های غیرمجاز است که به دلیل نداشتن تجهیزات پیشرفته و عدم دسترسی به برق، توان پمپاژ بالایی ندارند. در مقابل، چاه‌های مجاز به شبکه برق متصل‌اند و از تجهیزات مناسب بهره می‌برند که امکان برداشت بیشتر آب را فراهم می‌کند.
تسنیم: چه دلایلی موجب افزایش تعداد چاه‌های غیرمجاز در استان شده‌اند؟
دانشور: در مورد دلایل افزایش چاه‌های غیرمجاز، باید به این نکته اشاره کرد که عمده این چاه‌ها مربوط به گذشته‌اند و قدمتی گاه تا 40 یا 50 سال دارند. بسیاری از این چاه‌ها از ابتدا به‌صورت دستی حفر شده‌اند و به دلیل کم بودن میزان برداشت، مالکان آن‌ها برای دریافت پروانه بهره‌برداری اقدام نکرده‌اند. همچنین، با وجود اجرای قوانینی نظیر «قانون تعیین تکلیف چاه‌های فاقد پروانه بهره‌برداری»، برخی از این چاه‌ها در زمان سرشماری‌ها ثبت نشده‌اند و از این رو امکان صدور پروانه برای آن‌ها فراهم نشده است.
چالش افت آب‌های زیرزمینی
از سوی دیگر، با توجه به اینکه استان در منطقه‌ای با محدودیت منابع آب زیرزمینی قرار دارد همان‌طور که در اغلب نقاط کشور نیز شاهد این موضوع هستیم افت سطح آب‌های زیرزمینی به یک چالش دائمی تبدیل شده است. در نتیجه، مجوز جدیدی برای حفر یا بهره‌برداری از چاه‌ها صادر نمی‌شود و افراد، برای تأمین نیازهای خود، به حفر چاه‌های غیرمجاز روی می‌آورند.
چاه‌های غیرمجاز معمولاً عمق کم‌تری (کمتر از 50 متر) داشته و به صورت دستی حفاری می‌شوند؛ در حالی که چاه‌های مجاز معمولاً با دستگاه و به عمق‌هایی گاه تا 200 یا حتی 250 متر حفر می‌شوند و از قدرت و بهره‌وری بسیار بالاتری برخوردارند.
تسنیم: آیا آمار دقیقی از تعداد چاه‌های پلمب‌شده موجود است؟ فرآیند پلمپ چاه‌ها به چه صورت است؟
دانشور: طی 2 سال گذشته، حدود 500 حلقه چاه در سطح استان پلمپ شده‌اند. این چاه‌ها عمدتاً چاه‌های غیرمجاز بوده‌اند؛ اگرچه در برخی موارد، چاه‌های مجاز نیز شامل اقدامات پلمب شده‌اند.
در واقع پلمب اقدامی است که در آن بهره‌برداری از چاه به‌صورت موقت متوقف می‌شود، تا تعیین تکلیف نهایی صورت گیرد. البته باید توجه داشت که پلمب با عملیات پر کردن یا انسداد کامل چاه متفاوت است. برای پر کردن چاه به‌صورت کامل، لازم است رأی قطعی از مرجع قضایی اخذ شود. این روند شامل ثبت شکایت، رسیدگی قضایی، صدور رأی و در برخی موارد رسیدگی به اعتراض طرف مقابل است که ممکن است فرآیندی طولانی و زمان‌بر باشد؛ گاه تا دو سال نیز به طول می‌انجامد.
پلمب 500 چاه غیرمجاز در دو سال
به همین دلیل، برای تسریع در روند جلوگیری از بهره‌برداری غیرمجاز، با اخذ دستور موقت قضایی اقدام به پلمپ چاه‌ها می‌کنیم. این اقدام تا زمانی ادامه می‌یابد که وضعیت نهایی چاه مشخص شود؛ یا چاه باید به‌طور کامل پر شود، یا اینکه مجوز بهره‌برداری برای آن صادر گردد.
در خصوص آمار تفکیکی باید گفت: در سال گذشته (1402)، تعداد 263 حلقه چاه پلمب شد. در سال 1401، تعداد 246 حلقه چاه پلمب شد. مجموعاً طی 2 سال گذشته حدود 500 حلقه چاه در سطح استان پلمپ شده‌اند.
