نگهداری سگ و سگ‌گردانی، جرم محسوب می‌شود؟
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از شیراز، سؤالی که در ذهن بسیاری ممکن است به یک چالش تبدیل شده باشد، این است که آیا سگ‌گردانی در اماکن عمومی جرم تلقی می‌شود یا خیر؟ ممنوعیت سگ‌گردانی؛ طرحی که این روز‌ها نقل محافل شده و عده زیادی را نگران از عدم همراهی حیوان خانگی خود کرده است. بررسی این موضوع از منظر‌های مختلف توسط خبرگزاری تسنیم در دستور کار قرار گرفته است.
ابعاد حقوقی این مهم در گفت‌و‌گوی تسنیم با معصومه مقیمی سارانی، وکیل دادگستری و مشاور حقوقی بررسی شده که در ادامه به تفضیل آمده است.
مقیمی در این مصاحبه گفت: ابتدا درباره اینکه سگ‌گردانی جرم هست یا نه؟ باید گفت؛ قانونی وجود ندارد که حمل‌ونقل سگ یا سگ‌گردانی در شهر را جرم بداند.
وی تصریح کرد: اما در عین حال ممکن است رفتار‌هایی از سگ سر بزند، که مصداق جرم و در دادگاه‌ها قابل پیگیری باشد؛ چرا که سگ ذاتاً عاقل نیست و می‌تواند با رفتارش ضرر‌هایی به انسان وارد کند. برای نمونه مثال؛ سگ می‌تواند گاز بگیرد و یا فضولات خود را در محیط شهری بریزد، که خود موجب تهدید محیط زیست است.
مقیمی با بیان اینکه امروز سگ‌گردانی در تمام محیط‌های شهری، معابر، اماکن عمومی و حتی در داخل خودرو شخصی مشاهده می‌شود، افزود: اخیراً نیروی انتظامی اعلام کرده که با خاطیان و صاحبان سگ‌ها برخورد می‌کند.
وی با بیان این نکته که این اقدام در راستای اجرای قوانین و امنیت جامعه اجرایی شده، خاطرنشان کرد: براساس ماده 501 قانون مجازات اسلامی «هرگاه که یک حیوان موجبات مزاحمت یا ایجاد خسارت برای دیگران را فراهم کند، قانون می‌تواند در مسیر رعایت حفظ امنیت شهروندان قانون را اجرا کند».
نگرانی هموطنان از افزایش سگ‌گردانی
این مشاور حقوقی با اشاره به گسترش استفاده از سگ در منازل، خودرو‌ها و سگ‌گردانی در اماکن عمومی، عنوان کرد: این موضوع موجب نگرانی بسیاری از هموطنان به ویژه ساکنین مجتمع‌های مسکونی شده است.
مقیمی با بیان اینکه سگ‌گردانی در معابر مشکلات خاص به دنبال دارد، گفت: اول اینکه قطعاً با آلودگی‌های محیطی مواجه خواهیم بود، چرا که سگ‌گردانی با دفع ادرار و مدفوع حیوان همراه است و برخلاف کشور‌های اروپایی و آمریکایی در ایران هنوز این موضوع جا نیفتاده است که صاحب سگ با دستمال و کیسه مخصوص اقدام به تمیز کردن و جمع کردن مدفوع سگ خود کند، در نتیجه انتشار آلودگی و بیماری دور از ذهن نیست.
به گفته وی، از مواردی که در زمینه ممنوعیت نگهداری از سگ می‌توان به آن استناد کرد، ماده 688 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات است که هر اقدامی که تهدید علیه بهداشت عمومی شناخته شود را مرتکب جریمه دانسته است.
