مهر و انسانیت در بدرقه اتباع افغانستانی/ در گذرگاه میلک چه می‌گذرد؟ + فیلم
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از زابل، در روزهایی که آفتاب سوزان سیستان بر خاک تشنه‌اش می‌تابد، دروازه‌ای از مهر در مرز میلک شهرستان هیرمند گشوده مانده است؛ جایی که نه‌تنها سیم‌خاردارها، بلکه دل‌های مهربان مردم سیستان به استقبال انسان‌هایی آمده‌اند که با چمدان‌هایی پر از خاطره، ایران را ترک می‌کنند و به زادگاه باز می‌گردند.
مرز میلک در شمال استان سیستان و بلوچستان، این روزها به صحنه‌ای از همدلی، مهربانی و خدمت‌رسانی شبانه‌روزی تبدیل شده است. اتباع کشور افغانستان که عمدتاً به‌صورت داوطلبانه تصمیم به بازگشت گرفته‌اند، در این گذرگاه انسانی نه تنها با کمک‌های دولت و گروه‌های خودجوش مردمی و جهادی روبه‌رو هستند، بلکه با بدرقه دعای خیر مردم خونگرم سیستان مواجه می‌شوند.
.
از خدمت‌رسانی بی‌وقفه تا بدرقه‌ای پر از احترام
به محض ورود به محل خروج اتباع، فضای متفاوتی به چشم می‌خورد. چادرهای امدادی، غرفه‌های توزیع آب و غذا، تیم‌های پزشکی، ایستگاه‌های فرهنگی برای کودکان و همچنین جمعی از جوانان بسیجی و گروه‌های جهادی که با عشق و از سر وظیفه انسانی، به استقبال مهاجران افغان آمده‌اند.
حسن‌علی یکی از ساکنان منطقه سیستان در گفت‌وگو با تسنیم اظهار داشت: این مردم، مهمان ما بودند. حالا که قصد بازگشت دارند، وظیفه انسانی و اسلامی ماست که با احترام بدرقه‌شان کنیم. غریب‌نوازی در خون مردم سیستان است.
شبانه‌روزی، بی‌توقع، خالصانه
علیرضا شهرکی فرماندار هیرمند در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم تصریح کرد: با دستور استاندار و هماهنگی کامل نهادهای مرزبانی، خدمات‌رسانی به‌صورت شبانه‌روزی انجام می‌شود. هدف، کاهش رنج مسیر برای این عزیزان است. تلاش کردیم خروج، با کمترین مشکل و بیشترین کرامت همراه باشد.
در این مسیر، هلال احمر، کمیته امداد، گروه‌های مردمی، خیرین و حتی دانش‌آموزان با تهیه بسته‌های غذایی و فرهنگی نقش‌آفرینی می‌کنند.
صدایی از دل مردم سیستان
خبرنگار تسنیم با جمعی از اهالی زابل، زهک و هیرمند گفت‌وگو کرده است. پیرمردی به نام «کربلایی غلام» با چشمانی پر اشک به خبرنگار تسنیم: خدا پشت و پناهشان باشد. ما هر چه در توان داشتیم گذاشتیم. این مردم رنج دیده‌اند، ما هم سال‌ها طعم سختی را چشیده‌ایم، خوب می‌فهمیم دل‌تنگی وطن یعنی چه.
یک مادر جوان نیز ضمن اهدای لباس‌های کودکانه به مادران افغان، گفت: شاید کوچک باشد، اما می‌خواستم بچه‌هایشان در راه سرد و گرم وطن، کمی آرامش داشته باشند.
یک پسر جوان زابلی در گفت‌وگو با تسنیم با لحنی صمیمی از تجربیات خود در همزیستی با مهاجرین افغانستانی سخن گفت: واقعاً باید بگویم که کشور ایران و مردم غیورمان، از دولت گرفته تا تک‌تک شهروندان، نهایت همکاری و همراهی را با برادران و خواهران افغانستانی داشته‌اند. ما در عمل، آن‌ها را چون عضوی از خانواده خود دیده‌ایم و هیچ‌گاه احساس بیگانگی یا نگاهی از سر بدخواهی نسبت به آن‌ها نداشته‌ایم. در این سال‌ها، در مواجهه با آن‌ها، جز مهربانی، صداقت و روحیه کمک‌رسانی ندیده‌ام. کاسبکاران ما با روی باز از آن‌ها استقبال کرده و در حد توان، مایحتاج و نیازهایشان را برطرف کرده‌اند.