تسنیم: فرآیند قانونی و اجرایی پلمب چاه‌های غیرمجاز چگونه انجام می‌شود؟
دانشور: هرگونه اقدام در زمینه پلمب چاه‌های غیرمجاز مستلزم اخذ دستور از مقام محترم قضایی است. به این ترتیب، زمانی که با چاه‌های فاقد مجوز مواجه می‌شویم، در نخستین مرحله اخطاریه‌ای به مالک چاه ابلاغ می‌گردد تا به‌صورت داوطلبانه نسبت به توقف بهره‌برداری و خارج‌کردن چاه از انتفاع اقدام نماید.
در صورت بی‌توجهی مالک به اخطاریه، شرکت آب منطقه‌ای با ارائه مستندات لازم، درخواست صدور دستور قضایی برای پلمب چاه را مطرح می‌کند. پس از اخذ این دستور، عملیات اجرایی پلمپ آغاز می‌شود.
پلمب چاه‌ها به دو شیوه انجام می‌شود:
1. موردی: که معمولاً در فواصل زمانی مشخص (مثلاً ماهانه) چند مورد پلمپ صورت می‌گیرد.
2. کلی: در سال‌های اخیر، به‌ویژه در یک تا دو سال گذشته، دستورهای کلی از سوی دادستانی برخی شهرستان‌ها صادر شده که به موجب آن، برخی از چاه‌های غیرمجاز مشمول پلمپ در حوزه قضایی مربوطه شناسایی و پلمپ شده‌اند.
افزایش چاه‌های غیرمجاز در مناطق خوش‌نشین
برای نمونه در سال 1404، در شهرستان قم شامل بخش‌های قم، سلفچگان و کهک، دستور کلی برای پلمپ چاه‌های فاقد پروانه صادر شده است. همچنین در شهرستان جعفرآباد نیز چنین دستوری دریافت شده و ما مکلف به اجرای آن هستیم. تعداد این چاه‌ها در برخی مناطق خوش‌نشین بیشتر است.
پس از صدور دستور قضایی، هماهنگی‌های لازم با پاسگاه انتظامی محل انجام می‌گیرد. حدود یک هفته پیش از اجرای عملیات، کارشناسان شرکت آب منطقه‌ای بازدید میدانی انجام داده، اطلاع‌رسانی می‌کنند تا بهره‌برداران در صورت لزوم، تجهیزات نظیر پمپ را از چاه خارج کنند. در زمان اجرای پلمپ، مأمورین نیروی انتظامی نیز در محل حاضر هستند و عملیات با همراهی آن‌ها صورت می‌پذیرد.
تسنیم: چه نهادی مسئول نظارت بر اجرای انسداد چاه‌های غیرمجاز است؟
دانشور: مسئولیت نظارت و اجرای عملیات پلمب چاه‌های غیرمجاز بر عهده شرکت آب منطقه‌ای قم است. این اقدام بر اساس دستور مقام قضایی و با حضور مأمورین نیروی انتظامی در زمان اجرای دستور انجام می‌شود.
تسنیم: چه معیارهای برای شناسایی چاه‌هایی که باید مسدود شوند در نظر گرفته می‌شود؟
دانشور: در فرآیند شناسایی چاه‌های مشمول انسداد، هر چاهی که فاقد مجوز و پروانه بهره‌برداری باشد، از نظر وزارت نیرو چاه غیرمجاز تلقی می‌شود و می‌بایست تعیین تکلیف گردد.
چاه‌هایی برای مقاصد تفریحی و ویلاها
تعیین تکلیف به این معناست که چاه یا باید مسدود (پر) شود، یا در صورت امکان، برای آن پروانه بهره‌برداری صادر گردد. این امر نیز منوط به طی مراحل قانونی و تشریفات مشخص‌شده در قوانین و مقررات مربوطه است.
در خصوص اولویت‌بندی‌ها، چاه‌هایی که به‌تازگی حفر شده‌اند و غالباً با هدف بهره‌برداری‌های غیرضروری مانند مقاصد تفریحی یا ویلاهای خوش‌نشین احداث شده‌اند، در اولویت نخست برای برخورد قانونی قرار دارند. شدت برخورد با این دسته از چاه‌ها معمولاً بیشتر است و در صورت احراز غیرمجاز بودن، به‌سرعت نسبت به پلمب یا انسداد کامل آن‌ها اقدام می‌شود.
پس از بررسی‌های لازم، چنانچه صدور مجوز از منظر مستندات قانونی و قوانین امکان‌پذیر نباشد، پرونده به کمیسیون تعیین تکلیف چاه‌های فاقد پروانه (کمیسیون آب‌های زیرزمینی) ارجاع داده می‌شود.
