جان‌هایی که در دود و تأخیر گم شدند؛ نسیم‌شهر قربانی بی‌تدبیری مدیریتی
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از بهارستان، حادثه تلخ آتش‌سوزی در منطقه حصارک پایین نسیم‌شهر شامگاه پنجشنبه، با مرگ دلخراش 4 نفر از شهروندان و مصدومیت 2 نفر دیگر، بار دیگر ضعف زیرساخت‌های امدادی، کمبود تجهیزات حیاتی و سوءمدیریت برخی دستگاه‌های خدمات‌رسان را به رخ کشید.
بر اساس مشاهدات میدانی و گزارش‌های اورژانس، تأخیر چشمگیر در رسیدن آمبولانس‌ها و نبود تجهیزات کافی برای نجات حادثه‌دیدگان از مهم‌ترین دلایل افزایش تلفات این حادثه اعلام شده است. کارشناسان حاضر در محل حادثه معتقدند اگر تنها یک واحد مجهز امدادی یا آمبولانس در نزدیکی محل وقوع آتش‌سوزی مستقر بود، شاید جان چند تن از قربانیان حفظ می‌شد.
بحران کمبود تجهیزات امدادی در بهارستان؛ از فرسودگی ماشین‌آلات تا نبود آمبولانس
در حالی که شهرستان بهارستان با جمعیتی بالغ بر 750 هزار نفر از زیرساخت‌های امدادی مناسب برخوردار نیست، همچنان اولویت اصلی مدیران، جابه‌جایی‌های اداری و تغییر مدیران بی‌تأثیر است. فرماندار بهارستان در هفته‌های اخیر بیش از هر چیز بر تعویض مدیران حوزه‌هایی همچون برق متمرکز بوده، در حالی که بحران امروز مردم، نه قطعی برق، بلکه جان‌باختن عزیزانشان بر اثر نبود آمبولانس و امکانات امدادی است.
شهروندان نسیم‌شهری با گلایه از وضعیت موجود، خواستار ورود جدی استانداری تهران، وزارت کشور و سازمان مدیریت بحران به این فاجعه انسانی شده‌اند. یکی از اهالی حصارک پایین ور مورد حادثه در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم می‌گوید: بعد از تماس با 125 آتش نشانی بیش از 15 دقیقه طول کشید تا اولین خودروی آتش‌نشانی به محل برسد؛ در همین مدت دود غلیظ و شعله‌های آتش، جان همسایه‌های ما را گرفت.
عملکرد ضعیف سازمان آتش‌نشانی نسیم‌شهر
در کنار ضعف اورژانس، نگاه‌ها به سازمان آتش‌نشانی نسیم‌شهر نیز معطوف شده است. بر اساس گزارش‌های موثق، در ماه‌های اخیر نیروهای مجرب و جوان آتش‌نشانی به بهانه‌های نامشخص کنار گذاشته شده و جای خود را به افراد کم‌تجربه داده‌اند؛ تغییری که در مدیریت بحران شب گذشته کاملاً مشهود بود و آتش‌نشانان اعزامی به محل از تجربه مناسبی برخوردار نبودند.
منتقدان و فعالین اجتماعی، رئیس فعلی سازمان آتش‌نشانی را به ضعف در مدیریت بحران، بی‌توجهی به اصول حرفه‌ای و حذف نیروهای متخصص متهم کرده و خواستار ورود دستگاه‌های نظارتی برای بررسی عملکرد وی شده‌اند.
جان مردم با تغییر مدیر نجات پیدا نمی‌کند؛ اولویت را اصلاح کنید
حادثه مرگبار حصارک باید تلنگری جدی برای مدیران شهرستان بهارستان باشد تا از اولویت‌بندی‌های سطحی و نمایشی دست بردارند. آنچه مردم نیاز دارند، تجهیزات کافی، آمبولانس‌های آماده‌باش، پرسنل آموزش‌دیده و مدیریتی دلسوز و حرفه‌ای است؛ نه تغییر نام مدیران اداره برق یا عزل و نصب‌های پشت‌پرده که حادثه دیشب اگرچه جان 4 هم‌وطن را گرفت، اما شاید آخرین فرصت برای اصلاح روندی باشد که اگر ادامه یابد، فجایعی تلخ‌تر در انتظار بهارستان خواهد بود.
مطالبه جدی از شهردار نسیم‌شهر؛ مدیریت بحران زده سازمان خدمات امدادی را بازنگری کنید
با توجه به این حادثه تلخ، اکنون افکار عمومی از شهردار نسیم‌شهر انتظار دارند تا ضمن ورود مستقیم به موضوع، نسبت به عملکرد رئیس سازمان آتش‌نشانی پاسخگو باشد. اگرچه شهردار مسئول مستقیم آتش‌نشانی است، اما تاکنون واکنشی درخور نسبت به ضعف‌های ساختاری و مدیریتی این سازمان ارائه نشده است.
در شرایطی که تجهیزات آتش‌نشانی در نسیم‌شهر در شرایط عادی قرار دارد ولی منابع انسانی این سازمان تضعیف شده‌اند، ادامه سکوت و بی‌تفاوتی نسبت به این وضعیت، نوعی همراهی با روند ناکارآمدی تلقی می‌شود. مدیریت شهری باید با رویکردی شفاف، گزارشی دقیق از وضعیت امکانات و عملکرد آتش‌نشانی در شب حادثه ارائه دهد و با ارزیابی واقع‌بینانه، نسبت به برکناری مدیران ناتوان اقدام کند.
طرح جامع آتش‌نشانی در چه مرحله‌ای است؟
سؤال مهمی که امروز در فضای رسانه‌ای و بین شهروندان و کارشناسان مطرح است این است که طرح جامع مطالعاتی سازمان آتش‌نشانی نسیم‌شهر، که از چند سال پیش کلید خورد، در چه مرحله‌ای متوقف مانده و چرا به اجرا نرسیده است؟ طرحی که قرار بود ظرفیت‌های منطقه‌ای را در مدیریت بحران، نوسازی ناوگان و توزیع ایستگاه‌های آتش‌نشانی ارتقا دهد، اما گویا همچنان روی کاغذ باقی مانده است.
نسیم‌شهر در سال‌های گذشته با وجود بافت فشرده، هیچ‌گاه با حادثه‌ای به این میزان تلفات انسانی در آتش‌سوزی مواجه نبوده و فاجعه اخیر، بی‌سابقه توصیف می‌شود. همین مسئله، حساسیت موضوع را دوچندان کرده است و سکوت مسئولان نسبت به ضعف آشکار آتش‌نشانی را غیرقابل توجیه جلوه می‌دهد. پرسش جدی این است که چرا شهردار نسیم‌شهر در برابر عملکرد ضعیف، خاموشی تجهیزات، و تعلل در امدادرسانی، هیچ‌گونه اقدام یا توضیح روشنی ارائه نکرده است؟
در شرایطی که اعتماد عمومی به کارآمدی نهادهای شهری در حال فرسایش است، شفاف‌سازی، عذرخواهی رسمی و بازنگری در ترکیب مدیریتی سازمان آتش‌نشانی، کم‌ترین اقدامی است که مدیریت شهری نسیم‌شهر باید در پاسخ به این فاجعه انسانی انجام دهد.
گزارش از احسان همتی