همسایگی فراتر از مرز جغرافیایی
مردی میانسال زابلی، در حالی که نگاهش به سمت مرزهای شرقی دوخته شده بود در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم، عمق روابط تاریخی و فرهنگی میان ایران و افغانستان را مورد تأکید قرار داد و گفت: سال‌هاست همسایه دیوار به دیوار هستیم و این همسایگی، فراتر از جغرافیا، ریشه در مشترکات فرهنگی، دینی و زبانی دارد. در طول این سال‌ها، شاهد بوده‌ایم که چگونه مردم ایران، به‌ویژه در مناطق مرزی، با آغوش باز پذیرای کسانی بوده‌اند که به دلیل شرایط ناگوار کشورشان، به اینجا پناه آورده‌اند. این پذیرش، صرفاً یک وظیفه انسانی نبوده، بلکه ریشه در اعتقادات دینی و اخلاقی ما دارد.
دختر نوجوان زابلی با چهره‌ای معصوم و لبخندی بر لب، خاطرات شیرین خود از همسایگی با خانواده‌های افغانستانی را بازگو کرد: ما در محله‌مان چند خانواده افغانستانی داریم و واقعاً خیلی خوب هستند. با آن‌ها بازی می‌کنیم و گاهی هم به خانه‌هایشان سر می‌زنیم. هیچ‌وقت از آن‌ها بدی ندیده‌ام. چند بار که مریض شدند مادرم برایشان دارو آورد و دعایشان کرد. آن موقع که می‌گفتند می‌خواهند برگردند، خیلی دلم برایشان تنگ شد. برایشان آرزوی سلامتی کردم و گفتم که اگر دوباره به ایران آمدند، حتماً به دیدنمان بیایند.
مادر زابلی با نگاهی مادرانه و دلسوز، از تجربیات خود در دوران میزبانی از مهاجرین افغانستانی سخن گفت: وقتی جنگ و ناامنی در کشور همسایه شدت گرفت و برادران و خواهران افغانستانی ما مجبور به ترک خانه‌هایشان شدند، هیچ‌گاه احساس نکردیم که آن‌ها بیگانه هستند. ما نیز مانند آن‌ها مسلمانیم و وظیفه انسانی و دینی خود دانستیم که در این شرایط سخت، پناهگاهی برایشان باشیم. از همان ابتدا، سعی کردیم تا با مهربانی و دلسوزی، نیازهای اولیه‌شان را برطرف کنیم و آن‌ها را در محیطی امن و آرام جای دهیم.
تلاش رسانه‌های معاند برای سواستفاده از فضا
حجت‌الاسلام مجید پوراندخت، امام جمعه شهرستان زابل در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم به مسائل جاری کشور و خروج اتباع غیرقانونی اشاره کرد و گفت: این موضوع این روزها در کشور ما بسیار مورد توجه قرار گرفته است. رسانه‌های بیگانه و برخی از منافقین در تلاش هستند تا از این قضیه سوءاستفاده کنند.
وی افزود: مسئله خروج اتباع غیرقانونی در هر کشور موضوعی رایج است. بر اساس قانون هر کشور، افراد باید با مدارک و مجوزهای مربوطه از کشور خارج شوند. اتباع و مهاجرینی که در حال حاضر در کشور به سر می‌برند، عمدتاً بدون مدارک و مجوزهای قانونی هستند و به‌طور داوطلبانه برای خروج مراجعه می‌کنند.
امام جمعه زابل تأکید کرد: نظام جمهوری اسلامی ایران مهاجران افغانستانی را به کشور خودشان برمی‌گرداند، نه به کشورهای ثالث یا بیگانه. این پروسه به منزله بازگشت به منزل آبا و اجدادشان انجام می‌شود و هیچ جای نگرانی و ناراحتی وجود ندارد.
پوراندخت همچنین خاطرنشان کرد: اتباع و مهاجرینی که از مرز خارج می‌شوند، اگر بخواهند دوباره به ایران برگردند، باید مراحل اداری و قانونی را طی کنند و از مجوزهای لازم برخوردار باشند.