این کمیسیون، که ریاست آن از قضات است و ماهیتی شبه‌قضایی دارد، رأی نهایی را صادر می‌کند. در صورت صدور رأی به نفع متقاضی و انجام قطعیت آن، شرکت آب منطقه‌ای مکلف به صدور پروانه بهره‌برداری خواهد بود و چاه از آن پس چاه مجاز محسوب می‌شود. اما اگر رأی صادره بر خلاف خواسته متقاضی باشد، شرکت موظف به پلمپ چاه خواهد بود و مالک نیز ملزم به تبعیت از آن است.
تسنیم: چه میزان مقاومت از مالکان در برابر انسداد چاه‌های غیرمجاز صورت می‌گیرد؟
دانشور: مقاومت‌هایی که از سوی مالکان در برابر انسداد چاه‌ها صورت می‌گیرد، اغلب ناشی از مسائل و حساسیت‌های اجتماعی است. کشاورز یا بهره‌برداری که سال‌ها به استفاده از یک منبع آبی عادت کرده است چه در زمینه کشاورزی و چه در بهره‌برداری‌های غیرکشاورزی مانند استفاده در ویلاها و باغات به‌طور طبیعی در برابر قطع دسترسی به آن آب مقاومت می‌کند. این موضوع بعضاً با بروز تنش‌های اجتماعی همراه است و مستلزم مدیریت دقیق و هماهنگی با مراجع محلی و قضایی می‌باشد. با وجود تمام دشواری‌ها، اجرای عملیات پلمپ چاه‌های غیرمجاز امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است.
تسنیم: پلمپ چاه‌های غیرمجاز چه تأثیری بر منابع آب زیرزمینی و محیط زیست قم داشته‌اند؟
دانشور: در این خصوص آماری قابل توجه وجود دارد؛ طی سال‌های اخیر، حدود 500 حلقه چاه غیرمجاز پلمپ شده که این اقدام منجر به صرفه‌جویی در حدود 2 میلیون مترمکعب آب گردیده است. این میزان صرفه‌جویی، معادل حدود 10 درصد از حجم برداشت چاه‌های غیرمجاز در بازه زمانی مذکور است.
تأثیر پلمپ چاه‌های غیرمجاز بر آب شرب روستاها
بدیهی است که چنین صرفه‌جویی تأثیر مثبتی بر منابع آبی دیگر، به‌ویژه چاه‌های شرب روستایی خواهد داشت. همچنین، پلمپ چاه‌های غیرمجاز در برخی مناطق موجب بهبود وضعیت قنات‌ها نیز شده است. به عنوان نمونه، در منطقه کهک در سال 1402 و اوایل 1403، این اقدام به بهبود محسوس آب‌دهی تعدادی از قنات‌ها منجر شده است.
تسنیم: میزان برداشت آب از چاه‌های غیرمجاز در مقابل اضافه‌برداشت چاه‌های مجاز چه میزان است؟
دانشور: باید توجه داشت که میزان برداشت از چاه‌های غیرمجاز در مقایسه با اضافه‌برداشت از چاه‌های مجاز، بسیار کمتر است. به طور مشخص، در حالی که حجم اضافه‌برداشت از چاه‌های مجاز بالغ بر 150 میلیون مترمکعب است، برداشت از چاه‌های غیرمجاز حدود 18 میلیون مترمکعب برآورد می‌شود. بنابراین، اگرچه تأثیر پلمب چاه‌های غیرمجاز قابل انکار نیست، اما تمرکز اصلی شرکت آب منطقه‌ای بر کنترل و کاهش اضافه‌برداشت از چاه‌های مجاز قرار دارد.
با این حال، اقدام علیه چاه‌های غیرمجاز نیز به‌طور هم‌زمان دنبال می‌شود. در این زمینه، اولویت برخورد با چاه‌هایی است که در حریم چاه‌های شرب قرار دارند و احتمال آسیب‌رسانی به منابع شرب را دارند. در برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، شناسایی و برخورد با چاه‌های غیرمجاز واقع در شعاع 500 تا 2000 متری چاه‌های شرب در اولویت اول قرار گرفته‌اند.