این وکیل پایه یک دادگستری؛ آلوده کردن آب آشامیدنی یا توزیع آب آشامیدنی آلوده، دفع غیربهداشتی فضولات انسانی و دامی و مواد زائد، ریختن مواد مسموم‌کننده در رودخانه‌ها، زباله در خیابان‌ها و کشتار غیرمجاز دام و استفاده غیرمجاز فاضلاب خام یا پساب تصفیه خانه‌های فاضلاب برای مصارف کشاورزی را بر اساس قانون فوق ممنوع دانست و تأکید کرد: مرتکبین چنانچه طبق قوانین خاص مشمول مجازات شدیدتری نباشند به حبس تا یک سال محکوم خواهند شد.
مقیمی به نگهداری سگ در آپارتمان و مشکلات بهداشت عمومی هم اشاره و در این خصوص هم گفت: بر اساس ماده 3 آیین‌نامه اجرای قانون تملک آپارتمان‌ها «قسمت‌هایی از ساختمان و اراضی و متعلقات آنها که به طور مستقیم و یا غیرمستقیم مورد استفاده تمام شرکاست، قسمت‌های مشترک محسوب می‌شود و نمی‌توان حق انحصاری بر آنها قائل شد».
وی ادامه داد: این ماده یک تبصره مهم هم دارد؛ گذاشتن میز و صندلی و هر نوع اشیای دیگر و همچنین نگهداری حیوانات در قسمت‌های مشترک ممنوع است. قسمت‌های مشترک در ملکیت مشاع تمام شرکای ملک است، هرچند که در قسمت‌های اختصاصی واقع شده باشد و یا از آن قسمت‌ها عبور کند.
نگهداری حیوانات خانگی در قسمت‌های مشاع ممنوع است
این مشاور حقوقی تصریح کرد: بنابراین نگهداری از سگ و سایر حیوانات خانگی در قسمت‌های مشاع و آپارتمان ممنوع است. یعنی در صورت وجود چنین مسأله‌ای امکان برخورد قانونی با قضیه وجود دارد.
مقیمی اضافه کرد: همچنین براساس اصل چهلم قانون اساسی «هیچ‌کس، نمی‌تواند، اعمال حق خویش را وسیله اضرار به غیر یا تجاوز به منافع عمومی قرار دهد».
مطابق این اصل در صورتی که نگهداری سگ در آپارتمان حتی در قسمت اختصاصی موجب آزار به همسایه‌ها، سلب آسایش آنها و … شود، همسایه می‌تواند از مالک سگ شکایت کند.
وی یادآور شد: بر اساس ماده 522 و 523 قانون مجازات اسلامی نیز اگر سگ به هر علتی به سمت افراد حمله کرده و پارس کند به طوری که موجب وحشت و ترس سایر افراد شود، صاحب حیوان تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرد. حتی در مواردی در صورت فوت شخص صاحب حیوان به قصاص محکوم می‌شود.
این وکیل پایه یک تأکید کرد که این موضوع در مورد دیگر حیوانات خانگی هم صدق می‌کند و نگهداری از سگ، گربه یا هر حیوان دیگری در بخش‌هایی از ساختمان که نقطه مشترک تمام ساکنین هستند و مشاع محسوب می‌شوند، ممنوع است.
به گفته وی، در صورت ایجاد مزاحمت حیوان خانگی از طریق سر و صدا یا شیوع بیماری برای همسایگان امکان طرح دعوی علیه سرپرست حیوان وجود داشته و در این صورت فرد مجرم شناخته می‌شود.
این مشاور حقوقی ادامه داد: در درجه اول ساکنین ساختمان با ارائه یک اظهارنامه از مدیر ساختمان درخواست می‌کنند که صاحب سگ، حیوان را از خانه خارج کند و در صورت عدم توجه سرپرست حیوان به اظهارنامه و درخواست رسمی ساکنین، موضوع از سمت قانون پیگیری می‌شود.
وی مجدداً بر این نکته تأکید کرد که در اصل نگهداری از سگ در خانه یا ملک شخصی یا آپارتمان شخصی جرم نیست؛ یعنی اگر کسی در آپارتمان خود سگی را نگهداری کند جرمی مرتکب نشده است؛ اما اگر این نگهداری همراه با آزار همسایه، سروصدای بی‌وقفه حیوان و یا آلودگی فضولات و موی حیوان باشد، ماجرا متفاوت است.