ارتباط عمیق و تاریخی ایران و افغانستان
وی ادامه داد: این خروج به معنای قطع ارتباط میان دو ملت نیست. ملت‌های ایران و افغانستان ارتباطات عمیق و تاریخی دارند و باید مراقب توطئه‌های دشمنان و رسانه‌های معاند باشند.
امام جمعه زابل با بیان اینکه اتخاذ شیوه‌های مناسب و انسانی در هدایت خروج اتباع ضروری است، افزود: با توجه به حجم بالای داوطلبان، ممکن است در برخی مواقع نواقصی در زیرساخت‌ها وجود داشته باشد؛ اما همه مسئولان و مدیران فرهنگی و اجتماعی در تلاش هستند تا این نواقص را برطرف کنند و شرایطی مطلوب برای خروج اتباع فراهم کنند.
حجت‌الاسلام پوراندخت در پایان با قدردانی از زحمات مسئولان، مدیران، گروه‌های جهادی و خیرین که به کمک انسان‌دوستانه به اتباع پرداخته‌اند، گفت: این بحث خروج اتباع یک آزمون است و در این راستا همگی باید به وظیفه انسانی و اسلامی خود عمل کنند. رسانه‌ها نیز باید با اطلاع‌رسانی صحیح و جلوگیری از انتشار اخبار کذب، دوستی و محبت بین ملت‌های ایران و افغانستان را حفظ کنند.
بازگشت اتباع با رویکرد آبادانی افغانستان
محمود بامری، فرماندار شهرستان نیمروز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم با تأکید بر نقش بنیادین مشارکت مردمی در توسعه و پیشرفت هر کشور، بازگشت و حضور فعال شهروندان افغانستانی در فرآیند سازندگی کشورشان را امری ضروری و فرصتی مغتنم دانست.
وی تصریح کرد: هر مملکتی برای رسیدن به قله‌های توسعه و امنیت، نیازمند حضور و مشارکت فعال مردم خود در عرصه‌های مختلف است. خوشبختانه، امروز در افغانستان فرصتی فراهم شده تا اتباع عزیزمان که سال‌ها در ایران به عنوان مهمان در کنار مردم ما زندگی کرده‌اند، با استفاده از آرامش و ثباتی که در کشورشان شکل گرفته، در آبادانی و پیشرفت سرزمین خود سهیم شوند.
فرماندار نیمروز با اشاره به میزبانی چندین ساله ایران از مهاجرین افغانستانی، ابراز امیدواری کرد که خاطرات خوشایند دوران اقامت در ایران، در مسیر بازگشت به وطن نیز همراه آنان باشد و انگیزه‌ای برای ساختن آینده‌ای روشن‌تر برای افغانستان گردد.
بامری خاطرنشان کرد: امیدواریم این عزیزان در مسیر بازگشت به وطن، همچنان خاطرات خوبی را که در ایران در کنار مردم خوب ایران داشته‌اند، به یاد داشته باشند و با سلامتی و سرافرازی به سرزمین خود بازگردند.
وضعیت مناسب خدمت‌رسانی در اردوگاه شهرستان نیمروز
وی به وضعیت اردوگاه‌های شهرستان نیمروز که به منظور ساماندهی و ارائه خدمات به بازگشت‌کنندگان افغانستانی ایجاد شده‌اند، اشاره کرد و گفت: خوشبختانه، وضعیت اردوگاه‌های ما در شهرستان نیمروز بسیار خوب و مطلوب است. تمامی امکانات و خدمات مورد نیاز، از جمله رسیدگی‌های پزشکی، خدمات بهداشتی، مشاوره‌های حقوقی و امکانات رفاهی در بالاترین سطح ممکن فراهم شده است. هدف ما این است که تمامی مسائل قانونی مربوط به بازگشت این عزیزان، با حفظ کرامت انسانی و در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام شود.
فرماندار نیمروز با تأکید بر رعایت حقوق و شأن انسانی بازگشت‌کنندگان، افزود: در این اردوگاه‌ها، تمامی تلاش‌ها بر این است که شأن و منزلت یک انسان به طور کامل رعایت شده و تمامی امکانات لازم برای یک زندگی آبرومندانه در اختیار این عزیزان قرار گیرد تا فرایند قانونی اعزامشان به کشور افغانستان به سلامت و در کمترین زمان ممکن فراهم شود.