تسنیم: تأثیر چاه‌های غیرمجاز بر قنات‌ها چقدر است؟
دانشور: در خصوص موضوع پلمپ چاه‌ها، باید توجه داشت که این اقدامات به‌ویژه در مناطق روستایی تأثیرات قابل‌توجهی برجای می‌گذارد. به‌عنوان اولویت دوم، چاه‌های غیرمجازی که در حریم ضرر قنات‌های عمومی قرار دارند نیز در دستور کار قرار گرفته‌اند. چراکه افزایش تعداد این چاه‌ها منجر به کاهش آب‌دهی قنات‌های عمومی شده و در نتیجه، بهره‌برداران و کشاورزانی که پیش‌تر از این قنوات سهمی داشتند، عملاً دسترسی خود را به منابع آبی از دست داده‌اند.
راهکاری برای تأمین آب از منابع غیرمجاز نیست
این موضوع خود موجب شده برخی از آن‌ها برای تأمین آب مورد نیاز، اقدام به حفر چاه‌های غیرمجاز جدید کنند که این روند، وضعیت منابع آب زیرزمینی را وخیم‌تر می‌سازد. از همین رو، مقابله با چاه‌های غیرمجاز واقع‌شده در حریم قنات‌ها به‌عنوان یکی از اولویت‌های اجرایی مطرح است.
تسنیم: واکنش کشاورزان و بهره‌برداران محلی به این اقدامات تاکنون چگونه بوده است؟
دانشور: کشاورزان به دو گروه تقسیم می‌شوند. گروه نخست، کشاورزانی هستند که دارای منابع آب مجاز مانند قنات یا چاه دارای پروانه بهره‌برداری می‌باشند. این گروه از پلمب چاه‌های غیرمجاز استقبال کرده‌اند، چراکه وجود چاه‌های غیرمجاز در مجاورت منابع آبی آن‌ها، موجب افت سطح آب و کاهش بهره‌برداری می‌شود و متضرر اصلی در این شرایط هستند. در مقابل، گروه دوم متشکل از افرادی است که دارای چاه‌های غیرمجاز هستند و از آن بهره‌برداری می‌کرده‌اند؛ طبیعی است که این افراد به دلیل ایجاد محدودیت برای استفاده از منبع آبی خود، واکنش نشان داده و مراجعات متعددی برای پیگیری اخذ مجوز به شرکت آب منطقه‌ای داشته‌اند. این مراجعات حجم کاری شرکت را نیز افزایش داده است.
تسنیم: آیا راهکارهای جایگزین برای تأمین آب چاه‌های پلمپ شده در نظر گرفته شده است؟
دانشور: از منظر قانونی، هیچ راهکاری برای تأمین آب از منابع غیرمجاز وجود ندارد. مطابق با سیاست‌های وزارت نیرو، تأمین آب تنها باید از طریق منابع مجاز صورت گیرد. از این‌رو، هیچ مجوز یا همکاری موقتی برای ادامه بهره‌برداری از چاه‌های غیرمجاز قابل اعطا نیست؛ چراکه این‌گونه اقدامات به منابع عمومی و محیط زیست آسیب وارد می‌کند و مغایر با منافع عمومی خواهد بود.
برنامه‌ریزی برای مقابله با ایجاد چاه‌های غیرمجاز جدید
منابع آب، جزو اموال عمومی محسوب می‌شوند و وزارت نیرو به‌عنوان متولی اصلی حفاظت و صیانت از این منابع، وظیفه دارد از برداشت‌های غیرمجاز و اضافه‌برداشت‌ها جلوگیری نماید تا سطح آبخوان هر حوزه در وضعیت پایدار باقی بماند. راهکاری که در حال حاضر مورد استفاده قرار می‌گیرد، در واقع اولویت‌بندی برخورد با چاه‌ها است. این بدان معنا نیست که مجوزی برای چاه‌های غیرمجاز صادر می‌شود، بلکه به عنوان مثال، چاهی که سابقه‌ای قدیمی دارد، در اولویت‌های پایین‌تری نسبت به چاهی که بدون سابقه و برای مقاصدی غیرکشاورزی نظیر تفریحی یا خوش‌نشینی حفر شده، قرار می‌گیرد. بنابراین تنها اقدام ممکن در این زمینه، تعیین اولویت در نحوه برخورد است.
تسنیم: چه برنامه‌ها و سیاست‌گذاری‌های آتی برای جلوگیری از حفر چاه‌های غیرمجاز وجود دارد؟
دانشور: در راستای جلوگیری از حفر چاه‌های غیرمجاز در آینده، چندین برنامه اجرایی و سیاست‌گذاری در دستور کار قرار دارد:
1. گشت مستمر گروه‌های حفاظت منابع آب: در حال حاضر حدود 10 گشت فعال در سطح استان فعالیت دارند. این گشت‌ها در مناطق مختلف حضور مستمر دارند و وظیفه شناسایی، گزارش و برخورد با منابع غیرمجاز و حفاری‌های بدون مجوز را بر عهده دارند.
