کشت قراردادی؛ راهکار مقابله با نوسانات تولید محصولات کشاورزی

به گزارش بخش استان‌ها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از کرمان، در سال‌های اخیر، کشاورزی ایران با چالش‌های متعددی از جمله تغییر اقلیم، کاهش منابع آبی و نوسانات تولید روبرو شده است. در این شرایط، اجرای دقیق و هدفمند الگوی کشت به عنوان یک سیاست ملی و علمی، نقش کلیدی در پایداری تولید و امنیت غذایی کشور ایفا می‌کند. جنوب استان کرمان با دارا بودن اقلیم متنوع، ظرفیت‌های منحصر‌به‌فرد کشاورزی، و همچنین حضور فعال بهره‌برداران بخش خصوصی، به یکی از مناطق پیشتاز در اجرای این الگو تبدیل شده است.

از سال 1401 که الگوی کشت به‌صورت رسمی و ملی آغاز شد، این منطقه با اتکا به دانش فنی، ظرفیت‌های تحقیقاتی، و همراهی جامعه کشاورزی، توانست ضمن تطبیق کشت با شرایط اقلیمی، بهره‌وری منابع و سطح سلامت محصولات را به‌طور چشمگیری ارتقاء دهد. اقدامات مؤثری همچون توسعه کشت‌های قراردادی، استفاده از گیاهان کم‌آب‌بر، احیای محصولات علوفه‌ای سازگار با اقلیم و گسترش گلخانه‌ها، نه تنها جنوب کرمان را به الگوی موفق کشاورزی پایدار در کشور تبدیل کرده، بلکه زمینه‌ساز جهشی بی‌سابقه در تولید گندم، دانه‌های روغنی و محصولات گلخانه‌ای سالم نیز شده است.

احمد احمدپور، رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب استان کرمان، با اشاره به مهم‌ترین اقدامات و دستاوردهای این سازمان در جنوب استان به تشریح برنامه‌ها و چالش‌ها پرداخت و بر ضرورت تعامل دولت و بهره‌برداران برای عبور از بحران‌های پیش‌رو تأکید کرد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب استان کرمان با اشاره به اجرای موفق الگوی کشت از سال 1401 تاکنون، گفت: جنوب کرمان توانسته با برنامه‌ریزی دقیق، استفاده از ظرفیت‌های اقلیمی و به‌کارگیری دانش فنی، رتبه اول اجرای این الگو را در کشور کسب کند و در شرایط دشوار اقلیمی کنونی، اجرای دقیق الگوی کشت تنها راه‌حل نجات کشاورزی است.

اجرای الگوی کشت، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر در جنوب کرمان

وی ادامه داد: از سال 1401، طرح ملی الگوی کشت با هدف سامان‌دهی به وضعیت تولید محصولات کشاورزی و افزایش بهره‌وری منابع، به‌صورت رسمی در کشور کلید خورد. این طرح در جنوب استان کرمان با توجه به تنوع اقلیمی و قابلیت‌های ویژه منطقه‌ای، به‌صورت الزامی اجرایی شد و با استقبال قابل توجهی مواجه شد.

احمدپور گفت: ما برای محصولات تعریف‌شده در الگوی کشت، برنامه‌ریزی‌های دقیقی انجام دادیم. مهم‌ترین گام ما، افزایش ضریب نفوذ دانش فنی بود؛ به‌طوری‌که توانستیم علم تولیدشده در مراکز تحقیقاتی و دانشگاه‌ها را به سطح مزارع منتقل کنیم.

رتبه اول کشور در اجرای الگوی کشت

رئیس جهاد کشاورزی جنوب کرمان خاطرنشان کرد: در سال زراعی گذشته، ما نسبت به میانگین کشوری اجرای الگوی کشت، رشد چشمگیری داشتیم. این رشد به‌گونه‌ای بود که توانستیم رتبه اول اجرای الگوی کشت در کشور را کسب کنیم و در حوزه بهره‌وری نیز به موفقیت‌های قابل توجهی دست یابیم.