اتحاد و مهمان‌نوازی سیستانی‌ها در میزبانی از اتباع افغانستان
حجت‌الاسلام حیدرعلی راشکی، امام جمعه شهرستان زهک، با اشاره به تلاش‌های صورت گرفته برای ساماندهی به اتباع افغانستان، به نقش برجسته و وحدت‌آفرین مردم سیستان در میزبانی از مهاجران اشاره و بیان کرد: مردم سیستان فراتر از تأمین نیازهای اولیه، جلوه‌ای از همدلی و انسانیت را به نمایش گذاشتند.
وی در سخنان خود به هجوم ناگهانی مهاجران پس از اعلام امکان ثبت‌نام خوداظهاری و خروج از مرز اشاره کرد و گفت: پس از این اعلام، شاهد هجوم بی‌سابقه‌ای به مرزهای شرقی کشور بودیم. مرز میلک نیز از این قاعده مستثنی نبود و تعداد زیادی از برادران و خواهران افغانستانی به همراه خانواده‌های خود به این منطقه سرازیر شدند.
امام جمعه زهک با تأکید بر اینکه زیرساخت‌های موجود در مرز میلک پاسخگوی این حجم عظیم از مهاجران نبود، توضیح داد: این عدم تناسب بین ظرفیت و تقاضا باعث ایجاد سردرگمی و مشکلاتی برای مهاجران شده بود که خوشبختانه با فوریت به همت مسئولان و مردم حل شد.
حجت‌الاسلام راشکی از تدابیر اتخاذ شده برای مدیریت این بحران سخن گفت: با همکاری فرماندار، مسئولان و گروه‌های جهادی، یک مدرسه در شهرستان زهک به عنوان محل اسکان موقت برای مهاجران تعیین شد. این اقدام به منظور کاهش فشار بر مرز و ارائه خدمات اولیه به مهاجران صورت گرفت.
همدلی شیعه و سنی در میزبانی از برادران و خواهران افغان
امام جمعه زهک در بخش دیگری از سخنان خود به نقش بی‌بدیل مردم سیستان در این بحران اشاره کرد و گفت: یکی از زیباترین صحنه‌هایی که در این روزها شاهد بودیم، همدلی و وحدت شیعه و سنی در میزبانی از برادران و خواهران افغانستانی بود. مردم سیستان با هر آنچه در توان داشتند، به یاری مهاجران شتافتند. از توزیع آب معدنی و غذا گرفته تا ارائه کلوچه‌های محلی سیستان، همه و همه نشان از مهمان‌نوازی و سخاوت مردم این منطقه داشت.
راشکی در ادامه به نقل خاطره‌ای از یکی از مهاجران افغانستانی پرداخت و گفت: یکی از برادران افغانستانی که بیش از 20 سال در ایران زندگی کرده بود، به من گفت که تمام این سال‌ها یک طرف و این یک شبانه‌روزی که در سیستان مهمان شما بودیم و با احترام از ما میزبانی کردید، طرف دیگر. این خاطره برای همیشه در ذهن من ماندگار خواهد شد.
وی در پایان با تأکید بر اینکه مردم سیستان از دیرباز به مهمان‌نوازی مشهور بوده‌اند، گفت: این بحران نشان داد که مردم سیستان در هر شرایطی آماده کمک و یاری به همنوعان خود هستند. این همدلی و وحدت، رمز پیروزی و سربلندی ما در برابر مشکلات و چالش‌ها است.
مخابره الگوی انسانیت از سیستان به جهانیان
آنچه در میلک در حال رخ دادن است، تنها یک عملیات خروج اتباع نیست، بلکه الگویی از تعامل انسانی، مرزبانان اخلاق و فرهنگ ایرانی اسلامی است. مرزبانانی که نه با اسلحه، بلکه با مهر، نظم و احترام، تصویر متفاوتی از ایران را به جهان مخابره می‌کنند.
تجربه مرز میلک، نشان می‌دهد که بحران‌های مهاجرتی را نیز می‌توان با رویکردی انسانی، دینی و فرهنگی مدیریت کرد؛ رویکردی که از سیستان به جهان مخابره می‌شود.
انتهای پیام/