2. اطلاع‌رسانی عمومی: اطلاع‌رسانی گسترده‌ای در خصوص تبعات حفر چاه غیرمجاز انجام می‌گیرد. طبق قانون، اگر چاه غیرمجاز به مرحله بهره‌برداری برسد، شرکت آب منطقه‌ای و وزارت نیرو با آن برخورد قانونی خواهند کرد، از جمله انسداد کامل و پر کردن چاه انجام می‌شود. این موضوع باید برای عموم مردم شفاف‌سازی شود. روابط عمومی شرکت، این وظیفه را از طریق مکاتبه با شوراها، دهیاران، و نیز از طریق رسانه‌های عمومی مانند صدا و سیما (به‌صورت زیرنویس تلویزیونی) انجام می‌دهد.
تسنیم: تا چه میزان از فناوری‌های نوین در پایش و کنترل برداشت آب از چاه‌ها استفاده می‌شود؟
دانشور: در زمینه برداشت آب از چاه‌ها، یکی از مشکلات اصلی این است که برخی بهره‌برداران چاه‌های مجاز نیز به برداشت بیش از حد مجاز اقدام می‌کنند؛ یعنی میزان برداشت آن‌ها از رقم تعیین‌شده در پروانه بهره‌برداری فراتر می‌رود و این مسئله منجر به «اضافه‌برداشت» می‌شود.
استفاده از فناوری‌های نوین برای کنترل برداشت آب از چاه‌ها
در این راستا، تلاش بر این است که با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، نظارت دقیق‌تری بر عملکرد چاه‌ها صورت گیرد و از تجاوز از حدود مجاز جلوگیری گردد.
تسنیم: چگونه این اضافه‌برداشت باید کنترل بشود؟
دانشور: کنترل برداشت آب از طریق سامانه‌های هوشمند حجمی انجام می‌شود. این سامانه‌ها وظیفه دارند میزان برداشت آب از هر چاه را قرائت کرده و در صورتی که برداشت از حد مجاز درج‌شده در پروانه بهره‌برداری تجاوز کند، به صورت خودکار جریان آب را قطع نموده و اطلاعات مربوطه را به شرکت آب منطقه‌ای ارسال نمایند. لذا استفاده از کنتورهای حجمی هوشمند به‌عنوان تنها فناوری مؤثر و کارآمد در جلوگیری از برداشت‌های غیرمجاز شناخته می‌شود.
علاوه بر این، روش دیگری نیز وجود دارد که بر پایه مدیریت توأمان آب و برق عمل می‌کند؛ به این صورت که از طریق بررسی میزان مصرف برق می‌توان تخمین زد که آیا از چاه مربوطه اضافه‌برداشت صورت گرفته یا خیر. البته باید توجه داشت که دقت این روش نسبت به کنترل حجمی هوشمند پایین‌تر است، اما می‌توان از آن به‌عنوان یک راهکار مکمل بهره گرفت.
تسنیم: کنتورهای حجمی هوشمند چه مزیت خاصی نسبت به کنتورهای معمولی دارد؟
دانشور:مزیت مهم کنتورهای حجمی هوشمند نسبت به کنتورهای معمولی در قابلیت ارسال اطلاعات به‌صورت روزانه به شرکت آب منطقه‌ای است. در همین راستا، برنامه‌ای برای طراحی و اجرای یک سامانه مرکزی تحت عنوان «دیسکپاچینگ» در دست اقدام است که در آن تمامی اطلاعات مربوط به چاه‌های کشاورزی، مالکین، میزان برداشت و وضعیت کلی منابع ثبت و رصد خواهد شد. این سامانه امکان پایش تمامی فعالیت‌ها از جمله برداشت‌های غیرمجاز، افزایش برداشت، و حتی هرگونه دستکاری احتمالی مالک در عملکرد کنتور را فراهم می‌آورد، تا اطلاعات به‌صورت دقیق و کامل به شرکت منتقل شود. هدف اصلی این اقدام، رساندن میزان برداشت از منابع آب زیرزمینی به سطح مندرج در پروانه بهره‌برداری است.
گفتگو از اسما صادقی
انتهای پیام/