این مشاور حقوقی یادآور شد: طرح صیانت از حقوق عامه در برابر حیوانات خطرناک و مضر تنها یک طرح است که مشتمل بر هشت ماده می‌باشد و در صورت تصویب، به ماده 688 قانون مجازات بخش تعزیرات اضاف می‌شود که هنوز به تصویب در مجلس نرسیده، اما در صورت تصویب این طرح در مجلس و قانون شدن آن، برای تمام افراد جامعه لازم‌الاجراست.
از نظر این وکیل طرح صیانت از حقوق عامه دارای معایب بسیاری در زمینه‌های مختلف است که احتیاج به اصلاح دارد پرواضح است اجرای چنین طرح‌های بازدارنده شدیدی مخالف میل عمومی بوده و قطعاً موجبات هرج‌ومرج و ایجاد فساد و سرپیچی جمعی از قوانین خواهد بود که این امر در جوامع از نظر حقوقی امری ناپسند است و باعث افول شأن قانون‌گذاری و اجرای قوانین می‌شود.
نگاه اسلام به حیوان نگاه عاطفی است
مقیمی به نگاه اسلام در این باره هم اشاره و بیان کرد: نگاه اسلام به حیوان نگاه عاطفی است و در احادیث مختلفی نیز به حرمت گذاشتن، توجه و غذادادن به حیوان تأکید شده است؛ بنابراین باید مسلمانان را به عنوان چهره‌ای حیوان دوست به جهان معرفی کنیم؛ البته این نوع حیوان دوستی باید در چارچوب‌های خودش باشد.
وی افزود: در کشور ما در زمینه نگهداری حیوانات خانگی به ویژه سگ خلأ قانونی وجود دارد؛ و از آنجایی که برخی افراد با چنین حیواناتی رابطه احساسی و وابستگی شدید دارند اگر با قوه قهریه و سلبی برخورد شود، واکنش‌های منفی به همراه دارد؛ بنابراین باید طوری برخورد شود که جلوی سواستفاده‌های عده‌ای را بگیریم.
این وکیل دادگستری اضافه کرد: خلأ نظام تقنینی در این باره، وضعیت حقوق حیوانات در ایران رضایت‌بخش نیست. اگر مجلس بیاید این کار را انجام بدهد و با طی مراحل کارشاسی طرحی ارائه دهد جهت نگهداری اصولی همراه با اخذ مجوز قانونی برای افراد می‌تواند بسیار سودمند باشد.
مقیمی ادامه داد: مثلاً با وضع قوانین و مقرراتی در زمینه نگهداری حیوانات به شیوه اصولی و منطقی که مضرات و مشکلات دیگر نداشته باشد را داشته باشیم حیوانات به‌مانند انسان‌ها از حقوق خاص خویش مانند حق حیات، حق درمان، حق آرامش، حق زیست جمعی، حق پرهیز از هر نوع خشونت، حق پرهیز از هرگونه نسل‌زدایی و حق استفاده از حیات‌وحش برخوردارند و هرگونه تعدی و تفریط نسبت به آنها یا حقوق آنها، به‌منزله نقض حقوق آنان محسوب شده و ضروری است مستوجب مسئولیت باشد.
وی خاطرنشان کرد: لایحه حمایت از حیوانات که اواخر خردادماه سال 1400 در هیئت وزیران تصویب شد، اهداف مهمی را دنبال می‌کند؛ از جمله فرهنگ‌سازی با ترویج روش‌های صحیح برخورد با حیوانات و تلطیف فضای هم‌زیستی با آنها و همچنین رفع خلأ‌های قانونی با مقابله با حیوان‌آزاری و پیش‌بینی ضمانت‌اجرا‌های قانونی پیشگیرانه و بازدارنده.
انتهای پیام/424.