احمدپور با اشاره به چالش‌های اقلیمی منطقه گفت: کاهش بارندگی، افزایش دما، کاهش رطوبت نسبی و خشکسالی، تهدیدهای جدی برای بخش کشاورزی استان ما هستند. استان کرمان در یک کریدور جغرافیایی خشک و نیمه‌خشک قرار گرفته است. بنابراین راهی جز اجرای دقیق الگوی کشت با اتکا به دانش روز نداریم.

وی با اشاره به نوسانات تولید برخی محصولات مانند پیاز اظهار داشت: در سال جاری برای مقابله با نوسانات بازار و افزایش پایداری تولید، پیشنهاد اجرای کشت قراردادی به‌صورت پایلوت را به استاندار و وزیر جهاد کشاورزی ارائه کردیم.

وی افزود: در این مسیر نیازمند همراهی دستگاه‌های مرتبط، به‌ویژه شرکت آب منطقه‌ای هستیم و تاکنون سه جلسه مشترک در قالب مدیریت مشارکتی منابع آب برگزار کرده‌ایم که نتایج خوبی در پی داشته است.

افزایش دو برابری تولید گندم و ورود مجدد ارزن به چرخه تولید

رئیس جهاد کشاورزی جنوب کرمان به دستاوردهای الگوی کشت در حوزه محصولات استراتژیک اشاره کرد و گفت: در زمینه گندم، تولید در این دو سال تقریباً 90 درصد افزایش یافته است، البته امسال به دلیل کاهش بارندگی و کمبود نهاده‌هایی مانند کود، تولید حدود 10 تا 15 درصد کاهش داشته است.

احمدپور همچنین از ورود مجدد محصول ارزن و گیاه علوفه‌ای کم‌آب‌بر و سازگار با اقلیم منطقه خبر داد و گفت: ارزن پس از سال‌ها بار دیگر وارد چرخه تولید در مناطق جنوبی استان شده است.

توسعه گلخانه‌ها؛ استفاده بهینه از منابع آب و خاک

به گفته احمدپور، در راستای بهره‌برداری بهینه از منابع محدود آب و خاک، توسعه گلخانه‌ها به عنوان یک راهکار استراتژیک در دستور کار قرار گرفته است. وی افزود: ما با آموزش کارشناسان متخصص و اعزام آن‌ها به مزارع و گلخانه‌ها، توانسته‌ایم در فصل زراعی گذشته 99 درصد محموله‌های کشاورزی را با سلامت کامل دریافت کردیم که این یک رکورد در سطح کشور به شمار می‌رود.

نقش کلیدی کشاورزان؛ بدون تعامل، موفقیتی حاصل نمی‌شود

احمدپور تأکید کرد: 98 درصد مخاطبین ما در بخش کشاورزی، بخش خصوصی و بهره‌برداران هستند که بدون تعامل و همکاری آن‌ها، هیچ برنامه‌ای قابل اجرا نیست؛ هر جا موفقیتی بوده، نتیجه همراهی کشاورزان است.

وی به موضوع مدیریت آفت خطرناک سرخرطومی حنایی خرما اشاره کرد و گفت: استان کرمان، نخستین تولیدکننده خرما در کشور است. اگر همکاری و همراهی باغداران را نداشتیم، امکان مقابله با این آفت قرنطینه‌ای وجود نداشت.

رئیس جهاد کشاورزی جنوب کرمان در پایان به برگزاری شورای کشاورزی در آستانه هر فصل زراعی اشاره کرد و گفت: هفته گذشته جلسه‌ای در قلعه گنج داشتیم و فردا نیز در جازموریان و رودبار جنوب برگزار خواهد شد. در این شوراها، کشاورزان پیشرو و ارکان مؤثر در کشاورزی حضور دارند تا با خرد جمعی مسیر پیشرفت را ترسیم کنیم.

انتهای پیام/511/