آیین بازآفرینی «موزه قرآن» حرم مطهر رضوی برگزار شد

به گزارش بخش استان‌ها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از مشهد به نقل از آستان نیوز، این آیین با حضور آیت‌الله احمد مروی، تولیت آستان قدس رضوی، عبدالحمید طالبی، رئیس سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی، حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید جلال حسینی، رئیس سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و جمعی از مسئولان، استادان، هنرمندان و کارشناسان این آستان مقدس، در ساختمان موزه قرآن و هدایای مقام معظم رهبری حرم مطهر رضوی، برگزار شد. 

پیشینه تأسیس موزه قرآن 

رئیس سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، در خصوص محوریت پیشینه تأسیس موزه قرآن این آستان مقدس اظهار کرد: با آغاز دوران نیابت‌ تولیت باقر پیرنیا، نایب‌التولیه وقت آستان قدس رضوی، با ابتکار و دستور وی و به همت استاد احمد گلچین معانی و همکاری ابوالقاسم کتابداری، اولین موزه تخصصی قرآن در ایران، در سال 1346، ذیل پرچم حضرت رضا (ع)، شکل می‌گیرد. 

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید جلال حسینی، ادامه داد: در سال 1362 و هم‌زمان با دوره اول ریاست‌جمهوری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، معظم‌له به همراه مرحوم آیت‌الله واعظ طبسی، تولیت وقت آستان قدس رضوی، بازدیدی از موزه و کتابخانه حرم مطهر رضوی داشتند و بر نمایش عمومی نفایس موزه قرآن تأکید کردند؛ به‌این‌ترتیب، در 22 بهمن سال 1364، موزه قرآن در محل فعلی، بازگشایی شد.

وی گفت: افزایش نسخ خطی به‌ واسطه‌ وقف‌های پیوسته‌ ارادتمندان به حضرت رضا (ع)، شناسایی نسخ نفیس و ممتاز، احساس به بازبینی و مرمت مجموعه در حال نمایش در موزه قرآن پس از حدود 40 سال، این سازمان را بر آن داشت تا در اواخر سال 1402، پروژه تحول جامع محتوایی در این موزه را، با دعوت از استادان قرآن‌پژوه، هنرمندان، نسخه‌شناسان و کارشناسان موزه‌دار خود، آغاز کند.

ویژگی‌های بازآفرینی موزه قرآن

حجت الاسلام حسینی در ادامه، درباره ویژگی‌های پروژه بازآفرینی موزه قرآن آستان قدس رضوی، بیان کرد: «افزایش تعداد آثار در معرض نمایش از 85 به 114 نسخه» و «تبیین سیر تحول و تطور قرآن کریم، خط و هنرهای مربوط به آن برای مخاطبان، از میان بیش از 23 هزار نسخه قرآن و جزوه قرآنی»، از جمله این ویژگی‌هاست.

وی افزود: همچنین می‌توان به «تبیین جایگاه واقعی هنر و مکتب رضوی با رویکرد بین‌المللی، با انتخاب انواع تقریر و دستخط اکثر کاتبان مشهور قرآنی جهان اسلام» و «بازنمایی حداکثر آرایه‌های هنری و جلوه‌های مختلف زیبایی‌شناختی قرآن که در هنر کتابت قرآن به‌کاررفته است»، اشاره کرد. 

رئیس سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی گفت: از دیگر ویژگی‌های این پروژه می‌توان به «بیان تاریخ تحول خط و تذهیب در قرآن‌نگاری دوران اسلامی» و «بیان جایگاه واقفان که دامنه گسترده‌ای از طبقات اجتماعی اعم از پادشاهان، امیران محلی، درباریان ایرانی و هندی، عالمان دینی و محدثان سده‌های مختلف، متولیان آستان قدس رضوی، بانوان درباری و گمنام را در برمی‌گیرد»، نام برد. 

وی ادامه داد: همچنین «نمایش نوادر به‌جای‌مانده قرآنی که در جهان نمونه و نظیری ندارند»، «ارائه اطلاعات آثار در تلفن همراه مخاطبان با استفاده از فناوری‌های نوین که اطلاعات چندرسانه‌ای (متنی، صوتی، تصویری) را به بازدیدکننده ارائه می‌دهد» و «امکان بازدید مجازی این موزه و دسترسی به تصویر نسخ دیجیتال قرآن‌ها با ضوابط معین»، از جمله ویژگی‌های انجام این پروژه بازآفرینی، بود. 

ملاک‌های انتخاب آثار جدید موزه

مرتضی توکلی، قائم مقام مرکز طبع و نشر قرآن کریم نیز در این آیین، اظهارداشت: در مسیر دو ساله انتخاب آثار جدید موزه قرآن آستان قدس رضوی، ملاک‌ها و مبناهای مختلفی را مورد توجه قرار دادیم. 

وی ادامه داد: از جمله این ملاک‌ها می‌توان به نگاه تاریخی(دوره‌های مختلف تاریخی)، محتوایی(دارابودن دستاورد علمی برای پژوهشگران)، هنری(آرایه‌های هنری) و ادبی(توجه به قرآن‌های مترجم)، اشاره کرد. 

توکلی، خاطرنشان کرد: همچنین در گزینش آثار به اقشار گوناگون اهداکنندگان و واقفان آثار، تنوع جغرافیایی در مکاتب مختلف کتابت قرآن، مسئله وقف قرآن و علمای شیعه که در دوره‌های مختلف، قرآن کتابت کردند، توجه شد.

وی تصریح کرد: آثار این موزه، تنها بخشی از آثاری است که در گنجینه مخطوطات کتابخانه آستان قدس رضوی وجود دارد که «تنوع و تکثر» و «اصالت»، دو ویژگی برجسته آثار آن است. 

قائم مقام مرکز طبع و نشر قرآن کریم با تأکید بر لزوم شناساندن این قرآن‌های نفیس به جهانیان به‌عنوان نماد مشترک مسلمانان، خاطرنشان کرد: امیدوارم اهل علم و پژوهش پس از بازدید از این آثار نفیس قرآنی در موزه، ترغیب شوند تا با دریای آثار گنجینه مخطوطات این آستان مقدس، آشنا شوند. 

گفتنی است، در ادامه مراسم، تولیت آستان قدس رضوی ضمن بازدید از موزه قرآن این آستان مقدس، با نفایس جدید این موزه و همچنین سامانه راهنمای هوشمند موزه‌ها (آی بیکن) که برای اولین‌بار در کشور در این موزه راه‌اندازی شده است، از نزدیک آشنا شد.

انتهای پیام/282