همدان در آماده‌باش بهداشتی اربعین؛ هشدار درباره خطر وبا در مسیر زائران
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از همدان، با نزدیک شدن به ایام اربعین حسینی، شور و شوق زیارت سیدالشهدا دل‌های میلیون‌ها عاشق را برای پیاده‌روی به‌سوی کربلا آماده کرده است. این حرکت عظیم مذهبی، که سال‌به‌سال بر جمعیت آن افزوده می‌شود، نه‌تنها نماد وحدت و ارادت شیعیان به خاندان اهل‌بیت (ع) است، بلکه از منظر بهداشتی و اپیدمیولوژیک، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های سلامت عمومی منطقه نیز محسوب می‌شود. عبور زائران از مرزهای زمینی، حضور در مسیرهای طولانی، مصرف غذا و نوشیدنی در شرایط گوناگون، و بازگشت به مناطق مختلف کشور، زنجیره‌ای از احتمال تماس با عوامل بیماری‌زا را به‌دنبال دارد؛ زنجیره‌ای که در صورت سهل‌انگاری، می‌تواند به شیوع بیماری‌های واگیر در سطح وسیع منجر شود.
یکی از بیماری‌هایی که به‌ویژه در سال‌های اخیر در این ایام به‌شدت مورد توجه نظام سلامت ایران قرار گرفته، بیماری وبا است؛ بیماری‌ای با منشأ گوارشی که عمدتاً از طریق آب یا غذای آلوده منتقل می‌شود و در برخی کشورهای همسایه از جمله عراق، افغانستان و پاکستان به‌صورت بومی (اندِمیک) جریان دارد. تجربه سال‌های گذشته، از جمله ثبت مواردی از وبا در بازگشت زائران اربعین، زنگ خطری است که دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور را به آماده‌باش کامل واداشته است.
در همین راستا، دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز به‌عنوان یکی از استان‌های در مسیر عبور زائران و میزبان بازگشت بسیاری از زائران از مرزهای غربی، اقدامات متعددی را در حوزه پیشگیری و آموزش آغاز کرده است. از برنامه‌های رسانه‌ای گرفته تا آموزش میدانی کاروان‌ها و فعال‌سازی تیم‌های بهداشت محیط، همگی در جهت حفظ سلامت زائران و جلوگیری از بروز بحران‌های احتمالی انجام می‌شود.
برای آگاهی از جزئیات این اقدامات، میزان تهدید بیماری وبا، چالش‌های پیش‌رو و توصیه‌های حیاتی برای زائران، گفت‌وگویی تفصیلی با دکتر یعقوب اندامی، رئیس گروه پیشگیری از بیماری‌های واگیر دانشگاه علوم پزشکی همدان، انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید.
تسنیم: دانشگاه علوم پزشکی همدان چه اقداماتی برای پیشگیری از بیماری‌های واگیر در ایام اربعین در نظر گرفته است؟
اندامی: یکی از اقدامات اصلی ما آموزش گسترده در سطح استان است. این آموزش‌ها از طریق رسانه‌های رسمی مانند صداوسیما، فضای مجازی و کانال‌های کاروان‌ها انجام می‌شود. در تمام شهرستان‌ها، واحدهای سلامت ما مسئولیت اطلاع‌رسانی و آموزش مردم را بر عهده دارند. علاوه بر این، آموزش مستقیم به سرکاروان‌ها و اعضای کاروان‌ها در دستور کار ماست تا بتوانند محتوا را در گروه‌های مجازی خود نیز منتشر کنند.
تسنیم: آیا خود شما هم در این زمینه فعالیت رسانه‌ای دارید؟
اندامی: بله!، برای سه‌شنبه همین هفته مصاحبه‌ای با رادیو دارم که در آن به طور ویژه درباره نکات بهداشتی مربوط به سفر اربعین صحبت خواهم کرد. هدف ما آگاهی‌بخشی عمومی و هشدار درباره خطرات احتمالی است.
تسنیم: مهم‌ترین نکاتی که زائران باید رعایت کنند چیست؟
اندامی: در درجه اول، استفاده از آب‌های بسته‌بندی و بطری‌شده بسیار مهم است. مصرف آب لوله‌کشی یا چشمه‌های ناشناخته می‌تواند خطرناک باشد. همچنین باید حتماً غذای گرم و پخته‌شده مصرف شود؛ غذای مانده، سرد، یا غذاهای بدون بسته‌بندی که کنار خیابان یا به‌صورت دوره‌گرد عرضه می‌شود، می‌تواند عامل ابتلا به بیماری‌های گوارشی یا حتی بیماری‌های خطرناک‌تری مثل وبا باشد.
تسنیم: چرا بیماری وبا تا این حد نگران‌کننده است؟
اندامی: زیرا کشور عراق، میزبان اصلی پیاده‌روی اربعین، سال‌هاست با موارد متعدد ابتلا به وبا مواجه است. همچنین کشورهایی مانند افغانستان و پاکستان هم درگیر این بیماری هستند و اتباع آن‌ها هنگام عبور از ایران به سمت عراق، می‌توانند عامل انتقال بیماری باشند. سال گذشته در کشور 14 مورد وبا گزارش شد، هرچند خوشبختانه در استان همدان موردی نداشتیم، اما همچنان در معرض خطر جدی هستیم.
تسنیم: علائم اصلی وبا چیست؟
اندامی: شایع‌ترین علائم، اسهال و استفراغ است. البته گاهی بیماران بدون علامت هستند، اما کسانی که علائم دارند، در مرزهای بازگشت مانند ایلام و کرمانشاه غربالگری می‌شوند. اگر تست فردی مثبت باشد، علاوه بر درمان او، به دانشگاه علوم پزشکی استان محل سکونتش اطلاع داده می‌شود تا اطرافیان، اعضای خانواده و سایر افراد مرتبط هم مورد بررسی قرار گیرند.
تسنیم: آیا در همدان نیز اقدامات نظارتی هنگام بازگشت زائران انجام می‌شود؟
اندامی: بله، تمام مراکز درمانی، بیمارستان‌ها، مراکز شبانه‌روزی و خانه‌های بهداشت شهری و روستایی در آماده‌باش کامل هستند. به آن‌ها دستور داده‌ایم که اگر بیماری با علائم گوارشی مراجعه کرد، حتماً از او نمونه‌برداری برای آزمایش وبا و دیگر بیماری‌های واگیر انجام شود. همکاران ما نیز در پی تماس با زائران بازگشتی، پیگیری وضعیت سلامت آن‌ها را انجام می‌دهند.
تسنیم: آیا نیرویی از همدان به کشور عراق اعزام می‌شود؟
اندامی: از استان همدان، یک کارشناس مجرب از معاونت بهداشتی به‌نام آقای مهندس هاشمی برای انجام مأموریت 20 روزه به عراق اعزام می‌شود. این مأموریت به‌منظور همکاری در کنترل و رصد بیماری‌ها است. البته فعلاً اعزام جدیدی اعلام نشده اما ما در آماده‌باش کامل قرار داریم.
تسنیم: وضعیت بهداشتی موکب‌ها و غذاهایی که میان زائران توزیع می‌شود چگونه است؟
اندامی: نظارت بر این حوزه با تیم‌های بهداشت محیط است. آن‌ها به صورت شبانه‌روزی از موکب‌ها، ایستگاه‌های صلواتی، رستوران‌ها و مراکز طبخ غذا بازدید می‌کنند. نمونه‌گیری، بررسی وضعیت آب و یخ، و پیگیری شرایط بهداشتی از وظایف روزانه آن‌هاست. در صورت مشاهده تخلف، برخورد قاطع انجام می‌شود. این تیم‌ها در دو نوبت صبح و عصر فعال هستند.
تسنیم: چه توصیه‌هایی برای مصرف یخ، شربت و نوشیدنی‌ها دارید؟
اندامی: استفاده از یخ‌هایی که به‌صورت بهداشتی در کارخانه تولید شده و در پلاستیک بسته‌بندی شده‌اند، ضروری است. یخ‌های محلی و غیربهداشتی می‌توانند عامل بروز بیماری‌های گوارشی باشند. همین مسئله در سال گذشته موجب بروز موارد بیماری شد.
تسنیم: در مورد غذای نذری و توزیع آن چه توصیه‌هایی دارید؟
اندامی: نکته بسیار مهمی است. برخی افراد با نیت خیر در کنار موکب‌ها و در فضای باز غذا طبخ می‌کنند. اگر آن مکان فاقد امکانات بهداشتی مثل ظرف‌شویی، جایگاه پخت مناسب، و تهویه کافی باشد، می‌تواند به‌راحتی محل رشد میکروب‌ها شود. توصیه ما به زائران این است که فقط از غذاهایی استفاده کنند که مطمئن باشند در شرایط بهداشتی تهیه شده‌اند.
انتهای پیام/